مهران صیرفیان باب الدشتی

مقدمه:  بحران به عنوان یک اختلال فوق العاده در عملیات استاندارد شناخته می شود که ایمنی و موفقیت یک سازمان را تهدید می کند. تا پیش از وقوع بحران، این فرصت وجود دارد که با پیش بینی و مدیریت بحران های احتمالی، از برخی آسیب های جدی، پیشگیری کرد. خلأ پیش بینی آگاهانه بحران ها در فوتبال حرفه ای ایران، به چشم می آید. ازاین رو هدف این تحقیق، ارائه مدل پیش بینی آگاهانه بحران در فوتبال حرفه ای ایران است. روش پژوهش: تحقیق حاضر از نوع کیفی است و با انتخاب رویکرد ساخت گرا از راهبرد داده بنیاد انجام شد. داده های این پژوهش که ماهیتی اکتشافی- بنیادی داشت، از طریق نمونه گیری هدفمند با تکنیک گلوله برفی و بر اساس مصاحبه های عمیق نیمه ساختاریافته با 19 نفر از خبرگان مدیریت ورزشی آشنا با بحث بحران در ورزش جمع آوری شد. یافته ها: اشباع نظری کدهای باز، شروع کدگذاری متمرکز است؛ پس از آن محورهای اصلی مشخص شدند. بدین صورت که پس از حدود 197 جمله پیاده سازی شده از مصاحبه ها، پس از حذف موارد تکراری، 121 مفهوم اولیه و مقوله در کدگذاری اولیه،  سپس،  31 کد متمرکز به دست آمد و در نهایت در هفت کد محوری، مقوله های اصلی  ارائه شدند. نتیجه گیری: ریشه همه بحران های احتمالی که احتمال وقوعشان در فوتبال حرفه ای ایران وجود دارد، باید مشخص شود و پس از آن باید آسیب شناسی هر بحران با در نظر گرفتن اینکه دنیای امروزی، سرشار از عدم قطعیت های گوناگون، پیچیدگی فراوان، ابهامات بسیار و نوسان های کنترل نشدنی است، انجام گیرد. پس از آن با تفکر پیش بینی آگاهانه، سناریوهای مختلف و مربوط به هر بحران، طراحی شود.

امروزه سازمان های ورزشی با بحران های متعددی مواجه هستند به گونه ای که ریشه یابی بحران و شیوه مدیریت آن با استفاده از رویکرد پدافند غیرعامل از اهمیت زیادی برخوردار شده است. پژوهش حاضر با هدف تعیین مدل عوامل موثر بر مدیریت بحران با رویکرد پدافند غیرعامل در سازمان های ورزشی اصفهان انجام شده است. روش این پژوهش، از نظر هدف، کاربردی و از نظر نوع تحقیقات، توصیفی بود که به صورت پیمایشی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کارکنان سازمان ورزش شهرداری، کارکنان باشگاه های حرفه ای و کارکنان ادارات کل ورزش و جوانان اصفهان بود. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 152 نفر به عنوان نمونه نهایی انتخاب شدند. گردآوری داده ها با استفاده از پرسش نامه و تحلیل داده ها با به کارگیری مدل سازی معادلات ساختاری انجام شد. فرهنگ سازمانی (با سه مولفه درگیرشدن در کار، سازگاری، انطباق پذیری و رسالت)، تسهیم دانش به عنوان متغیرهای پیش بین و چابکی در مقابله با حوادث و کنترل شرایط بحرانی با رویکرد پدافند غیرعامل به عنوان متغیر های ملاک تحقیق وارد مدل شدند. نتایج نشان داد فرهنگ سازمانی از طریق تاثیر بر تسهیم دانش( ضریب تاثیر 742/0و معناداری 3/16) بر چابکی در مقابله با سوانح تاثیرگذار است. همچنین تسهیم دانش نیز بر چابکی در مقابله با حوادث ( ضریب تاثیر 344/0و معناداری 85/2) اثرگذار است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که فرهنگ سازمانی و تسهیم دانش تأثیر بسزایی در ایجاد چابکی در مقابله با سوانح با رویکرد پدافند غیرعامل دارند. از این رو تدوین الگوی مستندسازی تجربه ای، به کارگیری داده کاوی، افزایش تعلق سازمانی کارکنان و مدیران دانش محور از جمله توصیه های کاربردی به مدیران به منظور چابک سازی سازمان برای مدیریت بحران در سازمانهای ورزشی باشد.