مجیدرضا کریمی

این پژوهش با هدف بررسی نقش و تاثیر دینداری بر سرمایه اجتماعی جوانان در بین دانش آموزان مقطع متوسطه دوم در شهرستان لارستان انجام گرفته است. چارچوب نظری تحقیق با استفاده از نظریات دینداری گلارک و استارک طراحی گردیده است. روش پژوهش، پیمایشی و از نوع توصیفی- تبیینی است . جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهرستان لارستان  4371 نفر بودند. حجم نمونه 374 نفر به دست آمد که با استفاده از نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای مورد آزمون قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود که اعتبار (روایی) ابزار و محتوایی، صوری و اعتماد (پایایی) با آلفاخ کرونباخ محاسبه شد که برای متغیر سرمایه اجتماعی 80/0 و برای متغیر دینداری 86/0 به دست آمد. نتایج تحقیق نشان می داد که بین بعد اعتقادی و هرکدام از ابعاد سرمایه اجتماعی ارتباط مؤثر برقرار است-  هر چند این ارتباط در ابعاد اعتماد و مشارکت ضعیف تر می باشد. از طرفی، بین بعد احساسی و هرکدام از ابعاد سرمایه اجتماعی نیز ارتباط مؤثر برقرار است- هر چند این ارتباط در بعد مشارکت ضعیف تر می باشد. همچنین،  بین بعد پیامدی و هرکدام از ابعاد سرمایه اجتماعی نیز ارتباط مؤثر برقرار است- هر چند این ارتباط در ابعاد اعتماد و مشارکت ضعیف تر می باشد و نیز بین بعد مناسکی و هرکدام از ابعاد سرمایه اجتماعی نیز ارتباطی قویتر از بقیه ابعاد دینداری برقرار است. آزمون رگرسیون نشان داد که متغیردینداری توانسته است 33.5 درصد از متغیر سرمایه اجتماعی را پیش بینی کند.

تعهد سازمانی نقشی تعیین کننده در مسئولیت پذیری، کارایی رفتاری و کارکردی اعضا، رشد و پیشرفت سازمان دارد. با توجه به تاثیر به سزای دین در شکل بخشیدن به رفتار فردی و جمعی، در این تحقیق رابطهبین دینداری و تعهد سازمانی در بین کارکنان مجتمع مس شهربابک مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش از نوع پیمایشی و با بهره گیری از مدل دینداری گلاک و استارک و مدل تعهد سازمانی آلن و می یر بوده است. داده های تحقیق از نمونه 122 نفری کارکنان مجتمع مس شهربابک که به شیوه نمونه گیری تصادفی با ارقام انتخاب شده اند، گردآوری شده است. داده ها با استفاده از نرم افزار spss و روش های آمار توصیفی (توزیع فراوانی، نمودارها و...) و آزمون استنباطی (آنالیز واریانس دوطرفه، ضریب همبستگی، رگرسیون) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج کلی پژوهش نشان داد که بین دینداری و ابعاد آن با تعهد سازمانی رابطه معنادار و مستقیم وجود دارد و با افزایش میزان دینداری، تعهد سازمانی نیز افزایش می یابد. نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون نیز نشان داد کهمتغیر دینداریپیش بینی کننده معناداری برای میزان تعهد سازمانی است.

تعلق خاطر به فرهنگ و عناصر درونی آن در بسیاری از جوامع از جمله اقلام مهم هویت بخش می باشند.  این عامل به خصوص در عصر امروزی که انواع هجمه های فرهنگی، فرهنگ بومی و ملی عمده جوامع را تهید می کند می تواند بسیار مهم و مؤثر باشد. امروزه که تکنولوژی ها و دستگاه های ارتباطی مانند ماهواره و اینترنت توانسته اند، جامعه ی جهانی را به صورت دهکد ی جهانی در آوردند، شاهد هجوم انواع عناصر متضاد و متعارض فرهنگی به سوی جامعه ایرانی- اسلامی مان می باشیم که در وهله اول می تواند خطر بالقوه خطرناکی برای جوانان ما محسوب شود. این مقاله که نتیجه یک پژوهش تجربی در این زمینه می باشد، به دنبال پاسخگویی به سؤالات زیر است.  آیا جوانان دانشجو در هویت فرهنگی شان و تعلق خاطر به آن دچار مشکل یا بحران می باشند یا خیر؟  چه عواملی با این فرایند مرتبط اند؟  و میزان اثر گذاری هر یک از عوامل بر این تعلق خاطر چه مقدار می باشد؟ بدین منظور 350 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی جهرم در سال تحصیلی 89-1388( در رشته ها و سالهای مختلف تحصیلی) بر اساس نمونه گیری به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیده و مورد بررسی قرار گرفتند. روش جمع آوری اطلاعات، روش میدانی و تکنیک مورد استفاده تکنیک پیمایش با استفاده از ابزار مصاحبه و پرسشنامه می باشد. داده های جمع آوری شده در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی با استفاده از برنامه نرم افزاری SPSSمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

این تحقیق از دو بخش مجزّا ولی مرتبط با یکدیگر تشکیل شده است. در این راستا تلاش اصلی بر این بوده است که ساختار اقتصادی، اجتماعی ایران پیش از سرمایه داری را که به لحاظ تاریخی و با رویکردهای مختلف مورد بررسی قرار گرفته و نظریه پردازی شده است را پس از نقد علمی، با روش پیمایشی به محک تجربه بکشد و آنرا آزمون نماید، تا روشن گردد که آیا روحیه ی تولّد و قوام یافته ناشی از ساختار تاریخی، اجتماعی، اقتصادی و اقلیمی ایران پیش از سرمایه داری همچنان به عنوان یک ساختار فرهنگی بر نگرش و کنش نمونه ی مورد بررسی چنان حاکم گردیده است که خود توسعه نیافتگی را بازتولید می نماید.روش تحقیق ما از یکسو تاریخی و از سوی دیگر پیمایشی بوده و با انتخاب نمونه ای به حجم 436 نفر از سرپرستان خانوار در شهر شیراز روحیه سرمایه داری را در بین آنها از طریق ساختن مقیاس مناسب مورد سنجش قرار گرفته است.یافته های این تحقیق بیانگر ضعیف بودن روحیه سرمایه داری در نمونه مورد بررسی در شیراز می باشد. علیرغم این موضوع روحیه سرمایه داری با توجه به ویژگیهای فردی، اجتماعی و فرهنگی افراد مورد بررسی تغییرپذیر می باشد. به گونه ایی که مؤلفه های فرهنگی همچون تقدیرگرایی، گرایشات مذهبی، کنش سنتی و غیرعقلایی در تضعیف این روحیه و عواملی همچون سطح سواد، کنش عقلانی، حسابگری، درآمد و پایگاه اجتماعی بالا در تقویت این روحیه مؤثر دیده شده است