سید مرتضی موسویان

فراهم کردن شرایط کاری مناسب و همچنین حمایت و محافظت از کارکنان در برابر آسیب های احتمالی در محیط کار یکی از دغدغه های اصلی سازمان هاست. از این رو، ضروری است پدیده های مخرب ی همچون قل دری س ازماری بررس ی و مص ادیق آن شناسایی شود تا بتوان برای مقابله با آنها اقدام مناسب انجام داد لذا هدف از این پژوهش طراحی الگوی پیشگیری از قلدری است. پژوهش حاضر از جمله پژوهش های کیفی است، از نوع نظریه داده بنیاد است و داده های مورد نیاز از طریق مصاحبه عمیق با 20 نفر از خبرگان و اساتید و مدیران دانشگاه که با روش نمونه گیری نظری نمونه ها انتخاب شده بودند،گردآوری شد. داده ها با مصاحبه عمیق نیمه ساختمند ، جمع آوری، و همزمان با رویه های تفضیلی در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی؛ به روش استروس و کوربن، تجزیه و تحلیل شد.یافته ها نشان داد که در مرحله اول 777 کد اولیه به دست آمد. در کدگذاری انتخابی این مفاهیم به 555 طبقه تبدیل و در نهایت 75مقوله اصلی استخراج شد که هر کدام زیر مقوله های الگوی نظام مند (شرایط علی(عوامل سازمانی، عوامل شغلی، عوامل مدیریتی و عوامل فردی)، پدیده محوری، شرایط زمینه ای(اجتماعی، موقعیتی و محیطی)، شرایط مداخله گر(ویژگی های شخصیت افراد قلدر، تفاوت های جنسیتی مردان با زنان، تفاوت های قومیتی کارکنان، سیاسی بازی، قانون گریزی، راهبردها(مدیریت قلدری، کنترل قلدری و تغییر قلدری) و پیامدها( سازمانی، فردی ، اخلاقی و اجتماعی) جای گرفت.

هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر طراحی مدل صلاحیت فرهنگی مدیران شعب بانک های دولتی است.جامعه آماری: بخش کیفی شامل کلیه خبرگان آکادمیک و سازمانی بانک های ملی ایران است که با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند و اصل اشباع 20 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. جامعه آماری بخش کمی، شامل 390 کارکنان بانک ملی می باشد که با استفاده از محاسبه حجم نمونه در معادلات ساختاری و روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند.روش انجام پژوهش: روش پژوهش برحسب هدف، بنیادی-کاربردی و برحسب نوع داده، آمیخته (کیفی-کمی) از نوع اکتشافی تعیین گردید. برای گردآوری داده ها از ابزارهای مصاحبه نیمه ساختار یافته و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی کدگذاری نظری بود و در بخش کمی برای پاسخ به سؤال های پژوهش از آزمون تی تک نمونه ای، مدل سازی معادلات ساختاری و تحلیل عاملی تأییدی و نرم افزارهای SPSS-v21 و smartPLS استفاده شد.یافته و نتیجه پژوهش: نتایج نشان داد صلاحیت فرهنگی شامل سه مولفه صلاحیت شناختی، صلاحیت عاطفی و صلاحیت رفتاری است. همچنین عوامل اثرگذار بر صلاحیت فرهنگی شامل سه مولفه ویژگی های جمعیت شناختی، ویژگی های شخصیتی و عوامل ارتباطی است. در نهایت نیز پیامدهای مدل در سه سطح کارکنان، مدیران و سازمان ارائه شد. نتایج حاصل از آزمون تی تک نمونه نشان داد تمامی مولفه ها به جز پیامدهای سازمان در وضعیت مطلوبی قرار دارند.

