حوریه مرادی

امروزه، بیکاری بعنوان یک معضل اساسی در جامعه، به ویژه در میان دانش آموختگان نظام آموزش عالی کشور، شناخته شده است. این مشکل در بین دانش آموختگان دانشکده های کشاورزی بیشتر از سایر رشته ها به چشم می خورد. به همین دلیل، توسعه توانایی و قابلیتهای کارآفرینی مهندسان کشاورزی، یک عامل مهم برای ساماندهی اشتغال آنان در آینده خواهد بود. هدف کلی این پژوهش ارزیابی مقایسه ای ویژگیهای روانشناختی مؤثر بر نگرشهای کارآفرینانه در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین بود. روش پژوهش توصیفی پیمایشی بود. جامعه آماری شامل 190 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان بودند که 127 نفر از آنان با استفاده جدول تاکمن به عنوان نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی با انتساب متناسب از دانشجویان رشته های مختلف بود. ابزار پژوهش پرسشنامه ای بود که روایی آن بر اساس نظر جمعی از استادان با تخصصهای مرتبط مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که در حد قابل قبولی بود. براساس نتایج پژوهش، در میان ویژگیهای روانشناختی کارآفرینی، دو خصوصیت ریسک پذیری و خلاقیت دانشجویان زن، در مقایسه با دانشجویان مرد، بالاتر بود. همچنین، تفاوت معنی داری میان دانشجویان مهندسی کشاورزی بر اساس رشته های مختلف تحصیلی در ویژگیهای روانشناختی کارآفرینی به جز قابلیت کنترل درونی وجود نداشت. در نهایت توسعه مهارتهای کسب و کار و ارائه دوره های آموزش کارآفرینی به منظور تقویت قابلیتهای کارآفرینی در دانشجویان و غنی سازی محتوای این دوره ها مرتبط با رشته های مختلف کشاورزی و نیازهای بازار، از طریق تأسیس مراکز کارآفرینی، مراکز رشد و پارکهای علم و فناوری از پیشنهادهای این پژوهش است.

در توسعه گردشگری شهری یکی از مهم ترین زمینه هایی که با توجه به قابلیت های تاریخی، فرهنگی و محیطی می تواند نقش حیاتی در روند توسعه ملی اثرگذار واقع شود، گردشگری تاریخی است. از این رو، مقاله حاضر با هدف "بررسی تجارب گردشگری شهری در جاذبه های گردشگری خانه های تاریخی" براساس روش تحقیق کمی و علی ارتباطی و با فن توصیفی تحلیلی و کاربردی طراحی شد. جامعه آماری این پژوهش را سه گروه کلی شامل: (خبرگان صنعت، خبرگان دانشگاهی و ذی نفعان مردمی) بودند. حجم نمونه 153 نفر از خبرگان پژوهش در دسترس و متمایل به همکاری که با ترکیبی از دو روش نمونه گیری غیراحتمالی هدفمند (قضاوتی) و نمونه گیری گلوله برفی شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه ای بود که اعتبار آن بالاتر از 7/0 محاسبه شد. مورد مطالعه خانه تیزنو دزفول بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS20 و Smart-PLS انجام گردید. نتایج مدل معادلات ساختاری نشان داد، مدل شاخص های تجارب گردشگری شهری بر توسعه گردشگری خانه های تاریخی، دارای برازش مناسب است. پایایی همگون برای اعتبارسنجی سازه های مدل با هدف سنجش برازش مدل سازی معادله های ساختاری پژوهش، نشان می دهد که برای هر چهار سازه مدل پژوهش (لذت بردن از جاذبه های گردشگری؛ پروسه خلق تجربه گردشگری؛ الزامات گردشگری میراثی؛ توسعه گردشگری خانه های تاریخی دزفول) بیش از 75 صدم محاسبه شده که بیانگر پایایی عالی ابزار اندازه گیری تأثیر مفاهیم مدل پژوهش است.

