تحلیل نقش رنگ در ادراک منظر گردشگری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
منظر در گردشگری به عنوان عنصر کلیدی ایجاد تجربه ای غنی و به یادماندنی، نه تنها ویژگی های طبیعی (کوه ها، دریاها، جنگل ها) بلکه میراث فرهنگی، معماری و محیط های انسان ساخت را شامل می شود. این مفهوم تأثیر مستقیمی بر ادراک گردشگران و رضایت از سفر دارد. در این میان، رنگ به عنوان جنبه ای بنیادین در تعریف منظر، قادر به برانگیختن احساسات، نمایش هویت فرهنگی و تأثیرگذاری بر رفتار گردشگران است (مانند تأثیر رنگ های گرم بر افزایش انرژی یا رنگ های سرد بر القای آرامش). بااین وجود، نقش رنگ در منظر گردشگری علی رغم اهمیت آن، کمتر بررسی علمی شده است. این پژوهش با هدف تحلیل نقش رنگ در طراحی و ادراک منظر گردشگری و با تمرکز بر سه پرسش محوری انجام شده است: چگونه می توان از رنگ به عنوان ابزار استراتژیک برای تقویت تجربه گردشگران بهره برد؟ چه عواملی در طراحی منظر رنگی مقاصد گردشگری باید مدنظر قرار گیرند؟ چه تفاوت هایی میان تأثیر رنگ بر مناظر طبیعی و مناظر فرهنگی وجود دارد؟ در نهایت ارائه راهکارهایی برای بهبود هویت بصری مقاصد گردشگری است. این مقاله با روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و مرور سیستماتیک پریسما منابع (۲۰۰۰-2025) از پایگاه های داده استنادی اسکوپوس (Scopus)، وب آف ساینس(Web of Science) و مقالات علمی-پژوهشی داخلی پرداخته است. معیار شمول، انطباق با اهداف و پرسش های پژوهش بوده و به صورت هدفمند، با تمرکز بر ادبیات مرتبط با طراحی منظر، روانشناسی رنگ و گردشگری انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد معیارهای کلیدی در طراحی منظر رنگی گردشگری عبارتند از: تنوع رنگ ها و تعادل در استفاده از آن ها، تأثیر رنگ بر ادراک فضا و ایجاد نقاط کانونی، به کارگیری رنگ های گرم و روشن برای جذابیت بصری، توجه به تغییرات فصلی و جلوگیری از یکنواختی. این معیارها پیوند میان طراحی بصری و تجربه گردشگران را تقویت می کند و راهکارهایی عملی برای ارتقای هویت بصری مقاصد ارائه می دهند.An Analysis of the Role of Color in the Perception of Tourism Landscapes
The landscape in tourism serves as a pivotal element in crafting rich and memorable experiences. It encompasses not only natural features such as mountains, seas, and forests, but also cultural heritage, architecture, and human-made environments. This concept directly influences tourists’ perceptions and their satisfaction with a trip. Within this context, color stands as a fundamental aspect in defining the landscape, capable of evoking emotions, showcasing cultural identity, and influencing tourist behavior (e.g., the impact of warm colors on increasing energy or cool colors on inducing tranquility). Despite its significance, the role of color within the tourism landscape has received limited scientific investigation. This research aims to analyze the role of color in the design and perception of tourism landscapes, focusing on three core questions: How can color be strategically leveraged as a tool to enhance tourist experiences? What factors should be considered in the design of colorful landscapes for tourism destinations? What are the differences in the impact of color on natural versus cultural landscapes? Ultimately, this study seeks to provide solutions for improving the visual identity of tourism destinations. This article employs a descriptive-analytical research method coupled with a systematic PRISMA review of sources (2000-2025), including Scopus, Web of Science, and internal scientific research journals. The selection of sources was purposeful, focusing on the pertinent literature on landscape design, color psychology, and tourism, with an inclusion criterion based on alignment with the research objectives and questions. The research findings indicate that the key criteria in designing colorful tourism landscapes include: a) Color diversity and balance in their application, b) the impact of color on spatial perception and the creation of focal points, c) the use of warm and bright colors for visual appeal, and d) Attention to seasonal changes and preventing monotony. These criteria strengthen the link between visual design and tourist experience, offering practical solutions for enhancing the visual identity of destinations.
تبلیغات
