مجید ولی شریعت پناهی

مجید ولی شریعت پناهی

رتبه علمی: عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهر ری

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۷۸ مورد.
۴۱.

رقابت های ژئوپلیتیکی قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای در عراق و تاثیر آن بر امنیت ملی کشور ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رقابت های ژئوپلیتیکی قدرت های منطقه ای و بین المللی عراق امنیت ملی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸ تعداد دانلود : ۲۵۶
هدف اصلی این پژوهش عبارت است از تبیین رقابت های ژئوپلیتیکی قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای در عراق و تاثیر آن بر امنیت ملی ایران. سوال اصلی پژوهش حاضر این است که چالش های امنیت ملی ایران در عراق بعد از سقوط صدام حسین در سال 2003 تا 2019 چه بوده است؟ روش تحقیق از نظر نوع، آمیخته (دو فاز کیفی و کمی) است. بخش کیفی مبتنی بر کدگذاری چند مرحله ای است. بخش کمی از نظر نوع توصیفی پیمایشی، از نظر هدف کاربردی خواهد بود. جامعه آماری شامل متخصصان و صاحب نظران فعال در حوزه علوم سیاسی و روابط بین الملل خواهد بود. نمونه آماری برابر 371 نفر از اساتید علوم سیاسی و دانشجویان علوم سیاسی و روابط بین الملل و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب خواهند شد. ابزار پژوهش شامل روش های مصاحبه (رونوشت)، روش دلفی و پرسشنامه است. جهت روایی ابزار پژوهش ابتدا از کارشناسان علوم سیاسی و روابط بین الملل جهت ارزیابی محتوایی و صوری نظرخواهی خواهد شد. سپس پایایی پرسشنامه از طریق آلفای کرونباخ در مرحله مقدماتی (مطالعه راهنما) و پایانی ارزیابی خواهد شد. نهایتاً ساختار پرسشنامه و سازه پژوهش با استفاده از روش تحلیل عاملی خواهد شد
۴۲.

تحلیل چالشها، راهکارها و ارائه مدل مطلوب جذب گردشگران خارجی(مورد مطالعه: شهر تبریز)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: مراکز کنش جوی پیوند از دور ناهنجاری بارش رگرسیون چندمتغیره ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۲۳۷
گردشگری شهری یکی از ابزارها و راهبردهای توسعه پایدار شهرها به شمار می رود و در این میان گردشگران خارجی و بازار و نقاضای گردشگری در توسعه گردشگری شهرها اهمیت بسیاری دارد. بر همین اساس است که برنامه ریزان شهری همواره به دنبال برنامه ریزی و اولویت بندی سرمایه های شهری، شناخت تقاضای گردشگری و مدل های توسعه گردشگری خارجی در شهرها بودند. ضرورت توسعه مطلوب گردشگری خارجی تبریز، شناخت عوامل موثر، تقاضای گردشگری خارجی شهر و ارائه مدل مطلوب توسعه گردشگری شهری است. بنابراین هدف اصلی پژوهش، ارائه مدل پیشنهادی مطلوب برای توسعه گردشگری خارجی در شهر تبریز می باشد. برای این منظور ابتدا از طریق روش تحلیل محتوای کیفی استقرایی و با داده های حاصل از مردم، گردشگران داخلی و خارجی، کارشناسان و مشاهدات میدانی، مقوله ها و عوامل اصلی موثر بر گردشگری خارجی شهر تبریز شناسایی شد و سپس با تکمیل پرسشنامه از 221 گردشگر خارجی، تقاضای گردشگری بررسی شد. نتایج نشان می دهد که تقاضای گردشگری در شهر تبریز دارای کشش پذیری بالایی است و توان های گردشگری و امنیت بالا و برنامه های تازه در کنار رقبای گردشگری، چالش های شهری و ضعف حفاظت و مسائل قومی و نژادی در شکل گیری سیستم گردشگری خارجی تبریز، نقش آفرین هستند. در نهایت مدل مطلوب توسعه گردشگری در این شهر بر پایه گردشگران چند کارکردی، آژانس های چند منظوره، فرهنگ سازی گردشگری، تجربه های گردشگری، رقبای گردشگری، مدیریت یکپارچه گردشگری، تطبیق محصول – بازار گردشگری، نوآوری و کارآفرینی و پیوندهای قومی و فرهنگی طرح ریزی و ارائه شده است
۴۳.

بررسی روند مشارکت شیعیان عراق در ساختار قدرت سیاسی این کشور از 2003 تاکنون و تاثیر آن بر نفوذ منطقه ای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نفوذ منطقه ای شیعیان عراق ایران مشارکت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۱۵۸
پس از فروپاشی رژیم بعث عراق این کشور به دورانی گام نهاد که مهم ترین ویژگی آن به قدرت رسیدن بازیگران داخلی جدید در ساختار سیاسی است. با توجه به تغیرات پیش آمده در کشور عراق پس از سال ۲۰۰۳، شیعیان که در طول تاریخ عراق در موضع ضعف قرار داشتند توانستند نفوذ قابل توجهی در ساختار دولت عراق به وجود آورند. هدف اصلی از انجام این پژوهش عبارت است از بررسی روند مشارکت شیعیان عراق در ساختار قدرت سیاسی این کشور از 2003 تاکنون و تاثیر آن بر نفوذ منطقه ای ایران است. سوال اصلی رساله این است که مشارکت شیعیان عراق در ساختار قدرت سیاسی این کشور از 2003 تاکنون چگونه بوده و تاثیر آن بر نفوذ منطقه ای ایران تا چه اندازه حائز اهمیت است؟ این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و براساس منابع کتابخانه ای نگاشته شده است. نتایج مقاله نشان می دهد که ساختار قدرت سیاسی در عراق بعد از 2003 زمینه کنشگری شیعیان عراق را در کنار سایر گروه ها فراهم کرده است. شیعیان عراق از تاثیر گذارترین گروه های سیاسی در عرصه سیاسی عراق خواهند بود. پیوند فرهنگی و مذهبی شیعیان ایران و عراق می تواند ابزارهای نرم نفوذ منطقه ای ایران را تسهیل نماید.
۴۴.

