رویکردی نو در علوم تربیتی

رویکردی نو در علوم تربیتی

رویکردی نو در علوم تربیتی سال دوم بهار 1399 شماره 1

مقالات

۱.

مقایسه رفتارهای یادگیری، جو روانی اجتماعی کلاس و ادراک رفتار والدین در دانش آموزان با وجدان تحصیلی بالا و پایین دانش آموزان دختر مقطع متوسطه منطقه ۵ شهر تهران

نویسنده:

کلید واژه ها: رفتارهای یادگیری جو روانی - اجتماعی کلاس ادراک رفتار والدین وجدان تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 135 تعداد دانلود : 101
پژوهش حاضر، با هدف مقایسه رفتارهای یادگیری، جو روانی اجتماعی کلاس و ادراک رفتار والدین در دانش آموزان با وجدان تحصیلی بالا و پایین صورت گرفت. روش پژوهش داده ها از نوع علی-مقایسه ای بود. جامعه ی آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دختر در بالای ۱۶ سال مقطع متوسطه منطقه ۵ شهر تهران در سال ۱۳۹۵ بود. نمونه آماری شامل ۸۰ نفر که دانش آموزان وجدان تحصیلی بالا (۴۰ نفر) و دانش آموزان وجدان تحصیلی پایین (۴۰ نفر) بودند که بر اساس نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند. ابزار اندازه گیری پژوهش پرسشنامه های رفتارهای یادگیری مک درموت (۱۹۹۹)، جو روانی اجتماعی فریزر و همکاران (۱۹۹۵)، ادراک رفتار والدین پارکر و همکاران (۱۹۷۹) و وجدان تحصیلی مک ایلروی و بانتینگ (۲۰۰۲) بود. تجزیه و تحلیل اطلاعات به دست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم افزار spss19 در دو در بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس چند متغیری (مانوا)) انجام پذیرفت. یافته ها نشان دادند که بین میانگین رفتارهای یادگیری و مولفه های آن "انگیزه شایستگی"، "نگرش نسبت به یادگیری"، "توجه  و پشتکار" و "راهبرد انعطاف پذیر" در دانش آموزان دارای وجدان تحصیلی بالا و پایین تفاوت وجود دارد بود. و بین میانگین جو روانی اجتماعی کلاس و مولفه های آن "اصطکاک"، "همبستگی"، "انضباط"، "رقابت" در دانش آموزان دارای وجدان تحصیلی بالا و پایین تفاوت وجود دارد. همچنین بین ادراک رفتار والدین و مولفه های آن "مراقبت"، "حمایت کننده در دانش آموزان دارای وجدان تحصیلی بالا و پایین تفاوت معناداری وجود دارد. لذا این نتایج، تلویحات مهمی در زمینه برنامه ریزی، آموزش و ارتقای بهداشت روانی دانش آموزان دارد.
۲.

بررسی رابطه خلاقیت و ویژگی های شخصیتی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی آموزش و پرورش شهرستان رودان

کلید واژه ها: خلاقیت ویژگی های شخصیتی پیشرفت تحصیلی انگیزش تحصیلی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 616 تعداد دانلود : 843
هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه خلاقیت و ویژگی های شخصیتی با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دوره دوم ابتدایی آموزش و پرورش شهرستان رودان در سال تحصیلی 99-1398 بودند که از 1285 نفر تشکیل شده بودند. نمونه آماری پژوهش با استفاده از روش تصادفی طبقه ای و بر اساس فرمول کوکران تعداد 352 نفر برآورد شد. این بررسی به روش توصیفی از نوع همبستگی صورت گرفته و جهت جمع آوری داده ها از سه پرسش نامه استاندارد ویژگی های شخصیتی (مک کری و کاستا، 1985)، پیشرفت تحصیلی (فام و تیلور، 1999) و خلاقیت (تورنس، 1962) بهره گرفته شد و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید که نتایج حاصل نشان داد: بین خلاقیت و ویژگی های شخصیتی با پیشرف تحصیلی دانش اموزان در سطح کمتر از 05/0 رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. بین مؤلفه های خلاقیت (سیالی، بسط، ابتکار و انعطاف پذیری) با پیشرف تحصیلی دانش اموزان در سطح کمتر از 05/0 رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. بین ابعاد ویژگی های شخصیتی برون گرایی، انعطاف پذیری، دل پذیر بودن و وجدانی بودن با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان در سطح کمتر از 05/0 رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. از طرفی دیگر بین مؤلفه روان رنجوری با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان رابطه منفی و معنی داری وجود دارد.
۳.

