در جوامع امروزی، ورزش پدیده مقبولی است که می تواند برای ایجاد تغییرات مثبت اجتماعی به کار گرفته شود. این پژوهش کاربردی، با هدف تبیین نقش ورزش در انسجام اجتماعی عراقی های مقیم استان قم انجام شد. جامعه آماری همه شهروندان عراقی مقیم استان قم با تعداد نامعلوم بودند که 210 نفر از آن ها به صورت تصادفی ساده به دو پرسش نامه پژوهش گرساخته مشارکت ورزشی و انسجام اجتماعی پاسخ دادند. روایی صوری و محتوایی این پرسش نامه ها به تأیید اساتید متخصص رسید. همچنین، پایایی پرسش نامه ها با ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب 79/0 و 82/0 برای مشارکت ورزشی و انسجام اجتماعی محاسبه شد. فرضیه های پژوهش با استفاده از معادلات ساختاری تحلیل شدند و شاخص های برازش مدل تأیید شدند. نتایج نشان داد که مشارکت در ورزش تفریحی بر انسجام اجتماعی درونی عراقی های مقیم استان قم تأثیر مثبتی (310/0) دارد؛ مشارکت در ورزش تفریحی بر انسجام اجتماعی بیرونی عراقی های مقیم استان قم تأثیر مثبتی (334/0) دارد؛ مشارکت در ورزش رقابتی بر انسجام اجتماعی درونی عراقی های مقیم استان قم تأثیر مثبتی (540/0) دارد و مشارکت در ورزش رقابتی بر انسجام اجتماعی بیرونی عراقی های مقیم استان قم تأثیر مثبتی (419/0) دارد. همچنین، ضریب تعیین نشان داد مشارکت در ورزش درمجموع می تواند 2/55 درصد از واریانس انسجام درونی و 5/42 درصد از واریانس انسجام بیرونی را تبیین کند. به طورکلی، می توان گفت که مشارکت در ورزش تبیین کننده قوی تری برای انسجام درونی است.
