اسماعیل دویران

اسماعیل دویران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۸ مورد.
۱.

اثر کارکردی فضاهای عمومی در پایداری حس تعلق مکانی، مطالعه موردی: فضاهای عمومی بافت مرکزی شهر زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تعلق مکان کارکرد فضا مرکز شهر زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰ تعداد دانلود : ۲۵
حس تعلق به مکان نمودی از حس انسان به فضایی است که با آن روابط عاطفی برقرار کرده و از بودن در آن احساس سرزندگی توأم با دل بستگی و وابستگی می کند. بنیان روش این تحقیق به صورت ترکیبی (کیفی و کمی) مبتنی بر روش تفسیری و آماری پایه گذاری گردیده است. شیوه گردآوری داده های به صورت کتابخانه ای - میدانی (مصاحبه، مشاهده و پرسش نامه) می باشد. جامعه موردمطالعه دربرگیرنده استفاده کنندگان فضاهای عمومی بافت مرکزی شهر زنجان می باشد که در نمونه ای با حجم 380 موردمطالعه شده است. شاخص های پژوهش شامل چهار مؤلفه اصلی هویت مکان، دل بستگی مکان، وابستگی مکان و پیوند اجتماعی است. تجزیه وتحلیل داده ها به روش تفسیری مبتنی بر استقرا و کمی مبتنی بر رگرسیون چندمتغیره منطبق بر ساختار تحلیل مسیر و مدل تعقیبی می باشد. نتایج نشان می دهد فضاهای عمومی با کارکردهای مختلف در بافت مرکزی شهر زنجان علی رغم گرایش به مطلوبیت متفاوت از هم عمل نموده و فضاهای با عملکرد جمعی حس تعلق مکانی بیشتری ایجاد می نمایند. حس تعلق مکانی در دو وجه حس به مکان اصلی و حس به مکان پیرامون شکل گرفته است که شدت آن به تناسب قشربندی اجتماعی از کانون به پیرامون کمتر شده، ولی به اضمحلال کامل نمی رسد. رگرسیون چندمتغیره در سطح اطمینان 95 درصد با اثرگذاری 96 درصد مسیر شاخص های حس تعلق مکانی را تبیین نموده و مدل تعقیبی تفاوت معنادار متغیرهای حس تعلق مکانی در کارکردهای مختلف فضا با سطح معناداری قابل قبول (pvalue= 0/03) را نشان می دهد. یافته ها بیان می دارد ساختار فعالیت و حس مکان به تناسب نوع عملکرد فضا متفاوت از هم می باشند طوری که مکان های واقع در فضاهای با عملکرد مشابه دارای حس تعلق همسان با حداقل اختلاف معناداری باشد. لذا تنوع کارکردهای فضا، اثرگذار بر میزان حس تعلق محلی بوده و متناسب با نوع عملکردی فضا شدت و ضعف می گیرد.
۲.

اثرات رویکرد سینرگوژی ساختن گرا در نظام آموزشی جغرافیا

نویسنده:

کلید واژه ها: ساختن گرایی سینرگوژی آموزش جغرافیا ارتباط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۵۵
نظریه سازنده گرایی با تأثیرات ژرفی که بر رویکردهای یادگیری و تدریس داشته است، چشم انداز و نوع نگاه به ماهیت یادگیری و به تبع آن تدریس، دانش آموز، محتوا، معلم و محیط یادگیری را دچار تغییر اساسی کرده است سینرگوژی مفهومی است برگرفته از تئوری سازنده گرایی که شرایطی فراهم می کند تا مسئولیت یادگیری از یاددهنده به فراگیر منتقل شود.در این رویکرد نقش تسهیلگری و هدایت یاددهنده اثر سازنده ای را بر راهبُرد طراحی سینرگوژی دارد. هم افزایی گروهی یکی از مهارت های بسیار مهم در طراحی های سینرگوژیک است. برخلاف این تصور که مدرس نقش اصلی آموزشی خود را در این روش از دست می دهد، نقش مؤثر در فرایند آموزش به عهده داشته و بازخورد آموزشی را باتوجه به روش های تسهیلگری و هدایت ارزیابی خواهد نمود.روش ها :پژوهش حاضر با هدف توصیف مبتنی بر پیامد کاربردی نگارش یافته است که با مرور ادبیات نظری الگوی کاربردی مناسب تبیین شده است. یافته ها: واحدهای درسی رشته جغرافیا به دلیل ماهیت مکانی خود نیازمند یادگیری از نوع مشارکتی فرد و جمع محوری است. رویکرد ساختن گرای مبتنی بر الگوی سینرگوژی مطلوب ترین روش برای آموزش و یادگیری درس های با ماهیت مکانی - فضایی بوده و یادسپاری ذهنی را با تصویرسازی مکانی سبب سازی می شود. نتیجه گیری: پژوهش حاضر به بررسی اثرات رویکرد آموزشی ساختن گرا در درس های جغرافیا پرداخته و با مطالعات نظری این نتیجه درست یافته است که الگوی سینرگوژیک به عنوان الگویی برگرفته از رویکرد ساختن گرا مطلوبیت یادگیری در دروس با ماهیت مکانی (مانند جغرافیا) را افزایش می دهد.
۳.