نقش فرهنگ سازمانی مدرسه در توانایی توفیق معلمان دوره ابتدایی در تدریس (مطالعه موردی؛ شهرستان آباده)

کلید واژه ها: فرهنگ سازمانی توفیق در تدریس دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 679 تعداد دانلود : 188
هدف از مقاله حاضر بررسی نقش فرهنگ سازمانی مدرسه در توانایی توفیق معلمان دوره ابتدایی در تدریس بود. این مطالعه یک بررسی توصیفی- پیمایشی است که در سال تحصیلی 99-1398 در اجرا گردید. جامعه ی آماری پژوهش شامل کلیه معلمان دوره ابتدایی شهرستان آباده بود. نمونه پژوهش شامل 173 نفر  بود که به شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه فرهنگ سازمانی و پرسشنامه تصور معلمان از توفیق در تدریس استفاده شد که روایی و پایایی آن ها مورد تایید قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آمار توصیفی و استنباطی(ضریب همبستگی، آزمون تی و کروسکال والیس) استفاده گردید. بر اساس تحلیل داده ها نتایج زیر به دست آمد: میانگین فرهنگ سازمانی مدارس دوره ابتدایی مختلط بیشتر از مدارس دخترانه و پسرانه است؛ بین فرهنگ سازمانی مدارس دوره ابتدایی در شهر و روستا تفاوت معناداری وجود دارد؛ بین معلمان دوره ابتدایی در شهر و روستا در زمینه توفیق در تدریس تفاوت معناداری وجود دارد؛ و معلمان دوره ابتدایی با مدارک تحصیلی بالاتر از توفیق بیشتری در تدریس برخوردار هستند. بنابراین لازم است فرهنگ سازمانی در مدارس دوره ابتدایی بیش از پیش مورد توجه و بررسی قرار گیرد.
۴.

افسردگی و اضطراب و ارتباط آن با شاخص های امنیت شغلی و رضایت از زندگی در کارکنان سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران

کلید واژه ها: افسردگی اضطراب امنیت شغلی رضایت از زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 689 تعداد دانلود : 617
هدف از تحقیق حاضر، تعیین ارتباط بین افسردگی و اضطراب کارکنان با شاخص های امنیت شغلی و رضایت از زندگی کارکنان سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران می باشد.به لحاظ ماهیت و اهداف، این پژوهش از نوع کاربردی است و برای اجرای آن از روش توصیفی از نوع (همبستگی) استفاده شده است . جامعه آماری این پژوهش، تمام کارمندان ارشد و مدیران سازمان مدیریت بحران می باشد که تعداد آنها 150 نفر و در بهار 1398 مورد آزمون قرار گرفتند و با استفاده از فرمول کوکران تعداد نمونه 108 نفر بدست آمده است. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه اضطراب بک، پرسشنامه افسردگی بک، پرسشنامه امنیت شغلی نیسی و همکاران و پرسشنامه استاندارد رضایت از زندگی داینر و همکاران ( SWLS )می باشد.نتایج پژوهش نشان داد تمام فرضیات با سطح معناداری بالاتر از 0.95 تایید گردید . یعنی بین افسردگی و اضطراب کارکنان با شاخص های امنیت شغلی و رضایت از زندگی در کارکنان سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با سطح خطای پایین تر از 0.05 رابطه ی معناداری وجود دارد.
۵.

نقش مولفه های فلسفه اسلامی در فلسفه برای کودکان

کلید واژه ها: سندتحول آموزش و پرورش ابن سینا متیو لیپمن برنامه فلسفه برای کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 641 تعداد دانلود : 768
برنامه فلسفه برای کودکان دارای درون مایه غربی و گاهی نامأنوس با فرهنگ ایرانی و اسلامی است. برای تطبیق این برنامه با سندتحول بنیادین آموزش و پرورش لازم است مولفه های مختلف این برنامه مورد بررسی قرار گیرد. هدف مقاله بررسی انسان شناسی ابن سینا به عنوان بزرگترین فیلسوف جهان اسلام و متیولیپمن بنیانگذار برنامه می باشد. این پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی و استنباطی و روش جمع آوری اطلاعات، کتابخانه ای و فیش برداری است. در ابتدا مولفه های مربوط به انسان از دیدگاه ابن سینا و لیپمن بیان می شود؛ سپس با مقایسه انسان شناسی ابن سینا و متیو لیپمن، نقاط اختلاف و شباهت آن ها روشن می شود. نتایج نشان می دهد که انسان شناسی ابن سینا و متیو لیپمن دارای شباهت و تفاوت هایی است. در وجه مشابهت ها انسان موجودی عقلانی، دارای اراده و اختیار، دارنده ویژگی های حسی، زیستی و طبیعی است که با هویت فردی و اجتماعی شناخته می شود. همچنین موجودی در حال تغییر و تحول دائمی است. در وجه تفاوت ها، هر کدام تفسیری متفاوت از مبدأ و مقصد انسان ارائه می دهند؛ سن مناسب برای شروع تفکرات فلسفی یکی دیگر از اختلافات انسان شناسی میان آن دو می باشد.
۶.

