بررسی تحلیلی رویکردهای امویان به مسئله مهدویت (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مهدویت به عنوان یکی از موضوع های مهم و جذاب در میراث نبوی، با نگاه ها و رویکردهایی متفاوت در تاریخ اسلام روبه رو شد. از این رو شناخت نگرش طیف های گوناگون که در گذر زمان، بستر شکل گیری تحولات و اندیشه ها یی متنوع بود، ضروری است. این پژوهش با هدف بررسی تحلیلی این موضوع در میان امویان نگاشته شده است و با استفاده از منابع معتبر تاریخی و حدیثی و بهره مندی از تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از مصادر متقدم و ارائه تحلیل های مستند، به واکاوی رویکردهای گوناگون خاندان اموی به آموزه مهدویت می پردازد. گویا خاندان اموی تا پیش از واقعه عاشورا با سکوت و نادیده انگاری، به این موضوع می نگریست؛ اما در اواخر قرن نخست تلاش کرد مهدویت را در قالب هایی چون عیسی 7 و برخی خلفای اموی معرفی کند؛ چنان که سفیانی در این نگره به عنوان یکی از فرزندان ابوسفیان با تغییری معنادار و با تصویری چون مقدمه و یاری گر مهدی معرفی شد.