اثرات کرونایی محدودیت فضای شهری، تغییر کاربری و رشد قیمت اراضی باغی پیرامون شهر (مطالعه موردی: مجموعه های باغی حومه غربی شهر زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: کرونا محدودیت فضایی مجموعه های باغی قیمت زمین زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۴۶
مقایسه الگوی باغشهر ابنزر هوارد با باغشهرهای کشورهای درحال توسعه مانند ایران بیشتر مغالطه ای است که بازخورد آن تغییر کاربری اراضی زراعی و سپس رشد قیمت آن به ویژه در دوران ویژه تقاضا است. دوران ویژه تقاضا دورانی است که در آن براثر یک عامل داخلی یا خارجی احساس نیاز به تهیه فضای فراغت خصوصی- خانوادگی بیشتر احساس می شود. یکی از این دوره ها، دوره اوج دو ساله ویروس کرونا بود که باتوجه به محدودیت بسیاری از فضاهای شهری و ضرورت رعایت فاصله های اجتماعی، نیاز و تقاضا به فضای خصوصی در مجاورت شهرها افزایش یافت. یکی از این منابع تأمین فضای خصوصی اراضی زراعی، باغی حومه شهری بود که گرایش به خرید آن در دوران کرونا بیشتر شد. این پژوهش به شیوه توصیفی - تبیینی با ماهیت علی پس رویدادی به بررسی محدودیت فضاهای عمومی شهر در ایام کرونا وگرایش به خرید اراضی باغی پیرامون شهر زنجان پرداخته و روند قیمت و تغییرات کاربری اراضی باغی حومه غربی شهر زنجان در ایام کرونا را بررسی نموده است. روش گردآوری اطلاعات به شیوه کتابخانه ای- اسنادی و میدانی و روش تجزیه تحلیل با استفاده از عکس های هوایی و نرم افزار Spss  در غالب مدل های آماری رگرسیون چند متغیره گام به گام و پیرسون بوده است. نتایج پژوهش نشان می دهد محدودیت فضاهای عمومی ناشی از کرونا در شهر زنجان منجر به گرایش به خرید باغ در پیرامون شهر زنجان و رشد قیمت زمین شده است. نیاز به اسکان طولانی مدت در فضای باغی منجر به تغییر کاربری در اراضی باغی و احداث ابنیه های غیرمجاز گردیده است. نتایج مدل آماری رگرسیون با ضریب رگرسیونی 69 درصد واریانس متغیرهای مرتبط را تبیین نموده و با سطح معناداری مناسب، همبستگی مثبت را نشان می دهد. بین متغیرهای قیمت زمین و فاصله جغرافیایی، خدمات و امکانات باغ در سطح اطمینان 95 درصد با ضریب پیرسون بالاتر از 70/  و معناداری 0000/0 Sig= در آماره پیرسون ارتباط معنادار دوسویه قوی وجود دارد.
۴.

ارزیابی مؤلفه های طراحی فضای زیست فراغتی کودکان (نمونه موردی: بوستان های ناحیه ای منطقه چهار زنجان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلید واژه ها: ارزیابی کودکان زمین بازی پارک زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹ تعداد دانلود : ۲۰۳
پارک های شهری به عنوان یکی از فضاهای تنفس، استراحت خانواده ها و تفریح کودکان و همچنین محلی برای آموزش مهارت های اجتماعی است. فضای بازی کودکان به عنوان فضای پرتحرک، فعال و محل حضور و تمرکز کودکان شناخته می شود تا هیجانات و انرژی خود را در این فضاها تخلیه و بخشی از مهارت های زندگی را یاد بگیرند. مطابق بودن فضای بازی کودکان با مؤلفه ها  طراحی آن همچون مکان یابی، جانمایی، مطلوبیت، ایمنی و امنیت، مبلمان زمین بازی کودکان موضوعی است که کمتر به آن پرداخته شده و ضرورت توجه بیشتر در حوزه مدیریت، برنامه ریزی و طراحی شهری را می طلبد. این مقاله باهدف تبیین مولفه های اثرگذار طراحی در فضای بازی کودکان پارک های عمومی پرداخته است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی در غالب آمار توصیفی و استنباطی (واریانس و پیرسون) بوده است. نتایج پژوهش نشان داد که مولفه های طراحی زمین بازی کودکان در پارک های عمومی منطقه چهار شهر زنجان به طور نسبی از میانگین تراز شده پایین تر و به سمت نامطلوب گرایش دارد. همچنین فاصله جغرافیایی، اقتصادی و بافت اجتماعی موقعیت پارک ها در میزان رعایت اصول طراحی زمین بازی چندان اثرگذار نبوده و پارک ها از نظر وضعیت طراحی شرایط یکسانی را دارا است. از بین مولفه های طراحی زمین بازی کودکان مؤلفه ایمنی و امنیت زمین مهم ترین مولفه های طراحی به دست آمد. بین میزان سطح مولفه های ایمنی و امنیت و میزان حضور کودکان در زمین بازی، با ضریب اطمینان 95 درصد و سطح معناداری Sig:0/000 ، با مقدار ارتباط 640/0 برای ایمنی و 720/0 برای مؤلفه امنیت بدست آمد که نشان از ارتباط معنادار با جهت قوی و مثبت می باشد.
۵.

فراتحلیل مقالات علمی و پژوهشی منتشرشده بافت فرسوده شهری در ایران (مقالات منتشرشده سال های 1392تا 1397)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: بافت فرسوده مقالات ساختار فرا تحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۵۶
مقدمه:  بافت فرسوده شده هرچند در ظاهر مفهومی کالبدی را مستتر می سازد ولی بافتی است که در ابعاد مختلف جغرافیایی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی دچار فرسودگی شده و زیست پذیری آن کاهش یافته است. مطالعه و پژوهش این بافت ها ضرورتی است که در تحقیقات طی دو دهه اخیر جامعه علمی کشور بیشتر نمود پیداکرده است هدف: بررسی ابعاد محتوایی و ساختاری پژوهش های مرتبط با بافت فرسوده هدف اصلی پژوهش حاضر می باشد. روش شناسی:  این تحقیق با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی مبتنی بر روش گردآوری کتابخانه ای –اسنادی به بررسی مقالات علمی و پژوهشی منتشرشده با موضوع بافت فرسوده شهری در ایران پرداخته است. این پژوهش با روش فراتحلیل متغیرهای موضوعی، روش شناسی ، توزیع مکانی و فضایی ، رشته، گروه و  رتبه علمی محققان مطالعات صورت گرفته را واکاوی می نماید. قلمرو جغرافیایی پژوهش: جامعه آماری پژوهش مقالات علمی و پژوهشی فارسی منتشرشده با موضوع بافت فرسوده در 5 سال اخیر(97-1392) است. یافته ها و بحث: یافته های پژوهش نشان می دهد گروه جغرافیا بیشترین پژوهش ها، دانشگاه های نخست شهرهای تهران، اصفهان، مشهد بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده اند. نیمه غربی کشور بیشترین توازن پژوهشی بافت فرسوده را دارا می باشند. روش شناسی مورداستفاده غالب پژوهش ها توصیفی- تحلیلی با تنوع موضوعی پراکنده، و روش گردآوری داده ها میدانی، با روش تجزیه وتحلیل آماری مبتنی بر مدل های جغرافیایی(SWOT,ANP,AHP) بوده است. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد پژوهش های صورت گرفته عمدتاً ماهیت کمی و با استفاده از مدل ریاضی و آماری انجام یافته و در مسائل روش شناسی مانند طرح سؤال، فرضیه دچار ضعف می باشند.
۶.

ضرباهنگ کاوی مصرف فضا در فضاهای مرکز شهر، مطالعه موردی: سبزه میدان زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: فضای باز شهری مصرف رفتار ضرباهنگ زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۲۷
ضرباهنگ کاوی روشی ریتمیک برای شناخت نوع و الگوهای مصرف فضا در مقیاس زمانی و مکانی است. هدف پژوهش حاضر شناخت تجربه زیست روزمره افراد در فضاهای عمومی مرکز شهر زنجان و تبیین الگوی رفتاری آن ها در فضاهای مزبور است. این پژوهش به شیوه کیفی و ماهیت استقرایی - تفسیری، باهدف ضرباهنگ کاوی فضاهای تجدید حیات شده مرکز شهر زنجان پرداخته است. شیوه گردآوری داده ها با استفاده از روش مشاهده، پایش مستمر و مصاحبه های دوستانه است. مقیاس زمانی پژوهش ماه های شهریور و مهر، روزهای اول، میان و آخر هفته (شنبه، سه شنبه و پنج شنبه) و ساعت 8 تا 10، 11 تا 13 و 17 تا 19 و مقیاس مکانی دربرگیرنده سه سکانس و 6 ایستگاه مکانی است. داده های جمع آوری شده به روش کیفی تفسیری تحلیل و نتایج آن به صورت گزارش تفسیری، جداول کیفی و مدل پراکنش راداری انجام پذیرفت. متغیرهای پژوهش شامل تراکم، قشربندی، مورفولوژی، مجاورت، گستردگی، برجستگی، تداوم، توالی، سرعت، تکرار، حرکت، همگام سازی است. یافته ها نشان می دهد علی رغم اتصال پیوسته مجموعه سبزه میدان زنجان، ضرباهنگ فضا متفاوت از هم بوده و متناسب با قشربندی اجتماعی افراد تغییر می یابد. تمرکز زمانی رفتارهای اختیاری - اجتماعی در بازه زمانی عصرگاهی و رفتارهای اجباری - ضروری در بازه زمانی صبح است. در فضاهای سنتی و هویتی ضرباهنگ مکانی و زمانی عمدتاً مردانه، تکرارپذیر، مداوم منظم و رادار رفتارهای اجتماعی - اختیاری با گرایش به پیرامون آن دارای الگوی رفتاری نسبتاً پایدار روزانه و هفتگی است
۷.

سنجش تطبیقی ضرباهنگ زمانی - مکانی برنامه ریزی درس های نظری و عملی جغرافیا در نظام برنامه ریزی دانشگاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ضرباهنگ زمان و مکان برنامه درسی نظری و عملی جغرافیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰ تعداد دانلود : ۵۴
ضرباهنگ برنامه ریزی درسی ریتمی است برای درک و تبیین چگونگی برنامه ریزی دروس در ابعاد مختلف از جمله ابعاد زمانی و مکانی. بررسی تطبیقی این ضرباهنگ برای دروس متنوع نظری و عملی می تواند الگوی مؤثر در برنامه ریزی درسی جهت مطلوبیت بخشی به آموزش باشد. این پژوهش با روش تبیینی و ماهیت کاربردی منطبق بر رویکرد تطبیقی به بررسی ضرباهنگ زمانی و مکانی و اثر آن در دروس نظری و عملی رشته جغرافیا پرداخته است. جامعه آماری پژوهش دربرگیرنده ۹۰ دانشجوی سال آخر جغرافیا می باشد. شیوه گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای - میدانی بوده که در شیوه میدانی با استفاده از ابزار پرسش نامه و به کارگیری متغیرهای زمان، مکان، چیدمان مکانی، دسترسی و امکانات، داده ها اخذ گردید. تجزیه وتحلیل داده ها توسط نرم افزار spss با استفاده از مدل رادار تغییرات، تحلیل شکاف (تی زوجی) و اندازه اثر انجام گرفته است. نتایج یافته ها نشان می دهد ضرباهنگ زمانی و مکانی دروس عملی و نظری در سطح اطمینان ۹۵ درصد با سطح معناداری کمتر از 05/0 تفاوت معنادار نسبت به همدیگر داشته و اثر زوجی متغیرهای مکانی متوسط رو به مطلوب (قوی) و متغیرهای زمانی مورد در سطح متوسط می باشد. رادار تغییرات نشان از گرایش زمانی به ساعت دوم و سوم صبح و روزهای یکشنبه و دوشنبه و گرایش مکانی به سایت فناوری، کارگاهی، هوشمند با چیدمان فضایی میزگردی و زوجی در پیرامون رادار (مطلوبیت) دارد.
۸.

ضرباهنگ کاوی قرارگاه های رفتاری در بوستان های شهری؛ مطالعه موردی: بوستان بهارستان و ابن سینای زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مصرف فضا رفتار ضرباهنگ بوستان شهری زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱ تعداد دانلود : ۵۹
در پژوهش های شهری بررسی اثر ریتمیک مصرف فضاهای عمومی شهری با نام ضرباهنگ کاوی مطرح است. قرارگاه رفتاری نوعی از تولید و مصرف فضا توسط گروه های اجتماعی مختلف است که در فضاهای عمومی مانند بوستان های شهری بیشتر نمود می یابد. این پژوهش با روش تحقیق کیفی، توصیفی_تحلیلی و با ماهیت اکتشافی به بررسی ضرباهنگ قرارگاه های رفتاری در بوستان های شهری با نمونه بوستان بهارستان و ابن سینای شهری زنجان پرداخته است. جمع آوری داده های مورد نیاز به صورت برداشت میدانی و با استفاده از روش نمونه گیری غیراحتمالی مبتنی بر نمونه دسترس و بدون سوگیری و روش مشاهده و مصاحبه انجام گرفته است. با توجه به طبقه بندی شاخص ها به سه مؤلفه اصلی ساختاری، پویایی و محیط اجتماعی، داده های جمع آوری شده طبقه بندی شده و با روش مبتنی بر جداول کیفی، ماتریس ارتباط و ریتم ضرباهنگ تحلیل صورت پذیرفت. نتایج پژوهش نشان می دهد قرارگاه های رفتاری مبتنی بر عملکرد ایستا و گروهی،  ضرباهنگ مصرف فضای فصلی تابستانه و روزانه بعد از ظهری داشته و قرارگاه های مبتنی بر عملکرد های فردی پویا مانند ورزش عمدتاً مصرف  فضای چهار فصل و روزانه صبح و عصر دارند. از طرفی موقعیت و مبلمان مکانی قرارگاه در شکل گیری  نوع ضرباهنگ اثر گذار و ارتباط مؤلفه های ضرباهنگی عمدتاً دارای انسجام و همبستگی عملکردی است.
۹.

سنجش زیست پذیری بافت های شهری با تأکید بر پایداری اجتماعی (مطالعه موردی: محلات اسکان غیررسمی شهر همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: پایداری اجتماعی اسکان غیررسمی زیست پذیری کیفیت زندگی شهر همدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۲۳۳
تبیین موضوع: پایداری اجتماعی به طور کلی با ابعاد کیفی همراه بوده و توأم با آن مفاهیم مشارکت، اعتماد، امنیت، انسجام و کیفیت زیستی را با خود عجین ساخته است. بررسی این مفهوم در محلات با ماهیت اسکان غیررسمی به دلیل رواج الگوی مداخله شهر مدار، شهروند گرا و پایدار بیش از پیش اهمیت یافته است. این مقاله باهدف بررسی زیست پذیری در ابعاد پایداری اجتماعی و سنجش ظرفیت پایداری اجتماعی بافت های اسکان غیررسمی در نمونه موردی شهر همدان نگارش یافته است. روش: روش تحقیق در مقاله حاضر توصیفی- تحلیلی بوده که با استفاده از روش کتابخانه ای و میدانی داده های مورد نیاز گردآوری شده است. شاخص های پژوهش شامل سه مؤلفه مشارکت، امنیت و کیفیت زندگی می باشد. جامعه آماری پژوهش خانوارهای ساکن در محلات اسکان غیررسمی شهر همدان با حجم نمونه 360 مورد می باشد. روش تحلیل با استفاده از آماره های میانگین، واریانس و پیرسون، تی تک نمونه ای و تی زوجی انجام یافته است. روایی پژوهش حاصل مطالعات مبانی نظری و پایایی پژوهش با استفاده از آلفای کرونباخ برابر با 0.68 به دست آمده است. یافته ها: نتایج نشان می دهد با وجود تفاوت های مکانی محلات، وضعیت پایداری اجتماعی در محلات مزبور مشابه هم است. اختلاف میانگین شاخص های مورد بررسی مشارکت و امنیت اجتماعی نسبت به هم اندک ولی اختلاف شاخص کیفیت زندگی با سایر شاخص ها نسبتاً زیاد است. نتایج آزمون تی زوجی و پیرسون نشان می دهد شاخص های با یکدیگر در ارتباط بوده و بر همدیگر اثرگذار می باشند. نتایج: شاخص های پایداری اجتماعی زیست پذیری در بعد عینی و ذهنی کیفیت زندگی با توجه به سطح دسترسی به خدمات و رضایت از خدمات ارائه شده شکاف پایین تری دارد که نشان از نارسایی خدمات رسانی و به تناسب سطح انتظار پایین از خدمات رسانی در محلات مزبور دارد.
۱۰.

ارزیابی کیفیت کششی فضای شهری در توسعه گردشگری مذهبی مطالعه موردی: مراسم عزاداری محرم شهر زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: کشش فضا گردشگری مذهب محرم زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۱۷۴
گردشگری یکی از سریع ترین صنایع درحال توسعه در اقتصاد جهانی است. گردشگری مذهبی یکی از انواع گردشگری است که در زمره قدیمی ترین و پررونق ترین گونه های گردشگری به ویژه در ایران محسوب می شود. پژوهش حاضر باهدف بررسی کیفیت کششی فضاهای شهری در دهه محرم شهر زنجان و اثرات آن در توسعه گردشگری مذهبی نگارش یافته است. روش تحقیق پژوهش از نوع توصیفی- تبیینی با ماهیت کاربردی است. روش گردآوری داده ها به شیوه کتابخانه ای و میدانی بوده است که در جامعه آماری گردشگران غیربومی با حجم نمونه 160 مورد انجام یافته است. روش تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون آماری رگرسیون چند متغیره گام به گام، تی تک نمونه ای و پیرسون بوده است که برای شاخص های خدمات رفاهی، مدیریت فضا، ایمنی، انتظام و امنیت و پوشش رسانه ای فضا انجام گرفته است. نتایج آزمون رگرسیون، پیرسون و تی تک نمونه ای در گردشگران مذهبی شهر زنجان نشان می دهد شاخص های کششی کیفیت فضای شهری در شهر زنجان از حد استاندارد تعریف شده بالا بوده و این شاخص ها به صورت پیوسته با همدیگر مرتبط و عملکرد یافته اند. همچنین نتایج نشان می دهد علیرغم جدا بودن شاخص ها از همدیگر میان اثرگذاری آن ها بر توسعه گردشگری مذهبی شهر یکسان بوده و خدمات رفاهی مستقر در فضا اثرگذاری بیشتری بر توسعه گردشگری مذهبی دارد.
۱۱.

اثرات نظام بخشی فضای شهری در بازتولید گردشگری مذهبی از طریق میانجی سرمایه اجتماعی (نمونه موردی: مراسم عصر تاسوعای شهر زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی فضای شهری بازتولید گردشگری مذهبی زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۱۰۱
چیدمان نظام فضای شهری تاثیرگذار در توسعه مراسم آیینی در جهت گردشگری مذهبی است. در این راستا مبین های سرمایه اجتماعی با عملکرد خود ساماندهی فضاهای شهری را سبب ساز شده و بازتولید گردشگری مذهبی را توسعه می دهد.پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی به بررسی اثر سرمایه اجتماعی در نظام مندی فضای شهری در برگزاری آیین مذهبی و به تناسب آن بازتولید گردشگری مذهبی با نمونه موردی شهر زنجان پرداخته است. این پژوهش با استفاده از روش میدانی اقدام به بررسی اثرات سه شاخص اصلی اعتماد، مشارکت و انسجام اجتماعی گردشگران غیر بومی(غیر ساکن شهر زنجان)در مراسم عصر تاسوعا شهر زنجان می پردازد. تحلیل پژوهش در غالب مدل معادلات ساختاری(روش تحلیل مسیر) انجام گرفته است. نتایج مدل نشان می دهد میزان تاثیر مولفه مشارکت اجتماعی با ضریب 811/0 بر فضای شهری و 758/0 بر بازتولید گردشگری بالاترین و انسجام اجتماعی با ضریب تاثیر 652/0 برای فضا و 095/0 بر بازتولید گردشگری کمترین تاثیر را گذاشته است. در عین حال مطالعات نشان داد مولفه های سرمایه اجتماعی در سطح اطمینان 95 درصد، ضمن داشتن ارتباط معنادار با نظام بخشی فضا، با همدیگر نیز ارتباط معنادار داشته و بصورت پیوسته با هم عملکرد می یابند.
۱۲.

سنجش ظرفیت نهادسازی اجتماعات محلی در محلات اسکان غیررسمی. نمونه موردی: شهر زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اجتماعات محلی نهادسازی اسکان غیررسمی زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۱۳۳
  نهادهای محلی و یا تشکل های مردم نهاد به دلیل ماهیت داوطلبانه، مستقل، غیرانتفاعی و غیرسیاسی بودن فعالیت هایشان، از اقبال گسترده ای در جلب مشارکت مردم برخوردارند. سنجش ظرفیت ایجاد نهادهای اجتماعات محله ای رویکردی سامانمند برای پایه گذاری درست این نهادها است. هدف پژوهش حاضر سنجش ظرفیت نهادسازی اجتماعات محله ای در سکونتگاه های غیررسمی است. این مقاله با روش تحقیق توصیفی- تبیینی با ماهیت کاربردی- کمی نگارش یافته است. روش گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای و میدانی با تکیه بر ابزار پرسش نامه بوده است.. حجم نمونه با توجه به جمعیت 90 هزارنفری سکونتگاه های غیررسمی شهر زنجان 600 مورد است که به صورت تصادفی متغیرهای سرمایه محلی، ظرفیت پذیرش و محرک های اجتماعی- جغرافیایی در محلات اسکان غیررسمی موردسنجش قرار گرفت. داده ها گردآوری شده در نرم افزار SPSS پیاده و سپس با مدل معادلات ساختاری (روش تحلیل مسیر) نحوه و چگونگی ارتباط متغیرهای تأثیرگذار بر ظرفیت نهادسازی اجتماعات محلی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می دهد نهادسازی اجتماعات محلی با متغیرهای سرمایه محلی، ظرفیت پذیرش و محرک های جغرافیایی با ضریب تأثیر بالای 0.7 و t-value بالاتر از سطح اطمینان 1.96 دارای ارتباط معنادار با جهت مثبت بوده و متغیرها نیز با یکدیگر در ارتباط معنادار می باشند. از طرفی نماگرهای سنجش متغیرهای ظرفیت نهادسازی اجتماعات محلی در مقیاس درون محله ای مطلوب و در مقیاس برون محله ای نامطلوب است که ضعف اعتماد، میزان نفوذ، میزان مشارکت ساکنان با سازمان های مدیریت شهری را نشان می دهد.
۱۳.

تولید فضاهای پیاده راهی و پایداری هویت و حس مکانی شهروندان مطالعه موردی: پیاده راه خیابان امام شهر زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیاده راه هویت حس تعلق مکانی شهر زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷ تعداد دانلود : ۱۹۳
پیاده راه های شهری واقع در بافت مرکزی شهرها به عنوان مرکز تنفس کالبدی و اجتماعی شهرها محسوب شده و اثرات هویتی –مکانی متعددی در توسعه پایدار شهر دارند. پژوهش حاضر به شیوه تبیینی- تحلیلی با ماهیت کاربردی به بررسی اثرات ایجاد پیاده راه های شهری در ارتقاء و حفظ هویت و حس مکانی شهروندان در بافت مرکزی شهر با نمونه موردی پیاده راه امام شهر زنجان پرداخته است. گردآوری داده ها به صورت میدانی و کتابخانه ای بوده است که داده های گردآوری شده در نرم افزار SPSS پیاده شده و با استفاده از آزمون آماری تی تک نمونه ای، همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره گام به گام تجزیه وتحلیل داده ها صورت پذیرفت. شاخص های سنجش هویت و حس تعلق مکانی رد غالب 5 شاخص اصلی تنوع فرهنگی، دل بستگی مکانی، ایمنی و امنیت، حس خاطره انگیزی و سرزندگی فضا می باشد. نتایج حاصل نشان می دهد سطح شاخص های ایجادکننده هویت و حس تعلق مکانی در پیاده راه شهر زنجان از حد استاندارد بالا بوده و نزدیک به حد مطلوب می باشد. همچنین شاخص های هویت و حس تعلق مکانی باهمدیگر همبستگی با جهت مثبت و متوسط داشته و به طور پیوسته باهمدیگر عملکرد یافته اند. میزان اثر هرکدام از شاخص ها در ضریب رگرسیونی استاندارد نشده مشابه ولی در ضریب تعیین استانداردشده (مستقیم و خالص) متفاوت از هم می باشند. اثر شاخص های موردبررسی بر هویت و حس تعلق مکانی منجر به تعدد میزان و زمان حضور در فضای پیاده راه شده و مراودات اجتماعی را توسعه داده است.
۱۴.

ارزیابی کیفیت خدمات شهری در محلات اسکان غیررسمی با استفاده از مدل سروکوال مطالعه موردی: شهر زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: محلات شهری مدل سروکوال خدمات شهری اسکان غیررسمی شهر زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۰ تعداد دانلود : ۳۸۴
امروزه ارزیابی کیفیت خدمات شهری، ازجمله گام های اساسی در تدوین برنامه های ارتقاء کیفیت محسوب می شود. سنجش کیفیت در مقیاس شهری، به ویژه مقیاس محلات محروم، در تبیین فاصله و عدالت توزیع منابع در فضای جغرافیایی نقش تعیین کننده دارد. این مقاله باهدف بررسی میزان شکاف ادراکی و انتظاری کیفیت خدمات شهری در محلات اسکان غیررسمی زنجان با مدل سروکوال تدوین یافته است. روش تحقیق پژوهش از نوع تحلیلی- تطبیقی با ماهیت کاربردی بوده که با روش میدانی –کتابخانه ای (اسنادی) گردآوری داده ها صورت پذیرفته است. داده های جمع آوری شده در نرم افزار SPSS پیاده شده و با استفاده از مدل سروکوال و آزمون های آماری اسپیرمن، تی زوجی و فریدمن تجزیه وتحلیل داده ها صورت پذیرفته است. نتایج حاصل از مطالعه نشان می دهد میزان شکاف ادراکی و انتظاری کیفیت خدمات شهری در محلات اسکان غیررسمی بالا می باشد و معیارهای مدل سروکوال عمدتاً بر یکدیگر اثرگذار و دارای ارتباط معنادار می باشند. همچنین در رتبه بندی معیارهای ادراکی و انتظاری، ضمن وجود تفاوت رتبه ای بین معیارهای پنج گانه سروکوال، معیار اطمینان بخشی در اولویت اول کیفیت خدمات شهری در محلات موردمطالعه می باشد.
۱۵.

ارزیابی ظرفیت آموزشی مدیران شهری با روش معادلات ساختاری (مطالعه موردی: مدیران سطح میانی شهرداری زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: آموزش زنجان شهرداری ظرفیت مدیران شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۳۶۸
در دهه گذشته، به دنبال ظهور فناوری های نوین، تحولات بازار و رویکردهای جدید مدیریتی، سازمان ها با تغییرات عمده ای مانند دانش محور شدن روبه رو شدند. این امر بر اهداف و فرایندهای کاری آن ها تأثیر گذاشته و آن ها را متحول کرده است. مدیریت شهری نیز از این قاعده مستثنا نیست و ناگزیر به پذیرش تحول سازمانی در مدیران خود است. پژوهش توصیفی-تبیینی حاضر با ماهیت کاربردی-کمی، با هدف ارزیابی ظرفیت آموزشی مدیریت شهری، به ارزیابی نیاز آموزشی مدیران شهرداری شهر زنجان اولویت داده است. روش گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای و میدانی با تکیه بر ابزار پرسشنامه بوده است. حجم نمونه با توجه به جامعه 200 نفری مدیران سطح میانی شهرداری زنجان براساس جدول مورگان 127 نفر به دست آمد و متغیرهای ظرفیت نیاز توسعه ای، نیاز مکمل و نیاز حل مسئله به صورت تصادفی در شهرداری زنجان سنجیده شد. داده های گردآوری شده در نرم افزار SPSS اجرا شد و سپس تحلیل نحوه و چگونگی ارتباط متغیرهای تأثیرگذار بر ظرفیت آموزشی مدیران به کمک مدل معادلات ساختاری (روش تحلیل مسیر) صورت گرفت. براساس نتایج، ظرفیت آموزشی مدیران با متغیرهای ظرفیت نیاز توسعه ای، نیاز مکمل و نیاز حل مسئله با ضریب تأثیر بالای 88/0 و t-value بالاتر از سطح اطمینان 96/1 ارتباط معنی داری با جهت مثبت دارد و متغیرها نیز با یکدیگر در ارتباط معنادار هستند. از سوی دیگر، نماگرهای سنجش متغیرهای نیاز توسعه ای و نیاز مکمل پایین تر از نیاز حل مسئله است و نماگرهای ساختاری پیش بینی کننده، مانند داشتن برنامه راهبردی، خلاقیت، برنامه واحد کار و حفظ و پرورش نیرو پایین تر از حد استاندارد تعریف شده هستند.
۱۶.

سنجش کیفی وضعیت پایداری ایمنی در پارک های شهری (مطالعه موردی: پارک های ناحیه ای و منطقه ای شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت سنجش ایمنی پارک ها شهر رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۹ تعداد دانلود : ۲۵۳
امروزه در ارزیابی کیفیت زندگی شهرها توجه به ایمنی محیط و فضاهای عمومی یکی از شاخص های مهم زیست پذیری شهری محسوب و از اهداف مهم برنامه ریزی و مدیریت شهری قلمداد می شود. ایمنی شهری وضعیتی است که در آن خطرات و عوامل ایجادکننده آسیب های فیزیکی ، جسمانی و روانی شهر در فضاهای مختلف در کنترل درآمده و موجب حفظ سلامت و رفاه شهروندان شده و ارتقا سطح پایداری محیط را سبب ساز می شود. پژوهش حاضر به روش توصیفی- تبیینی به بررسی وضعیت ایمنی پارک های با عملکرد ناحیه ای و منطقه ای شهر رشت پرداخته است. روش گردآوری داده ها در این پژوهش کتابخانه ای- اسنادی و میدانی بوده و روش تجزیه و تحلیل در قالب آزمون آماری T ، تراز استاندارد و نسبت اختلاف فاصله است. نتایج حاصل از مطالعه شاخص هایی همچون ایمنی تجهیزات، کف سازی، ایمنی وسایل بازی، دیدپذیری فضاها، کنترل و حراست، روشنایی و غیره نشان می دهد که وضعیت ایمنی پارک های شهری شهر رشت در دایره استاندارد حداقل قرار داشته و با استاندارد مطلوب فاصله بسیار زیادی دارد. درعین حال وضعیت شاخص ها در پارک های مختلف متفاوت از هم بوده و از شرایط یکسانی برخوردار نیست.
۱۷.

اصول طراحی زمین بازی کودکان براساس تصورات کودکانه؛ نمونه موردی : پارک های منطقه یک شهر زنجان

کلید واژه ها: کودک بازی زمین بازی وسایل بازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۷ تعداد دانلود : ۶۵۰۸
فضای شهری جایی است که زندگی روزمره شهروندان هرروز به صورت آگاهانه یا نا آگاهانه ادراک می شود. در این بین کودک و فضاهایی در مقیاس و نیاز او که جزئی خاص از شهروندان است، مورد بی توجهی قرار گرفته است. نوشتار حاضر برآن است تا ضمن بررسی وضعیت زمین های بازی موجود در پارکهای منطقه یک شهر زنجان، انتظارات کودکان محدوده مورد نظر را بررسی نماید. هدف این پژوهش شناخت و بررسی وضعیت زمین های بازی کودکان در سطح منطقه یک شهر زنجان با توجه به نیازها و انتظارات کودکان و افزایش سطح حضور اجتماعی گروههای کودکان در فضای شهری می باشد. پرسش اساسی در این زمینه این است که تصورات و انتظارات کودکان امروزی از زمین های بازی چیست؟ جهت پاسخ به این پرسش فرض بر این بود که با شناخت و درک نیازها و انتظارات کودکان می توان کیفیت زمین بازی کودکان را ارتقاء بخشید. بدین منظور از روش تحقیق توصیفی – تبیینی استفاده شد که در آن شیوه گردآوری اطلاعات به دو روش میدانی و کتابخانه ای بوده است. در روش میدانی با استفاده از مشاهده و الگو برداری از ترسیم ذهنی و مصاحبه کودکان، داده های حاصل استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل نشان می دهد بین شناخت نیازها و انتظارات و ارتقاء کیفیت زمین های بازی رابطه معنادار وجود دارد.
۱۸.

ارزیابی کیفیت زندگی در سکونتگاههای غیررسمی شهرها مورد شناسی: محله اسلام آباد شهر زنجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی سکونتگاه‎های غیررسمی شهر زنجان محله اسلام آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹۱ تعداد دانلود : ۶۷۷
رشد شهرنشینی و تمایل جمعیت های انسانی به محیط های شهری، بستر با اهمیت شدن مفهوم کیفیت زندگی شهری را بیش از پیش فراهم ساخته است. هدف کلی این پژوهش ارزیابی کیفیت زندگی در سکونتگاههای غیررسمی با نمونه موردی محله اسلام آباد شهر زنجان است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و پیمایشی است. شیوه گردآوری اطلاعات به روش میدانی در قالب پرسش نامه بوده است که در آن 145 خانوار به صورت سیستماتیک به عنوان نمونه انتخاب شده اند. به منظور ارزیابی کیفیت زندگی از هر دو بُعد عینی و ذهنی شامل 4 شاخص اصلی (اجتماعی- فرهنگی- مذهبی، کالبدی، اقتصادی و کالبدی) و 23مؤلفه استفاده شده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از مدل Topsis و AHP استفاده شده تا به ارزیابی شاخص های کیفیت زندگی در محله اسلام پرداخته شود. نتایج پژوهش حاکی از اختلاف در تمام شاخص هاست، اما این اختلاف در شاخص اقتصادی و کالبدی چشمگیر است. نتایج نشان داد که اولاً، محله اسلام آباد در وضعیت نامطلوبی از نظر شاخص های کیفیت زندگی قرار گرفته و این اختلاف در شاخص های اقتصادی و کالبدی چشمگیر است. ثانیاً، رابطه متقابل و معناداری میان شاخص ها در محله وجود دارد. ثالثاً، دیدگاه ذهنی شهروندان ساکن در محله اسلام آباد تحت شرایط اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، کالبدی تغییر می کند.
۱۹.

طراحی فضایی محلات شهری با تأکید بر اصول دین اسلام در شهر ایرانی-اسلامی (مطالعه موردی : محله شهدای شهر زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهر اسلامی اصول دین تفکر اسلامی محله شهدا شهر زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۱۵۸
شهر اسلامی مفهومی است که پژوهشگران متعدد، تحقیقات مختلفی برای رسیدن به آن انجام داده اند. حال آنکه ارائه الگو در سطح محله از دغدغه های موجود در این زمینه می باشد.از این رو الگوی ایرانی-اسلامی محله، درواقع اطلاق نقشه های کلی فضاهای از پیش تعیین شده در سطح محله با توجه به وضعیت موجود کالبدی است. هدف این پژوهش شناسایی ویژگی های کالبدی شهرهای ایرانی-اسلامی و ارائه یک الگوی فضایی از محله و ساختار آن بر اساس اصول دین اسلام، در شهرهای ایران می باشد. پژوهش حاضر از نوع کاربردی بوده که در آن از روش تحلیل متن و محتوا در جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردیده است. از نتایج به دست آمده این پژوهش می توان به امتزاج داده های موجود در مکتب اصفهان و تحقیقات انجام شده و مطابقت آنها با اصول مبین اسلام اشاره داشت که می تواند در طراحی محلات شهری مورد استفاده قرار گیرد.        
۲۰.

ارزیابی کیفیت زندگی در بافت های برنامه ریزی شده نواحی شهری (نمونه موردی: محله کارمندان شهر زنجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی بافت های برنامه ریزی شده نواحی شهری محله کارمندان شهر زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۲ تعداد دانلود : ۳۴۱
کیفیت زندگی مفهومی عام است که در چارچوب تعریف علمی و در قلمرو وظایف، اختیارات و تکالیف مدیریت شهری متضمن عناصر، اجزا و شاخص های مهمی است که تنزل و ارتقای آن ها همچنین بهره مندی یا فقدان هر یک سطح کیفیت زندگی را مشخص می نماید. در این میان بررسی کیفیت زندگی ساکنان بافت های برنامه ریزی شده در شهر یکی از وظایف برنامه ریزان و مدیران شهری است. آنچه این پژوهش در پی آن است ارزیابی کیفیت زندگی در بافت های برنامه ریزی شده شهر زنجان با نمونه موردی شهرک کارمندان است. روش تحقیق در این از نوع توصیفی – تحلیلی و پیمایشی است. شیوه گردآوری اطلاعات به روش میدانی در قالب پرسش نامه بوده است، که در آن 143 خانوار بصورت سیستماتیک به عنوان نمونه انتخاب شده اند. داده های حاصل در نرم افزار Spss مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته و جهت دستیابی درجه و اختلاف کیفیت زندگی در محله برنامه ریزی شده با استفاده از مدل Topsis و AHP مورد سنجش قرار می گیرند. نتایج مطالعات نشان داد که اولاً محله کارمندان در وضعیت مطلوبی از لحاظ شاخص های اجتماعی، فرهنگی و مذهبی، اقتصادی، کالبدی و زیست محیطی علیرغم نارضایتی قرار گرفته و اختلاف چشمگیری بین شاخص ها وجود ندارد. ثانیاً بین شاخص های کیفیت زندگی در این محله رابطه متقابل و معناداری حاکم است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان