حسین وحیدی

امروزه دانش به عنوان یک ابزار حیاتی برای حفظ و پیشرفت سازمان به شمار می آید. در دنیای رقابتی امروز بدون داشتن دانش لازم و خلق دانش جدید، موفقیت سازمان میسر نخواهد بود. در این مقاله به بررسی تأثیر خلق دانش بر مبنای مدل چهار مرحله ای نوناکو و تاکئوچی بر کسب مزیت رقابتی، بر اساس مدل 6 عنصریهنری مینتزبرگ (کیفیت طراحی عدم تمایز قیمت پشتیبانی تصویر)در شعب بانک کار آفرین تهران پرداخته شده است. در این تحقیق بر اساس نظر خبرگان و کارشناسان پرسشنامه هایی مشتمل بر دو بخش که بخش اول به دنبال ارزیابی شاخص های خلق دانش و بخش دوم به دنبال ارزیابی وضعیت رقابتی بانک بر طبق مدل شش عاملی مزیت رقابتی مینتزبرگ تهیه شده بود بین 185 نفر از مدیران و کارشناسان این بانک توزیع گردیدو تجزیه و تحلیل های آماری لازم انجام و فرضیه اثر مثبت و معنادار خلق دانش بر کسب مزیت رقابتی در ابعاد چهارگانه اجتماعی کردن، بیرونی کردن، ترکیب کردن و درونی کردن در بانک کارآفرینمورد تأیید قرار گرفت.

درک اینکه چه موانعی در مسیر استقرار مدیریت دانش وجود دارند ضروری است، علیرغم اهمیت این موضوع تا کنون مطالعه جامعی بدین منظور انجام نشده است. هدف از انجام این تحقیق شناسایی و دسته بندی چالش های پیش روی سازمان های ایرانی جهت پیاده سازی مدیریت دانش بر اساس مطالعه پژوهش های پیشین بین سال های 1390 تا 1400 به روش فراترکیب است. در پژوهش حاضر از روش  7 مرحله ای فراترکیب سندلوسکی و باروسو استفاده شده است. بدین منظور به جست وجو، بررسی و شناسایی پژوهش های مرتبط با موضوع از طریق سامانه جستجوی کتابخانه ای در وبگاه هایی چون جهاد دانشگاهی (SID)، مرکز پژوهش های علوم رایانه ای اسلامی (NOORSOFT)، مقالات علمی فراهمایی های کشور (CIVILICA)، پایگاه نشریات کشور (MAGIRAN) و علم نت (ELMNET) پرداخته شد و 188 مقاله مرتبط استخراج گردید، سپس بر اساس عنوان، چکیده و متن پژوهش های مرتبط به اولویت بندی و حذف موارد ناخواسته و یا کمتر مرتبط پرداخته شد و در آخر 31 مقاله نهایی انتخاب گردید. شیوه تحلیل داده ها بر اساس کدگذاری باز است و نتایج تحقیق شامل 59 کد (چالش) ذیل 4 مؤلفه اصلی: عوامل مدیریتی و ساختاری (28 کد)، عوامل اجرایی (17 کد)، عوامل فرهنگی (10 کد) و عوامل فناوری و زیرساختی (4 کد) دسته بندی گردیدند.

در طول سه دهه گذشته آموزش فنی و مهندسی در کشورهای درحال توسعه رشد زیادی داشته و تمرکز آموزش های مهندسی در این کشورها بر پایه تدریس مبانی فناوری های نوین بوده است. هدف از انجام این پژوهش تدوین چهارچوبی برای تبیین مؤلفه های آموزشی فناوری تولید الکترونیکی جهت آموزش مهندسان است. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق آمیخته و در سه مرحله صورت پذیرفته است. ابتدا از روش هفت مرحله ای فراترکیب باروسو و سندلوسکی جهت تدوین چهارچوب مفهومی اولیه تحقیق استفاده شده است. در مرحله دوم با انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته با خبرگان دانشی چهارچوب تکمیلی تحقیق حاصل شده و در مرحله سوم به منظور اعتبار سنجی کمّی چهارچوب پیشنهادی از آزمون های مختلف آماری و روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده شده است. همچنین برای بررسی صحت و سقم فرضیات و آزمون چهارچوب پیشنهادی از مدل سازی معادلات ساختاری و از روش تحلیل مسیر در نرم افزار SmartPLS3  استفاده شده است. نتایج تحلیل نشان دهنده برازندگی مناسب چهارچوب مفهومی پژوهش بود. بدین ترتیب الگوی نهایی تبیین مؤلفه های آموزشی فناوری تولید الکترونیکی برای آموزش مهندسان با دو مؤلفه اصلی آموزش های مدیریتی و آموزش های فناوری و با هشت زیرمؤلفه: سیستم مدیریت الکترونیکی، مدیریت زنجیره تأمین الکترونیکی، مدیریت ارتباط با مشتریان، فناوری های پیشرفته تولید، فناوری های نوین ارتباطی، فناوری نگهداری و تعمیرات الکترونیکی، فناوری عیب یابی الکترونیکی و فناوری داد و ستد الکترونیکی مورد تأیید نهایی قرار گرفت.

تعداد ماشین آلات در هر مسئله ای با هزینه خرید و فضای مورد نیاز آنها ارتباط مستقیمی دارد و بنابراین با توجه به محدودیت بودجه و فضا، باید ملاحظات لازم انجام شود. مسئله تولید کارگاهی در حالت عدم قطعیت، با بیش از دو ماشین NP-Hard به حساب می آید. بر این اساس با استفاده از تکنیک های معمولی تحقیق در عملیات، نمی توان به مدل سازی و یافتن جواب بهینه برای این مسئله اقدام کرد. در این تحقیق ابتدا مدل ریاضی مسئله تولید کارگاهی با محدودیت های فضا و هزینه بیان خواهد شد، سپس به کمک نرم افزار ارنا، 14 مدل شبیه سازی برای m ماشین با n کار ، که دارای توالی تولید مختلفی اند، طراحی می شود و درنهایت با حل یک مثال عددی، جواب نزدیک به بهینه مسئله از لحاظ حداقل کردن تابع هدف مجموع هزینه دیرکرد و زودکرد به منظور تعیین تعداد بهینه ماشین آلات، با در نظر گرفتن قوانین اولویت بندی کارها در سلول های کاری با اجرای مدل و الگوریتم جست وجوی پراکنشی و طراحی آزمایش ها بررسی می شود. با توجه به نتایج حاصل شده در حل مثال عددی، با در نظر گرفتن تعداد پیش فرض ماشین آلات، روش اولویت بندی LPT بهترین پاسخ را از لحاظ مجموع هزینه دیرکرد و زودکرد نتیجه می دهد؛ اما در صورت افزودن تعداد ماشین آلات، روش LPT و CR بهترین نتیجه را با کمک استفاده از الگوریتم جست وجوی پراکنده در شبیه سازی به ما خواهند داد که در این نتایج محدودیت های هزینه و فضا نیز رعایت شده است.