موارد مصرف خمس در آیه 41 سوره انفال: تفسیر تطبیقی طباطبایی و صادقی تهرانی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در آیه ۴1 سوره انفال، موارد مصرف خمس آمده است که سه سهم ازآنِ خدا، رسول و ذی القربی و سه سهم نیز ازآن فقیران، یتیمان و درراه ماندگان بیان شده است. بررسی تفاسیر متأخر شیعه در بیان منظور از فقیران، یتیمان و درراه ماندگان حکایت از اختلاف نظر بین مفسران دارد، به گونه ای که برخی اختصاص نیمی از خمس به نیازمندان بنی هاشم را برداشتی نادرست از آیه تلقی نموده که افزون بر ایجاد ذهنیت تبعیض نسبت به سایر نیازمندان، با سایر آیات قرآن و برخی از روایات در تضاد است. با توجه به اینکه این اختلاف نظر تفسیری می تواند تأثیر بسزایی در احکام مرتبط با خمس بگذارد، این پژوهش برآن است تا با تطبیق نظرات دو مفسر متأخر، طباطبایی و صادقی تهرانی، استدلال آنان را ارزیابی کند. یافته های پژوهش حاکی از آن است که استدلال های طباطبایی در استناد به آیه ۵ احزاب در اثبات نسب سادات، و روایات «اوساخ» در اثبات اختصاص خمس به سادات برای حفظ کرامت ایشان فاقد استواری لازم بوده و استدلال های صادقی تهرانی در اثبات عدم اختصاص فقیران، یتیمان و در راه ماندگان به سادات از استحکام بیشتری برخوردار است.The Instances of Khums Allocation in Verse 41 of the al-Anfal Chapter: A Comparative Interpretation of Tabatabaii and Sadeqi Tehrani
In verse 41 of the al-Anfal Chapter, the instances of khums allocation are mentioned: three shares are designated for God, the Messenger, and the near relatives, while the other three shares are for the needy, orphans, and stranded travelers. An examination of recent Shiite exegeses regarding the intended meaning of the needy, orphans, and stranded travelers reveals differing opinions among the exegetes such that some consider the allocation of half the khums exclusively to the impoverished Bani Hashim as a misinterpretation of the verse, arguing that in addition to fostering a perception of discrimination against other needy people, this view contradicts other Quranic verses and certain narrations. Given that this interpretive disagreement can significantly impact the rulings related to khums, this study aims to evaluate the arguments of two later exegetes, Tabatabaii and Sadeqi Tehrani, through a comparative analysis. The findings of the research indicate that Tabatabaii’s arguments, relying on Verse five of the al-Ahzab Chapter to establish the lineage of the sādāt and the “Awsākh” narrations to prove the specification of khums to the sādāt in order to preserve their dignity, lack sufficient strength, and Sadeqi Tehrani’s arguments proving that the categories of the needy, orphans, and stranded travelers are not exclusive to the sādāt are stronger.
تبلیغات
