بررسی و تحلیل مؤلفه های حقوق بشر در کتاب های درسی دوره ابتدایی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل مؤلفه های حقوق بشر در کتاب های درسی دوره ابتدایی انجام گرفته است. مؤلفه های حقوق بشر بر اساس مواد ذکر شده در اعلامیه جهانی حقوق بشر و با مراجعه به منابع و ادبیات موجود در این زمینه انتخاب شدند. روش مورد استفاده در تحلیل محتوای پژوهش حاضر، آنتروپی شانون بوده و واحد تحلیل نیز صفحات (متن، پرسش ها، فعالیت ها و تصاویر) می باشد. جامعه آماری، کلیه کتاب های درسی دوره ابتدایی، شامل 36 جلد کتاب در سال تحصیلی1390-1389 در هشت عنوان فارسی (بخوانیم)، فارسی (بنویسیم)، علوم، هدیه های آسمانی، هدیه های آسمانی (کتاب کار)، قرآن، ریاضی و تعلیمات اجتماعی و نمونه آماری این پژوهش، پنج عنوان فارسی (بخوانیم)، فارسی (بنویسیم)، هدیه های آسمانی، قرآن و تعلیمات اجتماعی بود. نتایج نشان می دهد که در کتاب قرآن بیشترین اهمیت به مؤلفه های حقّ آموزش وپرورش، آزادی مذهب، ... اختصاص یافته، در کتب درسی تعلیمات اجتماعی نیز بیشترین اهمیت به مؤلفه کار و دریافت مزد منصفانه اختصاص دارد. در کتاب هدیه های آسمانی بیشترین اهمیت به مؤلفه های آزادی مذهب، فکر و وجدان، در کتاب درسی فارسی بخوانیم بیشترین اهمیت به مؤلفه های حق کار و دریافت مزد منصفانه، اختصاص دارد. در کتاب درسی فارسی بنویسیم بیشترین اهمیت به مؤلفه های حق کار و دریافت مزد منصفانه اختصاص دارد. نتایج این پژوهش نشان داده است که علی رغم این که در کتاب های درسی تا حدی به این مؤلفه ها توجه شده است ولی میزان توجه به این مؤلفه ها به یک میزان نبوده است.