محمدمهدی شریعت باقری

زمینه: تحقیقات متعددی در خصوص عوامل مؤثر بر خودنظم جویی تحصیلی دانش آموزان انجام شده است، ولی پژوهشی که به صورت یکجا اثر تعاملی متغیرهای عملکرد خانواده، جو مدرسه، سرسختی روانشناختی و خودکارآمدپنداری تحصیلی را بر خودنظم جویی تحصیلی دانش آموزان بررسی نماید، انجام نشده است. هدف: مدل یابی خودنظم جویی تحصیلی دانش آموزان بر اساس عملکرد خانواده، جو مدرسه و سرسختی روانشناختی با نقش میانجی گر خودکارآمدپنداری تحصیلی بود. روش: پژوهش حاضر از نوع همبستگی و با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه دانش آموزان پسر مشغول به تحصیل در مقطع دوره دوم دبیرستان های تهران، در سال تحصیلی 1400-1399 بودند و 385 نفر، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به پرسشنامه های راهبردهای یادگیری خودنظم جویی پینتریچ و دی گروت (1990)، عملکرد خانواده اپشتاین و همکاران (1983)، جو مدرسه زولیگ و همکاران (2009)، سرسختی کوباسا و همکاران (1982) و خودکارآمدپنداری تحصیلی غفور و اشرف (2007)، پاسخ دادند. یافته ها: نتایج حاکی از آن بودند که مدل فرضی پژوهش با انجام برخی اصلاحات از برازش مطلوبی برخوردار بود. )0/059 , RMSEA= 2/150, cmin/df= 0/929 , CFI= 0/901 , NFI= 0/907 . (GFI= همچنین ضرایب مسیر مستقیم میان عملکرد خانواده و جو مدرسه با خودنظم جویی تحصیلی معنادار بودند ولی ضریب مسیر مستقیم میان سرسختی روانشناختی با خودنظم جویی تحصیلی معنادار نبود. همچنین نتایج حاکی از آن بود که ضرایب مسیر غیرمستقیم میان عملکرد خانواده، جو مدرسه و سرسختی روانشناختی با خودنظم جویی تحصیلی معنادار بودند. نتیجه گیری: خودنظم جویی تحصیلی دانش آموزان از طریق ارتقاء فرآیندهای ارتباطی خانواده، بهبود روابط درون مدرسه ای و افزایش سرسختی روانشناختی و خودکارآمدپنداری تحصیلی دانش آموزان، می تواند ارتقاء یابد.

هدف: هدف این پژوهش، تدوین مدل ساختاری رابطه سبک شناختی و خلاقیت هیجانی با نقش میانجی شایستگی هیجانی-اجتماعی در دانش آموزان دختر دوره دوم دبیرستانی بود. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر توصیفی و طرح پژوهش همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش تمام دانش آموزان دختر پایه یازدهم دوره دوم متوسطه در سال تحصیلی 98-97 در شهر تهران بودند که از بین آن ها، 460 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه خلاقیت هیجانی آوریل (1999)، پرسشنامه سبک های شناختی ویتکین و همکاران (1977)، و پرسشنامه شایستگی هیجانی-اجتماعی زو و جی (2012) جمع آوری شد. جهت تحلیل داده های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری و نرم افزارهایSPSS.22 و AMOS.22 استفاده شد. سطح معناداری در این پژوهش 05/0 در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان داد که ضریب مسیر بین شایستگی هیجانی اجتماعی با خلاقیت هیجانی (01/0>p، 55/0=(β مثبت و معنادار بود. نتایج نشان داد شایستگی هیجانی-اجتماعی، رابطه بین سبک شناختی با خلاقیت هیجانی را میانجی گری کرد (001/0>p، 22/0=(β . نتیجه گیری: شایستگی هیجانی-اجتماعی در رابطه بین سبک های شناختی و خلاقیت هیجانی نقش میانجی ایفا می کنند. نتایج این پژوهش می تواند برای متخصصان حیطه های روان شناسی، تعلیم و تربیت و اداره آموزش و پرورش مفید باشد.

هدف از پژوهش خاضر ارائه مدل ساختاری خود ناتوان سازی تحصیلی بر اساس سبک فرزند پروری ادراک شده و باور های هوشی با میانجی گری جرات ورزی در دانش آموزان است. پژوهش حاضراز نظر هدف،کاربردی و از نظرروش،همبستگی مبتنی بر معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش کلیه ی دانش آموزان مقطع دوم متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 بودند. تعداد افراد نمونه جمعاً 537 دانش آموز بود که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه ی جرئت ورزی گمبریل و ریچی (1975)، مقیاس پرسشنامه خود ناتوان سازی تحصیلی جونز و رودوالت (2005)، پرسشنامه فرزندپروری ادراک شده، مقیاس ارزیابی باورهای ضمنی هوش (عبدالفتاح و یتس، 2006)،پرسشنامه باورهای هوشی عبدالفتاح و ییتس با دو خرده مقیاس نظریه افزایشی هوش و نظریه ذاتی هوش بودند. داده های گردآوری شده با روش مدلسازی معادلات ساختاری و نرم افزار AMOS تحلیل شدند. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که مدل ساختاری خود ناتوان سازی تحصیلی بر اساس سبک فرزند پروری ادراک شده و باور های هوشی با میانجی گری جرات ورزی در دانش آموزان براساس داده های تجربی از برازش مطلوبی برخوردار است. همچنین اثر غیر مستقیم ادراک شده و باور های هوشی بر خود ناتوان سازی تحصیلی دانش آموزان مورد تأیید قرارگرفت. لذا پژوهش حاضر نشان داد که خود ناتوان سازی در تبیین و پیش بینی جرات ورزی دانش آموزان نقش واسطه ای دارد. این متغیر تحت تاثیر باورهای هوشی و سبک فرزندپروری ادراک شده قرار می گیرند و می توانند اثر معناداری بر جرات ورزی دانش آموزان داشته باشند.

