آزمون مدل عوامل وضعیتی مؤثر بر رفتار خرید ناگهانی مصرف کننده (مطالعه موردی: فروشگاه های زنجیره ای شهروند در کلانشهر تهران) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
رفتار خرید ناگهانی یکی از ابعاد مهم رفتار مشتری و یکی از مفاهیم حائز اهمیت در محیط بازار است. امروزه رفتار مزبور بیش از پیش توجه خرده فروشان و عمده فروشان به خصوص فروشگاه های زنجیره ای را به خود جلب کرده است؛ زیرا به طور چشمگیری در فروش و سود آنها تأثیر بسزایی دارد. بدین منظور، می توان با طراحی یک محیط خوشایند و آرامش بخش برای مشتریان یا به اصطلاح دیگر با فراهم کردن یک محیط تسکین دهنده و جلب کننده در راستای برانگیختن احساسات و لذت درک شده آنها به این هدف مذکور نائل شد؛ از این رو هدف از پژوهش حاضر بررسی آزمون مدل عوامل وضعیتی مؤثر بر رفتار خرید ناگهانی مشتریان است. جامعه آماری پژوهش کلیه مشتریان فروشگاه های زنجیره ای شهروند در شهر تهران است. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان تعداد 384 نفر به دست آمد که بر اساس روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. در این پژوهش برای اندازه گیری متغیرها از پرسشنامه استاندارد استفاده شد. روایی پرسشنامه به صورت تشخیصی، هم گرا و واگرا و پایایی پرسشنامه نیز با ضریب آلفای کرونباخ بررسی شد. آزمون مدل پژوهش بر اساس روش حداقل مربعات جزئی و به کمک نرم افزار Smart - PLS 3 انجام شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که عوامل فیزیکی (موسیقی، روشنایی و رنگ) بر پاسخ احساسی مصرف کننده تأثیر معناردار دارد؛ اما تأثیر چیدمان بر پاسخ احساسی مصرف کننده تأیید نشد. تأثیر معنادار عوامل اجتماعی (فروشنده و ازدحام) نیز بر پاسخ احساسی مصرف کننده و نقش میانجی پاسخ احساسی مصرف کننده در تأثیر عوامل فیزیکی (به غیر از چیدمان) و اجتماعی بر رفتار خرید ناگهانی تأیید شد. همچنین، عوامل جمعیت شناختی (جنسیت، سن و درآمد)، عوامل روان شناختی (تحریک پذیری و عزت نفس) و عوامل موقعیتی (پول در دسترس و زمان در دسترس) در ارتباط بین پاسخ های احساسی مصرف کننده و رفتار خرید ناگهانی نقش تعدیلگر را نداشتند.Examining the Model of Situational Factors Affecting Consumer Impulse Buying Behavior (Case Study: Shahrvand Chain Stores in Tehran Metropolis)
Impulse buying behavior is a significant aspect of customer behavior and a crucial concept in the retail environment. Currently, this behavior has garnered the attention of retailers and wholesalers, particularly chain stores, as it substantially impacts their sales and profits. To address this, retailers can design a pleasant and relaxing atmosphere for customers, providing a soothing and attractive environment to evoke their feelings and perceived pleasure. The primary purpose of this research was to examine the model of situational factors influencing customer’s impulse buying behavior. The study's statistical population comprised all customers of Shahrvand chain stores in Tehran. Using Morgan's table, a sample size of 384 individuals was selected through stratified random sampling. A standard questionnaire was employed to measure the variables and the instrument's diagnostic, convergent, and divergent validity, as well as its reliability using Cronbach's alpha coefficient, were evaluated. The research model was tested using the Partial Least Squares (PLS) method and the Smart-PLS 3 software. The results of data analysis indicated that physical factors, including music, lighting, and color, had a significant effect on the consumers’ emotional responses, while the layout effect was not confirmed. The significant influences of social factors, including the seller and the crowd, on the consumers’ emotional responses were also confirmed. The mediating role of consumer's emotional response in the impacts of physical (excluding layout) and social factors on impulse buying behavior was supported. However, demographic factors (gender, age, and income), psychological factors (stimulation and self-esteem), and situational factors (available money and time) did not have a moderating role in the relationship between the consumers’ emotional responses and impulse buying behaviors..
تبلیغات
