اصغر عابدینی

اصغر عابدینی

مدرک تحصیلی: استادیار گروه شهرسازی، دانشگاه ارومیه

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۱ مورد.
۱.

ارزیابی و ارائه الگوی بهینه در شهر های حساس به آب (مطالعه موردی: شهر یزد)

نویسنده:
منبع: مطالعات توسعه پایدار شهری و منطقه ای دوره ۶ بهار ۱۴۰۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 236 - 255

کلیدواژه‌ها: ارزیابی الگوی بهینه شهرهای حساس به آب بحران آب یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۱۴
زمینه و هدف: امروزه با تغییرات  اقلیمی و گرمایش روز افزون زمین شاهد اثرات مخرب زیست محیطی، از جمله بحران آب می باشیم. لذا توجه کردن به آب به عنوان عنصر مهم برای بقای بشر در مقوله برنامه ریزی و طراحی شهری کاملا امری محسوس می باشد. هدف از این مقاله دست یافتن به شاخص های مهم شهر حساس به آب و ایجاد الگوی بهینه برای شهر یزد می باشد.روش بررسی:   با توجه به بررسی پیشینه تحقیق ، در اکثر تحقیقات به بررسی و ارزیابی شهر نسبت به رویکرد شهر حساس به آب پرداخته اند. و در مواردی مدل بومی سازی ارائه شده و در مقاله حاضر نیز ارزیابی و مدل بومی سازی مورد هدف قرار گرفته است. ولی روش و ارائه مدل متفاوت می باشد. بدین صورت که در این مقاله سعی شده است. روش متفاوتی را برای ارائه مدل به کار گرفته شود. این مدل می تواند زمینه ای برای تحقیقات بعدی نیز قرار بگیرد.یافته ها و نتیجه گیری:  به طور دقیق تر، می توان گفت عوامل اتخاذ شده برای معیار های شهر حساس به اب توسط تحلیل عاملی تاییدی مورد قبول واقع شده  است. که خود روشی جدید در این زمینه می باشد. همچنین پیشنهادات ارائه شده جامع و کاربردی می باشد. که مورد استفاده برای تمامی ارگان ها، محققان، ادارات مربوطه، و حتی محققان خارجی در جهان که در زمینه اجتماعی شدن مسئله آب که با هدف تغییر رفتار مصرف کنندگان شهری سر و کار دارند مناسب می باشد.
۲.

تحلیل عوامل موثر بر کم کربن سازی شهری در ایران (مطالعه موردی: شهر ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۸ بهار ۱۴۰۳ شماره ۸۷ 328 - 305

کلیدواژه‌ها: کم کربن اثر گلخانه ای معادلات ساختاری تحلیل عاملی تاییدی آزمون برازش ارومیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۶۴
تغییرات اقلیمی گسترده و عواقب ناشی از آن بر حوزه های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و ... جوامع جهانی را بر اتخاذ تصمیمات جدی و تغییر راهبردهای توسعه ای وادار کرده است. کاهش انتشار گازهای گلخانه ای که عاملی مهم بر گرمایش کره زمین است، یکی از این راهبردها می باشد. شهرها به عنوان کانون های جمیعتی و تنوعی از فعالیت ها آلوده کننده، مراکز مهم تولید گازهای گلخانه ای می باشند. این مسئله در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران بیشتر قابل مشاهده است. در همین راستا این پژوهش می کوشد با هدف بررسی مبانی نظری و پیشینه آن مولفه ها و شاخصه های موثر بر کم کربن سازی شهری را تشخیص داده و آن ها را برای طرح ها و راهبردهای شهری آتی تحلیل و ارائه نماید. به همین جهت پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق تحلیل عاملی تاییدی و مدل معادلات ساختاری انجام شده و به صورت پیمایشی و کتابخانه ای صورت گرفته است. رویکرد روش شناختی پژوهش نیز از نظر ماهیت داده ها، کمی است. ابزار اصلی برای گردآوری داده ها پرسشنامه بسته با طیف لیکرت است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزارهای SPSS21 و AMOS23 استفاده گردید. در نهایت آزمون های مختلف برازش انجام شده و مطلوبیت آن ها مورد سنجش قرار گرفت. نتایج حاصله نشان می دهد که مولفه ها و شاخص های مختلف با میزان تاثیر متفاوت بر کم کربن سازی شهری موثر می باشند. بارهای عاملی بیانگر میزان تاثیر آن ها بر موضوع می باشد. در میان مولفه ها و شاخص ها گزینه های مرتبط با حفظ جنگل ها، حمل و نقل پاک و پیاده محوری، استفاده از انرژی های پاک و ... ، بیشترین بار عاملی را دریافت کرده و نشان هشداری را بر سیاست های اتخاذی ارگان های مسئول در حوزه را دارد. حرکت به سمت مولفه های بیان شده، گامی بزرگ جهت تشکیل یکی از سه ضلع توسعه پایدار است.
۳.

توان سنجی تبدیل محلات بافت تاریخی به محلات خلاق گردشگری شهری با رویکرد شهرهای 15 دقیقه ای، نمونه موردی: بافت تاریخی ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۶ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۱۲۹) 35 - 56

کلیدواژه‌ها: محله خلاق گردشگری شهری شهر15دقیقه ای بافت تاریخی ارومیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷ تعداد دانلود : ۶۵
این پژوهش سعی دارد با توجه به پتانسیل های موجود در بافت تاریخی ارومیه، بررسی کند که امکان تبدیل محلات موجود به محلات خلاق گردشگری 15 دقیقه ای وجود دارد یا خیر؟ برای ایجاد این محلات چه تدابیری باید اندیشه شود تا به اجرا درآید؟ پژوهش به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی است. در تبیین ادبیات موضوع از مطالعات کتابخانه ای و برای جمع آوری اطلاعات از روش های اسنادی و میدانی استفاده شده است. جامعه آماری و محدوده جغرافیایی موردمطالعه بافت تاریخی ارومیه بوده و به پیش بینی و تبیین زمان آینده می پردازد. با در نظر گرفتن معیارهای شهر خلاق گردشگری 15 دقیقه ای شاخص ها به دو حالت کمی و کیفی تقسیم شده اند. حد بهینه و ارزیابی وضع موجود شاخص های کیفی با استفاده از پرسش نامه صورت گرفته است و شاخص های کمی با کمک سیستم اطلاعات مکانی و در محیط ArcGIS، شعاع دسترسی و خدمات رسانی هر کدام از آن ها در فاصله 15 دقیقه ای برابر با 1250 متر موردبررسی قرارگرفته اند. از میان شاخص های موردبررسی، تمامی شاخص ها در وضعیت موجود تفاوت معنی داری با حد بهینه دارند و از حالت مطلوبی برخوردار نیستند. شاخص های کمی از نظر شعاع دسترسی، پوشش 100 درصدی را نشان می دهند ولی از نظر کیفیت وضعیت مطلوبی ندارند. بررسی ها نشان می دهد، بافت تاریخی ارومیه هنوز آمادگی لازم برای ایجاد محلات خلاق گردشگری 15 دقیقه ای را ندارد. ابتدا باید شاخص های رویکردها در بافت تقویت گردد، سپس با توجه به ارتباط میان شاخص ها و وابستگی میان آن ها، با برنامه ای جامع و یکپارچه، راهکارهای بهینه ای ارائه داد تا محلات خلاق گردشگری 15 دقیقه ای در بافت تاریخی ارومیه ایجاد کرد.
۴.

