امیر امینی

یکی از معروفترین مسائل بهینه سازی در حوزه مهندسی مالی مسأله بهینه سازی سبد سهام می باشد. این مسأله در ساده ترین شکل خود به انتخاب سبدی از دارایی های مختلف می پردازد در حالیکه سعی در کمینه نمودن ریسک سبد انتخابی با توجه به محدودیت های تعریف شده نظیر محدودیت بودجه و عدد صحیح دارد. بطور کلی سرمایه گذاران ترجیح می دهند به جای سرمایه گذاری در یک دارایی، در چند دارایی سرمایه گذاری نموده تا به این وسیله با تنوع بخشی به سرمایه گذاری خود ریسک غیر سیستماتیک را کاهش دهند. مدل های محاسباتی پیچیده ای برای حل این مسأله توسعه یافته اند که برای بسیاری از آن ها حل بهینه ای وجود ندارد. در این مقاله، از یک رویکرد ابتکاری و فرا ابتکاری جدید بنام الگوریتم کرم میوه برای حل مسأله ای چند هدفه بر مبنای مدل میانگین- واریانس مارکوییتز با محدودیت های دسته بندی و عدد صحیح استفاده شده است. الگوریتم بهینه سازی حشره میوه (FOA) یک روش جدید برای یافتن جواب بهینه سراسری بر مبنای رفتار حشره میوه در پیدا کردن غذا می باشد. تا کنون مطالعات اندکی روی این الگوریتم صورت گرفته است و تقریباً هیچ یک از کارهای انجام شده از این الگوریتم برای حل مسأله بهینه سازی سبد سهام استفاده ننموده اند. نتایج بدست آمده نشان دهنده عملکرد نسبی بهتر این الگوریتم نسبت به الگوریتم ژنتیک برای مجموعه داده های بورس تهران می باشد.

تصمیم گیری در زمینه خرید سهام امری پیچیده است. مقایسه شرکت های مختلف براساس صنعتی که شرکت به آن تعلق دارد و تشخیص صنایع برتر از طریق بررسی عملکرد آنها می تواند راهنمای مفیدی برای ذینفعان این عرصه باشد. این پژوهش ضمن شناسایی عوامل موثر بر تصمیم گیری و تعیین پارامترهای ورودی و خروجی تاثیر گذار بر انتخاب شرکت های برتر بورسی، با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها به ارزیابی عملکرد در چند صنعت مختلف بورسی پرداخته است. این روش، روشی ناپارامتریک برای سنجش و ارزیابی کارایی نسبی مجموعه ای از واحدهای تصمیم گیرنده با ورودی ها و خروجی های چندگانه می باشد. شاخص های ورودی و خروجی شناسایی شده شامل حاشیه سود خالص، نسبت آنی، گردش دارایی ثابت، نرخ بازده حقوق صاحبان سهام، نرخ بازده دارایی، حقوق صاحبان سهام، بدهی جاری، دارایی جاری، و نسبت بدهی است. اطلاعات بورسی 129 شرکت از 5 صنعت مختلف جمع آوری و با استفاده از مدل CCR با ماهیت ورودی و فرم پوششی، شرکت های کارا و ناکارا مشخص گردید. به این ترتیب 19 شرکت به عنوان خروجی DEA و ورودی تکنیک ویکور برای رتبه بندی تعیین شد. برای تعیین اوزان شاخص ها از تکنیک آنتروبی استفاده شده است. مطابق این تحلیل شرکت های دارویی سبحان، قطعات اتومبیل ایران، سرمایه گذاری توکا فولاد، محورسازان ایران خودرو، گلتاش، فراورده های تزریقی و معدنی املاحی ایران، به ترتیب به عنوان بهترین گزینه های سرمایه گذاری تشخیص داده شده است.