مقدمه و هدف: این مطالعه با هدف انجام یک بررسی سیستماتیک و فراتحلیل از ادبیات مربوط به صلاحیت فرهنگی و هوش فرهنگی برای جمع بندی و ارزیابی کمی یافته های هوش فرهنگی و ارتباط آن بر صلاحیت فرهنگی انجام شده است.روش: روش تحقیق در این مقاله از نظر هدف کاربردی، از نظر اجرا کمی، از نظر ماهیت و روش توصیفی است جامعه آماری تحقیق کلیه تحقیقات دنیا محسوب می شوند که به بررسی رابطه هوش فرهنگی و صلاحیت فرهنگی پرداختند. برای شناسایی مطالعات، یک بررسی سیستماتیک در پایگاههای اطلاعاتی دانشگاهی در مجلات Online Wiley Library، Springer،Elsevier ، Science Direct، Web Of Science، Sage، ProQuest، Google Scholar صورت پذیرفت. از تعداد 143 مقاله انتخاب شده در نهایت تعداد 8 مقاله حائز کلیه شرایط لازم با توجه به پروتکل انتخاب پریزما شده اند. سپس با استفاده از یک مدل اثرات تصادفی کیفیت هر مطالعه، ناهمگنی بین مطالعات و سوگیری انتشار با نرم افزار CMA 2 تحلیل و ارزیابی گردید. یافته ها: اندازه اثر (ضریب همبستگی پیرسون) مطالعات گردآوری شده در حالت مدل اثرات تصادفی برابر (480/0=r) و مقدار Z-Value از نظر آماری در سطح احتمال 99 درصد معنادار هستند.نتیجه گیری: تجمیع نتایج تحقیقات دنیا نشان داد که صلاحیت فرهنگی با هوش فرهنگی رابطه مثبت دارد، اما شدت این رابطه در جوامع مختلف متفاوت است. علاوه بر این، به عنوان یک اولویت در تصمیم گیری صلاحیت فرهنگی با شاخص انگیزشی و فراشناختی هوش فرهنگی ارتباط بیشتری دارد. افراد ابتدا باید مسائل انگیزشی خود را حل کرده و ظرفیت یادگیری را توسعه دهند

زمینه و هدف: فضای مجازی به لحاظ ویژگی های منحصر به فردی که دارد راه ارتباط الکترونیکی بین ذهن انسان ها را بدون محدودیت زمانی و مکانی فراهم می آورد و این ارتباط و تعامل دوسویه منتج به تکوین شکل گیری فرهنگ (و اخلاق به عنوان اصلی ترین عنصر تشکیل دهنده فرهنگ) می شود. فضای مجازی بستر و ابزار مناسبی برای ارتقاء امنیت اخلاقی و هدایت اخلاقی فراهم آورده است. هدف این پژوهش دستیابی به سند راهبردی امنیت اخلاقی در فضای مجازی و ارائه راهکارهای پیشگیری از آسیب ها است. روش: نوع پژوهش کاربردی - توسعه ای و روش آن تبیینی - اکتشافی است که به صورت آمیخته انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل نهادها و سازمان هایی از قبیل دبیرخانه شورای عالی فضای مجازی، دبیرخانه شورای عالی فرهنگی کشور، حوزه علمیه، دانشگاه دفاع عالی ملی، دانشگاه تهران و دانشکده علوم و فنون فارابی مشتمل بر1150 نفر هستند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل سلسله مراتبی و تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. یافته ها و نتایج: با تجزیه و تحلیل عواملِ راهبردی امنیت اخلاقی در فضای مجازی و تعیین ماتریس ارزیابی موقعیت و اقدام راهبردی، چهار موقعیت راهبردی حاصل شد و برای ارزیابی دقیق راهبردها و مشخص کردن اولویت اقدام هر یک از آنها، بعد از تدوین راهبردهای اولیه، با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، ارجحیت هر راهبرد نسبت به دیگری مشخص شد. برای مشخص کردن میزان تأثیر و نقش هر کدام از راهبردها در امنیت اخلاقی در فضای مجازی، راهبردهای به دست آمده در قالب پرسشنامه در جامعه پژوهش توزیع و پس از جمع آوری، بارهای عاملی و همچنین معناداری آنها بررسی شد و راهبردهایی که معنادار نبودند و همچنین راهبردهایی که دارای ضریب تعیین پایین بودند از مدل حذف شدند و در نهایت 44 راهبرد تأیید شد.