واکاوی تاثیرات متاورس و دوقلوهای دیجیتال در توسعه شهرهای هوشمند

نویسنده:
منبع: مطالعات توسعه پایدار شهری و منطقه ای دوره ۵ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴ (پیاپی ۱۸) 182 - 199

کلیدواژه‌ها: دوقلوهای دیجیتال متاورس شهر متاورسی شهر هوشمند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۱۲
زمینه و هدف: متاورسی شدن شهرها پدیده ای نوظهور و الزامی برای آینده شهرهای دنیا است. خروجی متاورس شهری به صورت خلق شهرهایی بهبودیافته، تاب آور و پایدار خواهد بود که تصمیم سازی برای آینده شهرها را برای مدیران شهری تسهیل می نماید. علت اصلی انفجار متاورس این است که تخیل نامحدودی را برای مردم به ارمغان می آوردفناوری نوظهور متاورس مطمئناً سرزندگی جدیدی را به شهرهای هوشمند تزریق می کند، سناریوهای کاربردی بیشتری را برای شهرهای هوشمند باز می کند و آنها را به جلو می برد. روش بررسی: هدف از این پژوهش بحث در مورد دیجیتال سازی و تأثیر دوقلوهای دیجیتالی بر پیشرفت شهرهای مدرن، همچنین محتواهای اصلی و فناوری های کلیدی شهر های هوشمند می باشد. این پژوهش در زمره پژوهش های بنیادی محسوب می گردد. سؤال محور بوده و به صورت اسنادی و کتابخانه ای انجام شده است. همچنین در زمره پژوهش های کیفی است که به صورت اکتشافی از طریق روش تحلیل محتوای کیفی پاسخ به سوال های پژوهش را در پی می گیرد. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش از منابع کتابخانه ای نظیر کتب، مقالات، پایان نامه های داخلی و خارجی، طرحهای توسعه و منابع اینترنتی استفاده شده است.یافته ها و نتیجه گیری: ساخت یک شهر هوشمند بر مبنای دوقلوهای دیجیتالی، بهبود بهره وری مدیریت و تخصیص منابع عمومی شهری را ارتقا می دهد و ابزاری برای مدیران در جهت تصمیم گیری فراهم می آورد تا وضعیت کلی شهر را درک کنند و یک پلتفرم برای فرماندهی و برنامه ریزی فراهم کنند. در مجموع، این پژوهش دارای ارزش مرجع مهمی برای توسعه کلی و کاربرد عملی شهرهای هوشمند بر مبنای دوقلوهای دیجیتالی است که کارایی عملیاتی کلی و سطح حکمرانی شهرها را بهبود می بخشد.
۵.

چالش ها و فرصت های متاورس در سازگاری با تغییرات اقلیمی شهری

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۷ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۲۷ 38 - 52

کلیدواژه‌ها: پیش بینی بلایای طبیعی تغییرات اقلیمی شهر پایدار متاورس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳ تعداد دانلود : ۱۱
زمینه و هدف: متاورس به عنوان یک جهان مجازی و محیط تعاملی دیجیتال می تواند به شهرها در سازگاری با تغییرات اقلیمی کمک کند. این پژوهش به بررسی چالش ها و فرصت های متاورس در زمینه تغییرات اقلیمی و تاب آوری شهری پرداخته و هدف اصلی آن تحلیل نقش متاورس در سازگاری با تغییرات اقلیمی شهری، شناسایی چالش های موجود و بهره برداری از فرصت هاست.روش پژوهش: این پژوهش به صورت کیفی و اکتشافی انجام شده و از روش تحلیل محتوای کیفی و بررسی اسناد و منابع کتابخانه ای بهره برده است.یافته ها: نتایج نشان می دهند که متاورس با پتانسیل بالای خود می تواند به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، بهبود سیستم های هشدار زودهنگام، و ایجاد فرصت های اقتصادی جدید کمک کند. همچنین، این فناوری می تواند نیاز به سفرهای فیزیکی را کاهش داده و به بهبود پیش بینی بلایای طبیعی و افزایش آمادگی در برابر تغییرات اقلیمی کمک نماید. با این حال، چالش هایی نظیر مصرف بالای انرژی، نابرابری در دسترسی به فناوری، مسائل امنیتی و حریم خصوصی، و مقاومت های فرهنگی و اجتماعی وجود دارد.نتیجه گیری: موفقیت متاورس در مقابله با تغییرات اقلیمی و بهبود کیفیت زندگی شهری به توانایی در مدیریت چالش ها و استفاده هوشمندانه از فرصت ها بستگی دارد. برای بهره برداری کامل از این فرصت ها و مقابله با چالش ها، تدابیری نظیر کاهش مصرف انرژی، بهبود دسترسی به فناوری، تقویت امنیت سایبری، و ارتقاء آموزش های مربوط به فناوری های نوین ضروری است.
۶.