بررسی و تحلیل فضایی - مکانی عوامل چالش زای منابع انسانی بخش کشاورزی در نواحی روستایی شهرستان ملایر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بخش کشاورزی توسعه منابع انسانی شهرستان ملایر نواحی روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۲۰۹
در کشورهای درحال توسعه منابع انسانیِ بخش کشاورزی در نواحی روستایی با چالش پیر سنی و مهاجرت جوانان مواجه شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل عوامل چالش زای منابع انسانی بخش کشاورزی در نواحی روستایی شهرستان ملایر انجام شده است. این تحقیق با روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. در بخش نظری به شیوه کتابخانه ای و در بخش داده ها به صورت میدانی از شیوه هایی همچون مشاهده، مصاحبه، و انجام دادن پرسش نامه و حضور در نقاط سکونتگاهی بهره گرفته شده است. جامعه آماری 73 روستای بخش مرکزی شهرستان ملایر است. با توجه به حجم بالای جامعه آماری، به نمونه برداری از روستاها اقدام شده است که100 خانوار از 5 روستای مرکز دهستان به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شد. ابزار اصلی پژوهش پرسش نامه محقق ساخته بوده که روایی و پایایی آن با کسب نظر ااستادان محاسبه ضریب آلفای کرونباخ و سایر روش ها تأیید شده است. برای تجزیه و تحلیل از نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که با توجه به آزمون فریدمن عوامل اقتصادی از جمله کمبود اشتغال، درآمدکم، محدودیت زمین، تضمین ناکافی خرید محصولات، مشکلات بیمه با میانگین رتبه 3/2 در رتبه نخست، سپس عوامل فرهنگی و اجتماعی از قبیل عوامل جاذب جمعیت در شهر، چالش جوانان با اعضای خانواده و محیط روستا، وجود بستگان در شهر، ازدواج، و رشد بالای جمعیت روستاها با میانگین رتبه 08/2 در مرحله دوم و عوامل خدماتی و زیرساختی همچون کمبود امکانات آموزشی، درمانی، تفریحی، و عمرانی با میانگین رتبه 63/1 در مرحله سوم ایجاد چالش منابع انسانی نواحی روستایی مؤثر بوده اند.
۴۵.

پهنه بندی درجه آسیب پذیری زیرساخت های شهر سمنان با رویکرد پدافند غیرعامل در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: پهنه بندی آسیب پذیری زیرساخت پدافند غیرعامل سیستم اطلاعات جغرافیایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۲۰۹
امروزه زیرساخت ها حائز نقش تعیین کننده ای در فرآیند امن یک جامعه می باشند و حفظ امنیت زیرساخت ها در برابر حملات و تهدیدهای، جزء اولویت های امنیتی هر کشور است. بر همین اساس شناخت وضعیت کنونی و میزان آسیب پذیری زیرساخت ها در مقیاس شهری می تواند به عنوان راهکاری کارآمد، به تدوین راهبردهای شهری منتج شود. در این راستا مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، پس از جمع آوری داده ها و اطلاعات موردنیاز، به تبیین میزان آسیب پذیری زیرساخت های شهر سمنان با رویکرد پدافند غیرعامل با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی پرداخته است که در آن بعد از اولویت بندی مراکز ثقل و مشخص شدن زیرساخت های حیاتی و حساس، پهنه بندی شهر با استفاده از فرآیند تحلیل شبکه ای و سیستم اطلاعات جغرافیایی انجام گرفته است. در این راستا مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، پس از جمع آوری داده ها و اطلاعات موردنیاز، با استفاده از روش های ارزیابی چند معیاره به تحلیل زیرساخت ها پرداخته و پس از شناخت برهم کنش ها با توجه به موقعیت فضایی هریک از زیرساخت ها، وضعیت آسیب پذیری شهر سمنان را محاسبه نمود. نتایج حاصله نشان می دهد که درمجموع 37.83 درصد از زیرساخت های شهر سمنان در پهنه های با آسیب پذیری بسیار زیاد، 21.34 درصد در پهنه های با آسیب پذیری زیاد، 13.58 درصد در پهنه های با آسیب پذیری متوسط، 14.66 درصد در پهنه های با آسیب پذیری کم و 12.56 درصد در پهنه های با آسیب پذیری بسیار کم استقراریافته اند. این مسئله به دوراز اصول و ملاحظات پدافند غیرعامل بوده و تشدیدکننده میزان آسیب پذیری است.
۴۶.

