فهیمه فتحعلی لواسانی

نگرانی، پدیده ای رایج و ویژگی مشترک بسیاری از اختلالات، به خصوص اختلالات اضطرابی است. هدف از انجام این مطالعه پیش بینی نگرانی، از طریق سه عامل پیش بین کننده آن در سه حوزه مرتبط با بیولوژیک، هیجان و شناخت است. در این مطالعه متغیرهای سیستم بازداری رفتاری، سیستم فعال ساز رفتاری، دشواری در تنظیم هیجانی و فراشناخت به عنوان متغیر پیش بین مورد بررسی قرار گرفتند. در یک طرح پژوهش توصیفی ـ مقطعی از نوع همبستگی، 234 دانشجوی کارشناسی و کارشناسی ارشد و علوم پایه گروه پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از نمونه گیری خوشه ای در این پژوهش شرکت کردند. این دانشجویان مقیاس های سیستم فعال ساز و بازداری رفتاری (BIS/BAS)، دشواری در تنظیم هیجانی (DERS)، فراشناخت-30 (MCQ-30) و پرسشنامه حالت نگرانی پنسیلوانیا (PSWQ) را تکمیل کردند. متغیرهای سیستم بازداری رفتاری، دشواری در تنظیم هیجانی و فراشناخت با نگرانی رابطه مثبت معنی دار داشتند (01/0>P ). رابطه متغیر سیستم فعال ساز رفتاری با نگرانی معنادار نبود. تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که مدل پیش بینی نگرانی به ترتیب شامل متغیرهای سیستم بازداری رفتاری، دشواری در تنظیم هیجانی و فراشناخت است. متغیر سیستم فعال ساز رفتاری به دلیل عدم همبستگی معنادار با نگرانی از همان ابتدا وارد مدل رگرسیون نشد. نتایج حاصل از این مطالعه به بررسی نگرانی در ابعاد مختلف بیولوژیکی، هیجانی و فراشناختی اشاره دارد. همچنین به نقش سیستم بازداری رفتاری به عنوان یک عامل سرشتی و بیولوژیکی در فهم آسیب شناسی نگرانی در جمعیت بزرگسال تاکید می کند.

نگرانی، پدیده ای رایج و ویژگی مشترک بسیاری از اختلالات، به خصوص اختلالات اضطرابی است. هدف از انجام این مطالعه پیش بینی نگرانی، از طریق سه عامل پیش بین کننده آن در سه حوزه مرتبط با بیولوژیک، هیجان و شناخت است. در این مطالعه متغیرهای سیستم بازداری رفتاری، سیستم فعال ساز رفتاری، دشواری در تنظیم هیجانی و فراشناخت به عنوان متغیر پیش بین مورد بررسی قرار گرفتند. در یک طرح پژوهش توصیفی ـ مقطعی از نوع همبستگی، 234 دانشجوی کارشناسی و کارشناسی ارشد و علوم پایه گروه پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از نمونه گیری خوشه ای در این پژوهش شرکت کردند. این دانشجویان مقیاس های سیستم فعال ساز و بازداری رفتاری (BIS/BAS)، دشواری در تنظیم هیجانی (DERS)، فراشناخت-30 (MCQ-30) و پرسشنامه حالت نگرانی پنسیلوانیا (PSWQ) را تکمیل کردند. متغیرهای سیستم بازداری رفتاری، دشواری در تنظیم هیجانی و فراشناخت با نگرانی رابطه مثبت معنی دار داشتند (01/0>P ). رابطه متغیر سیستم فعال ساز رفتاری با نگرانی معنادار نبود. تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که مدل پیش بینی نگرانی به ترتیب شامل متغیرهای سیستم بازداری رفتاری، دشواری در تنظیم هیجانی و فراشناخت است. متغیر سیستم فعال ساز رفتاری به دلیل عدم همبستگی معنادار با نگرانی از همان ابتدا وارد مدل رگرسیون نشد. نتایج حاصل از این مطالعه به بررسی نگرانی در ابعاد مختلف بیولوژیکی، هیجانی و فراشناختی اشاره دارد. همچنین به نقش سیستم بازداری رفتاری به عنوان یک عامل سرشتی و بیولوژیکی در فهم آسیب شناسی نگرانی در جمعیت بزرگسال تاکید می کند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان روان پویایی حمایتی- بیانگر در بهبود پیامد درمان نگهدارنده اعتیاد به مواد افیونی بود. به این منظور در قالب یک طرح تک موردی تجربی از نوع خط پایه چندگانه بین آزمودنی ها، چهار آزمودنی که با تشخیص وابستگی به مواد افیونی تحت درمان نگهدارنده با بوپرونورفین قرار داشتند، در سه مرحله خط پایه، درمان و پی گیری مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری شامل مصاحبه بالینی (SCID؛ اسپیترز، ویلیامز، گیبون و فرست، 1992) و شاخص شدت اعتیاد (ASI؛ مک للان، کاکوئیلا، آلترمن، ریکون و کاریز، 2006) بود و داده ها با استفاده از نمودار، تحلیل واریانس یک طرفه با مقادیر تکراری و تحلیل روند مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که درمان حمایتی- بیانگر اثربخشی نسبی در بهبود پیامد کلی درمان و اثربخشی اختصاصی در بهبود شاخص های وضعیت روانپزشکی و مصرف مواد داشته ولی تأثیر معنا داری بر شاخص های وضعیت شغلی و خانوادگی/اجتماعی ندارد. بنابراین، نتایج فوق نشان می دهد که این درمان می تواند با موفقیت در برنامه های دارودرمانی اعتیاد ادغام شده و اثربخشی درمان را به ویژه در حوزه های وضعیت روانپزشکی و مصرف مواد بهبود بخشد.

