مبنایابی فقهی نظریه جهت نامشروع (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بند 4 ماده 190 قانون مدنی، بدون هیچ گونه توضیحی، «مشروعیت جهت معامله» را یکی از شرایط صحت معامله بر می شمرد و در ماده 217 جهت نامشروع را درصورتی که بدان تصریح شده باشد، سبب بطلان معامله معرفی می کند. این امر سبب شده که در ادبیات حقوقی ایران و از نگاه حقوقدانان، بطلان معامله به دلیل وجود «جهت نامشروع» به عنوان یک اصل به رسمیت شناخته شود، هر چند اختلاف نظرهایی درباره مبنا و خاستگاه آن وجود دارد که برخی این اصل را نتیجه اقتباس ازحقوق غربی می داند، و بعضی، با استناد به برخی از احکام فقهی نزدیک و مشابه، مانند حکم خرید و فروش انگور به انگیزه ساخت شراب، خاستگاه آن را در فقه اسلامی جستجو می کنند.هدف این مقاله، پس از تبیین مختصر جهت نامشروع در حقوق ایران، بررسی این مطلب است که آیا می توان به استناد احکام فقهی مذکور، نظریه «جهت نامشروع» را، آن گونه که در قانون مدنی آمده ، به فقه اسلامی نسبت داد؟ یا از فقه اسلامی اصطیاد کرد؟The Feasibility of Deducing the Theory of Illegitimate Direction from the Verdict of Buying and Selling Grapes for Making Wine
One of the conditions of a correct transaction, according to Article 190 of the Civil Code, without any description, is “the legitimacy of transaction direction”, and based on Article 217, the illegitimate direction cancels the transaction, if it is clarified in the transaction. This issue causes the transaction cancellation due to the illegitimate direction to be recognized as a principle in the Iranian law and from all jurists’ view, although there are some different ideas about this principle such as its origin that in this case, there are two probabilities; the first one believes this principle is rooted in the western law, and the other seeks its origin in the Islamic jurisprudence, based on some similar jurisprudent rulings such as the verdict of buying and selling grapes for making wine. This paper aims to answer to the question whether it can be possible to relate the theory of “illegitimate direction”, as mentioned in the Civil Code, to the Islamic jurisprudence or deduce the theory from it?
تبلیغات