سطح بندی سکونتگاه های روستایی شهرستان ساوه از نظر میزان محرومیت و درجه توسعه یافتگی با استفاده از شاخص ناموزون موریس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه یافتگی محرومیت دهستان های ساوه شاخص ناموزون موریس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۴۰۷
 با وجود سابقه برنامه ریزی توسعه در ایران، نابرابری های منطقه ای در روستاهای کشور مشهود است. بحث نابرابری توسعه در میان روستاها از موضوعاتی است که اخیراً در فرهنگ برنامه ریزی منطقه ای مطرح شده است و هنوز در کشور ما جایگاه چندان مشخصی ندارد. بررسی جنبه های مختلف اقتصادی - اجتماعی، محیطی و ... مناطق و تحلیل آنها به صورت نسبی بیانگر میزان برخورداری، سطح رفاه و توسعه یافتگی آن ها می باشد. نابرابری های توسعه ای که به دلایل متعددی نظیر دلایل تاریخی، طبیعی، دموگرافیکی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و ... ایجاد می شوند رشد ناهمگون و نامتعادل میان نواحی را سبب خواهند شد. تعیین و اندازه گیری سطح توسعه یافتگی سکونتگاه های روستایی می تواند، موقعیت ها و نارسایی های موجود را مشخص کند. همچنین، پرداختن به علل عقب ماندگی و شناخت بخش های توسعه نیافته ی برخی مناطق باعث می شود، برنامه ریزان در تخصیص بهینه اعتبارات و حرکت به سوی عدالت اجتماعی که از جمله هدف های برنامه برای برطرف کردن ناهماهنگی های توسعه بین روستاها می باشد، توفیق یابند. از طرف دیگر، شناخت وضعیت برخورداری روستاها، مسئولان برنامه ریزی ناحیه ای را قادر می سازد تا در سیاست گذاری ها اصلاحات لازم را به عمل آورند. هدف از این تحقیق شناسایی میزان برخورداری و محرومیت دهستان های شهرستان ساوه با استفاده از مدل موریس می باشد. روش گردآوری اطلاعات از روش مطالعه کتابخانه ای و اسنادی و تحلیل داده های آماری بوده که نهایتاً منجر به سطح بندگی سکونتگاه های روستایی از نظر میزان محرومیت و درجه توسعه یافتگی می باشد. بر اساس نتایج حاصل از تحقیق سطح توسعه یافتگی دهستان های شهرستان ساوه در بخش های مختلف متفاوت می باشد. اما در بیشتر بخش ها توسعه یافته ترین دهستان طراز ناهید و توسعه نیافته ترین دهستان شاهسونکندی می باشد.
۴۷.

نقش توسعه شهری در کیفیت زندگی در ابعاد اقتصادی روستاهای حوزه نفوذ منطقه۲۲ تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه اقتصادی کیفیت زندگی روستاهای حوزه نفوذ منطقه22 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۱۲۹
بهبود ساختار اقتصادی و سنجش میزان کیفیت زندگی روستایی و شناسایی عوامل بهبوددهنده آن، به سیاستگذاران , و برنامه ریزان برای افزایش سطح کیفیت زندگی کمک می کند ،بسیاری از روستاها یی که در حوزه نفوذ کلانشهر ها و شهرهای بزرگ قرار دارند با بی توجهی به ساختار اقتصادی ،که منجر به تغییر در ساختار کیفیت زندگی روستائیان شده است .بنا براین هدف این پژوهش نقش توسعه شهری در کیفیت زندگی در ابعاد اقتصادی روستاهای حوزه نفوذ منطقه۲۲ تهران می باشد ،داده های تحقیق از طریق تنظیم پرسشنامه های مختلف، مطالعات میدانی و اسنادی برای8 روستای حوزه نفوذ منطقه ۲۲ تهران جمع آوری شده است و با استفاده از روش شناسی توصیفی تحلیلی، پیمایش به صورت میدانی و با نظر خواهی از مردم بوسیله آزمون کروسکال والیس موردبررسی قرار گرفته است که بر اساس فرمول کوکران 352 خانوار به عنوان حجم نمونه انتخاب شده است و 4مولفه و 19 گویه در ابعاد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفت نتایج بدست آمده از تحقیقات میدانی و ارزیابی شاخص های مذکور،بیانگر این مطلب است که که روستا های حوزه نفوذ منطقه22 تهران به لحاظ دار بودن مشکلاتی همچون اقتصاد غیررسمی و پایین بودن سطح درآمد رضایتمندی از کیفیت زندگی در مولفه های اقتصادی در بین این روستاها تفاوتهای زیادی وجود داردودر مجموع کیفیت زندگی در محدوده مورد مطالعه در ابعاد اقتصادی در سطح متوسط قرار دارد.
۴۸.

