محمد ابویی

محیط کسب و کار ایران، محیطی پرنوسان و غیرقابل پیش بینی است و فعالیت در آن، نیازمند قابلیت های منحصر به فردی است. تغییرات مستمر این محیط باعث شده تا شرکت ها صرفا با اکتفا به قابلیت ها و منابع موجود نتوانند به رقابت بپردازند و در این مسیر موفق شوند. هدف مقاله، بررسی این فرضیه است که چگونه یک شرکت (دانش بنیان) در چنین محیط پرتلاطمی با اکتفا به قابلیت های خود توانسته عملکرد مناسبی داشته باشد. بر این اساس، تئوری های حوزه مزیت رقابتی مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت تئوری قابلیت های پویا به عنوان تئوری مناسب انتخاب شد. در این مقاله فرض شد که ظهور قابلیت های پویا منوط به بنیان های خردی است که در شرکت شکل گرفته اند و این بنیان ها می توانند در سه لایه (فردی، اجتماعی، سازمانی) گنجانده شوند. ما متغیرهای مرتبط با هر لایه را براساس ادبیات تحقیق استخراج کردیم و پس از مصاحبه با مدیران و کارکنان تخصصی شرکت، آن ها را کدگذاری و در لایه های مرتبط با خود قرار دادیم. نتایج نشان داد که در این شرکت دانش بنیان فین تک، لایه های فردی و میانی از اهمیت بسیاری برخوردار هستند.

سازمان های فرهنگی از جمله سازمان هایی هستند که در محیطی بسیار متغیر و پیچیده فعالیت می کنند و به همین دلیل نیازمند برنامه ریزی راهبردی و پیش از آن رخ دادن تفکر راهبردی در ذهن مدیران این سازمان ها می باشند. تفکر راهبردی فرایندی است که به واسطه آن مدیر با نگرشی کل گرایانه به بحران ها و فرایند های مدیریتی روزانه، دیدگاه متفاوتی از سازمان و محیط متغیر آن کسب می کند. کمبود چارچوب نظری در این حوزه محققان این مقاله را بر آن داشت تا در این مقاله دست به ارائه پیشران ها و موانع عوامل حیاتی موفقیت تفکر راهبردی در سازمان های فرهنگی بزنند. مقاله حاضر بخشی از یک تحقیق کیفی با روش تئوری داده بنیاد است که در آن تعداد 22 نفر از مدیران فرهنگی شهر اصفهان از طریق روش نمونه گیری هدفمند (نمونه گیری نظری) و به روش گلوله برفی انتخاب شده است. داده های پژوهش به روش مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شده و به وسیله نرم افزار کیفی nvivo8 تحلیل گردیده و مدل تحقیق ارائه شده است. در نهایت یافته های این پژوهش به دو دسته موانع (تأکید بر سلسله مراتب سازمانی، تصمیم گیری در لایه های بالایی سازمان، محدودیت در منابع سازمانی، شاخص های مبهم در سنجش عملکرد) و پیشران های (پایش مداوم محیطی، مشورت با نخبگان، درک مؤثر از رقیبان، شهود محور بودن تصمیمات، نیروی انسانی خلاق و هدف گذاری کلان) عوامل کلیدی موفقیت تفکر راهبردی در سازمان های فرهنگی تقسیم شده است.