فرصت ها و چالش های روزنامه نگاری تحقیقی در ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف: مسئله اصلی این تحقیق فهم فرصت ها چالش های وزنامه نگاری تحقیقی در ساختار سیاسی، حقوقی و رسانه ای مختص به ایران است. در این مسیر به بررسی متغیرهای مهمی همچون ساختار سیاسی، دولت و نیروهای سیاسی، افکار عمومی، چارچوب های حقوقی و قانونی، نحوه و میزان دسترسی به اطلاعات، وضعیت آموزش و فرایندهای کسب تجربه خواهیم پرداخت. این پژوهش با هدف شناسایی چالش ها و تلاش برای رفع آن و تقویت و استفاده از فرصت ها و نتایج مثبت روزنامه نگاری تحقیقی برای دستیابی به نتایج آن مانند شفافیت و کاهش فساد در کشور است.روش: روش این تحقیق تحلیل محتوای کیفی است که داده های آن از طریق مصاحبه با خبرنگاران، سردبیران، مدیران رسانه ای، کارشناس حقوقی، کارشناسان رسانه و اساتید حوزه ارتباطات و خبر بدست آمده است. پایایی این تحقیق در دو مقوله اصلی یعنی چالش و فرصت به ترتیب 0/71و 0/80 بود.یافته ها: فرصت ها شامل ضریب نفوذ بالای صداوسیما، سامانه سوت زنی، فرهنگ امر به معروف، تکنولوژی های نوین، همراهی افکار عمومی در شبکه های اجتماعی و قرارداشتن ایران به عنوان کشوری در حال توسعه است. چالش ها نیز شامل، ضعف آموزش روزنامه نگاری، ضعف ساختار حزبی، ضعف عملکرد صداوسیما، فقدان ادبیات نظری اختصاصی، همکاری کند و ناقص سازمان ها در ارائه اطلاعات، جای خالی قوانین مختص خبرنگاران تحقیقی و حمایت از آنان، دایره جرائم گسترده تر در ایران، خطای تعریف روزنامه نگاری، فضای مجازی و دروغ پراکنی و عدم استفاده از تکنولوژی نوین است.نتیجه: نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که چالش های پیش روی روزنامه نگاری تحقیقی در کشور بیش از فرصت هاست. اصلاح این رویه از تعریف واحد از سوت زنی و روزنامه نگاری تحقیقی آغاز شده و به اصلاح ساختار سیاسی و حقوقی و رواج سوت زنی در افکار عمومی ختم می شود. ایران مشابه کشورهای حوزه خاورمیانه ضعف جدی در ارائه اطلاعات داشته و ساختار سیاسی غلبه و تسلط بیشتری بر خبرنگاران دارد. روزنامه نگاری تحقیقی در ایران مانند عربستان هنوز به بلوغ نرسیده است. همچنین ساختار مالکیت رسانه ها در ایران مانند نیجریه، روزنامه نگاری تحقیقی را تضعیف می کند. همچنین رویکرد اختصاصی با استفاده از فناوری های مدرن نیاز اصلی برای ارائه چشم انداز بهتر در حوزه روزنامه نگاری تحقیقی برای کشور است. بازسازی آموزش روزنامه نگاری در ایران به مانند نیجریه با شرایط اقتصادی نامناسب کشور و فسادهای درون سیستم، عامل شکل دهی به افکار عمومی در آینده به عنوان نگهبان است.Opportunities and Challenges of Investigative Journalism in Iran
Objective: The primary issue addressed in this study is understanding the opportunities and challenges of investigative journalism within the unique political, legal, and media structures of Iran. The research examines key variables such as the political structure, government and political forces, public opinion, legal frameworks, access to information, journalism education, and the processes of gaining experience. The objective of this research is to identify challenges, work towards overcoming them, and strengthen and utilize the opportunities and positive outcomes of investigative journalism to achieve results such as transparency and the reduction of corruption in the country.Method: The study employs qualitative content analysis of interviews conducted with journalists, editors, media managers, legal experts, media experts, and communication and journalism scholars. The reliability of this research in the two main categories of challenges and opportunities was 0.71 and 0.80, respectively.Findings: The opportunities identified include the high reach of state television and radio (IRIB), whistleblowing systems, the culture of promoting good and preventing wrongdoing (Amr bil Maroof), modern technologies, public support on social media, and Iran's status as a developing country. The challenges include weaknesses in journalism education, a weak party structure, poor performance of IRIB, the absence of specialized theoretical literature, slow and incomplete cooperation of organizations in providing information, the lack of specific laws for investigative journalists and their protection, broader criminal liability in Iran, the mis definition of journalism, the presence of disinformation in cyberspace, and the underutilization of modern technologies.Conclusion: The challenges facing investigative journalism in Iran outweigh the opportunities. Addressing these issues begins with a unified definition of whistleblowing and investigative journalism and extends to political and legal reforms and promoting whistleblowing in public opinion. Like other Middle Eastern countries, Iran has significant weaknesses in information disclosure, with political structures exerting greater control over journalists. Investigative journalism in Iran, like in Saudi Arabia, has not yet matured.
تبلیغات
