سنجش و رتبه بندی شاخص های توسعه فرهنگی در شهرستان های استان گستان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

بی شک بالاترین و والاترین عنصری که در موجودیت هر جامعه دخالت اساسی دارد، فرهنگ آن جامعه است. اساسا فرهنگ هر جامعه، هویت و موجودیت آن جامعه را تشکیل می-دهد و با انحراف فرهنگ، هر چند جامعه از بعد های اقتصادی، سیاسی، صنعتی و نظامی قدرتمند و قوی باشد، اما پوچ و میان تهی است. همه مکاتب بشری و نظام های سیاسی، اندیشه توسعه را به عنوان تلاش برای تعالی جامعه پذیرفته اند و هیچ جامعه و نظامی نیست که بخواهد و یا بتواند از سطح معین و ثابتی از فرهنگ مادی و غیر مادی متوقف شود. هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی میزان توسعه یافتگی شهرستان های استان گلستان بر مبنای 30 شاخص فرهنگی در سال 1392، می باشد. نوع تحقیق کاربردی و از لحاظ روش شناسی، توصیفی- تحلیلی محسوب می شود. اطلاعات مورد نیاز برای انجام پژوهش، از طریق مطالعات اسنادی و کتابخانه ای بدست آمده اند و برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری Excel و برای رتبه بندی شهرستان از تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره VIKOR ، SAW ,TOPSISو ادغام نتایج با تکنیک کپ لند استفاده گردید. همچنین برای امتیازدهی از روش آنتروپی شانون استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، 14 شهرستان استان گلستان بر اساس آخرین تقسیمات سیاسی- اداری می باشد. نتایج حاصل از این پژوهش بر اساس تکنیک ادغام کپ لند نشان می دهد که ، 28/14 درصد شهرستان ها برخوردار، 42/71 درصد نیمه برخوردار و 28/14 درصد در رده شهرستان های محروم قرارگرفتند. بنابراین بیشتر شهرستان های استان در سطح شهرستان های نیمه برخوردار و محروم قرار گرفته اند که نشان می دهد در توزیع شاخص های مختلف توسعه در سطح استان نابرابری زیادی وجود دارد.