فراتحلیل رابطه هوش معنوی با شادکامی

کلید واژه ها: فراتحلیل هوش معنوی شادکامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 689 تعداد دانلود : 493
هدف اصلی پژوهش حاضر فراتحلیل رابطه هوش معنوی با شادکامی بود. روش پژوهش حاضر از نوع فراتحلیل بود. از پایگاه های اطلاعاتی داخل کشور برای یافتن و جمع آوری گزارش های پژوهشی این حوزه مورد بررسی قرار گرفت. نمونه مطالعات مورد استفاده شامل 24 مطالعه انجام شده از سال 1390 تا 1396 در ایران بود که این تحقیقات مشتمل بر 5550 آزمودنی بودند. از ضریب همبستگی پیرسون به عنوان شاخص اندازه اثر استفاده شد. کلیه تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزار CMA ویرایش دوم انجام شد. یافته ها نشان می دهد که اندازه اثر خلاصه برای مدل اثرات ثابت برابر 531/. و برای اثرات تصادفی برابر 528/. است که هر دو در سطح 001/. معنی دار بودند. بر اساس شاخص کوهن اندازه اثر خلاصه پژوهش حاضر را می توان یک اندازه اثر متوسط تفسیر کرد. بین هوش معنوی و شادکامی رابطه وجود دارد. پس می توان نتیجه گرفت که با افزایش هوش معنوی میزان شادکامی نیز افزایش می یابد.
۷.

آموزش و پرورش شور، شوق، چالاکی، پویایی، اخلاق، رنگ، انگیزه، امید، حرکت را دریاب که فردا دیر است

نویسنده:

کلید واژه ها: شور و شوق نسل z مدرسه فردا تجربه راهکار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 621 تعداد دانلود : 966
امروزه تبدیل مدارس به یک مکان سالم، زنده، چالاک، پویا و مهیج که شور و شوق، زنده بودن، دوست داشتن، باهم بودن، بخشیدن، مهربان بودن، عامل بودن ... را بیاموزد؛ یکی از بزرگترین چالش های مربیان محسوب می شود. نشاط، تحرک، پویایی، چالاکی ... از ویژگی های نسل امروز است و موافق مقتضیات فطری اوست، خمودگی، سستی، انزوا، بی تحرکی .. آفت بزرگ و مانع عظیم رشد و شکوفایی خلاقیت نسل جوان می باشد. مطابق تئوری طبقه بندی نسل ها، امروزه اکثریت طبقه نسلی دانش آموزای و دانشجویی را طبقه نسلی z تشکیل می دهد. به نظر می رسد، که توجه به هنجارها، باورها و ویژگی های این نسل برای اتخاذ رویکردهای آموزشی متناسب با ویژگی های آنان ضرورت خواهد داشت. برنامه ریزی های آموزشی نظام های آموزش و پرورش در کشورهای توسعه یافته با توجه به خصوصیات این نسل؛ این دیدگاه را سرلوحه خود قرار داده اند: "شوق زندگی کردن را به دانش آموزان بیاموزیم". لذا مدرسه فردا، مدرسه ای است که از یک طرف پاسخگوی الزامات این نسل باشد و شوق آموختن و زندگی کردن را بیاموزد و از طرفی دانش آموزانی باسواد مطابق تعریف جدید یونسکو تربیت نماید. شخصی با سواد تلقی می شود که بتواند با استفاده از خوانده ها و آموخته های خود، تغییری در زندگی خود ایجاد کند... . این مقاله ابتدا مروری بر مطالعات گذشته و حال، و ارائه راهکارهایی برای آینده خواهد پرداخت.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۱۵