طاها منصوری

مقدمه و اهداف: توسعه پایدار، توسعه ای است که نیازهای نسل حاضر را تأمین می کند؛ بدون اینکه در پاسخگویی نیازهای نسل آینده خللی ایجاد کند. توسعه پایدار دارای سه بُعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی است که باید به صورت هم زمان در نظر گرفته شود. با رشد و اهمیت توسعه پایدار، بسیاری از شرکت های موجود در سطح دنیا نیز به دلایل و انگیزه های کنشی و یا واکنشی اقدام به جمع آوری محصولات فرسوده خود می کنند. در چنین شرایطی وجود یک شبکه لجستیک معکوس که مبتنی بر توسعه پایدار باشد، ضروری است. تصمیم بر برون سپاری لجستیک به دلیل اجتناب از هزینه های ثابت، سرمایه گذاری سنگین و دستیابی به مزیت اقتصادی، بسیار اهمیت یافته است و شرکت های بسیاری مزایای بالقوه را که از خدمات لجستیکی باکیفیت حاصل می شود، دریافته اند.روش: در پژوهش حاضر، یک مدل برنامه ریزی عدد صحیح آمیخته به منظور برنامه ریزی برون سپاری لجستیک معکوس در چرخه مونتاژ صنعت خودروسازی بر پایه تابع هدف هزینه گرا ارائه شده است. قلمرو موضوعی پژوهش متمرکز بر چرخه مونتاژ خطوط تولید به صورت عام و با اولویت خودروسازان پرتیراژ (سواری سبک) است که شامل گروه صنعتی خودروسازی سایپا شامل گروه لیزینگ رایان سایپا است. قلمرو زمانی پژوهش، یک بازه مشخص از سال 1389 تا سال 1398 است. متغیرهایی نظیر دریافتی های غیرتجاری، جمع کل دارایی ها، سود عملیاتی، سود خالص و ارزش بازار هستند که از طریق آمار منتشرشده «شرکت سایپا» با استفاده از نرم افزار متلب ارزیابی می شوند.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که از میان متغیرهای دریافتی های غیرتجاری، جمع کل دارایی ها، سود عملیاتی، سود خالص و ارزش بازار، سود خالص به سود عملیاتی و فروش (درآمدهای عملیاتی) از اهمیت بالایی برخوردار هستند. بیشترین میزان دریافتی های غیرتجاری برای شرکت خودروسازی سایپا در بازه زمانی 1389 تا 1398 در سال 1398 و در فصل تابستان است و برای کل دارایی ها برای سال 1392 و فصل تابستان است؛ همچنین بیشترین میزان سود عملیاتی برای سال 1398 و فصل زمستان و برای سود خالص برای سال 1390 و فصل بهار است. میزان همگرایی داده ها در نمودار رگرسیونی فروش (درآمدهای عملیاتی) به سود عملیاتی و سود خالص به سود عملیاتی برای سال های 1389-1398 محاسبه شد. میزان همگرایی داده ها در نمودار رگرسیونی فروش (درآمدهای عملیاتی) به سود عملیاتی بر مبنای مدل مفهومی در سال 1398 برابر با 9895/0 و نمودار رگرسیونی سود خالص به سود عملیاتی در سال 1398 بر مبنای مدل مفهومی در نظر گرفته شده برابر با 9961/0 است. میزان رگرسیون برای مدل مفهومی در مرحله آزمون برابر با 79/0 به دست آمد. میزان رگرسیون حاصل از پردازش در مرحله کلی برابر با 79/0 حاصل شد. میزان خطای هیستوگرام برای هر سه مرحله یادگیری، اعتبارسنجی و آزمون محاسبه شد. این میزان خطا با توجه به خطای صفر، برابر با 002375/0 است که به دلیل نزدیک بودن به صفر از سطح قابل قبولی برخوردار است و به مقدار صفر نمی رسد و در مقایسه با نتایج پژوهش های دیگر نشان دهنده بهبود میزان رگرسیون و خطا در تجزیه وتحلیل تابع هدف است.نتیجه گیری: با توجه به وزن محاسبه شده معیارها در مسائل بالانس خطوط مونتاژ دوطرفه می توان نتیجه گرفت که گروه تصمیم در کنار مسائل تولیدی به مسائل استراتژیک توجه خاصی دارند؛ زیرا نرخ تولید خط که معکوس زمان چرخه تولید است، در درازمدت بر سهم بازار شرکت تأثیر می گذارد و موجب افزایش سهم شرکت در بازار می شود.

