ارین قلی پور

هدف: هدف این پژوهش که در حیطه پژوهش کاربردی قرار دارد، طراحی چارچوب شایستگی کارکنان ستادی معاونت برق وزارت نیرو است. روش: این پژوهش از نظر هدف و از نظر چگونگی گردآوری داده ها، در گروه «پژوهش آمیخته» طبقه بندی می شود. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان صنعت برق کشور بوده است. بمنظور شناسایی قابلیت های سازمانی مرتبط با 12 راهبرد وزارت نیرو در حوزه برق و انرژی های تجدیدپذیر، مصاحبه های نیمه ساختاریافته طراحی و اجرا گردید. پس از تجزیه و تحلیل مصاحبه با تکنیک های تحلیل تِم و شناسایی قابلیت های سازمانی، ارتباطات آنها با استفاده از مدل ساختاری- تفسیری (ISM) تعیین شد. برای تعیین شایستگی های فردی مرتبط با هر یک از قابلیت ها، نظرات خبرگان در قالب ماتریس های مقایسه زوجی جمع آوری و با استفاده از مدل تصمیم گیری های چند معیاره فازی (FAHP) تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: از بررسی و استقرای کُدهای حاصل از تحلیل مصاحبه ها، 20 تِم فرعی و 6 تِم اصلی شامل قابلیت های سازمانی: «مدیریت عرضه و تقاضای برق»، «تامین تجهیزات و فناوری»، «توسعه بازار انرژی، کالا و خدمات»، «بهبود اقتصاد برق»، «ارتقای بهره وری» و «تولید انرژی پاک»؛ شناسایی شد. همچنین از تحلیل ماتریس های مقایسه زوجی تعداد 23 شایستگی فردی مرتبط با هر قابلیت تعیین گردید. نتیجه گیری: بررسی ارتباطات قابلیت های شناسایی شده نشان داد که «مدیریت عرضه و تقاضای برق» اثرگذارترین و «تولید انرژی پاک» اثرپذیرترین قابلیت ها هستند. همچنین مشخص شد که از میان 23 عنوان شایستگی شناسایی شده، 12 شایستگی شامل «آینده نگری و تفکر راهبردی»، «پایش محیطی»، «مشارکت سازی»، «مدیریت مالی»، «مدیریت فناوری»، «قدرت  مذاکره و متقاعد سازی»، «مدیریت تعارض»، «سازماندهی وهماهنگی»، «دانش و مهارت حرفه ای»، «کار تیمی»، «آگاهی سازمانی» و «درک و آگاهی سیاسی»؛ مجموعاً بیش از 82 درصد بر تحقق راهبردهای بخش برق و انرژی های تجدید پذیر تاثیر دارند.

گسترش روزافزون فناوری اطلاعات و سهولت استفاده از آن، باعث می شود سازمان ها فرآیندها و عملیات خود را به آن مجهز کنند. بیش از یک قرن است که ارزیابی عملکرد به عنوان یکی از موضوع های محوری در مدیریت بوده است و به شکل های گوناگون انجام شده است. این پژوهش در صدد کشف آن است که استفاده از پست الکترونیکی، در ارزیابی عملکرد چه تأثیری دارد. بدین منظور، از روش آمیخته استفاده شده است به این صورت که در ابتدا از روش کیفی و پس از آن از روش پیمایش استفاده شده است. نمونه پژوهش، شامل 15 نفر از استادان و دانشجویان مقطع دکترا برای پژوهش کیفی و 180 نفر برای پژوهش کمّی است. روش نمونه گیری در پژوهش کیفی گلوله برفی و برای پیمایش تصادفی ساده بوده است. داده های پژوهش کیفی، 8 مقوله ی اصلی را نشان می دهد و همچنین تحلیل داده های کمی، با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی، بیانگر 64 درصد واریانس است. نتایج پژوهش، نشان می دهد که ارزیابی عملکرد، تحت تأثیر فناوری اطلاعات قرار می گیرد و کم و کیف آن از منظر تکنولوژی، تفسیر می شود. نبود ارتباطات غیر کلامی و زبان بدن باعث می شود؛ ارزیابی دچار نوساناتی بشود، ضمن اینکه سوء تعابیر زیادی نیز شکل می گیرد. ایده اصلی این مقاله آن است که فناوری اطلاعات به خصوص پست الکترونیکی که امروزه کاربرد زیادی در دانشگاه ها پیدا کرده است، یکی از عوامل اصلی تأثیر گذار بر ارزیابی دانشجویان از جنبه های مختلف بوده در حالی که این مسئله برای اکثر استادان مهم نبوده و اغلب به آن توجه زیادی نمی شود.

حدود دو دهه از طرح مباحث جهانی شدن و مطالعه آثار آن بر ابعاد گوناگون جوامع میگذرد. مقاله حاضر نتیجه تحقیقی است که آثار این پدیده را بر رفتار سیستم خط مشی گذاری تجاری (بازرگانی خارجی) در کشور جمهوری اسلامی ایران مورد مطالعه قرار داده است. در سیر مطالعات نظری این پژوهش، مشخص گردید که در سه حوزه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، سه چالش یا فرصت اساسی وجود دارند که بسته به بافت و زمینه جامعه مورد مطالعه، آن را متأثر میسازند و به ترتیب شامل رقابت جهانی، حاکمیت جهانی و ارتباطات جهانی ارتباط هستند. در کشور ایران، وزارت بازرگانی بهطور مشخص متولی تدوین برنامههای بلند مدت در حوزه بازرگانی خارجی است؛ از این رو جامعه آماری پژوهش نیز از میان مدیران و کارشناسان ارشد این وزارتخانه انتخاب گردید و پس از انجام تحقیق، مشخص شد که سه چالش (فرصت) مذکور ارتباط معنیداری با رفتار مشارکت جویانه خط مشی گذاران در برنامهریزی خط مشی، اعتماد بیشتر خط مشی گذاران به جامعه خط مشی و بهکارگیری ابزارهای داوطلبانه در اجرای خط مشی و در نهایت تعهد بالاتر ایشان در قبال پیامدهای حاصل خط مشی دارند.

یکی از داغ ترین موضوعات در سال های اخیر در مدیریت، بحث هویت سازمانی و مهم تر از آن شکل دهی هویت است که پژوهش های بسیار نادری در این زمینه انجام شده است. امروزه در بسیاری از سازمان های دولتی، نوعی تمایل به افزایش نرخ جابه جایی، کاهش رضایت شغلی، افزایش میزان غیبت از کار، گسترش بیگانگی از کار و فقدان احساس مسئولیت پذیری کارکنان و به طورکلی عدم هویت یابی اعضا با سازمان خود، مشاهده می شود. لزوم افزایش آگاهی مدیران و اداره کنندگان این سازمان ها از عوامل مؤثر بر شکل گیری هویت سازمانی و منافع بالقوه حاصل از وجود هویت سازمانی قوی و مستحکم، بیش از پیش آشکار می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل درون سازمانی و برون سازمانی مؤثر بر شکل گیری هویت سازمانی و ارایه راهکارهایی جهت بهبود و تقویت آن انجام شد. رابطه متقابل هریک از این عوامل با هویت سازمانی از طریق روش همبستگی مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حاصل بیانگر وجود رابطه ای مثبت و معنادار میان توجه رسانه ها به سازمان، وجهه خارجی سازمان، ارتباطات خارجی، تیم مدیران عالی، مدیریت منابع انسانی و ارتباطات درون سازمانی با هویت سازمانی بودند.