اهداف پژوهش حاضر با هدف ارزیابی تأثیر عوامل شناختی و فراشناختی و فراهیجانی برای پیش بینی پریشانی هیجانی در بین دانشجویان انجام شد. مواد و روش   ها پژوهش حاضر از نوع مطالعات توصیفی همبستگی است. نمونه پژوهش شامل 400 دانشجو بود که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسش نامه تنظیم هیجان، طرح واره های هیجانی لیهی، فرم کوتاه پرسش نامه طرح واره یانگ، پرسش نامه فراشناخت، مقیاس توجه آگاهی و پرسش نامه پذیرش و عمل (نسخه دوم) گردآوری و با استفاده از نرم افزار spss (نسخه 22) و روش های آماری همبستگی دومتغیره پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی گام به گام تجزیه وتحلیل شد. یافته   ها برخی از خرده مقیاس های پذیرش و عمل، خودآگاهی هیجانی، توجه آگاهی و پذیرش احساسات با ضریب منفی و انزوای اجتماعی/ بیگانگی، تلاش برای منطقی بودن و آسیب پذیری با ضریب مثبت درمجموع می توانند به طور معناداری (1/42 درصد) از واریانس روش های تنظیم هیجان ناکارآمد درونی را تبیین کنند. ارزش های بالاتر، توجه آگاهی و پذیرش احساسات با ضریب منفی و بی اعتمادی/ بدرفتاری و توافق با ضریب مثبت درمجموع می توانند به طور معناداری 2/27 درصد از واریانس روش های تنظیم هیجان ناکارآمد درونی را تبیین کنند. نتیجه   گیری پژوهش نشان داد بین پذیرش و عمل، خودآگاهی هیجانی، توجه آگاهی، پذیرش احساسات، انزوای اجتماعی/ بیگانگی، تلاش برای منطقی بودن و آسیب پذیری با شدت روش های تنظیم هیجان ناکارآمد درونی رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین مشخص شد پذیرش و عمل قوی ترین پیش بینی کننده شدت روش های ناکارآمد درونی است. به علاوه بین ارزش های بالاتر، بی اعتمادی/ بدرفتاری، توجه آگاهی، توافق و پذیرش احساسات با شدت روش های تنظیم هیجان ناکارآمد بیرونی رابطه معنی داری وجود دارد.