هدف این پژوهش بررسی تأثیر قلدری سازمانی بر بدبینی سازمانی از طریق سکوت سازمانی و مدیریت برداشت بود. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نحوه گردآوری اطلاعات توصیفی، از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب به تعداد 1000 نفر تشکیل دادند که از طریق فرمول نمونهگیری کوکران تعداد 287 نفر در قالب نمونه از طریق روش نمونهگیری طبقهای متناسب با حجم انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه استاندارد بدبینی سازمانی دین و همکاران (1998)، پرسشنامه استاندارد قلدری سازمانی ایلی نویز (2001)، پرسشنامه سکوت سازمانی واکولا و برادوس (2005) و مدیریت برداشت بولینو و ترانلی (1999) بودند که روایی پرسشنامهها بر اساس روایی محتوایی با استفاده ازنظر صاحبنظران، صوری بر مبنای دیدگاه تعدادی از جامعه آماری و سازه با روش تحلیل عاملی بررسی و پس از اصطلاحات لازم روایی تأیید شد و از سوی دیگر، پایایی پرسشنامهها با روش آلفای کرونباخ به ترتیب (88/0)، (89/0)، (89/0) و (88/0) برآورد شد. تجزیهوتحلیل دادهها در سطح استنباطی مشتمل بر مدلسازی معادلات ساختاری انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که قلدری سازمانی از طریق سکوت سازمانی بر بدبینی سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد که ضریب این تأثیر 44/0 است و از طریق مدیریت برداشت بر بدبینی سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد که ضریب این تأثیر 33/0 است و همچنین قلدری سازمانی بر بدبینی سازمانی تأثیر مثبت و معناداری دارد که ضریب این تأثیر 50/0 است.

پژوهش های زیادی به الگوهای مدیریت دانش در سازمان های مختلف پرداخته اند و هر یک با توجه به ویژگی های سازمان مورد بررسی به مولفه های الگوی مدیریت دانش در آن سازمان اشاره داشته اند. با توجه به دانش محور بودن رسانه و برخوردار بودن از نیروهای مبتکر و خلاق در سازمان های رسانه ای، ما در این مقاله برای نخستین بار به دنبال ارائه یک الگوی پیشنهادی بومی برای سازمان صداوسیما هستیم. این پژوهش با استفاده از نظریه پردازی داده بنیاد انجام شده است که در آن 15 نفر از مشارکت کنندگان که شامل مدیران سازمان صداوسیما و اساتید حوزه مدیریت دانش، به روش نمونه گیری نظری انتخاب شدند؛ سپس با استفاده از مصاحبه عمیق، و سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی، 226 مفهوم استخراج شدند که این مفاهیم در 73 زیر مقوله، 21 مقوله و درنهایت در 3 مقوله محوری دسته بندی شدند. ما در این پژوهش به مدل سه بعدی مدیریت دانش در سازمان صداوسیما رسیدیم که اولین بعد بر مراکز و منابع دانشی در سازمان صداوسیما اشاره دارد که بر منابع دانشی به عنوان محور اصلی فرایند مدیریت دانش در مراکز دانشی اشاره دارد. الزامات زیرساختی نیز شامل ده مقوله ی تدوین نقشه دانشی، حمایت مدیریت، شناخت وظیفه نهادی سازمان، زیرساخت فناوری اطلاعات هدفمند، سیستم منابع انسانی، ضرورت ایجاد سازوکاری برای ارتباط با بازنشسته ها، سیستم پاداش هدفمند، فراهم کردن ساختار مناسب، لزوم ایجاد وحدت عقیدتی و فرهنگ تسهیم و اعتماد بر زیرساخت های لازم برای اجرایی شدن فرایند مدیریت دانش در سازمان صداوسیما اشاره دارد و در نهایت به یک فرایند در سازمان صداوسیما رسیدیم که دارای نه عنصر یا مقوله ی تعیین نیازها، راهبردها و اهداف دانشی، شناسایی و کشف دانش، ذخیره و سازماندهی دانش، تسهیم دانش، یادگیری و به کارگیری دانش، نظام مستندسازی، ارزیابی، شناسایی فعال و حذف دانش منسوخ شده و بازخورد به منبع دانش است که بر نحوه ی اثربخش جریان دانش در سازمان صداوسیما اشاره دارد.

