مهدی ترکمان

جمهوری اسلامی ایران به دلیل قرار داشتن در همسایگی کشور افغانستان به عنوان بزرگترین تولیدکننده مواد مخدر جهان و همچنین از این جهت که کوتاه ترین، با صرفه ترین و مهم ترین مسیر ترانزیت بین المللی مواد مخدر از شرق به غرب جهان است، یکی از آسیب پذیرترین کشورهای جهان در مقابله با قاچاق مواد مخدر است. شواهد نشان می دهد که اقدامات انجام گرفته در حوزه های مختلف با همکاری دستگاه های گوناگون جهت کنترل قاچاق مواد مخدر تاثیرات زیادی در این حوزه داشته است. یکی از مهمترین سازمان ها در حوزه یاد شده مرزبانی ناجا و به خصوص دریابانی چابهار می باشد که با اقدامات خود سعی در کاهش ترانزیت مواد مخدر داشته است. هر چند دریابانی چابهار تاکنون توانسته اند اقدامات بسیار مناسبی را در جلوگیری از ورود مواد مخدر به کشور داشته باشد اما خود با چالش هایی روبرو است؛ این تحقیق با روش کیفی و مصاحبه با 30 کارشناس حوزه پژوهش انجام شده است. نتایج بدست آمده نشان می دهد که مرزهای شرقی ایران به دلیل طولانی بودن با دولتهای ورشکسته و بی ثبات همچون افغانستان و پاکستان، عوامل ژئوموفولوژیکی همچون اتصال استانهای شرقی با دشت لوت و برخی از عوامل داخلی مثل شرایط اقتصادی نامناسب مناطق مرزی، مهمترین منطقه قاچاق مواد مخدر به داخل کشور بوده و زمینه مناسبی را برای رشد و گسترش قاچاق مواد مخدر در این منطقه فراهم نموده است.

زمینه و هدف: پژوهش حاضر بر مدیریت پیامدهای منفی امنیتی رشد مدیریت نشده ی اقامتگاه های گردشگری غیررسمی در همدان تاکید دارد و بر این پایه شناخت و تحلیل مهمترین رهیافت های موجود و تفاوت های نگرشی میان مدیران و متخصصان نهادها و سازمان های مرتبط با امنیت گردشگری را در کانون هدف قرار می دهد. روش: پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ فرایند روش شناختی از نوع آمیخته (کیفی-کمّی) است. گزاره های بدست آمده از مطالعه کیفی مبنای طراحی پرسشنامه محقق ساخته در مرحله کمّی قرار گرفت. جامعه آماری در مرحله کمّی مدیران عالی سازمان های ذینفع از امنیت گردشگری در همدان است. با استفاده از جدول مورگان 60 نفر به روش طبقه ای انتخاب شدند. داده های پرسشنامه با استفاده از آمارهای توصیفی و آزمون های کای اسکوئر، فریدمن و کروسکال-والیس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: براساس یافته های مرحله کیفی 17 گزاره به عنوان رهیافت های مدیریت پیامدهای امنیتی اقامتگاه های گردشگری غیررسمی شناسایی شد. یافته های بدست آمده از داده ها بیانگر آن است که در بیشتر موارد، پاسخگویان میزان اهمیت 17 گزاره استخراج شده را در سطح بالایی تایید می کنند، اما در 4 مورد از رهیافت ها اختلاف نظر معناداری میان شش گروه از افراد نمونه مشاهده می شود. نتیجه گیری: پنج گزاره نخست به طور غالب بر اهمیت رویکرد «آموزش و اطلاع رسانی به ذینفعان گردشگری» تاکید دارند؛ در رتبه های میانی بیشتر گزاره ها بر رویکرد «تقویت قانون گرایی و کنترل و نظارت رسمی» تاکید دارند؛ در رتبه های پایانی نیز بیشتر بر مفاهیم «پیشگیری و مقابله با جرم» تاکید می شود. نتایج تحلیل مقایسه ای دیدگاه شش گروه نیز نشان می دهد که به طور خلاصه جامعه هتلداران همدان در مقایسه با 5 گروه دیگر بیشتر از رهیافت های سلبی علیه فعالیت اقامتگاه های گردشگری غیررسمی حمایت می کنند.

یکی از مسائلی که همواره در بحث آموزش سازمانی و مدیریت آموزشی مطرح است، آموزش گریزی دانشپذیرانِ هدف به شمار می آید. پژوهش حاضر نیز با هدف بررسی عوامل آموزش گریزی مدیران عامل و اعضای هیئت مدیره شرکتهای تعاونی استان همدان درسال 1389 در قالب مطالعه ای پیمایشی مقطعی بر روی 40 نفر از مدرسان اداره کل تعاون و 50 نفر از کارآموزان شرکتهای تعاونی استان همدان انجام شد. این افراد به پرسشنامه ای که پایایی و روایی آن سنجیده شده بود، پاسخ دادند. 40 گویه تنظیم شده در قالب طیف لیکرت چارچوب اصلی پرسشنامه را تشکیل داده است. در نهایت، داده ها با استفاده از نرم افزار (v15) SPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته ها نشان داد که از بین 5 دسته عامل اصلی، دو دسته عوامل مرتبط با «انتخاب روش آموزش» و «ارزیابی دوره آموزشی»  تأثیر معنی داری در آموزش گریزی اعضای تعاونیها داشتند و سه دسته عوامل مرتبط با «تشخیص نیازهای آموزشی» ، « تعیین اهداف آموزشی» و «برنامه ریزی دوره آموزشی» تأثیر معنی داری در آموزش گریزی اعضای تعاونها نداشتند. همچنین بین نگرش اعضای تعاونی و مدرسان درباره میزان تأثیر عوامل مؤثر بر آموزش گریزی (به جز شاخصهای مربوط به  شیوه های ارزیابی دوره های آموزشی) تفاوت معنی داری وجود نداشت. ب ا ب ررس ی ش اخص های م وج ود در 5 دست ه ع ام ل اص لی می توان از مهمترین دلایل آموزش گریزی مدیران عامل و اعضای هیئت مدیره مشخصاً به شاخصهای به کارنبردن وسایل کمک آموزشی و مشارکت نداشتن فراگیران در تعیین نیازهای آموزشی و عملی بودن آموزشها اشاره کرد.