واکاوی فرصت ها و چالش های یکپارچه سازی متاورس و حمل و نقل

نویسنده:
منبع: مطالعات توسعه پایدار شهری و منطقه ای دوره ۵ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۱۷) 48 - 65

کلیدواژه‌ها: حمل و نقل متاورس پایداری حمل و نقل متاورسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۱۱
زمینه و هدف: بررسی تأثیر دنیای مجازی بر دنیای واقعی، به ویژه در حوزه حمل و نقل و ترافیک، بسیار حائز اهمیت است. اگرچه متاورس مزایای بالقوه ای برای آینده حمل و نقل دارد، اما باید با دیدی انتقادی به آن نگریست. این پژوهش به صورت نظری به بررسی تأثیر متاورس بر حمل و نقل در دنیای واقعی می پردازد. روش پژوهش: هدف اصلی این پژوهش، چالش کشیدن درک ما از متاورس و پیامدهای آن بر حمل و نقل، شناسایی فرصت ها و چالش ها، و ارائه دستور کاری برای تحقیقات آینده است. این پژوهش بنیادی، به صورت اسنادی و کتابخانه ای انجام شده و نتایج آن نشان می دهد که سیاست گذاران حمل و نقل باید از روندهای متاورس آگاه بوده و عملی بودن آن را بررسی کنند. یافته ها و نتیجه گیری: توسعه همزاد دیجیتال زیرساخت های حمل و نقل پیچیده و پرهزینه است و نیاز به همکاری ذینفعان دارد. تحلیل هزینه-فایده برای اطمینان از عملی بودن این یکپارچه سازی ضروری است. مدیران برندها می توانند از متاورس برای ایجاد تجربیات غوطه ور و افزایش آگاهی برند استفاده کنند. همچنین، متاورس امکان تورهای مجازی و آزمایش رانندگی مجازی را فراهم می کند. مقاله نتیجه می گیرد که با وجود چالش ها، متاورس فرصت های زیادی ارائه می دهد و نیازمند سرمایه گذاری عظیمی است. در نهایت، پیشنهاداتی برای پژوهش های آتی ارائه می کند، از جمله اینکه تحقیقات آینده باید مزایا، الزامات فنی و پیامدهای اجتماعی-اقتصادی ادغام متاورس در حمل و نقل را بررسی کند.
۷.

ارتقای فضاهای شهری دوستدار کودک بر مبنای مدل حق به شهر، مطالعه موردی: محله سرداران ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر پایدار دوره ۷ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ 39 - 58

کلیدواژه‌ها: حق به شهر محله سرداران ارومیه فضاهای دوستدار کودک مدل چیدمان فضایی داده های مکانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۹
این پژوهش با هدف ارتقای فضاهای دوستدار کودک در محله سرداران ارومیه که دارای بافت سنتی و تاریخی می باشد، انجام شده است. بر اساس مدل حق به شهر حضور و تعامل هر یک از گروه های سنی و هر گروه کاربری (تجاری، مسکونی، مذهبی، اداری) در این ارتقاء کیفیت فضاها به عنوان یک عامل کلیدی شناخته می شود. پژوهش حاضر از منظر روش تحقیق توصیفی - تحلیلی بوده و از لحاظ هدف کاربردی می باشد. نمونه آماری را از مابین 4 کاربری که بیشترین درصد از کاربری های موجود محله سرداران را در برمی گیرد، انتخاب شده است. مطابق با فرمول کوکران حجم نمونه پژوهش برابر با 135 می باشد. داده های جمع آوری شده در سه دسته تقسیم بندی می شود: مدل چیدمان فضایی -پرسشنامه و برداشت های میدانی. در مدل چیدمان فضایی نقشه عمق کلی از نقشه محوری محدوده استخراج گردید و با تحلیل روابط توپولوژیکی نقشه های پیوستگی و یکپارچگی دسترسی های محدوده تولید گردید. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد دسترسی های محلی محدوده از جمله صحبه، شیشه گرخانه و کوچه حشمتی دارای بیشترین پیوستگی (10) و اتصال بالا با همسایگی بلافصل می باشد و قطعات ملکی موجود در این مسیرها مطابق اطلاعات گردآوری شده بیشترین پتانسیل شکل دهنده و ارتقای فضاهای دوستدار کودک مبنی بر تأمین منافع همه گروه های سنی محله و کاربری های محله از طریق روابط فضایی همسایگی از جمله مسکونی و تجاری دارد، به طوری که می تواند با وجود پایه ای ترین تسهیلات محلی دعوت کنندگی بسیار بالایی برای تمامی گروه های سنی در شرکت در تعاملات اجتماعی محله داشته باشد
۸.

کاهش اثرات جزایر گرمایشی شهر از طریق مصالح روسازی خنک (نمونه مطالعاتی: منطقه 8کلان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه پایدار شهری سال ۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۳ 91 - 114

کلیدواژه‌ها: کلان شهر تبریز جزایر گرمایی شهری مصالح روسازی خنک لند ست 8

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۲۴
در جامعه کنونی از جزیره حرارتی شهری به عنوان یکی از مهم ترین مخاطرات طبیعی نوظهور یاد می شود. که به شکل اختلاف دمای سطح مناطق شهری به نسبت مناطق پیرامونی به دلایل گوناگون اکولوژیکی، مورفولوژی و توپوگرافی می باشد. این پژوهش جزایر حرارتی شهر تبریز را به عنوان یکی از مهم ترین مراکز جمعیتی و صنعتی ایران در نمونه موردی منطقه 8 آن، با استفاده از تصاویر لندست 8 موردبررسی قرارگرفته شده است. اهداف این پژوهش شامل استخراج، مکان یابی و تحلیل پدیده جزایر حرارتی شهری در منطقه موردمطالعه با استفاده از الگوریتم های مشخص و تهیه نقشه های مربوطه و بررسی با نوع مصالح استفاده شده بود که شناسایی دو جزیره حرارتی گرم در مرکز و غرب با دمای 48/33 درجه سانتی گراد و یک جزیره حرارتی سرد در شمال منطقه با دمای 02/20 درجه سانتی گراد را در پی داشت. در ادامه شاخص های تأثیرگذار در جزایر حرارتی زمین شهری در محدوده مطالعاتی مورد ارزیابی واقع گردید. پس از تحلیل 15 عامل عمده تعیین شده برای منطقه 8 تبریز و برداشت های میدانی از عمده مصالح مورداستفاده محدوده که اکثراً سیمان و خشت بود و تعیین بازتاب نور، نرخ انتشار تابش حرارتی، ظرفیت گرمایی و بازتاب خورشیدی رنگ های موجود در محدوده، نتایج به دست آمده این است که با برخورداری کم وبیش تمام منطقه از شاخص های تأثیرگذار جزایر حرارتی، تفاوت اصلی در اختلاف درجه حرارت شهری را می توان در نوع مصالح روسازی به کار برده شده و رنگ آن در جزایر حرارتی تعیین شده مشاهده نمود. جایی که جزیره حرارتی سرد یعنی بازار سرپوشیده تبریز علی رغم شرایط تقریباً یکسان با جزایر گرمایشی موجود در بیشتر شاخص های تعیین شده، تفاوت اصلی در نو مصالح روسازی نمایان بود که از سنگ مرمر و مصالح انعکاسی روشن استفاده شده است. فلذا مصالح پوسته شهری مهم ترین نقش را در کاهش دریافت، ذخیره حرارت و انتقال آن به محیط شهری دارند. در آخر نیز به ارائه راهکارهای قابل اجرا در رابطه با استفاده از مصالح خنک در روسازی های جزایر حرارتی تعیین شده منطقه 8 شهر تبریز پرداخته شده است.
۹.