الگوی توسعه روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان با رویکرد ژئوپولیتیک در راستای ارائه یک مدل راهبردی در سیاست خارجی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ژئوپلیتیک مدل راهبردی توسعه روابط ایران جمهوری آذربایجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۱۸۶
ایران با جمهوری آذربایجان دارای اشتراکات فرهنگی و تاریخی از یکسو و اختلافات قومی، سیاسی، ایدئولوژیک از سوی دیگراست. این کشور از سویی با گرایشات خود به آمریکا و اسرائیل و نیز ترکیه و ادعاهای سرزمینی و قومی بر بخشی از ملت و سرزمین ایران، به چالشی جدی برای سیاست خارجی ایران مبدل شده است. در کنار این چالش ها مسئله اختلافات بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان به عنوان دو همسایه مهم ایران و رویکرد محافظه کارانه ایران در قبال مسئله قره باغ نه تنها سبب عادی سازی وضعیت نشده، بلکه نگاهی بدبینانه از سوی جریان پان ترکیستی و بخشی از افکار عمومی مردم جمهوری آذربایجان و آذری های ایران شکل گرفته که ایران را به عنوان حامی ارمنستان جلوه داده است. با وجود این چالش ها، وجود مسائل مهمی مانند همسایگی، نیازهای متقابل اقتصادی و تجاری، انرژی و موقعیت ژئوپلیتیکی، لزوم پرداختن به این موضوع و یافتن راهبردهای واقع بینانه برای توسعه روابط دو کشور را ضروری نموده است. از این رو در مقاله حاضر در راستای رسیدن به الگوی راهبردی روابط دو کشور، این سوال اصلی طرح شده است که عوامل واگراساز و همگراساز در روابط ایران و جمهوری آذربایجان در چارچوب ژئوپلیتیک کدام اند؟ در نهایت محقق به پنج دسته راهبرد جهت توسعه روابط بین ایران و جمهوری آذربایجان رسیده است. در این پژوهش به شیوه ای توصیفی-تحلیلی و با بهره گیری از مدل SWOT سعی شده تا به موضوع مذکور پرداخته شود. داده های مورنیاز نیز به روش کتابخانه ای و اسنادی و پرسشنامه گردآوری شده است.
۴۹.

آﺷﮑﺎرﺳﺎزی ﺗﻐﯿﯿﺮات ﮐﺎرﺑﺮی و ﭘﻮﺷﺶ اراﺿﯽ در اﻓﻖ 2025 ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪل اتوماتای سلولی CA (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردی: شمال شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیش بینی تصاویر ماهواره ای سیستم اطلاعات جغرافیایی اتوماتای سلولی زنجیره ﻣﺎرﻛﻮف اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۲۷۹
ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻛﻪ اﻣﺮوز ﻣﺎ در آن زﻧﺪﮔﻲ می کنیم، ﺟﻬﺎن ﺷﻬﺮی اﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﺄﺳﻔﺎﻧﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ آن، دوری از ﻣﺤﻴﻂ ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﭘﺬﻳﺮش ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﺎﻣﺘﻌﺎدﻟﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ از رواﺑﻂ ﻧﺎﻣﻮزون انسان ها و ﻓﻀﺎی ﺷﻬﺮی ﻧﺸﺄت می گیرد. روش متنوعی های ﺑﺮای ﻣﺪل ﺳﺎزی ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﻮﺷﺶ و ﻛﺎرﺑﺮی اراﺿﻲ وﺟﻮد دارد ﻛﻪ از ﺟﻤﻠﻪ آن ها می توان ﺑﻪ ﻣﺪل CA ﻣﺎرﻛﻮف اﺷﺎره ﻛﺮد. اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ در ﺻﺪد اﺳﺖ اﻟﮕﻮی روش ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ ﺟﺪﯾﺪ را ﺑﺮای ﺷﺒﯿﻪ ﺳﺎزی دﯾﻨﺎﻣﯿﮏ ﮐﺎرﺑﺮی اراﺿﯽ ﺷﻬﺮی، ﺑﺎ اﺳ ﺘﻔﺎده ازﺳ ﻨﺠﺶ از دور، GIS و ﻣ ﺪل سلول های ﺧﻮدﮐﺎر ﻓﺮاﻫﻢ ﻧﻤﺎﯾﺪ.در اﻳ ﻦ پژوهش، شمال ﺷ ﻬﺮ اﺻ ﻔﻬﺎن و حدودتقریبی اراﺿ ﻲ اﻃﺮاف آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪ و از ﺗﺼﺎوﻳﺮ ﻣﺎﻫﻮارهای ﺳ ﺎل 1991 و ﺳ ﺎل 2001 وسال 2017 ﺑﺮای ﺗﻬﻴﻪ نقشه های ﭘﻮﺷﺶ اراﺿﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. این پژوهش ﺑﻪ اﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺳﻴﺪ ﻛ ﻪ در پیش بینی ده سال آینده در ابتدا تصویر طبقه بندی شده سال 1991 و بعد تصویر طبقه بندی شده سال 2001 به مدل معرفی گردید که از این طریق ماتریس تبدیلات به دست آمد، برای پیش بینی سال 2025، که بعد از این مرحله، تصویر سال 2017 را همراه با ماتریس تبدیلات به دست آمده از دوره قبل و لایه های محدودیت رشد به مدل معرفی گردید و پیش بینی سال 2025 به دست آمد نشان می دهد از ﻣﺪل زنجیره ای CA ﻣﺎرﻛﻮف و ﻓﻴﻠﺘﺮ ﺑﺮای ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﭘﻮﺷﺶ اراﺿﻲ در ده ﺳﺎل آﻳﻨﺪه ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ، اﻳﻦ ﻣﺪل ﺑﻄ ﻮر ﺗﻠﻔﻴﻘ ﻲ CA-Markov ﻧﺎﻣﻴﺪه می شود. ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﻣﺪل ﻣﺎرﻛﻮف ﻧﻴﺰ از روش دقت کلی و ضریب کاپا ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ، مدل CA-MARKOV دارای شاخص کاپای 13/88 می باشد.
۵۰.

