محمدجواد رسایی

فعالیت ورزشی موجب کاهش پاسخ ایمنی و افزایش وقوع بیماریهای عفونی و تشدید این بیماریها در ورزشکاران نخبه میشود. اثربخشی تزریق واکسن به عنوان یک استراتژی پیشگیری از بیماری های عفونی در انسان نیاز به بررسی بیشتری دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی نیمرخ استراحتی سایتوکین های 2IL- ، 6IL- و INFγ ژیمناست های پسر نوجوان در طول هشت هفته تمرین پس از تزریق واکسن آنفلوانزا بود. 30 ژیمناست پسر نوجوان با میانگین سن 8/0 ± 8/9 سال؛ قد8 ± 19/139 سانتی متر؛ توده بدن 15/7± 79/33 کیلوگرم و VO2max 4± 89/32 میلی لیتر بر کیلوگرم بر دقیقه به طورتصادفی به دو گروه تمرین (15n=) و ترکیب تمرین - واکسن (15n=) تقسیم شدند.یک گروه از افراد هم سن نیز به عنوان گروه کنترل غیر ورزشکار (15n=) که فقط تزریق واکسن را تجربه نمودند مورد مطالعه قرار گرفتند. دو گروه ترکیب تمرین _واکسن و تمرین برنامه تمرینی منتخب ژیمناستیک را با شدت 80-60 درصد ضربان قلب بیشینه به مدت هشت هفته اجرا کردند. به منظور تعیین تغییرات نیمرخ سایتوکین های مورد مطالعه، نمونه گیری خونی از کلیه آزمودنی ها در آغاز دوره، هفته چهارم و هشتم در حالت استراحت به عمل آمد. تزریق واکسن آنفلوانزا در گروه ترکیب تمرین – واکسن وواکسن پیش از خون گیری در هفته آغازین، اولین تزریق واکسن وتزریق یاد آور آن درانتهای هفته چهارم انجام شد. .سایتوکین هابا استفاده از کیت های اختصاصی و به روش الایزا اندازه گیری شدند. تحلیل داده ها با روش آماری تحلیل واریانس در اندازه های تکراری (ANOVA)نشان داد هشت هفته تمرین موجب کاهش در غلظت های 6IL- وINFγ به ترتیب (17/26F= و000/0p= و93/69F= و000/0 p=) در هر سه گروه شد، در حالی که هیچ تغییری در غلظت 2IL- مشاهده نشد (51/3F= و 043/0 p=). همچنین مقایسه بین گروهی پاسخ سایتوکین های سرمی پس از هشت هفته نشان داد، غلظت IL-2 فقط بین گروه ترکیب تمرین _واکسن وگروه واکسن تفاوت معنی داری وجود دارد (12/5F= و 012/0 p=)، غلظت 6IL- فقط بین گروه ترکیب تمرین – واکسن و گروه تمرین تفاوت معنی داری مشاهده شد (46/3F= و021/0 p=) و بین غلظت IFNγ درگروه های سه گانه تفاوت معنی داری مشاهده نشد (323/0F= و 726/0 p=). این یافته ها نشان داد تمرین همراه با تزریق واکسن تاثیر قابل توجهی بر دستگاه ایمنی ومیزان پاسخ واسطه های التهابی ژیمناست های پسر نوجوان ندارد.

در این پژوهش تاثیر یک جلسه تمرین فزاینده درمانده ساز بر تستوسترون و کورتیزول بزاقی در کشتی گیران دانشگاهی بررسی شد. 9 دانشجوی مرد کشتی گیر با میانگین سنی 2.18±22.44 قد 8.24±170 سانتی متر وزن 9.02±66.6 کیلوگرم حداکثر اکسیژن مصرفی 3.44±47.11 میلی لیتر در دقیقه به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن و سابقه تمرین کشتی 3±6 سال به عنوان آزمودنی این پژوهش انتخاب شدند. هر یک از آزمودنی ها روی نوارگردان با استفاده از دستورالعمل بروس تا سرحد خستگی دویدند. نمونه تحریک نشده بزاق در زمان استراحت قبل از تمرین به مدت 90 دقیقه با فواصل زمانی 30 دقیقه بعد از تمرین جمع آوری شد. غلظت تستوسترون و کورتیزول بزاقی با استفاده از روش (ELISA) مورد سنجش قرار گرفتند اطلاعات بدست آمده با استفاده از روش آماری (ANOVA) با اندازه گیریهای مکرر تجزیه و تحلیل آماری شد و سطح معنی داری نیز (P<0.05) در نظر گرفته شد. غلظت تستوسترون بزاقی بلافاصله پس از یک جلسه تمرین فزاینده تا سرحد خستگی کاهش یافت (P<0.001) و این کاهش پس از 90 دقیقه دوره ریکاوری در مقایسه با زمان استراحت معنی دار شد (P<0.001). غلظت کورتیزول بزاقی بلافاصله و 30 دقیقه پس از تمرین در مقایسه با مقادیر زمان استراحت افزایش یافت (P<0.001) اما 90 دقیقه پس از تمرین از غلظت کورتیزول کاسته شد و به نزدیکی مقادیر استراحتی رسید. غلظت نسبت تستوسترون به کورتیزول نیز بلافاصله پس از تمرین در مقایسه با مقادیر استراحتی کاهش یافت (P<0.001) و تا 90 دقیقه پس از تمرین روند کاهش آن ادامه یافت. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان داد یک جلسه تمرین فزاینده درمانده ساز موجب تغییرات برجسته ای در غلظت تستوسترون و کورتیزول بزاقی می شود. این تغییرات تا 90 دقیقه پس از تمرین نیز ادامه دارد. کاهش نسبت تستوسترون به کورتیزول نیز نشان دهنده بر هم خوردن تعادل روندهای آنابولیک و کاتابولیک متعاقب یک فعالیت درمانده ساز است.