ناصر شهریاری

مقدمه: پدیده اجتماعی ورزش همگانی، تحت تأثیر عوامل مختلف و عدم قطعیت های مداوم قرار دارد؛ آینده نگاری، نقشه راه مطمئن و بهینه را فراهم خواهد کرد؛ هدف پژوهش تدوین سناریوهای آینده مطلوب ورزش همگانی ایران می باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر با روش شناسی آمیخته، به دنبال اکتشاف است. مشارکت کنندگان، به صورت هدفمند انتخاب و به ترتیب مراحل پژوهش، شامل 20، 10، 8 ،8 نفر بوده اند. از مصاحبه نیمه ساختاریافته، پرسشنامه و ماتریس برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. برای تجزیه وتحلیل، ابتدا با روش تحلیل محتوای پنهان عوامل موثر استخراج و با روش دلفی مورد تائید خبرگان قرار گرفت و با مشارکت شورای راهبردی و تحلیل اثرات متقابل عوامل راهبردی شناسایی و نهایتا با روش تحلیل متوازن تاثیر متقابل، سناریوهای پژوهش استخراج گردید. یافته ها: نتایج بیانگر تدوین 3 سناریو برای تحقق آینده مطلوب می باشد. سناریو اول شامل، مؤلفه های تخصیص منابع مالی، ورود همه جانبه اقشار، مدیریت واحد و یکپارچه و پرداختن رسانه ها، سناریو دوم شامل، مؤلفه های تخصیص منابع مالی، جایگاه اجتماعی خانواده، تخصص گرایی و برجسته سازی و الگوسازی، سناریو سوم شامل مؤلفه های تخصیص منابع مالی، ورود همه جانبه اقشار، تخصص گرایی و پرداختن رسانه ها می باشد. نتیجه گیری: سناریوها، این امکان را برای سیاست گذاران و مدیران عالی ورزش ایران فراهم می نماید تا با به کارگیری و ایجاد ارتباط بین راهبردهای اولویت دار برای مؤلفه های تشکیل دهنده سناریو، با نهادینه کردن ورزش همگانی، کارکردهای غنی آن را در جامعه جاری گردانند و در نهایت منجر به ساخت آینده مطلوب و توفیق ملی گردند.

هدف این پژوهش، تبیین ابعاد سقف شیشه ای فراروی مدیریت بانوان در ورزش است که از پارادایم تفسیری و منطق استقرایی با رویکرد کیفی تبعیت می کند. با استفاده از شیوه فراترکیب، مطالعات 10 سال اخیر از پایگاه های اطلاعاتی متنوع به دو زبان انگلیسی و فارسی، درمجموع 163 مطالعه استخراج شد. معیار ورود پژوهش ها برای تحلیل، پیروی از پرسش اصلی پژوهش، استفاده از مصاحبه جهت جمع آوری اطلاعات، وجود مشارکت کنندگان مشخص، استفاده از اشباع نظری برای تعیین مشارکت کنندگان و کاربرد کدگذاری جهت تجزیه و تحلیل است. درنهایت 8 مطالعه با احراز معیارهای لازم، انتخاب و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا، بررسی و تحلیل شدند. پژوهش حاضر مبنی بر سقف شیشه ای مدیریت بانوان در ورزش، از 5 مقوله اصلی و 14مقوله فرعی تشکیل شده است. مقوله های اصلی شامل: غالب بودن فرهنگ مردسالاری در جامعه، نبود اعتمادپذیری در جامعه به توانمندی بانوان، بی توجهی به سیاست گذاری کلان در توسعه ورزش بانوان، عزت نفس پایین بانوان در توسعه ورزش و ناسازگاری محیط شغلی و شخصی بانوان است. نظر به ابعاد سقف شیشه ای مدیریت بانوان در ورزش، معیارهای انتخاب احراز پست های مدیریت در سازمان های ورزشی به دلایل فرهنگی و فردی منصفانه نیست. با انجام مطالعات وسیع باید مفاهیم ساختاری در این زمینه اصلاح شود تا نگرش ها نسبت به بانوان و توانمندی های آنان تغییر یابد.

نهادینه کردن ورزش همگانی در جامعه بیانگر توسعه پایدار کشور در ابعاد مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فناوری و محیطی است. هدف از این تحقیق شناسایی عوامل کلیدی و راهبری تعالی ساز آینده مطلوب ورزش همگانی ایران می باشد. پژوهش حاضر دارای پارادایم پست مدرن و رویکرد تحقیق آمیخته (کیفی-کمی) و روش نمونه گیری انتخاب مشارکت کنندگان، هدفمند و گلوله برفی بوده است. در تجزیه وتحلیل پژوهش، با تحلیل محتوای 20 مصاحبه عمیق، تعداد 174 کد باز در 53 شاخص تجمیع و دسته بندی گردید، شاخص ها در قالب فهرستی از سؤالات بسته، بین 10 نفر از خبرگان با بهره گیری از تکنیک دلفی به اشتراک گذاشته شد و پس از سه دور مصاحبه دلفی و رسیدن به توافق گروهی، 36 عامل موثر ورزش همگانی ایران شناسایی گردید؛ سپس عوامل استخراج شده با تحلیل اثرات متقابل و استفاده از نرم افزار میک مک توسط 8 نفر از مشارکت کنندگان در شورای راهبردی پژوهش، مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت نتایج بیانگر شناسایی تعداد 13 عامل کلیدی و راهبردی بوده است. با آینده نگاری حول عوامل شناسایی شده، گرایش به سمت آینده مطلوب ورزش همگانی ایران افزایش خواهد یافت و با تدوین راهبردهای مطلوب حول این عوامل، رسیدن به تعالی و مطلوبیت ورزش همگانی در راستای نهادینه کردن این مهم در کشور تضمین خواهد شد.