جهانی شدن و سرزمین سازی در جغرافیای سیاسی (مطالعه موردی رویکرد امریکا و اتحادیه اروپا)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جهانی شدن سرزمین سرزمین زدایی سرزمین سازیِ مجدد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۵ تعداد دانلود : ۱۲۱
جهانی شدن در حال اتفاق و پیشروی به سوی آینده ای مبهم است. در ارتباط با تأثیر این فرآیند بر فضای جغرافیایی دیدگاه های متناقضی وجود دارد؛ گرچه برخی سعی در اثبات اهمیت جغرافیا و ماندگاری و تأثیر آن در زندگی اجتماعی دارند ولی به زعم عده ای دیگر آینده ای روشن برای علم جغرافیا و مفهوم سرزمین وجود ندارد. بی مکان شدن جریان ها، غیرسرزمینی شدن نهادها، سازمان ها و شرکت ها نوید رسیدن نوع جدیدی از روابط اجتماعی را می-دهد. پدیده ای نوظهور در حال تکامل است که مفاهیمی همانند مکان، مرز، سرزمین، ناحیه، منطقه، تنوع و تفاوت را از بین برده و این به معنی پایان یا مرگ جغرافیا است؛ بنابراین کنکاشی اساسی در زمینه حقیقت و ماهیت جغرافیا و چگونگی آینده آن از امور مهم و وظایف اصلی جغرافی دانان است که این کار نیز در حد توان در پی پاسخ به آن می باشد. این نوشتار ب ا نگ اهی آین ده پژوهان ه و رویک ردی نوواقع گرایانه تلاش دارد، فرآیند جهانی شدن را با نگاهی سرزمینی تحلیل کند؛ بدین معنی ک ه وجود فراملّی گرایی یا فراسرزمینی شدن جریان ها انکار نمی شود، ولی به نوعی سعی در اثب ات سرزمینی سازی مجدد جریان ها و پدیده های گوناگون در عص ر جه انی ش دن دارد. ب ه ع لاوه، استدلال اصلی ای ن نوش تار ای ن اس ت ک ه قلم رو س رزمینی (س رزمین و م رز) در دوره جهانی شدن از بین نرفته، بلکه کارکرد آن متحول شده است. این باور نیز وجود دارد که قلم رو سرزمینی، به دلی ل نی از انس ان ب ه تف اوت مان دگار ب وده و جهانی شدن، فراملّی شدن و غیره جایگاه و نقش آن را در زندگی اشتراکی انسان از بین نمی برد.
۵۱.

تحلیل منازعات منطقه خاورمیانه از منظر مؤلفه های ژئواکونومیک در راستای تنش زدایی و همگرایی منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: منطقه خاورمیانه تنش زدایی همگرایی ژئواکونومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰ تعداد دانلود : ۱۵۰
با پایان جنگ سرد، شاخص قدرت راهبردی، دیگر قدرت نظامی نیست زیرا در حال ورود به عصری هستیم که نزاع مستقیم و رودرو که نیازمند پشتیبانی نیروهای نظامی است، فرصت بروز پیدا نخواهد کرد. اندیشمندان علوم سیاسی و روابط بین الملل قدرت اقتصادی را تعیین کننده قدرت ملی کشورها می دانند؛ بنابراین امروزه قدرت ملی ارتباط مستقیمی با درک مفاهیم اقتصاد ملی دارد. منطقه خاورمیانه نیز در این دوران شاهد منازعات و چالش های متعددی بوده است که نیازمند مدلی برای تنش زدایی و ایجاد همگرایی منطقه ای است. هدف اصلی این مقاله تحلیل منازعات منطقه خاورمیانه از منظر مؤلفه های ژئواکونومیک است. سؤال اصلی مقاله این است که مهم ترین شاخص ها و مؤلفه های اقتصادی و جغرافیایی مؤثر در ایجاد و تداوم تنش ها و منازعات منطقه خاورمیانه کدام اند؟ روش این مقاله توصیفی تحلیلی است که در ان با استفاده از منابع کتابخانه ای و نیز مقالات علمی پژوهشی به تبیین و تحلیل موضوع پژوهش پرداخته خواهد شد. فرضیه ای را که در این مقاله در پی بررسی آن هستیم این است که در منطقه خاورمیانه جبر اقتصادی و جغرافیایی به دلیل ناهمگونی، آشفتگی و نزاع و عدم توسعه مؤلفه های جغرافیای انسانی دارای قدرت تعیین کنندگی بیشتری در وقوع منازعات و تحولات هستند. نتایج این مقاله نشان می دهد که اقتصاد، جغرافیا و سیاست در منطقه خاورمیانه همواره محل نزاع و کشمکش قدرت ها و گروه های منطقه ای و فرامطقه ای است و این وضعیت همگرایی را از منطقه دور نموده و تنش و منازعه را برای آن به ارمغان آورده است.
۵۲.