آینده پژوهی پارامترهای اقلیمی در مواجهه با مناطق شهری (نمونه موردی: شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و آینده پژوهی منطقه ای دوره ۱ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۲ 61 - 82

کلیدواژه‌ها: آینده پژوهی تغییر اقلیم CanESM2 مناطق شهری اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۲۳
تغییرات اقلیمی در ایران با افزایش ناهنجاری های جوی نظیر بارش ناگهانی و سیل آسا، کاهش باران، افزایش متوسط دمای برخی شهرها و ایجاد خشک سالی گسترده همراه بوده است؛ بنابراین در این پژوهش سعی بر این است که تأثیر تغییرات اقلیمی بر شهرهای حساس به آب، به خصوص شهر اصفهان، ارزیابی شده و نیز به پیش بینی این تغییرات پرداخته شود. روش تحقیق در این مقاله بر اساس هدف، کاربردی و نیز بر اساس ماهیت، اکتشافی می باشد. همچنین از مدل دمارتن برای سنجش ضریب خشکی اصفهان استفاده شده است. در ادامه با استفاده از مطالعات اسنادی و کتابخانه ای و به کمک اطلاعات ایستگاه های سینوپتیک شهر اصفهان و با استفاده از نرم افزار SDSM ابتدا تأثیرات مهم اقلیم سنجیده شده و سپس به تأثیرات تغییرات اقلیمی بر این شهر در آینده نیز پرداخته شده است. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که شهر اصفهان به لحاظ آب و هوایی شرایط بسیار بحرانی را سپری می کند. اگر روند این تغییرات به گونه ای مهار نشود، در آینده ای نه چندان دور شاهد تغییرات عظیمی در شهر اصفهان خواهیم بود. با توجه به نتایج روش دمارتن، مشاهده می شود که اصفهان در محدوده خشک و بیابانی قرار داشته و تغییرات اقلیمی به شدت بر آن تأثیرگذار است. علاوه بر این، نتایج به دست آمده از شبیه سازی ها در نرم افزار SDSM که با داده های NCEP (بارش و دما) مورد ارزیابی قرار گرفت، نشان داد که شهر اصفهان تا سال ۲۰۵۰ شاهد گرم شدن ۲ درجه سانتی گرادی خواهد بود که این دما با تأثیرگذاری در کل شرایط جوی باعث بر هم خوردن الگوهای بارش و سایر متغیرهای ۲۶ گانه سازمان هواشناسی خواهد شد. این در حالی است که اگر تا سال ۲۰۵۰ تمهیداتی برای مهار افزایش دما (مبتنی برافزایش گازهای گلخانه ای) اندیشیده نشده باشد، این افزایش روند صعودی به خود گرفته و تا ۴ درجه سانتی گراد در سال ۲۰۸۰ افزایش خواهد داشت.
۱۰.

ارزیابی و امکان سنجی تحقق رویکرد شهر کم کربن در شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش شهرسازی دوره ۷ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 25 - 51

کلیدواژه‌ها: ارزیابی شهر کم کربن توسعه پایدار تغییرات اقلیمی شهر ارومیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۰۲
بیان مسئله: انتشار زیاد دی اکسید کربن که بررسی ها نشان میدهد 75 درصد از این انتشارات را شهرها به خود اختصاص می دهند و تغییرات دمایی در ایران باعث تشدید مخاطرات طبیعی مانند کمبود آب، بیابان زایی خواهد بود، هرچند که این تهدیدات امروز نیز احساس میشود، اما در آینده خطرناک تر خواهد بود، بنابراین برای نجات به اقدامات احتیاطی برای مقابله با این شرایط که احتمال وقوع آن در آینده نزدیک زیاد است نیاز داریم. هدف: هدف پژوهش حاضر ارزیابی و امکان سنجی تحقق رویکرد شهر کم کربن در شهر اورمیه می باشد؛ هم چنین شناسایی عامل های تاثیرگذار در تحقق شهر کم کربن از اهداف خرد پژوهش حاضر می باشد.روش: روش تحقیق پژوهش توصیفی–تحلیلی می باشد. در این پژوهش بعد از استخراج شاخص ها از روش تحلیل عاملی مهمترین شاخص های شهر کم کربن رتبه بندی شدند و برای سطح بندی معیارها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. اطلاعات نیز با استفاده از مطالعات کتابخانه ای و با مطالعه منابع تخصصی، مفاهیم مرتبط با گرم شدن زمین و شهر کم کربن عامل های آن استخراج شده و پس از شناخت و ارزیابی با استفاده از اسناد و پرسشنامه و مشاهدات میدانی و مصاحبه با کارشناسان و سازمان های مربوطه، شهر اورمیه جهت امکان سنجی تحقق شهر کم کربن ارزیابی شده است. یافته ها: نتایج بررسی وضعیت موجود نشان داد، در بین مؤلفه های شهر کم کربن، مؤلفه فرم شهری نامناسب ترین وضعیت را داشته است. از بین عامل-های تعیین کننده در تحقق شهر کم کربن عامل حمل و نقل (دسترسی) مهمترین عامل شناسایی شده توسط کارشناسان بود که حدود 33 درصد در تحقق شهر کم کربن مؤثر است. نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان دهنده این است که با اصلاح شبکه شهری، توسعه پیاده راه ها، حذف پارکینگ ها و ترویج استفاده از وسایل نقلیه پاک و کم مصرف می توان به استانداردهای شهر کم کربن نزدیک شد و اثرات مخرب گازهای گلخانه ای را کاهش داد.
۱۱.