نظام اداری سالم یکی از مؤلفه های دستیابی به توسعه اقتصادی است. پژوهش حاضر با هدف تبیین ضرورت مبارزه با فساد در نظام اداری به منظور بسترسازی جهت تحقق اقتصاد مقاومتی، شناسایی عوامل مختلف زمینه ساز آن و ارائه راهکارهایی در این زمینه انجام پذیرفت. با توسعه رویکرد سنتیِ تجزیه و تحلیل عوامل شکست و آثارِ آن، از روش تجزیه و تحلیل گام به گام ارزیابیِ نسبت وزن تحت نظریه اعداد Z به منظور وزن دهی معیارهای ارزیابی عوامل زمینه ساز فساد اداری استفاده شده است. برای اولویت بندی عوامل شناسایی شده نیز از روش اولویت بندی براساس شباهت به راه حل ایده آل تحت نظریه اعداد Z بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش نشان داد بیشترین وزن به معیارهای شدت و هزینه و کمترین وزن به کشف و زمان اختصاص یافت. همچنین عوامل اقتصادی و مدیریتی-سازمانی حائز بالاترین اولویت و در مقابل عوامل اجتماعی- فرهنگی و مبتنی بر فناوری حائز پایین ترین اولویت شدند. بعلاوه، در مقایسه با رویکرد سنتی و استفاده از داده های قطعی، استفاده از محیط های تصمیم گیری عدم قطعیت به مراتب رتبه بندی کامل تری ارائه می کند و ترجیحات تصمیم گیرندگان را به نحو بهتری پوشش می دهد. در پایان به منظور بررسی قابلیت اطمینان نتایج تجزیه و تحلیل حساسیت انجام گرفت و مبتنی بر نتایج بدست آمده راهکارهایی جهت کاهش فساد و ارتقای سلامت اداری پیشنهاد شدند.

کسب وکار الکترونیک از پیامدهای مهم انقلاب فناوری اطلاعات و ارتباطات است که در دهه گذشته رشد چشمگیری داشته است. با گسترش روزافزون حوزه کار تجارت الکترونیک، سرعت و کیفیت ارائه خدمات به مشتریان نیز افزایش یافته و سبب شده شرکت ها، برای اطمینان از دقت در تحویل کالاها و به موقع بودن آن، کنترل بیشتری بر مؤلفه های کیفیت داشته باشند تا بتوانند پاسخگوی نیازهای فزاینده مشتریان باشند و رضایت آنان را جلب کنند. به کارگیری کسب و کار الکترونیکی در فعالیت های تجاری نیازمند توجه به عوامل درون زا و برون زای تأثیرگذار در آن است. بنابراین، برای پی ریزی نظام ارزیابی مؤثر و هدفمند، لازم است عملکرد شبکه لجستیک در کسب وکار الکترونیکی ارزیابی شود. تحلیل پوششی داده ها یکی از روش های قدرتمند مدیریتی است که ابزاری در اختیار مدیران قرار می دهد تا بتوانند عملکرد شرکت خود را در مقایسه با سایر رقبا محک بزنند و برای آینده ای بهتر تصمیم گیری کنند. در این پژوهش روش جدیدی برای ارزیابی همکاری شبکه لجستیک در کسب وکار الکترونیکی ارائه می شود که در آن از شیوه تحلیل پوششی داده های فازی (DEA) استفاده شده است. پس از معرفی دو مدل خوش بینانه و بدبینانه، هر دو مدل حل شده اند. در پایان، به کارگیری مدل با مثال عددی نشان داده شده و حساسیت پارامترهای ورودی و خروجی نیز تحلیل شده است.

پس از پایان جنگ سرد، تحریم های اقتصادی به رویه اصلی جامعه بین المللی و برخی دولت ها تبدیل شده است تا جایی که برخی دهه 1990 را «دهه تحریم» نام گذاری کرده اند. این اقدامات البته از نوع یکجانبه آن که در این تحقیق مورد بررسی قرار خواهد گرفت، با هدف تغییر اساسی در رفتار دولت های هدف توسط کشورهای مبدأ و تحریم کننده اعمال می گردند که علاوه بر چالش های حقوقی و مشروعیتی که برای آن می توان متصور شد، دارای آثار و تبعات منفی حقوق بشری نیز هستند. حقوقی که به صراحت در اسناد جهانی حقوق بشر بر آن ها تأکید شده و تحت حمایت جامعه جهانی نیز قرار دارند. آثار منفی اقدامات یکجانبه اجبارآمیز یا تحریم های یکجانبه اقتصادی بر بهره مندی از حقوق بشر منجر به واکنش جدی نهادهای مربوطه به طور ویژه شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد شده است. از این رو، شورا در یکی از قطعنامه های خود اقدام به تعیین یک گزارشگر ویژه در زمینه تأثیر منفی اقدامات یکجانبه اجبارآمیز بر بهره مندی از حقوق بشر نموده است. در این ارتباط شورای حقوق بشر و گزارشگر ویژه، اقدامات یکجانبه اجبارآمیز را مغایر با اسناد حقوق بشری شامل منشور ملل متحد، اعلامیه جهانی حقوق بشر، اعلامیه جهانی حقوق کودک و میثاقین تلقی می کنند. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوا و نیز روش اسنادی رویکرد و دیدگاه های گزارشگر ویژه، استخراج و تحلیل خواهد شد.