واکاوی الگوهای هویتی عرضه شده در پاسخ به مساله انحطاط در ایران معاصر (با تأکید بر الگوی گفتمان هویتی انقلاب اسلامی) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
در طول قرون متمادی اسلام به عنوان منبع الهام بخش هویتی در ایران نگریسته میشد و در کنار عناصر هویت ساز دیگر، تمدنی را بنا نهاد که در تمامی زمینه ها مرجعیت جهانی یافت، اما در سده های اخیر این تمدن رو به زوال نهاد. شکست های نظامی سوال از انحطاط را مطرح ساخت و واکنشهایی را به سمت خود روانه داشت. پژوهش پیش رو که با روش توصیفی تحلیلی انجام شده، با این مساله آغاز شده که جامعه ایرانی چه الگوهایی را در مواجهه با مسئله انحطاط ارائه داده است؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که سه الگو در مواجهه با مساله انحطاط ارائه شد: الگوی اول (مشروطه)، با تصور تصرف در مدرنیته، در پی اخذ گونه ای از مدرنیته بومی برآمد که به جهت عدم توجه به مبانی معرفت شناختی و همچنین فاصله میان ارزش های اسلامی و غربی به شکست انجامید. الگوی دوم (پهلویسم) که در پی اخذ بلا قید تمدن غربی بود، علاوه بر ناکارآمدی به مشکل بزرگ تری به نام "مسخ هویت" انجامید. به همین جهت الگوی سوم با انقلاب اسلامی و در قالب گفتمان هویتی اسلام سیاسی شکل گرفت که به دنبال احیای هویت ایرانی اسلامی از طریق احیاء ارزش های اسلامی و غیریت سازی با تمدن غرب بود.The Reactions of contemporary irans identity discuorses The issue of degeneration (focusing on identity discuors islamic revolution)
During different centuries, Islam has always been the main inspiration source for identity which along with other identity principles created a civilization that gained global authority in different cases. This civilization, however, during recent centuries has faced deterioration. The question about degeneration has been proposed following military defeats and caused different reactions. This descriptive-analytical research is going to answer this question that how Iranian community reacted toward the issue of degeneration. The research findings reveal that three different answers have been given considering degeneration issue. With the presumption of capturing modernism, the first answer (constitutional movement) tried to create a local modernism. This answer did not gain any victory since it did not care about epistemological foundations as well as the huge gap between Islamic values and western ones. The second answer (Pahlavism), also, encountered a bigger problem as metamorphosis of identity since it tried to follow western civilization unconditionally. That is why the third answer (Islamic revolution), focusing on Islamic political discourse has flourished. Islamic republic tried to revive Islamic-Iranian identity by reviving Islamic values and ignoring western civilization.
تبلیغات
