مطالعات دین، معنویت و مدیریت (اسلام و مدیریت سابق)

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر تعهد سازمانی و نوآوری سازمانی بر اقتصاد مقاومتی انجام شد. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش گردآوری داده ها توصیفی−همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش، شامل کلیه کارکنان اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران به تعداد 500 نفر بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و جدول مورگان 217 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد تعهد سازمانی آلن و میر (1990)، نوآوری سازمانی پنیادز، پراجگو و سوهل (2006) و پرسشنامه محقق ساخته اقتصاد مقاومتی که برگرفته از منویات مقام معظم رهبری مدظله العالی در پیام نوروزی سال 1395 بود، استفاده شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، توصیف داده ها از طریق میانگین، انحراف معیار، درصد، فراوانی و جدول و استنباط آماری داده ها از طریق مدلسازی معادلات ساختاری و به کمک نرم افزار 2 PLS Smart در دو بخش مدل اندازه گیری و بخش ساختاری انجام پذیرفت. در بخش اول ویژگی های فنی پرسشنامه شامل پایایی، روایی همگرا و روایی واگرا مختص PLS بررسی گردید؛ در بخش دوم، ضرایب مسیر و ضرایب معناداری نرم افزار برای بررسی فرضیه های پژوهش استفاده شدند. نتایج تحقیق نشان داد، تعهد سازمانی و مؤلفه های آن شامل تعهد عاطفی، مستمر و هنجاری و همچنین نوآوری سازمانی و مؤلفه های آن شامل تولیدمحوری، فرایندمحوری و سازمان محوری بر اقتصاد مقاومتی از دیدگاه کارکنان اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران تأثیر دارد.

هدف از این پژوهش شناسایی مؤلفه ها و روش های به کار رفته در پژوهش های مدیریت اسلامی در جهت گزینش مدیران سازمان ها براساس معیارهای اسلامی موجود در پژوهش ها و به روش سنتزپژوهی بود. رویکرد روش شناختی در این پژوهش کیفی با استفاده از راهبرد سنتزپژوهی و روش تحلیل محتوا بود. با رجوع به پایگاه های معتبر داده ها و اطلاعات تعداد 157 مقاله در فاصله سال های 1380−1396 در زمینه مدیریت اسلامی یافت شد که تعداد زیادی از آنها غیرمرتبط با اهداف پژوهش حاضر و از سوی نویسندگان غیردانشگاهی منتشر شده بودند و از بین آنها تعداد 43 مقاله به عنوان نمونه و به صورت هدفمند انتخاب گردید. یافته های پژوهش نشان داد که مهم ترین شاخص های شناسایی شده در حوزه پژوهش های مدیریت اسلامی عبارت بودند از: اخلاق مداری، دینداری و خدامحوری، عدالت طلبی، نرمخویی و رفتار نیکو، سعه صدر، تقوی، تدبیر و اندیشه ورزی، صداقت، تواضع و فروتنی، شجاعت، ساده زیستی، تخصص گرایی، امانتداری، بخشش، مشورت و همفکری، قانون گرایی، شایسته سالاری. از دیگر یافته های پژوهش حاضر می توان به روش تحقیق کیفی به عنوان روش غالب در پژوهش های مدیریت اسلامی اشاره کرد. از 43 مقاله بررسی شده تعداد 15 مقاله به صورت فردی و 28 مقاله به صورت گروهی منتشر شده و در این بین مردان بیشترین مشارکت را در این پژوهش ها برعهده داشته اند. بیشترین منابع مورد استفاده در پژوهش های مدیریت اسلامی مربوط به قرآن کریم و نهج البلاغه بوده است.

ارتقا و تعالی و پیشرفت هر سازمان و نهادی متکی بر عوامل متعددی می باشد، به نظر بسیاری از صاحب نظران نیروی انسانی آموزش دیده یکی از مهم ترین این عوامل می باشد. حوزه های علمیه در کشور، به رغم تأثیرگذاری های فراوان در عرصه های گوناگون کماکان از نظر داشتن نیروی انسانی مکفی با محدودیت های زیادی روبه رو می باشند. این پژوهش بر آن است که با نگاهی آمارگونه ضمن اثبات این محدودیت در حال حاضر، نشان دهد که عرصه های حضور ضروری روحانیون کدام است و چگونه باید به این حضور جامه عمل پوشانده شود.