هدف : هدف از این مطالعه، شناخت تجربه و درک معنای زندگی در کودکان مبتلا به سرطان بود که مفهوم خداوند به عنوان یکی از ابعاد مهم آن در این مقاله در نظر گرفته شده است. روش : پژوهش حاضر، کیفی و از نوع پدیدارشناسی توصیفی است. نمونه پژوهش شامل 7 نفر از کودکان مبتلا به سرطان است که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس بر مبنای بیشترین ناهمگونی نمونه ها، انتخاب و مورد مصاحبه های عمیق قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها، از شیوه ی کولایزی استفاده شد. یافته ها : بر اساس تجزیه و تحلیل داده ها، « باورمندی به هستی برتر، خداوند» به عنوان یکی از درون مایه های اصلی استخراج شد . این درون مایه شامل دو درون مایه ی فرعی : 1. ایمان به خدا و تامین رضایت او 2. حیات، به عنوان بستر آزمایش های الهی بود. نتیجه گیری : باور به خداوند، نقش مهمی در درک کودکان مبتلا به سرطان، از معنای زندگی و شکل گیری یک جهت گیری مثبت به زندگی دارد. یافته های این مطالعه می تواند به عنوان پایه های مفهومی برای تبیین مفاهیم در سایر تحقیقات و یا طراحی مدل های مداخله ای برای این گروه از کودکان استفاده گردد.

اهدف هدف پژوهش حاضر، بررسی متغیر های کنترل تکانه و نظم بخشی هیجانی در بیماران مبتلا به اعتیاد غذایی درمقایسه با گروه کنترل بود. مواد و روش   ها پژوهش حاضر، از نوع مقطعی (پس رویدادی) بود و تمامی نمونه های این مطالعه را بیماران مرد تشکیل می دادند. از بین بیماران مراجعه کننده به کلینیک چاقی بیمارستان امام خمینی(ره) و کلینیک های چاقی شهر تهران، براساس نمونه گیری مبتنی بر هدف، سی نفر مرد مبتلا به اعتیاد غذایی به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند. همچنین، سی نفر باتوجه به همتاسازی انجام شده با گروه پژوهشی از بین کارکنان کلینیک، بیمارستان و دانشجویان دانشگاه تهران برگزیده شدند. برای ارزیابی کنترل تکانه و نظم بخشی هیجانی، به ترتیب از این ابزارها استفاده شد: مصاحبه نیمه ساختاریافته SCID - I برای سرند و پرسش نامه اعتیاد غذایی یال ( YFAS ) به منظور تشخیص گروه های پژوهشی، مقیاس تکانشگری بارت ( BIS- 11) و پرسش نامه دشواری برای تنظیم هیجانی گراتز ( DERS ). افزون براین، به منظور ارزیابی هریک از متغیرها، از تحلیل واریانس چندمتغیره ( MANOVA ) و نسخه شانزدهم نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته   ها نتایج نشان داد که بیماران مبتلا به اعتیاد غذایی درمقایسه با گروه کنترل، در تمامی شاخص های کنترل تکانه و نیز تنظیم هیجانی، ازنظر آماری نمره کمتری کسب کردند. نتیجه   گیری بیماران مبتلا به اعتیاد غذایی درمقایسه با گروه کنترل، تکانشگری بیشتر و نظم بخشی کمتری داشتند؛ بنابراین، نقص در کنترل تکانه و نظم بخشی هیجانی، از عوامل مهم در شکل گیری و تداوم اعتیاد غذایی محسوب می شود.

هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه دختران فراری و غیرفراری در ابعاد دلبستگی، تنظیم هیجانی و شیوه های مقابله انجام شد. روش: نمونه پژوهش شامل 90 نفر (45 دختر فراری و 45 نفر گروه کنترل) بود که به صورت در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان به پرسش نامه دلبستگی به والدین و همسالان (IPPA)، مقیاس مشکل در تنظیم هیجانی (DERS) و مقیاس مقابله نوجوانان (ACS) پاسخ دادند. داده ها با آزمون t مستقل و همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: دختران فراری در ابعاد دلبستگی و تنظیم هیجانی با گروه کنترل تفاوت معنی دار داشتند (01/0p<). همچنین در شیوه های مقابله، در خرده مقیاس های حل مسأله کارآمد و کنارآمدن نابارور میان دو گروه تفاوت معنی دار وجود داشت (01/0p<). نتیجه گیری: یافته ها بر اهمیت ابعاد دلبستگی، تنظیم هیجانی و شیوه های مقابله در پدیده فرار دختران از منزل تأکید دارد.