تحلیل نقش شاخص های (اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی و کالبدی )کیفیت زندگی در توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: دهستان بهمئی گرمسیری، شهرستان بهمئی از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: شاخصهای توسعه روستایی کیفیت زندگی توسعه پایدار نواحی روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۱۰۹
کیفیت زندگی از دهه1960 وارد مباحث علمی شد و هدف کیفیت از زندگی در نواحی روستایی، تثبیت جمعیت خانوارهای روستایی و دسترسی عادلانه آنها به زمین و منابع در روستاهاست. این پژوهش سعی دارد نقش شاخصهای کیفیت زندگی در توسعه پایدار روستاهای دهستان بهمئی گرمسیری،شهرستان بهمئی از استان کهگیلویه و بویراحمد را مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد. روش پژوهش توصیفی- پیمایشی بوده ، پس از مطالعه اسنادی، تعداد 8 روستای بالای 60 خانوار با تعداد 987 خانوار مورد مطالعه قرار گرفت.حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعداد 243 پرسشنامه برای سرپرستان خانوار در نظر گرفته شد. پس از جمع آوری اطلاعات، دسته بندی و پردازش آماری در قالب تحلیل توصیفی وتحلیل استنباطی(آزمونT تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل خوشه ایCluster) در نرم افزارهای SPSS و GIS صورت گرفت و یافته ها نشان می دهند که شاخصهای اجتماعی و فرهنگی شرایط مطلوبی دارند اما شاخصهای زیست محیطی و کالبدی و اقتصادی شرایط خوبی ندارند و پایینتر از میزان متوسط ارزیابی شده اند. از اینرو می توان گفت شاخصهای مطلوب توسعه پایدار در این روستاها در بیشتر سطوح پایینتر از حد معمول اند و نقش بازدارنده ای در روند توسعه روستایی، پایداری و بهبود وضعیت روستائیان دارند
۵۳.

تحلیلی بر نقش مشارکت در توسعه پایدار اجتماعی محلات ، مطالعه موردی: محلات منطقه 8 شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشارکت اجتماعی توسعه پایدار اجتماعی منطقه 8 شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۱۹۷
پایداری اجتماعی امروزه به عنوان مهمترین بعد توسعه پایدار، جایگاه مهمی در برنامه ریزی های شهری دارد و پیوسته با افزایش مشکلات اجتماعی و واگرایی بین محلات از نظر انجام و مشارکت، بر اهمیت آن در برنامه ریزی ها افزوده می شود. از این رو این امر نیاز به بررسی های بیشتری در مطالعات شهری دارد. این پژوهش به منظور بررسی نقش مشارکت اجتماعی در توسعه پایداری اجتماعی محلات انجام شده است. برای این منظور میزان تاثیر معناداری این دو متغیر، مورد سنجش قرار گرفته است. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی – تحلیلی می باشد جمع آوری داده ها به روش کتابخانه ای و میدانی بوده است. جامعه آماری پژوهش از گروه خبرگان تشکیل شده است که به روش در دسترس 20 نفر به عنوان حجم نمونه پژوهش انتخاب گردیدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه ای که براساس مبانی نظری و مطالعات انجام شده در مقیاس پنج درجه ای لیکرت طراحی شده، می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از معادلات ساختاری و به کمک نرم افزار ایموس انجام شده است. نتایج به دست آمده نشان داد که مشارکت اجتماعی شهروندان در محلات با ضریب (بتا) 732/0 بر توسعه پایدار اجتماعی این محلات تاثیر مثبت دارد و رابطه این دو متغیر با هم معنادار می باشد. به عبارتی دیگر با تقویت مشارکت اجتماعی توسعه پایدار اجتماعی نیز تقویت خواهد شد. و متغیرهای حس تعلق به مکان، رضایت از محله، مشارکت در فعالیت های محله ای و اعتماد نیز بر متغیر مشارکت اجتماعی در محلات اثرگذاری مثبتی دارند.
۵۴.

تبیین نقش گردشگری در توسعه روستاهای مناطق کویری شهرستان گرمسار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری روستایی گردشگری کویر گردشگری پایدار روستایی گرمسار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۴۸
مناطق بیابانی و کویر به عنوان یکی از زیباترین، ناشناخته ترین و بکرترین جاذبه گردشگری در روستاهای مناطق بیابانی و نیمه بیابانی محسوب می شود. شناخت اصولی و دقیق توان های نواحی کویری الگوی گردشگری و حتی برنامه ریزی برای ساخت برند معتبر برای آن می تواند مقدمه ای بر توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و در کل گردشگری مناطق موجود به خصوص مناطق روستایی موجود واقع در آن ها گردد. ضروریات اساسی برای توسعه اجتماعی و اقتصادی روستاها است. بهره مندی از کویر و ظرفیت های گردشگری مکان های کویری، یکی از رویکردها و رهیافت های پایداری مکان های سکونتی و اقتصادهای محلی حاشیه کویر است. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که گردشگری کویری چگونه می تواند در توسعه روستاهای مناطق کویری شهرستان گرمسار نقش آفرینی کند؟ روش این مقاله توصیفی- تحلیل است. یافته ها نشان می دهد مکان های گردشگری کویری جاذبه هدف و عامل توسعه یکپارچه گردشگری است و بدین سان نقش اصلی در پیوند و همگرایی مکان های گردشگری با مکان های سکونتی دارد.
۵۵.