زمینه و هدف : رقابت پذیری بالای مقاصد در بازار گردشگری بین المللی یکی از اصلی ترین عوامل موفقیت در صنعت گردشگری، به ویژه گردشگری کلان شهرها و بهره مندی از مزایای آن است؛ ازاین رو، پژوهش حاضر با هدف «شناسایی متغیرهای کلیدی بازار گردشگری بین المللی با تأکید بر رقابت پذیری مقصدهای گردشگری در شهرستان تهران» به بررسی این مهم پرداخت. مقاصد گردشگری این شهرستان با توجه به پایتخت بودن تهران دارای موقعیت استراتژیک و منحصر به فردی می باشند که توجه مبحث رقابت پذیری آن را در این شهرستان دوچندان ساخته است. روش شناسی : روش پژوهش توصیفی تحلیلی و از نوع کاربردی بود. جامعه آماری این پژوهش را سه گروه عمده (35 نفر از اساتید دانشگاه های استان تهران) به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای (30 نفر از کارشناسان حوزه گردشگری استان) و (15 نفر گردشگران در دسترس) تشکیل می دادند. در نهایت از مجموع سه جامعه آماری مورد مطالعه 80 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها در محیط نرم افزار SPSS20 انجام شد. یافته ها : یافته ها نشان داد مهم ترین مؤلفه کلیدی تأثیرگذار بر رقابت پذیری مقصدهای گردشگری شهرستان تهران، منابع مقصد هستند. مقادیر ضریب همبستگی پیرسون نیز نشان داد که بین متغیرهای مستقل (منابع فیزیکی (خدادادی) منابع فیزیکی (ایجاد شده)، منابع تاریخی و فرهنگی (موروثی)، منابع انسانی، منابع دانشی، منابع سرمایه ای، عوامل و منابع پشتیبان، شرایط وضعیتی) با رقابت پذیری مقصدهای گردشگری رابطه مثبت و معنی داری در سطح اطمینان 99 درصد وجود دارد. نتیجه گیری و پیشنهادها : برای رقابت پذیری مقصدهای گردشگری شهرستان تهران توجه به منابع مقصد و علی الخصوص مدیریت مقصدها ضروری می نماید. ازآنجایی که در رتبه بندی متغیرهای مؤثر رقابت پذیری، پاسخ گویان توجه به منابع سرمایه ای، عوامل و منابع پشتیبان، منابع دانشی، زیرساخت ها و روبناهای گردشگری را دارای نقش کلیدی می دانستند، بنابراین پیشنهاد می گردد به سرمایه گذاری بخش دولتی و خصوصی در بازاریابی بخش گردشگری توجه گردد. نوآوری و اصالت : توجه به متغیرهای کلیدی رقابت پذیری مقاصد گردشگری موضوعی است که کم تر به آن پرداخته شده؛ توجه به توانایی و قابلیت یک مقصد برای حفظ موقعیت،جایگاه و سهم بازار خود یا اصلاح بخشی از آن ها در طول زمان موضوع مورد بحث این مقاله است.

مقدمه: مقصدهای گردشگری کوچ نشین به عنوان بخش مهمی از نظام گردشگری و برآیندی از تحول و تطور پدیده ای مکانی فضایی در پهنه ی فضا محسوب می شوند؛ که به واسطه تعادل در انتشار فضایی عوامل برانگیزاننده رشد و توسعه، شماری انبوه از جوامع میزبان مستقر در قلمرو جغرافیایی مقصد را نیز از تحولات و منافع توسعه گردشگری متأثر نموده و می توانند در شکل گیری تصویر مقصد نقشی با اهمیت ایفا نمایند. هدف پژوهش: هدف از این پژوهش تحلیل خوشه ای کانون های جاذب گردشگری روستایی کوچ نشین بخش پاپی سپید دشت لرستان  است؛ که در نهایت الگوی بهینه سازمان فضایی مقاصد گردشگری روستایی این ناحیه طراحی گردید. روش شناسی تحقیق: روش پژوهش توصیفی تحلیلی و از نوع کاربردی بود. جامعه آماری این پژوهش را 315 نفر از روستاییان ساکن در 14 روستای منتخب منطقه (به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای) تشکیل می دادند. برای گرد آوری داده ها از روش های میدانی و پرسشنامه ای استفاده شد که پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ محاسبه شد، که بیانگر مناسب بودن ابزار پژوهش بود. برای تحلیل داده ها از تحلیل خوشه ای، در محیط نرم افزار SPSS20 و برای ترسیم نقشه ها و الگوی سازمان فضایی مناسب گردشگری روستایی از نرم افزار ArcGIS استفاده شد. قلمرو جغرافیایی پژوهش: مقاصد گردشگری در نواحی روستایی سپید دشت لرستان (بخش پاپی) که بطور عمده متکی بر اکوتوریسم بودند. یافته ها و بحث: یافته ها نشان داد که ساماندهی فضایی با درجه یک (توسعه فضایی با درجه زیاد) مربوط به دهستان های چم سنگر و تنگ هفت بود. ساماندهی فضایی با درجه 2 (توسعه فضایی با درجه متوسط) مربوط به دهستان های بیشه و گریت بود و ساماندهی فضایی با درجه 3 (توسعه فضایی با درجه ضعیف) مربوط به دهستان کشور بود. نتایج: برای توسعه و ساماندهی فضایی گردشگری در بخش پاپی نیاز به یک انگاره (نگاه مداخله گر عوامل) برای توسعه فضایی است، به عبارتی برای ساماندهی فضایی در این منطقه داشتن یک نگاه سیستمی و یکپارچه به کلیه منابع و عوامل در فضا (منابع انسانی و منابع طبیعی) ضروری می نماید و نیازمند یک برنامه ریزی منطقه ای جامع است.

