سناریونگاری به مثابه روشی برای آزمایشگاه سیاستی (مطالعه موردی: ساختار نهادی سیاست علم و فناوری در ایران) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
هدف این پژوهش، توسعه سناریونگاری به عنوان روشی برای آزمایشگاه سیاستی است. به این منظور ساختار نهادی سیاست علم و فناوری در ایران به عنوان مورد مطالعه، انتخاب و با 20 نفر از خبرگان و مطلعین سیاست علم وفناوری در ایران، مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته انجام شد. همچنین برای سناریونگاری از روش هشت مرحله ای شوارتز استفاده شد. بر این اساس، دو عدم قطعیت کلیدی، 1- ساختار (باز/ بسته) و 2- قواعد رفتار (مشارکت همکارانه و مجادله منازعانه) و چهار سناریوی، 1- شبکه سیاستی مشارکتی، 2- نظام دولتی، 3- رویکرد رفع تکلیفی و 4- ساختار جزیره ای، شناسایی شد. همچنین پیامدهای هر سناریو، احصا و سناریوی مطلوب (سناریوی شبکه سیاستی مشارکتی) انتخاب شد. به این ترتیب، نشان داده شد که سناریونگاری به عنوان یک روش متداول در مطالعات آینده پژوهی می تواند با شناسایی پیامدهای یک سیاست، به مثابه روشی برای آزمایشگاه سیاستی نیز مورد استفاده قرار گیرد. این ادعا از طریق بررسی یک مورد واقعی (ساختار نهادی سیاست علم وفناوری در ایران) به آزمایش گذاشته شد. به این ترتیب، مفهوم آزمایشگاه سیاستی به لحاظ روش شناسی، توسعه پیدا کرد. بر این مبنا، توصیه می شود که سیاست گذاران علم و فناوری پیش از اجرای هر سیاست در گستره جامعه و آزمون و خطای آن در عرصه عمومی، به ارزیابی پیامدهای آن در آزمایشگاه سیاستی، به روش های مختلف ازجمله روش سناریونگاری بپردازند.Scenario Planning as a Policy Laboratory Method: A Case Study of the Institutional Structure of Science and Technology Policy in Iran
This study aims to develop scenario planning as a method for policy laboratories. The institutional structure of science and technology policy in Iran was selected as the case study, with in-depth, semi-structured interviews conducted with 20 experts and informants in Iranian science and technology policy. Schwartz’s eight-step scenario planning method was applied. Based on this, two key uncertainties—1) Structure (open/closed) and 2) Rules of Conduct (collaborative participation vs. contentious dispute)—were identified, leading to four scenarios: 1) Collaborative Policy Network, 2) Government System, 3) Obligation-Relief Approach, and 4) Island Structure. The outcomes of each scenario were evaluated, and the most desirable scenario, the Collaborative Policy Network, was selected. This study demonstrates that scenario planning, a widely used method in foresight studies, can also function as a policy laboratory by assessing the potential consequences of a policy. It is recommended that science and technology policymakers evaluate policy outcomes in a policy laboratory through methods like scenario planning before implementing them broadly and subjecting them to public trial and error.
تبلیغات