هدف اصلی این پژوهش ارائه مدل ترویج سبک زندگی اسلامی-ایرانی در سیمای جمهوری اسلامی ایران با محوریت برنامه های نمایشی است. این پژوهش از نوع کیفی و با استفاده از روش مفهوم سازی بنیادی (داده بنی اد) انجام گرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و تکنیک گلوله برفی تع داد چهارده نفر از مراجع عظام تقلید، وزرای دولت های گذشته، اعضای هیئت علمی دانشگا هها وافراد دارای تجربه کاری در حوزه سیمای ج.ا.ایران مورد مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته قرار گرفتند و سپس داده های حاصل، از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تعبیر و تفسیر قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که تلویزیون، سه کارکرد اصلی جهت ترویج سبک زندگی اسلامی-ایرانی در برنامه های نمایشی ایفا می نماید. اولین کارکرد تلویزیون که در این پژوهش شناسایی شده، عبارت از فراهم سازی عواملِ میانجیِشکوفاییِ سبک زندگی اسلامی-ایرانی اس ت. دومین کارکرد نمایشخصوصیات فرهنگ ملی و خرده فرهنگ های بومی-محلی است. سومین کارکرد تلویزیون جهت ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی اس ت ک ه در ای ن پژوهش مورد شناسایی قرار گرفته است.

امروزه، سرمایه واقعی سازمان ها، دانایی، هوشمندی و شایستگی است. دیگر سازمان ها به انبوهی تولید، ذخایرمالی و فزونی منابع انسانی خود نمی بالند، بلکه بالندگی سازمان ها در گرو سرمایه هوشمند، دانش و شایستگی آن هاست. آموزش و بهسازی منابع انسانی، نوعی سرمایه گذاری مفید و یک عامل کلیدی در توسعه محسوب می شود که اگر به درستی برنامه ریزی و اجرا شود، می تواند بازده قابل ملاحظه ای داشته باشد. سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یک دستگاه تأثیرگذار بر جامعه، به دنبال رسیدن به نیروی انسانی شایسته و کاردان برای بهبود برنامه ها و متعاقب آن، تأثیرگذاری بیشتر برنامه هایش می باشد. مجریان ورزشی تلویزیون نیز یکی از نیروهای مهم سازمان محسوب می شود. لذا هدف تحقیق حاضر شناسایی ویژگی های مطلوب مجریان ورزشی تلویزیون برای کمک به سازمان صدا و سیمای ج.ا.ا. در راستای جذب و آموزش این نوع مجریان می باشد. در این پژوهش، برای تکمیل مباحث نظری از روش «اسنادی» و برای رسیدن به پاسخ سوال های تحقیق، روش «نظریه زمینه ای» و ابزار «مصاحبه عمیق» به کار گرفته شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل 10 تن از زبده ترین کارشناسان رسانه و مجریان ورزشی می باشد که بر اساس نمونه گیری نظری انتخاب شدند. نحوه تجزیه و تحلیل یافته های این پژوهش بر اساس سه کدگذاری «باز»، «محوری» و «انتخابی» انجام شد. در آخر نیز یافته های تحقیق که از جستجوی دقیق در پاسخ مصاحبه شوندگان به سوال اصلی تحقیق (شایستگی های مورد نیاز مجری ورزشی کدامند؟) به دست آمدند، در قالب مدل قیفی ارائه شد. این مدل، بیانگر لزوم توجه و عنایت به چهار دسته از شایستگی ها (شایستگی فنی و تخصصی، شایستگی دانشی، شایستگی ارتباطی، شایستگی فردی و شخصیتی) است که در شناسایی، استخدام و آموزش مجریان ورزشی تلویزیون حائز اهمیت هستند.

