تعیینِ مقولة دستوریِ واژه های چندنقشی- واژه هایی که در نقش چندین مقوله دستوری ظاهر میشوند، یکی از مشکلات فراروی فرهنگ نویسان است. ابهامِ مقوله‌های دستوری و همپوشی میانِ آن‌ها و برخی فرآیندها مانند حذف، کوتاه شدگی و تغییرمقوله از جمله عوامل مؤثر در چندنقشی شدن واژه ها هستند. برخی از این عوامل، بر مقولة دستوری واژه ها تأثیری پایدار نهاده و برخی دیگر فقط سبب تغییر نقشی میشوند که در شرایط ویژه‌ای صورت میگیرد. تمییز این دو از یک‌دیگر برای فرهنگ نویسان و دستورنویسان امری ضروری است. در این پژوهش، برای دستیابی به معیارهای تفکیک هر یک از این فرآیندها، 1172 واژة دومقول های اسم و صفت از فرهنگ سخن (Anvari, 2014)، گردآوری شده و به روش تفسیری و تأویلی مورد تحلیل قرارگرفتند. در پایان، مشخص شد بخش مهمی از تغییرِ رفتارِ این واژه ها، پیامدِ نوعی ساده سازی نحوی و نتیجة فرآیندهایی مانند حذف ارجاعی و یا ناشی از همپوشی نقش دستوری میانِ طبقه‌های دستوری است که نباید در فرهنگ های لغت در نظر گرفته شوند.