هدف: یکی از دغدغه های کنونی مدیران، توسعه سطح بلوغ مدیریت فرایندهای کسب وکار، شناسایی شرایط بهبود و توسعه فرایندها است. بنابراین پژوهش حاضر با هدف اندازه گیری و سناریوسازی توسعه بلوغ مدیریت فرایندهای کسب وکار انجام شده است. هر مدل بلوغی، دارای سه بعد سطح، مؤلفه ها و شاخص های اثرگذار و ابزار سنجش است که در این پژوهش از طریق بررسی سیستماتیک پیشینه پژوهش، مفهوم سازی و اندازه گیری شده و در راستای بهبود سطح بلوغ سناریوسازی شده است. روش: پایه نظری مدل مفهومی پژوهش بر اساس مرور ادبیات موضوع شکل گرفت و این مدل با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی اعتباردهی شد. پس از مشخص شدن ساختار مدل مفهومی و عوامل و شاخص های هر سطح از بلوغ فرایندی با استفاده از روش نقشه شناختی فازی مدل علت و معلولی کلانی به دست آمده که ابعاد بلوغ و روابط مرتبط در آن مشخص شد تا امکان سناریوسازی برای توسعه بلوغ مهیا شود. یافته ها: مدل بلوغ مدیریت فرایندهای کسب وکار ارائه شده در این پژوهش سطوح بلوغ را به پنج سطح ابتدایی، مدیریت شده، استاندارد، قابل پیش بینی و نوآورانه تقسیم می کند. همچنین مشخص شد که 33 مفهوم فرایندی به توسعه سطح بلوغ مدیریت فرایندها منجر می شوند. بنابراین در صورتی که میزان پیاده سازی هر یک از این مفاهیم بین 0 تا 1 در سازمان مشخص شود، با کمک ابزار سنجش مدل ارائه شده در این پژوهش می توان سطح بلوغ مدیریت فرایندهای کسب وکار سازمان را اندازه گیری کرده و متناسب با آن سناریوسازی بهبود بخشید. نتیجه گیری: 33 مفهوم بلوغ مدیریت فرایندها می توانند به عنوان سناریوهای مختلف یک نقشه راه به سازمان ها کمک کنند تا سطح بلوغ خود را از صفر به 100 برسانند. همچنین نتایج پیاده سازی این پژوهش در شرکت مورد مطالعه نشان داد که وضعیت موجود فرایندهای کسب وکار در این مطالعه موردی در ابتدای سطح بلوغ سه قرار دارد و نمره آن 36 از 100 شده است.  

دنیای رقابتی امروز، تعامل شرکت ها و سازمان ها را با مشتریان خود به طور قابل توجهی تغییر و بهبود داده است. از این رو، یکی از چالش های اساسی سازمان ها، شناسایی مشتریان فعلی خود، تخصیص بهینه منابع به آنها و ایجاد تمایز بین گروه های مختلف مشتری و در نهایت سنجش و رتبه بندی هر گروه بر مبنای ارزش آن گروه است. هدف اصلی این پژوهش، مطالعه مقایسه ای بین الگوریتم های خوشه بندی به عنوان یکی از مهمترین تکنیک های داده کاوی و به کارگیری آنها در راستای سنجش ارزش مشتریان(ارزش طول عمر مشتری) است. صنعت مورد مطالعه در این پژوهش، صنعت بیمه و به صورت جزئی تر، حوزه بیمه بدنه اتومبیل است. روش پیشنهادی این پژوهش، برگرفته از روش CRISP-DM است و نیز در راستای بخش بندی و سنجش ارزش طول عمر مشتریان، از یکی از مدل های توسعه یافته RFM استفاده شده است. در این پژوهش اطلاعات نزدیک به 812 مشتری از شرکت منتخب در حوزه بیمه(بیمه بدنه خودرو) استخراج شده است و سپس با استفاده از نرم افزارهای توانمند در حوزه داده کاوی و محاسبات آماری به نام های RapidMiner وSPSS و Matlab و با به کارگیری الگوریتم های مختلف، مشتریان خوشه بندی شده اند. پس از تحلیل نتایج هر خوشه و تعیین بهترین روش خوشه بندی بر مبنای شاخص های Silhouette و SSE، به تحلیل و مقایسه ارزش مشتریان در خوشه های به دست آمده از بهترین شیوه خوشه بندی می پردازیم. در نهایت با استفاده از فرایند پیشنهادی این پژوهش می توان ارزش هر گروه از مشتریان را در صنعت بیمه به دست آورد و استراتژی های بازاریابی متناسب با هر گروه از مشتریان را ارائه نمود.

با رشد روز افزون استفاده از کارت های الکترونیکی، به خصوص در صنعت بانکی، حجم تراکنش با این کارت ها نیز به سرعت افزایش پیدا کرده است. به علاوه، ذات مالی این کارت ها سبب ایجاد مطلوبیت تقلب در این حوزه شده است. تحقیق حاضر با رویکرد پردازش موازی و راه حل نگاشت کاهش، از شبکه عصبی مدل کوهونن برای کشف ناهنجاری در تراکنش کارت های بانکی استفاده کرده است. برای این منظور، در مرحله نخست راه حلی برای طبقه بندی تراکنش ها به تقلب آمیز و قانونی پیشنهاد شد که نسبت به روش های دیگر عملکرد بهتری از خود نشان داد. در مرحله بعد، روش پیشنهادی به دست آمده از تبدیل شبکه کوهونن به فرم استفاده شده نگاشت کاهش، توانست قابلیت مناسبی را از نظر زمان اجرا به نمایش بگذارد؛ به طوری که انتظار می رود در تراکنش هایی با مفروضات بزرگ داده به خوبی پیاده سازی شود.

تحقیق حاضر مساله انتخاب سبد سهام مارکوویتز را درنظر گرفته و در پی رهگیری مرز کارای مورد نظر مدل مارکوویتز تحت شرایط وجود محدودیت های عدد صحیح تعداد سهام می باشد. بدین منظور بوسیله الگوریتم ژنتیک پیشنهادی، مساله مقید را با استفاده از داده های واقعی شرکتهای داخلی و نیز خارجی حل نموده و با مساله نامقید مارکوویتز مقایسه نموده ایم. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که الگوریتم پیشنهادی در هر دو نمونه توانسته است در فضای جستجوی موجه، اقدام به بهینه سازی نموده و در نتیجه مساله سبد سهام مقید را به خوبی حل نماید.