اهداف مطالعه حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه ارزیابی سلامت روان و ناسازگاری اجتماعی در نوجوانان ایرانی انجام شد. مواد و روش ها پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی بود که در قالب دو مطالعه مجزا از هم انجام شد. نمونه مطالعه اول شامل 604 نفر از دانش آموزان اسلام شهر (سال تحصیلی 1399-1398) بودند که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. نمونه مطالعه دوم 44 نفر از نوجوانان مراجعه کننده به درمانگاه مؤسسه روان پزشکی تهران بودند که به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسش نامه ارزیابی سلامت روان و ناسازگاری نوجوانان و پرسش نامه توانایی ها و مشکلات بود. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل عاملیِ تأییدی، ضریب آلفای کرونباخ و ضریب همبستگی پیرسون انجام شد. یافته ها نتایج تجزیه و تحلیل ساختار تک عاملی و دوعاملی را تأیید کرد. به جز دو مقیاس اختلال خوردن و اختلال شخصیت که ضریب آلفای کرونباخ ضعیفی داشتند (0/570)، ضریب آلفای کرونباخ دیگر مقیاس ها در دامنه0/73 تا 0/94 متغیر بود. پایایی بازآزمایی بیشتر مقیاس ها در دامنه 0/54 تا 0/81 قرار داشت، اما مقیاس های اختلالات شخصیت، اختلال خوردن و اختلال عملکرد مرتبط با اختلال خوردن پایایی بازآزمایی ضعیفی داشتند (48/0-38/0). ضریب همبستگی میان مقیاس های پرسش نامه اصلی با مقیاس های پرسش نامه توانایی ها و مشکلات نشان دهنده روایی هم زمان مناسب ابزار بود (P<0/05). نتیجه گیری پرسش نامه ارزیابی سلامت روان و ناسازگاری های اجتماعی نوجوانان برای غربالگری مشکلات نوجوانان از ویژگی های روان سنجی مناسبی برخوردار است، اما سه مقیاس سایکوپاتی (مانند نسخه اصلی)، اختلال خوردن و اختلال عملکرد مرتبط با خوردن از ویژگی های روان سنجی ضعیفی برخوردار هستند.

اهداف: دشواری در نظم بخشی هیجانی، مؤلفه مهمی در آسیب شناسی انواع اعتیاد است که مقایسه و بررسی آن به عنوان مؤلفه مشترک آن ها می تواند در فهم و درمان این اختلالات کمک کننده باشد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه نظم بخشی هیجانی بین افراد وابسته به مواد افیونی (هروئین و تریاک)، افراد مبتلا به اعتیاد غذایی، اینترنتی با گروه کنترل انجام شد. مواد و روش ها: طرح کلی پژوهش در چارچوب یک مطالعه علّی مقایسه ای انجام شد. جامعه آماری شامل مراکز اقامتی شهرداری تهران، دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی تهران و کلینیک های درمان چاقی شهر تهران بود که 120 نفر در هر گروه تعداد سی نفر ( افراد وابسته به اعتیاد غذایی، مواد افیونی، اینترنتی و گروه کنترل)، به روش نمونه گیری در دسترس مبتنی بر هدف انتخاب شدند. همه افراد نمونه مورد مطالعه، مرد بودند. برای تشخیص گذاری اختلالات از مصاحبه بالینی نیمه ساختاریافته برای اختلالات محور یک SCID-I، پرسش نامه اعتیاد غذایی یال (YFAS)، پرسش نامه اعتیاد اینترنتی یانگ (IAT) استفاده شد. بعد از انتخاب آزمودنی ها همه آن ها پرسش نامه آزمودنی ها و پرسش نامه تنظیم هیجانی گراتز (DERS) را پر کردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چندمتغیره (مانوا) در نرم افزار SPSS نسخه 16 استفاده شد. یافته ها: شاخص کلی دشواری در نظم بخشی هیجانی و تمام زیر مقیاس های آن در هر سه گروه افراد وابسته به مواد افیونی، افراد مبتلا به اعتیاد غذایی و افراد مبتلا به اعتیاد اینترنتی بیشتر از افراد گروه کنترل بود و این تفاوت از نظر آماری معنادار بود (05/P<0). بین سه گروه اعتیاد غذایی، افراد وابسته به مواد افیونی و افراد مبتلا به اعتیاد غذایی از نظر متغیر نپذیرفتن پاسخ هیجانی، دشواری های دست زدن به رفتار هدفمند تفاوت معناداری مشاهده نشد. اما از نظر متغیرهای دشواری در کنترل تکانه، فقدان آگاهی هیجانی، دسترسی محدود به راهبردها، ابهام هیجانی و شاخص کلی بین گروه ها تفاوت معناداری مشاهده شد (05/P<0). نتیجه گیری: این پژوهش نقص هایی را در نظم بخشی هیجانی در افراد وابسته به مواد افیونی، افراد مبتلا به اعتیاد اینترنتی و افراد مبتلا به اعتیاد غذایی نسبت به گروه کنترل نشان می دهد. این پژوهش نشان داد که کنترل تکانه و نظم بخشی هیجانی افراد مبتلا به اعتیاد اینترنتی نسبت به افراد مبتلا به اعتیاد غذایی و همچنین نسبت به افراد وابسته به مواد افیونی بهتر بود.

