ارزیابی عملکرد دبیرستان های منطقه 5 آموزش و پرورش با استفاده از مدل تحلیل پوششی داده ها (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مؤسسات و سازمان ها و دستگاه های اجرایی با هر مأموریت، رسالت، اهداف و چشم اندازی که دارند نهایتاً در یک قلمرو ملی یا بین المللی عمل می کنند و ملزم به پاسخگویی به مشتریان، ارباب رجوع و ذی نفعان هستند. در نظام آموزش و پرورش نیز دبیرستان ها از این قاعده مستثنا نیستند. منظور از ارزشیابی عملکرد، فرایندی است که به وسیله آن دستگاه مورد نظر و کارکنان آن در فواصل معینی و به طور رسمی، مورد ارزیابی قرار می گیرد.  در سه دهه اخیر الگوهای مختلفی برای ارزشیابی آموزشی تدوین و ارائه شده است که یکی از بهترین آن ها مدل تحلیلِ پوششی داده هاست که در آن از مدل های ریاضی تحقیق در عملیات استفاده می شود. این مدل ها مجموعه ای از فعالیت های آموزشی پژوهشی و خدماتی را به عنوان شاخص های ورودی و خروجی در نظر می گیرند و باتوجه به میزان اهمیت و تأثیرگذاری هر یک از شاخص ها در مجموعه عملکرد، نسبت مجموع موزون خروجی ها بر مجموع موزون ورودی ها به عنوان میزان کارایی واحدهای تصمیم گیرنده محاسبه می شود. در این مقاله با استفاده از تحلیل پوششی داده ها، کارایی 15 واحد آموزشی در دوره دبیرستان در منطقه 5 آموزش و پرورش تهران مورد ارزیابی قرار گرفته که در دو حالت بازدهی به مقیاس ثابت و بازدهی به مقیاس متغیر محاسبات انجام پذیرفته است که نتایج به دست آمده از محاسبه کارایی نشان می دهد که از مجموع 15 دبیرستان مورد بررسی در 8 دبیرستان با کارایی و در 7 دبیرستان با ناکارایی مواجه می باشیم. همچنین رتبه بندی کارایی دبیرستان های منطقه 5 آموزش و پرورش، نقاط ضعف و قوت هر یک از گروه ها و وضعیت استفاده از منابع نیز بیان شده است.