زهره صانعی مهری

نظام ارزشیابی توصیفی در دوره ابتدایی در ایران در سال تحصیلی 83-82 باهدف ایجاد تغییرات بنیادی در نظام موجود ارزشیابی و با عنایت به رویکردهای نوین درفرایندیاددهی-یادگیری و شیوه های اثربخش ارزشیابی دانش آموزان، در تعدادی از مدارس دوره ابتدایی اجرا شد. اجرای این طرح در حال حاضر تا پایه پنجم ابتدایی گسترش یافته است. این نوآوری علیرغم استقبال خوب مانند هر نوآوری دیگر با چالش هایی در حوزه آموزش و اجرا مواجه بوده است. این تحقیق باهدف بررسی چالش های فراروی ارزشیابی کیفی انجام شده است. پس از مطالعه منابع موجود به ویژه تحقیقات صورت گرفته در سازمان های آموزش وپرورش استان ها ، به منظور بررسی این چالش ها پرسشنامه ای محقق ساخته تهیه شدوپس از تعیین اعتبار و روایی، بر روی 83 نفر از دانشجو معلمان آموزش ابتدایی مراکز تربیت معلم شهید هاشمی نژاد و شهید بهشتی مشهد اجرا گردید. علاوه بر آن مصاحبه ای نیمه ساختاریافته از برخی اساتید مرکز تربیت معلم که سابقه تدریس در ارزشیابی کیفی داشتند به عمل آمد. اطلاعات پرسشنامه با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، رسم نمودار) استخراج شد. نهایتاً چالش ها در 5 گروه اصلی دسته بندی شد که نامناسب بودن شرایط فیزیکی بالاترین و ضعف انگیزه در اجرا کمترین فراوانی را ازنظر دانشجو معلمان شرکت کننده در پژوهش داشت. این نتایج با نتایج سایر تحقیقات نیز هم خوانی داشت.

هدف از پژوهش حاضر بررسی میزان توجه به دو مؤلفه «هویت ملی» و «هویت دینی» در کتاب های جدیدالتألیف مطالعات اجتماعی ابتدایی در سال تحصیلی 98 1397 است. روش تحقیق، تحلیل محتوای کمی و واحد تحلیل، کلمه و تصویر است. در این پژوهش مؤلفه های هویت ملی شامل نمادها و سمبل های ملی، مشاهیر، اسطوره ها و شخصیت های ملی، میراث فرهنگی، ارزش ها و هنجارهای ملی، زبان و ادبیات فارسی، تاریخ ملی و رخدادها و حوادث ملی است و مؤلفه های هویت دینی شامل اعتقادات، اعمال و احکام دینی، آشنایی با روش زندگی اسلامی، اماکن و اسطوره های دینی مذهبی است. جامعه آماری، کتب مطالعات اجتماعی پایه سوم تا ششم مقطع ابتدایی است که حجم نمونه برابر با جامعه آماری و شامل 198 پاراگراف و 436 عکس از متون کتاب های مذکور است. ابزار پژوهش، سیاهه تحلیل محتواست که روایی پژوهش بااستفاده از نظر صاحب نظران و پایایی آن بااستفاده از روش ویلیام اسکات انجام و ضریب توافق 90% حاصل شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص آمار توصیفی و نرم افزار excel استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که در 76 درصد از متون درسی و 64 درصد از عکس ها، به مؤلفه های هویت توجه شده است. همچنین مؤلفه های هویت ملی در متن و تصاویر در مقایسه با هویت دینی به میزان بیشتری به چشم می خورد.

هدف از این تحقیق بررسی و مقایسه میزان و دلایل استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی( تلگرام، اینستاگرام، واتسپ و توییتر و موارد دیگر چون سروش، فیس بوک، ایتا و .. ) توسط دانشجویان پردیس پسرانه شهید بهشتی و پردیس دخترانه شهید هاشمی نژاد دانشگاه فرهنگیان مشهد بود. در این پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بر حسب نوع رشته، 650 نفر از آن ها به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه به روش نظرخواهی از صاحب نظران و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ به میزان 75/0 درصد تایید شد. جهت تحلیل داده ها از شاخص میانگین، استفاده گردید. مطابق یافته های پژوهش حاصل، 2/35 درصد دانشجویان پسر و 2/19 درصد دانشجویان دختر به مقدار زیاد از شبکه های اجتماعی مجازی در طول شبانه روز استفاده می کنند. هم چنین دانشجویان این دو پردیس از شبکه اجتماعی تلگرام نسبت به سایر شبکه های اجتماعی مجازی به میزان بیشتری استفاده می کنند که این میزان در دانشجویان پسر 61 درصد و در دانشجویان دختر 54 درصد به دست آمد.

این پژوهش با هدف گفتمان سازی در باب سنجش عواطف و احساسات دانش آموزان ابتدایی و بررسی رابطه سبک های مدیریت معلم با میزان شادکامی ان ها انجام شد. جامعه آماری، کلیه کلاس های دوره اول مقطع ابتدایی نواحی سه، چهار و شش مشهد و حجم نمونه، 28 کلاس که دانشجویان کارورز در آن جضور داشتند، به روش در دسترس انتخاب شدند، بود. به منظور سنجش سبک مدیریت کلاس، پرسشنامه محقق ساخته، برمبنای پرسشنامه ولفگانگ و گلیکمن که توسط یزدی و همکاران به زبان فارسی برگردانده شده است و جهت سنجش میزان شادکامی، پرسشنامه شادکامی آکسفورد که توسط ارگیل تهیه شده است، مبنای کار قرار گرفت. روایی محتوایی، هر پرسشنامه به صورت جداگانه توسط 3 متخصص مورد تایید قرارگرفت. همچنین پایایی هر پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ برای سبک مدیریت کلاس 86/ 0 و برای شادکامی 82 /0 محاسبه و تایید شد. در نتایج حاصل بین سبک مدیریتی کلاس درس و جنسیت، همچنین بین سبک مدیریتی کلاس درس و سابقه کار معلم رابطه معناداری مشاهده نشد، اما بین سبک مدیریت کلاس درس و  شادکامی دانش آموزان همبستگی معکوس و معنادار وجود دارد. همچنین سبک مدیریت مداخله گرایانه معلمان در کلاس درس، کاهش شادکامی دانش آموزان را نشان می دهد. نوآوری این پژوهش در انتخاب سن دانش آموزان و نحوه پاسخگویی به پرسشنامه ها، از شیوه خوداظهاری به شیوه دیگراظهاری بود. در نهایت به متولیان اسناد بالادستی، صاحب نظران و تعلیم و تربیت، پژوهشگران آتی و  معلمین پژوهشگر توصیه های جدی برای ارتقا شادکامی و  خلق فرصت های جدید ارائه گردید.