موسیقی خیابانی، هنر عمومی شهری و برنامه ریزی شهری (توسعه شهری خلاق با تاکید بر آفرینش فضاهای شهری مردم گرا) مطالعه موردی: تحلیل تطبیقی محدوده های شهرچایی و خیام جنوبی شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گفتمان طراحی شهری دوره ۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ 71-52

کلیدواژه‌ها: موسیقی خیابانی هنر عمومی توسعه خلاق شهری خیام جنوبی و شهرچایی ارومیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۳۹
بیان مساله: مفهوم هنر عمومی شهری و ظهور آن در قلمرو همگانی از مهمترین عوامل تقویت و تسریع فرآیند و فعالیت های شهر خلاق محسوب می گردد. موسیقی خیابانی به عنوان هنر عمومی شهری، رویدادی اثرگذار در جوامع شهری می باشد که سعی در بهبود سطح کیفی حیات اجتماعی، تقویت خاطرات جمعی، افزایش سطح سرزندگی و میزان پویایی شهری و نیل به توسعه شهری خلاق را دارد. هدف: تلاش نگارندگان در این نوشتار، بازتعریف اهمیت و ارزش مهم رویداد هنرهای عمومی شهری در فضاهای شهری، شناسایی امکان سنجی اجرای موسیقی خیابانی در محیط های اجتماعی و آفرینش و توسعه فضاهای شهری مردم گرا می باشد که با ارزیابی تطبیقی محدوده های مطالعاتی کریدور سبز شهرچایی و پیاده راه خیام جنوبی شهر ارومیه به مطالعه آن پرداخته شده است. روش: در تحقیق حاضر با هدف کاربردی و ماهیت توصیفی-تحلیلی و با بهره گیری از روش های اسنادی-کتابخانه ای، ابزار پرسشنامه و مصاحبه به گردآوری اطلاعات اقدام شده است. جامعه آماری و حجم نمونه متشکل از دو گروه متخصصین، اندیشمندان و اساتید دانشگاهی و اعضای فعال موسیقی خیابانی می باشد که با احتساب روش نمونه گیری طبقه ای یا گروهی تعداد 60 نمونه احتساب گردیده است. جهت تجزیه و تحلیل کمی نیز از روش های کولموگروف-اسمیرنوف، همبستگی اسپیرمن، سوارا و کوکوسو بهره گرفته شده است. یافته ها و نتیجه گیری: طبق یافته ها، ابعاد اجتماعی، فرهنگی و محیطی و شاخص های «امکان اجرای زنده موسیقی» و «کیفیت طراحی محیط» به ترتیب بیشترین و کمترین سطح اهمیت را کسب نموده اند. همچنین محدوده کریدور سبز شهرچایی نسبت به پیاده راه خیام جنوبی شهر ارومیه، شرایط مطلوب تری را نسبت به اجرای هنرهای عمومی شهری (موسیقی خیابانی) به خود اختصاص داده است.
۱۲.

تحلیل نقش عوامل مؤثر در تولید فضاهای شهری، مطالعه موردی: شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای برنامه ریزی شهری دوره ۱۱ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 205 - 235

کلیدواژه‌ها: اقتصاد سیاسی تولید فضا سرمایه داری فضاهای شهری لوفور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹ تعداد دانلود : ۸۰
پرداختن به فضا به عنوان ظرف و عرصه ظهور نابرابری های اجتماعی و اقتصادی از اهمیت زیادی برخوردار است. از طرفی فضاهای شهری همانند تمام محصولات اجتماعی تولید و مصرف می شوند و هم زمان که واسطه روابط اجتماعی اند، خود نیز برآیند این فرایند می باشند. بنابراین برای شناخت فضا لازم است که فرآیندهای اجتماعی به خوبی شناخته و تحلیل شوند. در این پژوهش با توجه به حاکمیت سرمایه داری بر شهرهای ایران، تأثیر اقتصاد سرمایه محور بر فرآیند تولید فضاهای شهری ارومیه موردبررسی قرارگرفته است. هدف این پژوهش بررسی نحوه تأثیرگذاری سرمایه داری بر روند تولید فضاهای شهری ارومیه و استخراج عوامل مؤثر بر آن بوده است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف روش تحقیق، از نوع کاربردی می باشد. هم چنین پژوهش حاضر ازنظر ماهیت و روش، کیفی است. روش تحلیلی این پژوهش روش دیالکتیکی لوفوری است که به شدت با روش تاریخی- تحلیلی گره خورده است و دوره های تاریخی گوناگون از قاجار تا امروز بررسی و تحلیل گردیده اند. هم چنین برای جمع آوری داده از ابزارهای اس نادی همچون من ابع کتابخان ه ای، سایت ها، نقشه، عکس و برنامه ها استفاده گردیده است. در نهایت پژوهش به این نتیجه رسیده که فضا از پیش ساخته نیست و فضاهای شهری ارومیه بر اساس ضروریات انباشت سرمایه شکل گرفته اند. نتایج این پژوهش تصویری روشن به برنامه ریزان، تصمیم گیران و مدیران شهری برای حل مشکلات فضایی شهرها به خصوص شهر ارومیه داده است. هم چنین کنترل و هدایت توسعه فضایی شهر ارومیه بر اساس عدالت اجتماعی از دیگر کاربردهای این پژوهش بوده است
۱۳.

ارزیابی و سنجش شاخص های مسکن اسلامی- ایرانی در محلات قدیم و جدید شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۶ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۸۱ 133 - 149