صنایع دستی از مهم ترین پتانسیل های موجود در حوزهٔ گردشگری فرهنگی به شمار می آید. گردشگری و صنایع دستی رابطه ای دو سویه دارند و این دو بخش مکمل هم در رونق اقتصاد هستند. صنعت ورشوسازی ازجمله جاذبه های مهم گردشگری فرهنگی شهر بروجرد است. بر این اساس، هدف این تحقیق واکاوی عوامل و ابعاد دخیل در توسعهٔ این صنعت است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی است. نمونهٔ آماری پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی به دست آمد و برای تعیین حجم نمونه نیز از فرمول کوکران استفاده شد. بر این اساس، تعداد 270 نفر انتخاب شدند. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار  SPSS20 و لیزرال (LISREL) تجزیه وتحلیل شدند. یافته های آماری بیانگر این است که تأثیر متغیرهای مستقل (اجتماعی - فرهنگی، عوامل تکنولوژیک، حمایت و پشتیبانی دولت) مؤثر در هنر - صنعت ورشو در توسعهٔ گردشگری شهر بروجرد معنی دار است (001/0=p-value ). خروجی معادلات ساختاری نشان داد که متغیر اجتماعی - فرهنگی با ضریب تأثیر (75/0)، حمایت و پشتیبانی دولت با رقم (68/0) و عوامل تکنولوژیک مؤثر در صنعت ورشو با رقم (65/0)، علاوه بر تأثیر مستقیم، در توسعهٔ گردشگری بر دیگر متغیرهای شهر بروجرد تأثیر غیرمستقیم می گذارند. با توجه به اینکه مقدار ریشهٔ دوم برآورد واریانس خطای تقریب RMSEA کمتر از (08/0) گزارش شده است، مدل برازش مناسبی دارد. نتایج به دست آمده در این پژوهش نشان داد که توسعهٔ گردشگری مبتنی بر هنر - صنعت ورشو به هم افزایی عوامل اجتماعی - فرهنگی، حضور نهادهای رسمی و سرمایه گذاری بخش های خصوصی نیاز دارد.

هدف: با شکل گیری مفهوم عمیق فرآیند کارآفرینی در گذر زمان و تحول در فهم چگونگی گذار از بحران های اقتصادی در کشورهای در حال رشد، توجه به توسعه SMEها مورد توجه اندیشمندان توسعه قرار گرفت. بحران اقتصادی در فضاهای جغرافیایی کنش ها و واکنش هایی مختلفی را به همراه دارد. اگر قرار است اقتصاد در نواحی مختلف تصویری از موفقیت را تداعی کند توجه به اقتصاد اجتماعی و ایجاد محیط های رقابتی از طریق توسعه کسب و کارهای کوچک مکانی در جوامع محلی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو، پژوهش حاضر به شیوه کمی و با هدف "تحلیل توسعه SMEها در ایران در فرآیند تحول نوآوری روستایی" بدنبال رهیافتی بر گذار از بحران اقتصادی و درک معنایی از واقعیت های موجود کسب و کار در جوامع محلی است که می تواند زمینه ساز نوآوری و کارآفرینی گردد. روش پژوهش: روش تحقیق توصیفی پیمایشی و از نوع کاربردی است. جامعه آماری پژوهش را 52 نفر از صاحبان SMEها واقع در دهستان های میان دربند، پشت دربند و بالا دربند شهرستان کرمانشاه تشکیل می دهند که بیشترین میزان از بین رفتن شرکت های جدید را در 15 سال اخیر تجربه کرده اند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS20 و برای ترسیم نقشه ها از ArcGIS استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که میزان اثرات متغیرهای توسعه SMEها در فرآیند تحول نوآوری روستایی بر پذیرش یا رد کارآفرینی در شبکه پویای روستانشینی 371/72 درصد بوده که در عامل های تمایل های سیاسی فضا (321/19درصد)، نیروهای دانش بنیان سر ریز فن آوری (32/15درصد)، عامل رقابت پذیری و بهبودیاب اقتصادی (12/11درصد)، نیروی خواسته ها و تعامل های اجتماعی فضا (48/10درصد)، تحولات جمعیتی و تولیدی فضا (08/10درصد) و حمایت های نهادی و محیطی فضا (05/6 درصد)) نمود پیدا کرده است. نتیجه گیری: توسعه کسب و کارهای خرد، کوچک و متوسط منجر شده است که دو دهستان بالادربند و میان دربند به مکان مرکزی تبدیل شده است. به طوری که پیامدهای فضایی کارآفرینی در بیشتر نقاط آن قابل رؤیت است. این دو دهستان می توانند قابلیت انتشار نوآوری و سر ریز دانش به دیگر دهستان های پیرامون دورتر از مرکز شهرستان را دارا باشند.