هدف از این پژوهش، بررسی جامعه شناختی مناسک و رفتارهای دینی است. چارچوب نظری این تحقیق مبتنی بر نظریات دورکیم است. متغیر وابسته، مناسک و رفتارهای دینی و متغیرهای مستقل عبارت اند از: جامعه پذیری دینی، انسجام اجتماعی، نظارت و کنترل اجتماعی، تجدید حیات اجتماعی و جنسیت. جامعه آماری این تحقیق عبارت است از دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان دزفول در سال تحصیلی 89-90 با جامعه آماری 18241 که در این میان تعداد 350 نفر از طریق فرمول نمونه گیری کوکران به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. یافته های تحقیق که با استفاده از بسته نرم افزاری spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته ، نشان می دهند که متغیر وابسته مناسک و رفتارهای دینی با متغیرهای مستقل جامعه پذیری دینی، نظارت و کنترل اجتماعی، انسجام اجتماعی، تجدید حیات اجتماعی، که به عنوان فرضیه های اصلی و منطبق با نظریات دورکیم طراحی شده اند، رابطه معناداری دارد. ضرایب همبستگی چندگانه نشان می دهد که به ترتیب اولویت رابطه اول متغیر نظارت و کنترل اجتماعی، دوم متغیر جامعه پذیری دینی، سوم انسجام اجتماعی و چهارم تجدید حیات اجتماعی (دینی) بوده اند. همچنین در فرضیه فرعی پژوهش، یافته ها نشان دادند، مناسک دینی دختران از پسران دانش آموز بیشتر است.