اهداف نوجوانی مرحله ای مهم و حیاتی در رشد شخصیت است. دوره میانی و اواخر نوجوانی از منظر تعیین اهداف زندگی اهمیت ویژه ای می یابد. پیگیری اهداف به نوجوانان کمک می کند که حس معنا و هدفمندی را به دست آورند. درمقابل، شکست در دستیابی به اهداف می تواند به احساس پوچی و ناامیدی منجر شود. باتوجه به اهمیت پیگیری هدف در دوران نوجوانی، پژوهش حاضر نقش میانجی انگیزش درونی را در رابطه میان سبک های تنظیم هیجان و خودتعیین گری با پیگیری هدف در نوجوانان بررسی می کند. مواد و روش ها این پژوهش از نوع توصیفی همبستگی و براساس مدل یابی معادلات ساختاری انجام شده است. جامعه آماری، نوجوانان 15 تا 19 ساله ساکن تهران بودند که از آن میان با روش نمونه گیری دردسترس 503 دانش آموز دختر و پسر 15 تا 19 ساله از مدارس 4 منطقه تهران انتخاب شدند و به 4 پرسش نامه مداومت، سبک های تنظیم هیجان، خودمختاری هیجانی و انگیزش درونی پاسخ دادند. تجزیه وتحلیل اطلاعات با شیوه مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارهای Amos و SPSS نسخه 22 انجام شد. یافته هانتایج نشان داد بین انواع سبک های تنظیم هیجان اعم از بدتنظیمی هیجانی (P=0/001 و β=0/204)، فرونشانی هیجانی (P=0/040 و β=0/124) و هیجان یکپارچه (P=0/001 و β=0/359) با پیگیری هدف در نوجوانان رابطه معناداری وجود دارد. همچنین براساس آزمون بوت استروپ، سبک های بدتنظیمی هیجانی (P=0/007 و β=0/054) و هیجان یکپارچه (P=0/001 و β=0/094) از طریق انگیزش درونی اثر غیرمستقیمی بر پیگیری هدف داشتند. درعین حال، خودتعیین گری بر پیگیری هدف (P=0/137 و β=0/077) مؤثر نبود. نتیجه گیری یافته های این پژوهش نشان داد که در نوجوانان ایرانی سبک تنظیم هیجان یکپارچه می تواند از طریق ارتقاء انگیزش درونی، نقش مثبتی بر پیگیری هدف داشته باشد. بنابراین در مداخلاتی که هدف آن ها بهبود پیگیری اهداف در سنین نوجوانی است، گنجاندن مؤلفه تنظیم هیجان می تواند به ارتقاء انگیزش درونی و مداومت در مسیر اهداف منجر شود.