مطالعه تطبیقی ساختارمدیریت ورهبری دانشگاهی: مطالعه موردی هیاتهای امنا (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

استقلال دانشگاهی رکن مهم آموزش عالی است که در سطح ساختاری از رهگذر پیکره حاکمیتی دانشگاه یعنی هیئت امنا به بالندگی می رسد. هدف مقاله حاضر، بررسی نقش و جایگاه هیئت امنای دانشگاهی، ترکیب اعضا، وظایف و نظام های پشتیبان تصمیم در این نهاد دانشگاهی است. این تحقیق از نوع کیفی و با رویکرد تطبیقی است. نمونه در دسترس این مطالعه مشتمل بر 24 دانشگاه معتبر در چهار قاره جهان می باشد گام نخست، توصیف پدیده موردمطالعه است که در مطالعات اسنادی بازنمایی شد...مطالعات اسنادی این مقاله در چهار بخش ساماندهی شده است: مطالعات مربوط به حاکمیت و اداره امور دانشگاهی، وظایف و کارکرد هیئت امنا، ترکیب اعضا و درنهایت ترکیب جنسیتی اعضا. در گام دوم، فرآیند مقایسه و تطبیق و استخراج وجوه تفاوت و تشابه طی شده است. یافته ها نشان داد علیرغم اشتراک در جوهره و نقش اصلی این هیئت یعنی پیکره حاکمیتی بودن، سیاست گذاری، نظارت و ... در کشورها و دانشگاه های موردمطالعه، تفاوت هایی متناسب با سطح توسعه یافتگی و بافتار آموزش عالی کشورها مشاهده می شود. در دانشگاه های آمریکایی و انگلیسی پیچیدگی و تنوع نقش و کارکردها و ساختار داخلی هیئت بیشتر از دانشگاه های آسیایی و استرالیایی است. در مالزی و ژاپن با الهام از دیدگاه شرکتی، غالباً بجای هیئت امنا، اداره دانشگاه توسط هیئت مدیره صورت می گیرد.