هدف: هدف این مطالعه، تعیین نقش میانجی طرحواره های ناسازگار درون فردی-بین فردی و اجتناب بین ادراک تروماهای دوران کودکی و افسردگی بود. روش: روش این پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی بود. جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی (واحدهای شهریار و شهر قدس) بودند که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول تحصیل بودند. از این جامعه 489 نفر از با روش نمونه گیری دردسترس از انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه های ترومای کودکی (CTQ)، طرحواره های ناسازگار اولیه (SQ-SF)، پذیرش و عمل (AAQ-II)، تفکر ارجاعی (PTQ) و افسردگی بک-دو (BDI-II) استفاده شد. داده ها بوسیله آزمون های آماری همبستگی پیرسون و تحلیل معادلات ساختاری (SEM) به ترتیب با نرم افزار SPSS 26 و AMOS 22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که طرحواره های درون فردی، بین تروماهای کودکی (غفلت و سواستفاده) و افسردگی نقش میانجی دارد (05/0>p). همچنین غفلت و سواستفاده کودکی با میانجی گری دو متغیر طرحواره ها (درون فردی و بین فردی) و اجتناب، افسردگی را پیش بینی می کردند (05/0>p). در این مطالعه، میانجی گری طرحواره های بین فردی بین تروماهای کودکی و افسردگی معنادار نبود (05/0<p) و فقط از طریق اجتناب می توانست افسردگی را پیش بینی کند (05/0>p). نتیجه گیری: در این مطالعه نقش میانجی طرحواره های درون فردی بین تروماهای کودکی و افسردگی مورد تایید قرار گرفت. ولی طرحواره بین فردی فقط از طریق اجتناب افسردگی را پیش بینی می کرد. بنابراین، در درمان افراد افسرده تمرکز بر طرحواره ها بویژه طرحواره های درون فردی و دستکاری رفتاری-شناختی از قبیل اجتناب رفتاری و شناختی ضروری به نظر می رسد.

این پژوهش با هدف شناسایی رابطه بین خودتنظیمی هیجانی و مسئولیت پذیری با روابط اجتماعی دانش آموزان ششم ابتدایی منطقه 19 شهر تهران انجام شد. روش: جهت رسیدن به این پژوهش از دانش آموزان ابتدایی پایه ششم که در سال تحصیلی 97-1396 بالغ بر 2250 نفر بودند، نمونه ای به تعداد 327 نفر بر اساس جدول مورگان و به شیوه نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب شد. پرسشنامه روابط اجتماعی حقیقیان (1392)، پرسشنامه خودتنظیمی هیجانی هافمن و کاشدن (2010) و پرسشنامه مسئولیت پذیری نعمتی (1380) در گروه نمونه اجرا شد. سپس داده ها جمع آوری و با روش های آماری ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون چندمتغیره بررسی و تحلیل شدند. یافته ها: بین خودتنظیمی هیجانی و روابط اجتماعی در دانش آموزان رابطه معنی داری وجود دارد. از بین مؤلفه های خودتنظیمی هیجانی در پیش بینی روابط اجتماعی دانش آموزان بیشترین سهم را مؤلفه «تحمل» داشته است. از طرفی نتایج نشان داد بین مسئولیت پذیری و روابط اجتماعی نیز رابطه مثبت و معنی داری وجود داشته است. مسئولیت پذیری به خوبی قادر است این روابط را تبیین کند. درزمینه بررسی رابطه خودتنظیمی هیجانی با روابط اجتماعی نیز بین تمامی مؤلفه های خودتنظیمی هیجانی با روابط اجتماعی هیچ رابطه معنی داری یافت نشد. بحث: خودتنظیمی هیجانی و مهارت مسئولیت پذیری ازجمله مهارت های مهم و اساسی است که از سنین کودکی باید به فرزندان آموخت.

مقدمه: با توجه به اهمیت رانندگی و آسیبهای ناشی از آن می توان به ارتباط ویژگیهای انسانی با رفتارهای رانندگی اشاره کرد؛ بنابراین هدف اصلی این پژوهش تدوین الگوی ساختاری رفتارهای رانندگی بر اساس پرخاشگری با میانجیگری تنظیم هیجانات بود. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روشهای کمی گردآوری داده ها، توصیفی - همبستگی بود. حجم نمونه این پژوهش شامل 917 نفر از رانندگان استانهای تهران، آذربایجان غربی و کردستان بود که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و مورد ارزیابی قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه های رفتارهای رانندگی منچستر (1990)، پرخاشگری 30 عاملی (1379) و تنظیم هیجان گراس و جان (1998) بود و از روش مدل سازی معادلات ساختاری برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل معادلات ساختاری نشان داد که مدلهای اندازه گیری متغیرهای موردمطالعه و مدل نهایی پژوهش از برازش مناسبی برخوردارند. همچنین پرخاشگری بر رفتار رانندگی در رانندگان اثر مستقیم داشت و متغیر تنظیم هیجان توانست نقش میانجی بین پرخاشگری و رفتار رانندگی را ایفا کند. بحث: برای تبیین رابطه پرخاشگری و رفتارهای رانندگی می توان از سازه تنظیم هیجانات کمک گرفت. به گونه ای که به منظور بهبود وضعیت رانندگی و کاهش میزان تصادفات، ارزیابی موازین و قواعد دریافت گواهی نامه رانندگی منطبق بر مباحث رفتارهای پرخاشگری و هیجانی موردبازنگری قرار بگیرد و رانندگان پرخاشگر، برای برنامه های مشاوره و آموزشی معرفی شوند.