کلیدواژه‌ها: مسکن ایرانی - اسلامی AHP TOPSIS شهر ارومیه محله بهداری محله مهدی القدم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۷ تعداد دانلود : ۱۹۹
یکی از دغدغه های بشر از نخستین روزهای خلقت تاکنون موضوع مسکن و سرپناه بوده است؛ موضوعی که اندیشمندان غربی و غیراسلامی نگاهی ظاهری و ساکن به آن دارند. دین مبین اسلام شاخصه های اساسی مسکن را به منظور هویّت دهی و کمک به آرامش قلبی انسان و رسیدن او به کمال الهی ارائه می نماید. مسکن ایرانی-اسلامی نیز به سبب تفکر عمیق مبتنی بر حقیقت والای انسانی و به دلیل تغییر در نگرش و سبک زندگی افراد در بعد فرهنگی و سنت های مسکونی قومی و محلی کشورمان امروزه بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و اهمیت اصلاح روش مسکن سازی با استفاده از مفاهیم قرآن و سنت اهل بیت(ع) را الزامی نموده است لذا ارزیابی و سنجش شاخص های مسکن ایرانی-اسلامی به جهت آسیب شناسی و اصلاح روش مسکن سازی امروزی ضروری می نماید. پژوهش حاضر با هدف تحلیل و ارزیابی شاخص های مسکن ایرانی-اسلامی در محلات شهر ارومیه انجام گرفته است. دراین پژوهش ابتدا شاخص های مسکن ایرانی اسلامی از آیات و احادیث و منابع مرتبط استحصال و دسته بندی گردیده است که از نظرات کارشناسان حوزوی و دانشگاهی نیز بهره گیری شده است. سپس برای ارزیابی و تحلیل از دو رویکرد سنجش و تحلیل محلات بر اساس شاخص ها و سنجش و تحلیل شاخص ها در محلات با به کارگیری مدل های ارزیابی چند معیاره فرایند تحلیل سلسله مراتبی و تاپسیس استفاده شده -است. در وهله بعدی با تحلیل نتایج دو رویکرد به آسیب شناسی شاخص های مسکن ایرانی-اسلامی در محلات قدیم و جدید اقدام گردیده است. نتایج نشان می دهد که محله بهداری نسبت به محله مهدی القدم از نظر شاخص های مسکن ایرانی-اسلامی در وضعیت مطلوب تری می باشد. با توجه به نتایج تحلیل شاخص ها در محلات، شاخص مقاومت و ایمنی در وضعیت نسبتا مطلوب،و شاخص های دسترسی مسکن، اِشرافیت و فضای سبز در محله در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. درنهایت برای رفع ضعف ها،به ارائه راهکارها و پیشنهادات پرداخته شده است.
۱۴.

تحلیل نقش جاذبه های گردشگری در ایجاد شهرهای 15 دقیقه ای، مورد مطالعه: محدوده بافت تاریخی ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری شهری دوره ۹ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 105 - 119

کلیدواژه‌ها: جاذبه های گردشگری شهرهای 15 دقیقه ای بافت تاریخی شهر ارومیه تحلیل عاملی تأییدی نرم افزار آموس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۱۴۶
رویکرد ۱۵ دقیقه ای که به آن شهر ۱۵ یا ۲۰ دقیقه ای گفته می شود، به نظر می رسد یک مدل محبوب برای سازمان فضایی محله، و همچنین شهر بزرگ باشد. اجرای سیاست های شهر 15 دقیقه ای یکی از روش های جدید و تأثیرگذار در کاهش انباشتگی و آلودگی است؛ ازآنجایی که که این آثار همواره جاذب سفرهای گردشگری هستند اجرای سیاست های شهر 15 دقیقه ای می تواند ارتباط مستقیم بارونق گردشگری داشته باشد؛ به عبارتی نتایج حاصل از اجرای سیاست های شهر 15 دقیقه ای در کنار سایر طرح های بازآفرینی به شهر کمک می کند تا به مقصد گردشگران تبدیل شود؛ چراکه فضای فاقد ازدحام و آلودگی بستر را برای حفظ میراث طبیعی و تاریخی و نیز نمایش هرچه مطلوب تر آن ها فراهم می کند. مقوله گذراندن اوقات فراغت در ارتباط مستقیم با گردشگری قرار دارد، شهری با اجتماع سالم و آرام، با هویت و خلاق همان جایی است که بسیاری از انسان ها برای گذران اوقات فراغت به آن گرایش دارند و شهرهای 15 دقیقه ای توانایی ایجاد چنین امکانی را آن هم در سطح بالا دارا هستند. مقاله حاضر تلاش می کند تا ارزیابی کند که آیا و چگونه جاذبه های گردشگری بر ایجاد شهرها و یا محلات 15 دقیقه ای تأثیر می گذارند. با توجه به هدف پژوهش ابتدا شاخص ها و مؤلفه های تأثیرگذار در این موضوع در ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و کالبدی جمع آوری شد که 14 معیار مربوط به شهر یا محله 15 دقیقه ای مرتبط با این ابعاد از مبانی نظری تحقیق شناسایی شده است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی نوع عوامل موثر مشخص و سطح بندی شده اند که ابعاد اقتصادی، سپس اجتماعی و بعدازآن جاذبه های کالبدی بیشترین تأثیر را در ایجاد شهرهای 15 دقیقه ای داشته اند
۱۵.

مطالعه تطبیقی زیستپذیری در بافت جدید و قدیمی شهرها؛ نمونه مورد مطالعه: شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات شهری دوره یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۲ 35 - 48

کلیدواژه‌ها: زیست پذیری بافت روش بهترین - بدترین شاخص ارومیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸ تعداد دانلود : ۲۳۰
 گسترش بی ضابطه شهرها و غلبه رویکردهای کیفی نسبت به استانداردهای کمی باعث طرح موضوعاتی مانند زیست پذیری شهری شده که در جهت ارتقای ابعاد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی توسعه پایدار گام بر می دارد.  این پژوهش بر آن بوده تا با مطالعه تطبیقی، میزان زیست پذیری را در بافت قدیمی و جدید شهر ارومیه مورد واکاوی قرار دهد. نوع تحقیق حاضر کاربردی بوده و روش انجام کار توصیفی- تحلیلی  و گردآوری اطلاعات نیز از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است. برای رسیدن به هدف تحقیق، تعداد 12 شاخص براساس موجود بودن اطلاعات انتخاب شده و در نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی لایه های اطلاعاتی برای آنها تشکیل شده است. برای محاسبه وزن شاخص ها از روش تصمیم گیری چند معیاره بهترین- بدترین استفاده شده و نتایج آن در نرم افزار گامز مورد تحلیل قرار گرفته است. سرانجام، وزن به دست آمده از روش بهترین- بدترین در شاخص های 12 گانه استاندارد ضرب شده و با هم ترکیب شده است. خروجی به دست آمده بیانگر آن بوده که به طور کلی میزان زیست پذیری در بافت قدیمی شهر ارومیه نسبت به بافت جدید شهر بیشتر بوده است. همچنین میزان زیست پذیری در بافت قدیم براساس شاخص های دسترسی به معابر اصلی، متوسط قیمت زمین، تراکم جمعیتی، دسترسی به کاربری ورزشی و تفریحی، دسترسی به کاربری درمانی، دسترسی به کاربری آموزشی و فرهنگی، دسترسی به کاربری تجاری، تعداد افراد با سواد و تعداد شاغلان نسبت به بافت جدید در وضعیت بهتری قرار داشته؛ از طرف دیگر میزان زیست پذیری براساس شاخص های کیفیت ابنیه، محدوده تحت پوشش فاضلاب و دسترسی به کاربری فضای سبز در بافت جدید نسبت به بافت قدیم وضعیت خوبی را دارا بوده است.
۱۶.