بررسی رابطه متغیرهای جغرافیایی و رشد پهنای فضایی اقتصاد جرم در استان های مرزی با تاکید بر شرق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: متغیرهای جغرافیایی پهنای فضایی اقتصاد جرم در استان های مرزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۱۲۶
به محض این که یک منطقه مرزی و یا خط مرزی به وجود آمد می تواند نه تنها منظره طبیعی را که جزیی از آن به شمار می رود، بلکه عمران و سیاست های کشورهای مجاور را نیز تحت تاثیر قرار دهد. مرز به تنهایی دارای یک نقش است و آن تحدید حدود منطقه ای است که در داخل آن یک نوع قدرت اعمال می شود. اما دولت ها سعی می کنند نقش های دیگری هم مثل، مهاجرت، تجارت، بهداشت و ... را در منطقه اعمال نمایند. حتی تمرکز بیش از حد نقش های دولت در مرز می تواند نماینده تغییرات در سیاست های خارجی باشد. شکوفایی و زوال شهرها و حوزه نفوذ آن ها در مجاورت مرز بستگی به این دارد که خط مرزی نقش های جدیدی برای آن ها پدید آورد و یا بر عکس، حوزه طبیعی آن ها را بر هم زند. در بررسی تئوری مناطق جغرافیایی بزهکاری، بیشتر رفتار آنومیک از نوع تبهکارانه ی آن مربوط به کیفیت محلات شهری است تا این که در اثر خود شهرنشینی باشد. بدین ترتیب احتمالا محلات بزهکاری به وجود می آیند که خود به مخزن تمرکز دائمی بزه کاران تبدیل می شود. از این رو پژوهشگران نشان داده اند که برخی از محلات، کوچه ها و ساختمان ها، دارای تمرکز بالایی از بزه کاران هستند
۵۶.

تبیین ژئواکونومیکی و ژئوکالچری بحران های ژئوپلیتیکی منطقه خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ژئوپلیتیک بحران ژئواکونومی ژئوکالچر خاورمیانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۹۴
منطقه خاورمیانه در مرکز ثقل سیاسی و اقتصادی و فرهنگی جهان واقع شده است. خاورمیانه محل تلاقی و به هم رسیدن آسیا، اروپا و افریقا و به عبارت دیگر نقطه کانونی سیاسی- اقتصادی و فرهنگی جهان قدیم است. در سال های اخیر، خاورمیانه دچار یک بحران زدگی کم سابقه شده و کشورهای منطقه از جمله سوریه، عراق و یمن دچار بحران تروریسم و بحران های گسترده داخلی شده اند. هدف این مقاله بررسی نقش متغیرهای ژئواکونومیکی و ژئوکالچری در نضج بحران های ژئوپلیتیکی منطقه است. سؤال اصلی مقاله این است که متغیرهای ژئواکونومیکی و ژئوکالچری چه نقشی در ظهور و تداوم بحران های ژئوپلیتیکی منطقه خاورمیانه ایفا می کنند؟ فرضیه ای را که برای پاسخگویی به سؤال اصلی پژوهش در صدد تحلیل و بررسی آن هستیم این است که به نظر می رسد متغیرهای ژئواکونومیکی و ژئوکالچری پیدایش و ظهور بحران های ژئوپلیتیکی منطقه خاورمیانه را تسهیل و حل و فصل و خاتمه آن ها را پر چالش و سخت و غیرممکن می نمایند. روش این مقاله توصیفی تحلیلی است که در ان مقاله سعی خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه-ای و مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل موضوع پرداخته شود. نتایج مقاله نشان می دهد که بحران های خاورمیانه دارای دو آبشخور اقتصادی و فرهنگی هستند که دخالت بازیگران فرا منطقه ای نقش کاتالیزور را در این معادله بازی می کند.
۵۷.

بررسی نقش فعالیتهای اقتصادی در توزیع جمعیت بین شهر و روستا در ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: جمعیت توزیع جمعیت شهر روستا فعالیتهای اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۶۵
شناخت چگونگی توزیع جمعیت و پراکندگی جغرافیایی آن بخصوص بین شهر و روستا، و نیز عواملی که بر این توزیع موثرند لازمه برنامه ریزی فضایی در کشور است. در بین عوامل متعددی که بر پراکندگی جمعیت تأثیر می گذارند، فعالیتهای اقتصادی که به سه بخش عمده، کشاورزی، صنعت و خدمات تقسیم می گردند، از جمله این عوامل محسوب می شوند. نتایج حاصل از این تحقیق حکایت از آن دارد، که فعالیتهای صنعتی و خدماتی با توجه به ایجاد فرصتهای شغلی در شهرها به انتقال تمرکز جمعیت در نقاط شهری، و فعالیتهای کشاورزی به تثبیت جمعیت درنواحی روستایی کمک کرده اند، و تفاوت استانها از نظر میزان شهرنشینی و روستا نشینی تا حدودی ناشی از تفاوت آنها از نظر میزان اشتغال در هر یک از فعالیتهای اقتصادی است. همچنین تغییر میزان شهرنشینی طی سالهای 1335 تا 1385 تابعی از تغییر میزان اشتغال در صنعت و خدمات بوده و تغییر میزان روستانشینی نیز با تغییر میزان اشتغال در فعالیتهای کشاورزی رابطه دارد.
۵۸.

