محمد ملکی

یکی از رایج ترین و کاربردی ترین مداخلات روان شناختی در زمینه مدیریت حالات هیجانی، مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی و پذیرش است. هدف مطالعه حاضر بررسی اثرات مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی-پذیرش و تعهد بر نشخوارفکری خشم، اضطراب رقابتی، کژتنظیمی هیجان و عملکرد ورزشی در ورزشکاران مرد رشته بدنسازی بود. پژوهش حاضر از نوع مطالعات نیمه تجربی بود که در قالب طرح تک موردی با خط پایه چندگانه اجرا شد. جامعه آماری شامل تمام ورزشکارانی بود که به باشگاه های ورزشی بدن سازی در شهرستان سلسله از توابع استان لرستان در سال 2021 مراجعه کرده بودند. از بین این افراد تعداد 10 نفر که حائز ملاک های ورود به پژوهش بودند با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان به صورت انفرادی در یک برنامه 8 جلسه ای مبتنی بر ذهن آگاهی-پذیرش و تعهد شرکت کردند. داده ها با استفاده از تحلیل نیمرخ نمودارهای دیداری، شاخص تغییر پایا (RCI)، شاخص داده های ناهمپوش (PND,PAND,PEM)، شاخص میزان بهبودی، و اندازه اثر D کوهن تفسیر شدند. نتایج نشان داد که مداخله مبتنی بر ذهن آگاهی-پذیرش و تعهد منجر به کاهش نشخوارفکری خشم، اضطراب رقابتی، کژتنظیمی هیجان و نیز افزایش عملکرد ورزشی در ورزشکاران شده است. یافته های حاصل از پژوهش حاضر بیانگر این که مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی و پذیرش می تواند در بهبود کارکردهای شناختی-هیجانی و عملکرد ورزشی ورزشکاران مؤثر واقع شده و به کارگیری آن در کنار تمرینات جسمانی می تواند موجب بهبود عملکرد ورزشی آنها شود.