مهدی یوسفی نژاد عطاری

مدیریت زنجیره تامین خون یکی از اجزای اصلی سیستم سلامت هر کشور محسوب می گردد. این زنجیره از دو جزء جمع آوری خون اهدا کنندگان و عرضه فرآورده های خون تشکیل شده است. این مقاله با تمرکز روی موضوع عرضه فرآورده های مختلف خون، سعی در ارائه یک مدل ریاضی جهت کاهش هزینه های اتلاف و کمبود موجودی فرآورده های خونی بیمارستان ها دارد. در این مدل ضمن برآورده ساختن نیازهای بیمارستانها در گروههای مختلف خون هزینه های موجودی بیمارستانها مدنظر قرار گرفته است. بدین منظور یک مدل ریاضی تصادفی با هدف کاهش هزینه های اتلاف، تامین و کمبود ارائه شده است. مدل ریاضی در 5 بیمارستان تحت پوشش پایگاه انتقال خون آذربایجان شرقی پیاده سازی شده است.نتایج بدست آمده نشان می دهد بیمارستان ها ترجیح می دهند با توجه به هزینه بالای گروههای خونی هزینه های کمبود را متوجه خود نسازند، لذا هزینه های اتلاف را بپردازند. با توجه به سازگاری گروههای مختلف خون هزینه های تامین فرآورده گلبول قرمز 18 % کاهش یافته و موجودی گروه خونی o+ نیز جهت سازگاری با سایر گروههای خونی کاهش یافته است.

در این مقاله، یک مدل برنامه ریزی خطی عدد صحیح مختلط (BOMILP) برای یک مساله طراحی شبکه زنجیره تامین دارویی توسعه داده می شود. این مدل کمک می کند تا تصمیمات متفاوتی در باره موضوعات استرتژیک زنجیره از قبیل افتتاح مراکز تولید دارویی و مراکز توزیع اصلی یا محلی همراه با جریان های مواد بهینه در طول یک افق برنامه ریزی میان مدت به عنوان تصمیمات تاکتیکی اتخاذ کنیم. این مدل کمک می کند تا هزینه های کل و مدت زمان های حمل و نقل به ترتیب به عنوان توابع هدف اول و دوم به طور همزمان مینیمم گردند. با توجه به اینکه پارامترهای بحرانی مساله با درجه بالایی از عدم قطعیت ناشی از دانش بشر همراه می باشند، یک رویکرد برنامه ریزی استوارربه کار می بریم تا پارامترهای غیر قطعی مدل را کنترل کنیم. برای اینکه از صحت مدل توسعه داده مطمعن شویم، آن را بر روی یک مطالعه موردی واقعی (کپسول آموکسی سیلین 500 میلی گرم براساس داده ها و اطلاعات جمع آوری شده از سازمان غذا و داروی ایران) تست می کنیم.

بررسی کالاهای دارای طول عمر محدود در زنجیره تامین در زنجیره تامین تولید و توزیع مواد غذایی اهمیت فوق العاده ای دارد. یکی از این محصولات روغن زیتون تولیدی شرکت فروشگاه های اتکا است که تولید و توزیع آن با توجه به عمر محدود همواره با چالش های مختلفی همراه است. لذا در این تحقیق، با توجه به بررسی وضعیت کنونی زنجیره تامین شرکت فروشگاه های اتکا در سه سطح تولید کننده، انبارش و توزیع کننده، مدل جدیدی برای تعیین مقدار بهینه توزیع که منجر به کاهش هزینه ها در این شرکت شود، ارائه شده است. ابتدا مدل سه سطحی ای را ارایه و تشریح شده و سپس با استفاده از نرم افزار گمز و هم چنین الگوریتم ژنتیک و با استفاده از اطلاعات دریافتی از شرکت فروشگاه های مقدار بهینه توزیع روغن زیتون تعیین شده است. که با توجه به نتایجی که از حل مدل بدست آمده است، اجرای مدل برای شرکت فروشگاه های اتکا نه تنها مقدار بهینه  توزیع را مشخص کرده بلکه منجر به کاهش هزینه ها می شود که می توان هزینه های حاصله از آن را در بخش های مختلف دیگری سرمایه گذاری کرد.

سیستمهای مختلف دارای رفتارهای پیچیده همراه با مباحث عدم قطعیت میباشند. تلفیق سیستمهای شبیهسازی گسسته پیشامد با تئوری مجموعههای فازی به منظور گنجاندن عدم قطعیت ارائه شده است.از جمله سیستمهای دارای رفتار پیچیده، مدلهای مکانیابی تسهیلات چند لایهای میباشد. در این مدل مشتریان در لایههای مختلف نوع خدمات مختلفی را دریافت میکنند. در این تحقیق یک مدل مکان یابی تسهیلات چند لایه خدمت دهی با توجه به تراکم سیستم ارائه شده است. مدل ارایه شده به صورت یک مدل برنامه ریزی غیرخطی فازی بوده و در دسته مسائل با پیچیدگی بالا قرار داد. جهت حل مدل ریاضی ارائه شده، از رویکردهای شبیه سازی فازی استفاده گردیده است. در این راستا، توابع هدف شامل کمینهسازی مدت زمان سفر متقاضی به تسهیل مورد نظر و مدت زمان انتظار متقاضی درون صف میباشد. لازم به ذکر است پس از اجرای مدل پایه و سناریوهای ایجاد شده در نرم افزار Arena نتایج بدست آمده در حالت فازی رتبه بندی گردیده است.

ارزیابی دقیق و به موقع عواملی که موجب کاهش کارآیی کارکنان یک سازمان بویژه مدیران می شود، از جمله اقدامات مؤثر در مسیر بهبود کیفیت فعالیتها و افزایش بهره وری سازمان است. یکی از دلایل عمده کاهش کارآیی مدیران در محیط کاری، از دست دادن فرصت و زمان در اختیار، برای انجام کارها یا اصطلاحاً تلف شدن وقت آنان می باشد. در این مقاله سعی شده با استفاده از آمار توصیفی، روش تحلیل عاملی و تکنیک DEMATEL چارچوبی ارائه گردد تا شباهتها و تفاوتهای موجود بین نظرات مدیران واحدهای مختلف یک شرکت تولیدی در زمینه علل اتلاف وقت و از دست دادن مدیریت زمان مورد تحلیل قرار گرفته، مهمترین عوامل نیازمند بهبود، شناسایی و دسته بندی شده و رابطه علت و معلولی میان آنها مشخص شود. یافته های چارچوب ارائه شده نشان می دهد، مؤثرترین عامل اتلاف وقت و نهایتاً کاهش کارآیی مدیران در محیط کاری، ملاقاتها و جلسات بسیار زیاد با نتایج بسیار کم، و کم اثرترین عامل، معیار بیش از حد اجتماعی بودن می باشد. علّی ترین عوامل اثر گذار نیز کمبود انگیزه شخصی برای کار، کمبود کارمندان آموزش دیده، مواجه با اطلاعات غلط یا ناقص یا دیرهنگام و کمبود اعتماد به نفس است.