زمینه و هدف: پدیده روسپی گری خیابانی به عنوان یک مسئله و معضل اجتماعی در جامعه ایران پدیدار شده است. نظریه پردازان بر این باورند که خانواده به عنوان یکی از عوامل اصلی مؤثر بر سن شروع روسپی گری، نقش مهمی را ایفاء می نماید. مقاله حاضر به منظور شناسایی عوامل خانوادگی مؤثر بر سن شروع روسپی گری خیابانی در تهران بزرگ از منظر جامعه شناسی مورد مطالعه قرار گرفته است. روش: تحقیق از نوع پیمایشی است؛ ابزار آن پرسشنامه خودساخته که از روایی و پایایی لازم برخوردار می باشد (76/0=α). همچنین از روش نمونه گیری در دسترس استفاده که 512 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. یافته ها: میانگین سن شروع گرایش به روسپی گری حدود 19 سالگی بوده که اولین تجربه جنسی نامشروع، اثرات مهمی بر گرایش آنان به این حرفه فراهم نموده است. از عوامل مؤثر خانوادگی بر سن شروع روسپی گری خیابانی عبارت اند از: پایبندی مذهبی والدین، تحصیلات والدین، وجود اخلاق در خانواده، مهر و محبت و حفظ استقلال، اسباب آرامش و ایمنی در خانواده و غیره می باشد. اما جنبه های عینی و ظاهری خانواده نظیر شغل و وضعیت اقتصادی و سبک پوشش و غیره بر سن شروع روسپی گری خانواده مؤثر نبوده است. بنابراین جنبه های فرهنگی و هویتی خانواده بر ابعاد عینی آن، تأثیر قابل توجهی بر سن شروع روسپی گری دارد. نتیجه گیری: راه کارهای انتظامی و پیشگیرانه پدیده روسپی گری خیابانی، عبارت خواهد بود از: هماهنگی نیروی انتظامی با سایر نهادهای اجتماعی (خانواده، قوه قضائیه و سازمان بهزیستی و سایر دستگاه های ذی ربط)، در بحث پیشگیری انتظامی گسترش فرهنگ عفاف و حجاب، مدیریت سامان دهی زنان خیابانی، مدیریت ساماندهی دختران فراری و جامعه پذیری مجدد آنان، اشاره شده است.

زمینه و هدف: در این پژوهش عوامل و متغیرهایی نظیر: خانواده، همسالان، ماهواره، اینترنت، هنرمندان، ورزشکاران و دریافتی ماهیانه (پول توجیبی) نوجوان از خانواده به عنوان عوامل تأثیرگذار بر گرایش نوجوانان و جوانان به مصرف مواد مخدر تعیین شده که به بررسی آن خواهیم پرداخت. روش: نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی از نوع پیمایشی است؛ جامعه آماری 100 نفر از جوانان و نوجوانان زیر 25 سال دو کمپ ترک اعتیاد شهرستان کرج به صورت تمام شمار هستند؛ ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است که اساتید و صاحب نظران روایی آن را تأیید نمودهاند همچنین پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ( 75/0 =α) تعیین گردیده و از آزمون رگرسیون به تجزیه و تحلیل سؤال ها و فرضیه ها پرداخته اند. یافته ها: عوامل اقتصادی، رسانه های جمعی، گروه های مرجع، نهادهای اجتماعی به ترتیب در گرایش نوجوانان و جوانان به مصرف مواد مخدر تأثیر دارند. نتیجه گیری: برای کاهش گرایش نوجوانان و جوانان به مصرف مواد مخدر پیشنهاد می شود، نهادهای مختلف اجتماعی (خانواده، مدرسه، جامعه) با ایجاد تفریح های سالم، تغییر برنامه های موجود در رسانه ها، رفع محدودیت های گروه های مرجع داخلی، ارتقای سطح تحصیلات خانواده ها، توجه والدین به فرزندان و مراقبت در عضویت گروه همسالان در جهت پیشگیری جدی توجه لازم را داشته باشند از سوی دیگر سازمان ناجا با تشکیل پلیس نوجوانان و رسیدگی بیشتر به وضعیت این قشر، در جهت پیشگیری از گرایش نوجوانان و جوانان به مصرف مواد مخدر اقدام های لازم را به عمل آورد.