چشم انداز سازمان صدا و سیما در افق سال 1393، رسانه ملی را دارای نقشی بی بدیل در جهت دهی مثبت به تحولات فکری، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی جامعه با تکیه بر اطلاعات دقیق و همه جانبه از نیازها و انتظارات مخاطبان خویش؛ بسترسازی توسعه همه جانبه کشور و هموارکننده راه رشد و بسط اخلاق، معنویت و ارزش های دینی در جامعه و همچنین الهام بخش و اثرگذار بر تحولات منطقه و جهان اسلام در ترازی برتر از سایر رقبا تعریف کرده است. مسئله پژوهش حاضر، چگونگی تحقق این مهم است. نگارنده معتقد است فرهنگ مهدویت دست مایه حرکت و همچنین الزام رسیدن به مقصود است و با داشتن فضای سناریوی ترویج و آموزش فرهنگ مهدویت از طریق رسانه ملی می توان به تکلیف نوشته شده، عمل کرد. این پژوهش از نوع توسعه ای _ کاربردی است. در این مقاله در مقام طراحی سناریوی مطرح شده، پس از شناخت روندهای کلان، پیشران های راهبردی در زمینه موضوع پژوهش احصا شده است. سپس جایگاه پیشران های با عدم قطعیت بالا که در عین حال با اهمیت ترین آنها نیز هستند، با استفاده از پانل خبرگان و استفاده از نرم افزار تخصصی میک مک مشخص گردید و عدم قطعیت های جایگاه امام و معرفت شناسی و تولّی به عنوان بااهمیت ترین عدم قطعیت ها شناخته شدند. هم چنین با توجه به ارتباط معنادار این دو عدم قطعیت، فضای دوبعدی شکل گرفت. با اضافه کردن عامل رسانه ملی به عنوان عاملی حیاتی در آموزش و ترویج فرهنگ مهدویت، فضای سناریو از دو بعد به سه بعد تغییر یافت. با در نظر گرفتن ترکیب مناسب برای فضای مطرح شده، فضای سناریوی ترویج و آموزش فرهنگ مهدویت از طریق رسانه تبیین می شود:

در حالی که سازمان های پخش گسترده[1] در حال گذار از آنالوگ به دیجیتال مجبور به صرف هزینه های گزافی هستند، سرویس دهنده های جدید با استفاده از زیرساخت های جدیدی چون مخابرات سیار، مدم های DSL، فیبر نوری و شبکه های کابلی با ارائه محیط های جدید، مخاطبین را به سوی خود جلب کرده و دنیای مربوط به خود را هر روز بیشتر از دیروز تحدید می کنند. مخاطبینی که تا دیروز سرویس های محدودی آنان را راضی می کرد، امروز سرویس های متنوعی را درخواست می کنند و راضی نگاه داشتن آنان مشکل تر از گذشته می باشد. رقابت شدید میان بازیگران صحنه، هر روز مرزهای جدیدی را تعریف می کند و هشیاری و برنامه ریزی دقیق تری را طلب می کند. در این بین آنان که پیش از یک تقاضا از سوی مخاطبین، برای پاسخ گویی به آن اندیشیده و فناوری لازم را به خدمت گرفته و پرسنل خود را آماده کرده اند قادر به ادامه حیات بوده و در صحنه باقی می مانند، و آنانی که بی توجه به روند تغییر در فناوری تنها امروز را می بینند در تنگنای چالش با تغییرات پرسرعت هر روز محدودتر از دیروز به حیات خود ادامه داده تا بالاخره در رقابت شدید میدان را به رقبا تسلیم خواهند نمود. آن چه سازمان ها، شرکت ها و دولت ها به آن نیازمند هستند، داشتن یک مسیرنمای فناوری است. به طوری که قادر باشند قبل از وقوع یک تغییر و قبل از تأثیر ناشی از یکفناوری جدید، آمادگی لازم را ایجاد و قادر به مدیریت شرایط جدید باشند. با روش های مطرح مانند سناریو نویسی و آینده نگاری از مرز پیش بینی گذشته و خود نسبت به تعریف شرایط در هر مقطع پرداخته و به تعبیری آینده را خود بسازند <br clear="all" /> 2. broadcasters