شناسایی و اولویت بندی عوامل و مقوله های موثر بر تقاضای گردشگران خارجی (مطالعه موردی: شهر تبریز)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: گردشگری شهری تقاضای گردشگری خارجی شهر تبریز تحلیل عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶ تعداد دانلود : ۹۹
گردشگران خارجی و تقاضای گردشگری در توسعه گردشگری شهرها اهمیت بسیاری دارد. بر همین اساس است که برنامه ریزان و مدیران شهری همواره به دنبال سنجش تقاضای گردشگری و شناخت عوامل و مقوله های موثر بر آن بوده و اقدام به شناسایی و اولویت بندی این عوامل کردند تا در چارچوب این امر، برنامه ریزی لازم را بر پایه هر گروه و خوشه از عوامل تاثیرگذار در تقاضای گردشگری خارجی انجام دهند. شهر تبریز با داشتن سرمایه های گردشگری مختلف، یکی از مقصدهای گردشگری برای گردشگران خارجی به شمار می رود. ضرورت توسعه بهینه گردشگری خارجی شهر تبریز، شناخت عوامل موثر بر تقاضای گردشگری خارجی شهر و خوشه بندی و اولویت بندی آن است. بنابراین هدف اصلی پژوهش، خوشه بندی عوامل موثر بر تقاضای گردشگری خارجی در شهر تبریز به منظور برنامه ریزی راهبردی آتی می باشد. برای این منظور از طریق روش های کتابخانه ای و میدانی، مجموعه عوامل موثر بر تقاضای گردشگری تبریز، شناسایی شده و پس از ارزیابی میزان این عوامل از طریق 221 گردشگر خارجی ورودی به شهر تبریز که نمونه آماری حاصل از فرمول کوکران در این پژوهش بودند، مورد ارزیابی قرار گرفت
۵۹.

جایگاه ژئواکونومیکی ایران در استراتژی های اقتصادی قدرت های جهانی در سطوح جهانی و پیرامونی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ژئواکونومیک ایران رقابت استراتژی تحریم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۸۴
در آغاز سده بیست و یکم دو عامل داشتن منابع و موقعیت ارتباطاتی نقش اصلی را در شکل گیری مناطق ژئواکونومیک و ژئواستراتژیک بازی می کنند. هر کشوری که هر دو یا یکی از این دو را داشته باشد در استراتژی های اقتصادی قدرت های جهانی جایگاه ویژه ای خواهد داشت. هدف اصلی این مقاله عبارت است از تحلیل و بررسی جایگاه ژئواکونومیکی ایران در استراتژی های اقتصادی قدرت های جهانی. سؤال اصلی مقاله این است که در استراتژی-های اقتصادی قدرت های جایگاه ژئواکونومیکی ایران چه نقشی دارد و ایران چگونه می تواند از این نقش و جایگاه ژئواکونومیک خود بهره ببرد؟ فرضیه ای را که برای پاسخگویی به سؤال فوق در صدد تحلیل آن هستیم این است که ایران هم به دلیل داشتن منابع هیدروکربنی و هم به دلیل داشتن موقعیت ارتباطاتی کشوری با موقعیت ژئواکونومیک محسوب می شود و این مهم خود را در استراتژی های قدرت های اقتصادی نشان داده است. روش این مقاله توصیفی تحلیلی است که در ان با استفاده از منابع کتابخانه ای و مقالات علمی و پژوهشی سعی خواهد شد فرضیه پژوهش بررسی و تحلیل شود. نتایج مقاله نشان می دهد که ایران به دلیل موقعیت ارتباطاتی و نیز برخورداری از منابع هیدروکربنی جایگاهی استراتژیک در معادله ژئواکونومیک منطقه و جهان بازی می کند.
۶۰.

تحلیل و بررسی معادلات نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران و امریکا در منطقه خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران امریکا خلیج فارس معادلات نظامی سیاسی و اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۸۵
منطقه خلیج فارس همواره در معرض تلاطم امواج ناشی از راهبردهای سیاسی و اقتصادی و نظامی کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای قرار داشته است. هدف این مقاله تحلیل و بررسی معادلات نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران و امریکا در منطقه خلیج فارس است. سؤال اصلی مقاله این است که معادلات نظامی، سیاسی و اقتصادی ایران و امریکا در منطقه خلیج فارس کدامند؟ برای جمع آوری ادبیات نظری و مفهومی پژوهش از روش توصیفی و برای تحلیل داده های حاصل از پرسشنامه از روش تحلیل سلسله مراتبی و برای آزمون فرضیات از روش پیمایشی بهره گرفته شده است. برای بررسی پایایی پرسشنامه نیز از یک نمونه اولیه استفاده شد و با به دست آمدن ضریب آلفای کرونباخ 87/0، پایایی پرسشنامه نیز مورد تأیید قرار گرفت. نظرات تعداد ۲۵ نفر از خبرگان حوزه امنیت منطقه ای گردآوری شد و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات، وارد نرم افزار آماری SPSS گردید. نتایج نشان می دهد که موقعیت جغرافیایی منطقه برای هر دو کشور حساسیت خاصی دارد؛ اما آنچه که برای امریکا در این منطقه حایز اهمیت است تداوم نقش مصرف کنندگی و تضعیف جایگاه فرهنگی و ایدئولوژیک آن است اما برای ایران این موضوع بالعکس می باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان