منصور میراحمدی

مقاومت صرفا از طریق تفنگ و گلوله اتفاق نمی افتد، بلکه ادبیات نیز می تواند به گونه ای از مقاومت تبدیل شود. ادبیات ملی را می توان تبلور احساسات، افکار و تصورات یک ملت از وطن خویش دانست. این مسئله هنگامی که با جنگ، اشغال، انقلاب، آشوب و... همراه شود، روی تراژیک تری یافته و خود به یکی از ابزارهای مقاومت در برابر دشمن تبدیل می شود. در میان انواع مختلف ادبی فلسطین از گذشته تا کنون آنچه که پررنگتر از سایر انواع ادبیات بوده، شعر است که نشان می دهد شعر نسبت به داستان، نمایشنامه، رمان و سایر نمودهای ادبی هم ژرفای عمیق تری داشته و هم به لحاظ کثرت اختلاف زیادی با دیگر نمودها داشته است. این مقاله درصدد است تا با بررسی تاریخ معاصر فلسطین به پیدایش ادبیات مقاومت فلسطین بپردازد و دریابد پدیده های اجتماعی چگونه باعث شکل گیری جریان ادبیات مقاومت شده است؛ ادبیاتی که در مقاومت مردم این کشور نقشی جدی ایفا کرده است. بر همین اساس و با توجه به مطابقت روش هرمنوتیک اسکینر با جامعه شناسی معرفت که هر دو در پی برقراری پیوند میان زمینه و زمانه اجتماعی و سیاسی با مفاهیم و اندیشه ها هستند، در این مقاله از روش هرمنوتیک اسکینر استفاده شده است.

تأکید بر نظریه پردازی، دست یابی به الگوی ایرانی و اسلامی پیشرفت و پاسخ به چالش های پیشرو انقلاب اسلامی موردتوجه آیت الله خامنه ای بوده است، جمهوری اسلامی باید در دهه چهارم عمر خود به نظریه پردازی روشمند بپردازد و با شناسایی ضعف ها و عقب ماندگی در حوزه ی نظریه پردازی گام های جدی بردارد. یکی از مسائل مهم و ضروری که سبب ایستایی و پویایی انقلاب اسلامی می شود ضرورت نظریه پردازی در مسائل مبتلابه اجتماعی و سیاسی است، آیت الله خامنه ای با توجه به مبانی فکری و اهداف انقلاب اسلامی به تبیین پیشرفت سیاسی در ایران پرداخته است. نظریه پیشرفت سیاسی مبتنی بر مبانی فلسفی انقلاب اسلامی است که در شرایط سیاسی و اجتماعی قوام می یابد و شامل مؤلفه هایی نظیر پاسخگویی و نظارت، عدالت محوری، شایسته سالاری، آزادی های سیاسی و اجتماعی و اعتقادی، معنویت و اخلاق محوری، جامعه تحول خواه وجود احزاب و سازمان غیردولتی و نظام سیاسی کارآمد باهدف دست یابی به حیات طیبه است. این پژوهش سعی دارد به وسیله روش گرند تئوری به این سؤال پاسخ دهد که موانع تحقق پیشرفت سیاسی بر اساس دیدگاه آیت الله خامنه ای چگونه قابل تبیین است؟ یافته تحقق نشان می دهد: موانع تحقق پیشرفت سیاسی شامل موانع درونی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و بین المللی است

مبسوطمقدمه و اهداف: هویت چیست؟ به اختصار می توان گفت: هویت می گوید ما که هستیم و ربط و پیوندی بین گذشته، حال و آینده به وجود می آورد و خصلتی معنادهنده دارد. هویت، یکی از مفاهیم محوری و در عین حال مناقشه برانگیز است که افکارِ بسیاری از متفکران و اندیشمندانِ سیاسی و اجتماعی را به خود مشغول کرده است. هدف این مقاله برقراریِ نوعی مناظره و گفت وگو بین شایگان و تیلور درباره مساله هویت و خودفهمی است. شایگان چه نکاتی به تیلور می گوید و تیلور چه بینشی به شایگان عرضه می کند. بر این اساس، در این مقاله در پیِ پاسخگویی به این سوالاتِ بنیادین خواهیم بود که شایگان و تیلور چه درک و دریافتی از هویت ارائه کرده اند؟ و در پیِ این سوال، این دو متفکر چه آموزه ها و انگاره هایی برای فهم هویت ارائه می دهند؟روش ها: از آن جا که این مقاله رسیدن به درکی درست از هویت را پیگیری می کند، تلاش کردیم تا با ارائه چارچوبی مفهومی به ایضاح دو مفهوم هویت و هویت چهل تکه یا مرقع گونه در اندیشه شایگان و تیلور بپردازیم. فهم عمیق این کلان واژه ها، زمینه و بسترِ درک و دریافتی درست از ایده ها و اندیشه هایِ مطرح شده این دو متفکر را فراهم می کند.یافته ها: شایگان و تیلور تلاشی سترگ در آثارشان برای پاسخگویی به سوالِ هویت چیست، داشته اند. یکی مساله هویت در جهانِ سنتی و شرقی و دیگری جهانِ مدرن و تکوینِ هویتِ مدرن را به بحث گذاشته است. این دو متفکر، اگر چه به دو متنِ فرهنگیِ متفاوت تعلق دارند، اما انگاره ها و آموزه هایی هم سو و مشترک درباره هویت در آثارشان ارائه داده ند. این آموزه ها را در قالب پنج مولفه می توان صورت بندی کرد؛ اولین مولفه درک کردن هویت در قالب یک داستان و روایت است. هر دو متفکر سعی بر آن دارند تا در قالب یک برداشت، روایت یا داستانی از «خود» (فردی یا جمعی)، گذشته، حال و آینده را به هم مرتبط کنند. دومین مولفه، فهم هویت در وضعیتِ بینابینی است. این موقعیت فرد را در شرایطی نشان می دهد که در میانه دو الگویِ درکِ جهان یا دو شیوه زیست، گرفتار و در رفت وآمد است. سومین مولفه، درک هویت در ارتباط و دیالوگ با دیگران و در پیِ آن، تحول پذیریِ هویت است. چهارمین مولفه، مطرح کردن انگاره هویت مرکب یا هویت ترکیبی است. پنجمین مولفه، تاکید آن ها، بر نقش و اهمیتِ مبانی اخلاقی، ارزش هایِ بزرگ و آموزه هایِ اساسیِ سنت ها و ادیان در شکل دهی و برساختِ هویت و فهم ما از خود است.نتیجه گیری: چرایی اهمیت و در کانونِ توجه بودنِ مقوله هویت را باید در این واقعیت جست که برای درک بسیاری از رخدادها و دگرگونی هایِ اجتماعی و سیاسیِ جوامع کنونی نیازمند آن هستیم که از منظرِ هویتی به این تحولات بنگریم. اگرچه تاکنون آثار و مقالات بسیاری درباره هویت و خودفهمی نوشته شده و به وجوه و جنبه های گوناگون آن پرداخته شده، اما از آنجا که هویت خصلتی سیال و در حالِ تحول دارد، نیازمندِ درنگ و تأمل مداوم است. شایگان و تیلور، به عنوانِ دو هویت پژوه برجسته معاصر دانشی عمیق و شیوه فهمی همه جانبه از هویت و خودفهمی در آثارشان ارائه کرده اند، که حاملِ سرنخ ها و آموزه هایِ مهمی برایِ درکِ مساله و مشکله هویت است. 

مقاله حاضر با تکیه بر آموزه های مکنون در آثار رهبران فکری انقلاب اسلامی، به بررسی مناسبات آزادی و امنیت در مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران م یپردازد . از نظر نگارنده، در مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران، از آنجا که عدالت زمینه ساز امنیت و امنیت نیز زمینه ساز آزادی است، عدالت زمینه ساز آزادی دانسته شده و در نتیجه به تقدم عدالت بر آزادی در این مکتب امنیتی حکم داده میشود . البته تقدم عدالت بر آزادی نه به مفهوم تک عاملی بودن تحقق آزادی، بلکه به مفهوم تقدم عدالت در زمینه سازی تحقق آزادی است. این تقدم همچنین به مفهوم ک ماهمیت بودن ارزش آزادی در مکتب امنیتی مذکور نبوده، در برابر بر اهمیت آزادی به مثابه ثمره عدالت و امنیت دلالت دارد .