تحلیل ارتباط بین پایداری اجتماعی و دلبستگی مکانی ساکنان بافت تاریخی شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۹ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 1009 - 1031

کلیدواژه‌ها: بافت تاریخی پایداری اجتماعی دلبستگی مکانی شهر ارومیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۰ تعداد دانلود : ۱۹۹
در فرایند برنامه ریزی شهری، توجه به مباحث اجتماعی جزء جدایی ناپذیر طرح های شهری محسوب می شود؛ چرا که انسان ها در تعامل با فضاهای شهری به عنوان محیطی پاسخگو به نیازها و فعالیت هایشان به آن ها معنا می بخشند و سرانجام به آن ها دلبسته می شوند که در این صورت پایداری اجتماعی در فضاهای شهری نمود می یابد. پایداری اجتماعی، فرایندی برای ایجاد مکان های پایدار و موفق، درواقع به معنای ارتقای کیفیت زندگی و درنهایت توانمندسازی اجتماعات محله ها است. هدف اصلی پژوهش، تحلیل ارتباط بین پایداری اجتماعی و دلبستگی مکانی ساکنان بافت تاریخی شهر ارومیه است. رویکرد حاکم بر پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش شناسی «توصیفی-تحلیلی» است. به منظور گردآوری داده ها، از مطالعات و اسناد کتابخانه ای و ابزار پرسشنامه استفاده شده است. برای تحلیل داده ها نیز از آزمون های تی تک نمونه ای، تحلیل واریانس یک طرفه، آزمون کولموگروف اسمیرنوف و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان می دهد بافت تاریخی ارومیه از پایداری اجتماعی و معیار های آن (هویت، مشارکت، ایمنی، امنیت و کیفیت زندگی) برخوردار است و تنها معیار سرمایه اجتماعی در این محدوده از وضعیت مناسبی برخوردار نیست؛ زیرا میانگین آن کمتر از حد متوسط است. این آزمون نیز نشان می دهد میزان دلبستگی مکانی از نظر شهروندان، مطلوب ارزیابی شده است و بافت در وضعیت مناسبی قرار دارد. همچنین مطابق نتایج تحلیل واریانس یک طرفه، میانگین معیار های پایداری در بافت تاریخی ارومیه با هم متفاوت هستند و بین آن ها ارتباط معناداری وجود دارد. نتایج آزمون کولموگروف اسمیرنوف بیانگر آن است که متغیرهای پایداری اجتماعی و دلبستگی مکانی نرمال است. یافته های آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان دهنده آن است که بین پایداری اجتماعی و دلبستگی مکانی بافت تاریخی شهر ارومیه همبستگی وجود دارد. شدت همبستگی به دست آمده متوسط و جهت رابطه بین آن ها مثبت و مستقیم است.
۱۷.

تحلیل تأثیرات همه گیری کرونا بر پایداری اجتماعی (نمونه موردی: محدوده بافت فرسوده ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی برنامه ریزی شهری دوره ۹ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 1149 - 1173

کلیدواژه‌ها: بیماری کرونا پایداری اجتماعی روش تحلیل مسیر شهر ارومیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۲۰۵
همه گیرشدن ویروس کرونا و پیامدهای منفی آن نه تنها جامعه ایران، بلکه جامعه جهانی را تحت تأثیر قرار داده است. پیامدهای منفی این اپیدمی در بهداشت و سلامت جوامع به گونه ای است که سبب گرفتارشدن جامعه به بحرانی همه گیر شده و تعاملات اجتماعی و برخی آداب و رسوم (فرهنگ)، به عنوان کنشگران اجتماعی، زمینه و بستر تسهیلگر در شیوع و تکثیر این ویروس بوده که ماهیتی اجتماعی و فرهنگی به آن بخشیده است. هدف از این تحقیق، تحلیل تأثیرات کرونا بر پایداری اجتماعی محدوده بافت فرسوده شهر ارومیه است. برای تجزیه و تحلیل داده ها، اولویت بندی و میانگین رتبه های هر شاخص از مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. به منظور بررسی شاخص های عدالت و سلامت از تحلیل های مکانی به عنوان سنجش عدالت در دسترسی به فضاهای خدماتی استفاده شده است. با توجه به نتایج تحلیل فضایی، شاهد توزیع نامتعادل کاربری های خدماتی هستیم که مغایر با اهداف پایداری اجتماعی هستند. دسترسی به مراکز درمانی شرایط به نسبت مطلوبی دارند؛ به طوری که بیشتر افراد ساکن دسترسی مناسب به فضاهای درمانی درون بافت دارند و بقیه افراد به مراکز درمانی واقع در خارج از بافت دسترسی مناسب دارند. محدوده مورد مطالعه به لحاظ توزیع کاربری های فضای سبز و باز با مشکل جدی رو به روست؛ به طوری که بیشتر افراد ساکن به این گونه فضاها دسترسی ندارند و با کمبود سرانه مواجهند. همچنین به لحاظ توزیع کاربری های ورزشی و آموزشی به منظور استفاده دومنظوره از این کاربری ها، شاهد توزیع متعادلی در سطح محدوده هستیم، اما از منظر سطح و سرانه با محدودیت هایی روبه رو هستیم. با توجه به تجزیه و تحلیل پرسشنامه ها به روش تحلیل مسیر شاخص های آموزش، کیفیت، مشارکت، امنیت و عدالت به ترتیب بیشترین شاخص های پایداری اجتماعی هستند که تحت تأثیر ویروس کووید 19 قرار گرفته اند.
۱۸.