حوزه کسب و کار، از جمله حوزه های مهم و مطرح دنیاست و موتور محرک اقتصاد هر کشور محسوب می شود. برخورداری نظام جمهوری اسلامی ایران از یک نظام کسب و کار و اقتصاد اثربخش و کارآمد، مستلزم تلازم با فرهنگ و ارزش هایی است که با ماهیت شریعت اسلام سازگار و همسو باشد. این تحقیق با هدف شناسایی مؤلفه های ارزشی در کسب و کار و عرصه عملیات اقتصادی انجام می شود. به منظور نیل به هدف تعیین شده ضمن مرور مبانی نظری و پایه تحقیق، مبانی دینی (آیات قرآن کریم، احادیث و روایات، بیانات امام خمینیe و سخنان و تدابیر مقام معظم رهبری مدظله العالی) بررسی و کنکاش شد. تحقیق حاضر به لحاظ نوع تحقیق، در زمره تحقیقات کاربردی به شمار می رود و از حیث ماهیت، تحقیق توصیفی−کیفی است که از طریق مطالعات کتابخانه ای و بررسی اسنادی، اطلاعات مورد نیاز، جمع آوری و تحلیل گردید. در این تحقیق مؤلفه ها و شاخص های مستخرج از مبانی دینی در ارتباط با موضوعات اقتصاد و کسب و کار، در دو بعد عمومی و اختصاصی و متناسب با دو بعد کلی در زیرشاخه های وابسته به هر کدام، دسته بندی شدند. در نهایت شاخص های مدیریت جهادی 24 مورد، مؤلفه ها و معیارهای استخراج شده از آیات قرآن کریم و روایات و احادیث در بعد عمومی حوزه کسب و کار، 53 مؤلفه و در بعد تخصصی و حرفه ای کسب و کار 58 مؤلفه می باشد و مؤلفه های ناظر بر اقتصاد مقاومتی مستخرج از بیانات مقام معظم رهبری مدظل العالی، 26 مورد می باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر شاخصه های اخلاقی بر عملکرد مدیران، با محوریت نهج البلاغه که تجلی گاه دستورالعمل های نظری و عملی امام علیj می باشد، درصدد است این موضوع را نشان دهد که اعمال صحیح مدیریت اخلاقی در سازمان های اجرایی و مذهبی به خصوص مشاهد مشرفه، افزون بر نهادینه کردن ارزش های اخلاقی، نتایج مثبت زیادی را به دنبال خواهد داشت که مهم ترین آن رسیدن سازمان به اهداف استراتژیک خود می باشد. برای پاسخ به سؤال تحقیق، در ابتدا مؤلفه های اخلاق فردی و اجتماعی با استفاده از نهج البلاغه استخراج گردید و سپس تأثیر آنها بر مؤلفه های کلیدی عملکرد که بر ابعاد ایجاد اعتماد و تعهد و برقراری عدالت تأکید داشتند، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. یافته های این مطالعه نشان داد بین اخلاق و عملکرد رابطه معناداری وجود دارد؛ مؤلفه های ایجاد اعتماد و تعهد در حرم حضرت معصومهB در وضعیت مطلوبی قرار دارد؛ اما مؤلفه های برقراری عدالت در وضعیت مناسبی قرار ندارند.

با توجه به اهمیت اخلاق در نظام ارزشی اسلام و تأثیر ابعاد آن بر سایر نظام های ارزشی و فرهنگی، می توان پیش بینی نمود که اخلاق کار اسلامی بر اخلاق حرفه ای مؤثر باشد. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر اخلاق کار اسلامی بر اخلاق حرفه ای در مدرسان حسابداری است. مطالعه پیش رو ازلحاظ هدف کاربردی و ازلحاظ شیوه اجرا پیمایشی است. بررسی موضوع از طریق پرسشنامه و نمونه گیری به صورت تصادفی به شیوه مجازی و حضوری در سال 1396 از 132 نفر از مدرسان دانشگاهی رشته حسابداری صورت پذیرفت. برای تحلیل نتایج در قالب 3 فرضیه اصلی، از معادلات ساختاری و t تک نمونه ای در نرم افزار Smart PLS و SPSS نسخه 22 استفاده شد. یافته ها نشان داد که اخلاق کار اسلامی بر اخلاق حرفه ای اثرگذار است و با افزایش سطح اخلاق کار اسلامی، می توان انتظار افزایش سطح پایبندی به اخلاق حرفه ای را در مدرسان حسابداری داشت. همچنین، سطح اخلاق کار اسلامی و حرفه ای در جامعه موردبررسی بالاتر از متوسط است. یافته اصلی این پژوهش، لزوم توجه بیش ازپیش به سطح اخلاق کار اسلامی مدرسان حسابداری را اثبات کرد، تا بتوان با توجه به تأثیر گسترده آن، در آینده سطح اخلاق حرفه ای حرفه حسابداری را بهبود بخشید.

داشتن نیروی انسانی توانمند و آشنا به آموزه های تربیتی سرمایه ای گرانسنگ برای سازمان ها به شمار می آید. از جمله مؤثر در بروز توانمندسازی کارکنان ، آموزش آموزه های تربیتی قرآن کریم می باشد. سازمان های توانمند با واگذاری وظایف خود به افراد جنبه های توانمندسازی را اعطاء می کنند. هدف از مطالعه حاضر تأثیر آموزه های تربیتی قرآن کریم بر توانمندسازی کارکنان سازمان فرهنگی−ورزشی شهرداری قدس می باشد. روش پژوهشی از نظر نوع هدف، کاربردی و نیمه آزمایشی می باشد. با توجه به حجم جامعه آماری (50 نفر) مطابق جدول کرجسی نمونه مورد مطالعه به اندازه 43 نفر از کارکنان سازمان یاد شده محاسبه شد. نمونه گیری به روش تصادفی ساده، ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه توانمندسازی روان شناختی نیروی انسانی اسپریتزر (1995) برای سنجش چهار بعد توانمندسازی استفاده گردید که ضریب پایایی پرسشنامه توانمند سازی 81/0 می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد که آموزش آموزه های تربیتی قرآن کریم موجب افزایش ابعاد توانمندسازی کارکنان می شود.