امروزه در سازمان های یادگیرنده و پیشرو، توانمندسازی منابع انسانی به عنوان یک فرایند الزامی و مستمر، دنبال می شود. با توجه به تفاوت و تنوع تعاریف و تعابیر موجود در ادبیات حوزه توانمندسازی منابع انسانی، برخورداری از الگویی معتبر و اجرایی، از جمله نیازهای اساسی سازمان های هزاره سوم به شمار می رود. پژوهش حاضر، با هدف طراحی الگویی مناسب برای توانمندسازی منابع انسانی و به منظور ایجاد ارتباط منطقی میان عواملی همچون؛ زمینه های محیطی، ارزش های اسلامی، ادراکات و نگرش ها، زمینه های سازمانی، تفاوت های فردی، محیط کار داخلی و توانمندسازی روانی انجام شده است. برای طراحی الگوی مفهومی پژوهش، ابتدا ادبیات نظری در حوزه توانمندسازی منابع انسانی مرور شد و سپس با مطالعه مهم ترین الگوهای مطرح شده در زمینه توانمندسازی و در نظر گرفتن شرایط بومی رسانه ملی در ایران، با تکیه بر الگوی ارائه شده از سوی رابینز و همکاران، دو رکن اصلی، یعنی زمینه محیطی و ارزش های اسلامی به آن افزوده شد. همچنین برای آزمون الگوی یاد شده تأیید عوامل مؤثر و درک چگونگی تأثیر متقابل متغیرها، از تحلیل عاملی تأییدی (با استفاده از نرم افزار لیزرل) استفاده شد. الگوی معرفی شده در این پژوهش می تواند نوعی شناخت کاربردی از موانع و احتمالاً مسیرهای فرایند موفقیت آمیز توانمندسازی فراهم آورد.

با انجام این پژوهش در صدد بر آمدم با مرور همگرایی در رسانه های سنتی و نوین و با شناخت این همگرایی، بسترها و زیرساخت های مختلف انتقال ضرورت آموزش و توسعه راهبران در بسترهای جدید سرمایه انسانی مناسب برای مدیریت، روندهایی را بازگو نمایم. روش تحقیق، توصیفی از نوع زمینه ای است. عمده ترین نتایج بدست آمده ،ضروری بودن انجام موارد ذیل است: ایفای نقش در روابط بین الملل و ایجاد قدرت با توجه به شکسته شدن مرزهای فرهنگی تامین و توسعه سرمایه انسانی متناسب و کارآمد توجه به شرکت های کوچک و حتی افراد، به عنوان رقبای دارای اهمیت با عنایت به اینکه تفکیک بین ارتباطات جمعی[1] عمومی و خصوصی امکان پذیر نیست. جایگزینی کلیه سیستم های تولید، پخش و انتقال آنالوگ به دیجیتال سیاست گذاری سریع و روشن با اتکال به آینده نگاری بازتعریف نقش رسانه ی ملی با توجه به شرایط جدید تدوین فازهای جدیدی از افق رسانه باز تعریف فرآیندهای سازمانی درجهت پاسخگویی به سرعت تغییر در فناوری تبدیل سازمان به سازمان یادگیرنده <br clear="all" /> [1] Mass Communication