مدل سازی ساختاری-تفسیری سامان دهی بافت تاریخی شهر با رویکرد دارایی-مبنا (مورد: شهر ارومیه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال ۸ بهار ۱۴۰۰ شماره ۲۶ 7 - 29

کلیدواژه‌ها: مدل سازی تفسیری - ساختاری سامان دهی رویکرد دارایی - مبنا بافت تاریخی شهر ارومیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۱۱۲
این مقاله ابعاد و شاخص های مؤثر بر سامان دهی بافت تاریخی ارومیه با رویکرد سیاست های دارایی مبنای توسعه اجتماعات محلی را از طریق مدل سازی ساختاری- تفسیری شناسایی و تحلیل می کند و درنهایت، به طراحی ارتباطات بین معیارها (سرمایه اجتماعی،کالبدی و مالی) و زیرمعیارهای آنها پرداخته است. با توجه به مؤلفه های مورد بررسی پژوهش حاضر، روش انجام تحقیق در این مقاله از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ روش، توصیفی (علی) است. ابتدا، از طریق مطالعه ادبیات و مطالعات دیگر شاخص های سیاست دارایی مبنای توسعه اجتماعات محلی برای سامان دهی بافت تاریخی، شناسایی شده است، سپس با استفاده از متدولوژی تحلیلی نوین مدل سازی ساختاری-تفسیری(ISM) روابط بین شاخص های سیاست دارایی مبنا برای سامان دهی تعیین و به صورت یکپارچه تحلیل شده است؛ درنهایت با استفاده از تحلیل MICMAC، نوع متغیرها با توجه به میزان اثرگذاری و اثرپذیری بر سایر متغیرها مشخص شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد، سه عامل میزان درآمد ماهانه، وضعیت مالکیت، و ارزش ملک مسکونی به ترتیب با میزان قدرت نفوذ 18، 18 و 16 بیشترین تأثیر و معیارهای کیفیت امکانات کالبدی و ثروت قابل تبدیل به پول هر دو با میزان قدرت نفوذ 7، کمترین تأثیر را در سامان دهی بافت تاریخی با رویکرد سیاست های دارایی مبنای دارند. همچنین در سطح ابعاد، نتایج نشان می دهد که اولین ابعاد مؤثر در سامان دهی بافت تاریخی ارومیه با رویکرد سیاست های دارایی مبنای توسعه اجتماعات محلی، ابعاد سرمایه مالی است. درنتیجه، هر گونه برنامه و اقدام برای سرآغاز و سامان دهی بافت تاریخی شهر ارومیه، باید به نقش کلیدی و پایه ای این عوامل توجه نماید.
۱۹.

مکان های سوم شهری؛ صحنه خلق پاتوق های اجتماعی و تفریحی جامعه مطالعه موردی: بررسی تطبیقی کافه های مناطق 1 و 4 شهر اورمیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش شهرسازی دوره ۵ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 153 - 170

کلیدواژه‌ها: کافه پاتوق اجتماعی و تفریحی مکان سوم منطقه اورمیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۶ تعداد دانلود : ۴۳۹
بیان مسئله: امروزه مکان های سوم شهری همواره محلی برای جاری شدن حیات غیررسمی در مقابل حیات رسمی بوده است. کافه های شهری به عنوان یکی از پدیده های خرد اجتماعی، فضایی مدرن و روشن فکر و بخشی از مکان های سوم شهری، فضاهای شهری فراتر از مکان زیست و کار به حساب می آیند که با تأکید بر پویایی، سرزندگی و کارایی مطلوب فضا، بستر تعاملات اجتماعی پایدار، حضورپذیری فعال شهروندان و شکل گیری حیات اجتماعی را فراهم می آورند. هدف: تحقیق حاضر با هدفی کاربردی و ماهیتی توصیفی- تحلیلی در تلاش است تا با بهره گیری از اندیشه اولدنبرگ در اسناد کتابخانه ای، به بررسی تطبیقی کافه های شهری مناطق 1 و 4 شهر اورمیه از منظر صحنه ی سازگار و مناسب پاتوق های تفریحی و اجتماعی جامعه بپردازد. روش: شیوه های مورد استفاده در تجزیه و تحلیل داده های تحقیق، بهره گیری از روش های سندگزینی، شناسایی میدانی و نمونه گیری طبقه ای و استفاده از تکنیک های آنتروپی شانون و ماباک جهت وزن دهی مولفه ها و رتبه بندی مناطق پیشنهادی می باشد. یافته ها: براساس تحلیل داده های تحقیق و طبق یافته ها، شاخص «شخصیت بخشی» در منطقه 1 شهر ارومیه، بیشترین میزان مطلوبیت و سازگاری را به خود اختصاص داده است. همچنین شاخص «آسایش و آرام بودن» وضعیت مناسبی را در منطقه 1 شهر داشته است. به علاوه شاخص های «مکان تفریح و گذران اوقات فراغت» و «پویایی تعامل بومی و محلی» در منطقه 4 شهر اورمیه، به ترتیب نامناسب ترین وضعیت موجود را در میان سایر شاخص ها به خود اختصاص داده است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل حاکی از آن است که منطقه 1 شهر اورمیه با برخورداری از توسعه روزافزون و چشمگیر در ابعاد فیزیکی، اجتماعی، کیفیتی فضا و فرهنگی، شرایط مطلوب تری در امر بهبود و خلق مکان های سوم شهری (کافه) و بازتولید پاتوق های تفریحی و اجتماعی جامعه شهری داشته است.
۲۰.

توسعۀ گردشگری طبیعی (ساحلی) با رهیافت تقویت پایداری منظر طبیعی، مطالعه موردی: محدوده ی سد حسنلو نقده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال نهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۲ 107 - 122

کلیدواژه‌ها: گردشگری ساحلی پایداری منظر طبیعی سد حسنلو نقده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۴۸
منظر شهری در گردشگری ساحلی یکی از عناصر اصلی جهت زیباسازی شهری، توسعه گردشگری و پاسخگوئی به بسیاری از نیازهای مادی، روحی و روانی بشر در فضاهای شهری محسوب می گردد. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و روش اجرای آن نیز توصیفی-تحلیلی می باشد. هدف پژوهش حاضر توسعه گردشگری ساحلی در سایت ساحل سد حسنلو نقده از طریق ارتقای کیفیت پایداری منظر طبیعی است. گردآوری اطلاعات موردنیاز از دو روش اسنادی-کتابخانه ای و میدانی اتخاذ گردیده است که از طریق آن ارزیابی تئوریک مبانی نظری پیرامون حوزه پژوهش و مشاهده و شناسایی میدانی محدوده و بهره مندی از نظرات 30 نفر از متخصصین و صاحب نظران حوزه برنامه-ریزی شهری جهت استخراج مولفه های موثر در بهبود کیفیت منظر طبیعی اقدام گردیده است. سپس داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون های فریدمن و سوارا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد عامل "تقویت حضور سرمایه گذاران بخش خصوصی و دولتی" و "کاهش آلودگی های زیست محیطی" به ترتیب بیشترین و کمترین اهمیت را در بهبود سطح پایداری منظر طبیعی به خود اختصاص داده است. در نهایت به برخی اقدامات موثر حول بهبود سطح منظر ساحل سد حسنلو اشاره شده است.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان