سعید حبیب اللهی

اهداف: هدف از این پژوهش، بررسی اثربخشی برنامه آموزش مهارت های زندگی بر میزان سازگاری دانشجویان نابینا و کم بینا بود. روش ها: جامعه آماری کلیه دانشجویان نابینا و کم بینای دانشگاه های اصفهان بودند. از این میان، 21 دانشجو به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی 11 نفر در گروه آزمایش و 10 نفر در گروه کنترل قرار گرفتند. در بررسی اولیه، تمامی دانشجویان پرسش نامه سازگاری بل را تکمیل کردند. گروه آزمایش به صورت حضوری به مدت 12 جلسه (یک جلسه در هفته) در برنامه آموزشی مهارت های زندگی شرکت کردند و به صورت غیرحضوری، در منزل با CD تحت آموزش قرار گرفتند. گروه کنترل هیچ گونه آموزشی دریافت نکرد. از دو گروه پس از اتمام جلسات توسط همان ابزار، پس آزمون به عمل آمد. داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS 16 و با استفاده از شاخص های توصیفی و آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس تفاوت معنی داری در مرحله پس آزمون بین گروه آزمایش (02/4 ± 49/93) و گروه کنترل (21/4 ± 26/71) نشان داد (001/0>p) . نتیجه گیری: برنامه آموزش مهارت های زندگی روشی موثر برای افزایش سازگاری دانشجویان نابینا و کم بینا است.

زمینه و هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش تکنیک های ذهن آگاهی بر جهت گیری زندگی، رضایت از زندگی و پذیرش و عمل در زنان معتاد تحت توان بخشی بود. مواد و روش ها: این پژوهش به روش شبه تجربی و بر اساس طرح پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه شاهد انجام شد. جامعه آماری شامل تمام زنان معتاد سم زدایی شده بود که دوره سم زدایی را پشت سر گذاشته بودند و در زمان اجرای پژوهش، در مرکز توان بخشی پرستو در شهر نجف آباد، تحت توان بخشی قرار داشتند. حجم نمونه را 24 نفر از زنان معتاد تحت توان بخشی تشکیل داد که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به شکل تصادفی به دو گروه 12 نفره آزمایش و شاهد تقسیم شدند. گروه آزمایش از 8 جلسه آموزش گروهی تکنیک های ذهن آگاهی طی دو ماه بهره بردند؛ در حالی که گروه شاهد تنها تحت آموزش های معمول برای بازتوانی قرار گرفتند. افراد هر دو گروه آزمایش و شاهد در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون به پرسش نامه های جهت گیری زندگی (Life orientation test یا LOT)، مقیاس رضایت از زندگی (Satisfaction with life scale یا SWLS) و پذیرش و عمل- نسخه دوم (Acceptance and action questionnaire-II یا AAQ-II) پاسخ دادند که قبل و بعد از مداخله تکمیل گردید. داده ها نیز با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: پس از کنترل نمرات پیش آزمون، تفاوت معنی داری بین میانگین نمرات جهت گیری زندگی، رضایت از زندگی و پذیرش و عمل در دو گروه آزمایش و شاهد در مرحله پس آزمون وجود داشت (001/0 > P). نتیجه گیری: آموزش تکنیک های ذهن آگاهی در بهبود متغیرهای روان شناختی جهت گیری زندگی، رضایت از زندگی و پذیرش و عمل مؤثر می باشد و می تواند به عنوان روش درمانی مناسبی در درمان زنان معتاد تحت توان بخشی مورد استفاده قرار گیرد.

زمینه و هدف: اضطراب امتحان (Test anxiety) یکی از شایع ترین اضطراب ها در محیط های آموزشی است که علاوه بر تأثیرات منفی در عملکرد تحصیلی، می تواند منجر به کاهش بهزیستی روان شناختی در دانش آموزان شود. ازاین رو، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر درمان پذیرش و تعهد (Acceptance and Commitment Therapy یا ACT) بر اضطراب امتحان و بهزیستی روان شناختی دانش آموزان بود. مواد و روش ها: این پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانش آموزان دبیرستانی پسر شهر نجف آباد در سال تحصیلی 93-1392 بود. حجم نمونه شامل 60 نفر (هر گروه 30 نفر) بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. هر دو گروه پرسشنامه های اضطراب امتحان (Test Anxiety Scale یا TAS) و بهزیستی روان شناختی (Psychological Well-Being Scale یا PWBS) را به عنوان پیش آزمون و پس آزمون تکمیل کردند. داده ها با روش تحلیل کوواریانس چند متغیری (MANCOVA) و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 19 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد میان نمرات پس آزمون گروه های آزمایش و کنترل تفاوت معناداری وجود دارد (80/44F = ، 001/0>p). به عبارت دیگر، ACT باعث کاهش معنادار اضطراب امتحان (17/33F = ) و افزایش معنادار بهزیستی روان شناختی (26/27F = ) شده است (001/0>p). نتیجه گیری : نتایج نشان داد روش ACT در کاهش اضطراب امتحان و بهبود بهزیستی روان شناختی دانش آموزان مؤثر است.