تحلیل گفتمان انتقادی ملی گرایی دوره پهلوی اول و بازتاب آن در نمایشنامه های ذبیح بهروز (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
پژوهش در باب ملی گرایی در ادبیات نمایشی ایران دوره پهلوی اول، همواره مورد توجه پژوهشگران معاصر بوده است. در این دوره، رضاشاه تمام تلاش خود را مصروف به گسترش ملی گرایی و احیای فرهنگ باستانی می کند؛ بنابراین گفتمان غالب، ملی گرایی است. ذبیح بهروز نیز، که در همین دوران نمایشنامه می نویسد، در آثاری چون جیجک علیشاه، شاه ایران و بانوی ارمن و شب فردوسی متمرکز به نوعی ملی گرایی مبتنی بر بازگشت به شکوه گذشته است. در این پژوهش با بهره گیری از نظریه تحلیل گفتمان انتقادی «فرکلاف»، به شیوه توصیفی تحلیلی و با استفاده از روش مطالعات کتابخانه ای، به مطالعه تطبیقی گفتمان غالب ملی گرایی پهلوی اول و مؤلفه های ملی گرایانه مورد نظر بهروز پرداخته شده است. لذا این مقاله در پی پاسخ به این پرسش ها است که اولاً، بازتاب گفتمان غالب ملی گرایی پهلوی اول در نمایشنامه های ذبیح بهروز چگونه بوده است و ثانیاً، وجوه اشتراک و افتراق گفتمان غالب ملی گرایی و نمایشنامه های بهروز چیست. بنابراین، ابتدا به معرفی مفاهیم طرح شده در پژوهش پرداخته خواهد شد، سپس به تحلیل گفتمان غالب ملی گرایی پهلوی اول و چگونگی بازتاب آن در نمایشنامه های بهروز پرداخته می شود و درنهایت، وجوه اشتراک و افتراق موجود در این آثار، شناسایی می شود. از نتایج این پژوهش می توان به بازتاب مستقیم ملی گرایی پهلوی اول با اندکی تفاوت در آثار نمایشی ذبیح بهروز اشاره کردThe nationalism critical discourse analysis of the first Pahlavi era and its reflection in Zabih Behrouz's plays
Contemporary researchers consistently observe studies on nationalism within Iranian dramatic literature from the early Pahlavi era. During this period, Reza Shah devoted all his efforts to expanding nationalism and revival of ancient culture. Therefore, nationalism is the dominant discourse.Zabih Behrouz, who wrote drama during this era, in works such as Jijak Alishah, the King of Iran and the Armenian Lady, and Shab-e Ferdowsi, focused on nationalism based on returning to the glory of the past. This research aims to read and analyze the discourse of Zabih Behrooz’s dramatic works and a comparative study of the dominant nationalism discourse of the first Pahlavi period and Behrouz’s intended nationalistic components in his works in a descriptive-analytical way, using the method of library studies and Fairclough’s theory of critical discourse analysis. Additionally, the other aims of the research are analyzing the dominant discourse of the first Pahlavi era and how it is reflected in Zabih Behrouz’s plays and identifying the commonalities and differences in these works from a theoretical point of view and within the framework of the dominant nationalism discourse of this period. The questions of the research include: 1. How has been the reflection of the dominant nationalism discourse of Pahlavi I in Behrouz’s plays? 2. What are the commonalities and differences between the dominant nationalism discourse and Behrouz’s plays? According to the results of this research, we can refer to the direct reflection of Pahlavi I’s nationalism with a nominal difference in Zabih Behrouz’s dramatic works.