مصطفی محمدی رئوف

مقدمه : توسعه ورزش کشور محصول روابطی پویا و پیچیده است و در نتیجه حل مسائل پیچیده، مستلزم رویکردهای سازمان یافته ای است که دامنه وسیعی از بازیگران و ذی نفعان را در برمی گیرد و هیچ روشی مناسب تر از الگوی حکمرانی مطلوب که سازوکار ارتباط و همکاری سه رکن مهم توسعه ورزش کشور یعنی نهادهای دولتی، بخش خصوصی و جامعه مدنی را مشخص و ترسیم کند، وجود ندارد. بر این اساس، هدف اصلی این پژوهش، طراحی مدل حکمرانی ورزشی مطلوب ورزش کشور است. روش پژوهش:  برای دستیابی به این هدف از رهیافت کیفی نظریه داده بنیاد و مصاحبه های عمیق هدفمند با نخبگان این حوزه استفاده شد. در نهایت پس از مصاحبه با 25 نفر اشباع نظری موردنظر حاصل و داده ها از طریق سه مرحله کدگذاری تجزیه وتحلیل شد و الگوی نهایی تدوین شد. یافته ها: در این الگوی پارادایمی، سه مفهوم «نداشتن امید به آینده»، «عدم عقلانیت معناداری» و «اکنون زدگی» به عنوان پدیده مرکزی شناسایی شدند. سپس 26 مقوله اصلی مرتبط با این مفاهیم در قالب شرایط علی مؤثر (8 مقوله)، شرایط زمینه ای (6 مقوله)، شرایط میانجی که تعامل این سه بخش را تسهیل یا تسریع می کند (4 مقوله)، راهبردهای لازم (6 مقوله) و پیامدها (2 مقوله) معرفی شدند. نتیجه گیری: محقق در پایان به این نتیجه رسید که با در نظرگرفتن شرایط علی موثر بر مقوله مرکزی و همچنین با توجه به مهیا کردن بستر و تقویت و یا در برخی موارد حذف عوامل مداخله گر موثر بر راهبردها و اجرای صحیح راهبردها، 8 پیامد برای ورزش کشور رخ می دهد که عبارتند از؛ «رضایت ذینفعان ورزش»، «مشارکت غیردولتی»، «بازدهی بالا»، «جامعه باز»، «انسجام ساختاری» و «اقتصاد پایدار در ورزش»، «آگاهی محیطی» و «سرمایه اجتماعی» که تحت عنوان دو مقوله «حکمرانی ذینفع بر ذینفع» و «شکل گیری حیات استاندارد» ذکر شدند.

با توجه به چالش های موجود در صنعت ورزش، این صنعت نیاز یه مدیریت بهینه و مطلوب دارد. رویکرد جدیدی که می تواند به این امر کمک نماید حکمرانی است. بنابراین، هدف از مقاله حاضر بررسی وضعیت فعلی پژوهش های حوزه حکمرانی در ورزش ایران است. این مقاله مطابق با چارچوب آرکسی و اومالی ، به صورت توصیفی و کتابخانه ای و مبتنی بر تحلیل و مطالعه اسناد و منابع به جستجوی جامع همه پژوهش های منتشر شده در قالب مقالات و پایان نامه ها و رساله ها به مرور مفهومی این موضوع می پردازد. در این جستجوها 24 پژوهش(20 مقاله و 4 پایان نامه) تا شهریور 1400 شناسایی شد که موضوعات مربوط به حکمرانی ورزشی را مورد بررسی قرار داده بودند. تجزیه وتحلیل داده ها بر اساس تکرار و آنالیز تم بود. نتایج نشان داد؛ پژوهش در حوزه حکمرانی در ورزش از سال 1395 به دغدغه پژوهشگران مدیریت ورزشی تبدیل شده است که عمده این تحقیقات شامل مطالعات پیمایشی و کمی است و به بخش دولتی توجه داشته اند. همچنین یافته ها نشان داد؛ از میان سه شکل حکمرانی (سازمانی، سیستمی و سیاسی) بیشتر پژوهش ها به حکمرانی سازمانی اختصاص پیدا کردند. به نظر می رسد با توجه به چالش های پیش روی سازمان های ورزشی داخل کشور مانند بحث تحریم و تعلیق فدراسیون ها به پژوهش در دو حوزه حکمرانی سیاسی و حکمرانی نظام مند نیاز است.

توسعه ورزش از دغدغه های اصلی هر کشوری از جمله جمهوری اسلامی ایران است. همچنین یکی از رویکردهای نوین در توسعه، الگوی حکمرانی است. در این تئوری تغییر پارادایم نقش دولت و حکومت ها بیان و زمینه را برای مشارکت یکسان و برابر جامعه مدنی، بخش خصوصی و دولت را در فرایند تصمیم گیری فراهم می آورد. در این راستا بهره گیری از تجربیات سایر کشورهای پیشرو در زمینه ورزش با استفاده از روش مطالعات تطبیقی می تواند در این امر تاثیرگذار باشد. هدف این مقاله معرفی و بررسی ساختار کلان ورزش کشورهای منتخب از منظر دولتی، خصوصی و مدنی بودن و نحوه تعامل و همکاری با یکدیگر و در یک کلام حکمرانی ورزشی است. این پژوهش از لحاظ هدف به صورت توصیفی، به لحاظ روش کتابخانه ای و مبتنی بر تحلیل و مطالعه اسناد و منابع انجام شده است. 11 کشور برزیل، ایالات متحده آمریکا، انگلستان، آلمان، استرالیا، ایران، آفریقای جنوبی، چین، ژاپن، فنلاند و کانادا مورد بررسی قرار گرفتند، در پایان نیز با توجه به نتایج تحقیق پیشنهادهایی جهت تدوین الگوی حکمرانی ورزشی ایران ارائه شده است.

فعالیت بدنی به عنوان هر نوع حرکت بدنی تولید شده توسط انتقباض عضلات اسکلتی تعریف می شود که منجر به افزایش قابل توجهی در مصرف کالری نسبت به صرف انرژی زمان استراحت می شود. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی عدم تحرک فیزیکی چهارمین عامل خطر اصلی مرگ و میر جهانی محسوب و تخمین زده می شود که 6 درصد از میزان مرگ و میر جهانی را شامل می شود. بنابراین توسعه ورزش همگانی که با عنوان ورزش سلامت محور از آن یاد می شود، از دغدغه های اصلی هر کشور از جمله جمهوری اسلامی ایران است. در این راستا بهره گیری از تجربیات سایر کشورهای پیشرو در زمینه ورزش با استفاده از روش مطالعات تطبیقی می تواند تأثیرگذار باشد. هدف این مقاله توصیف وضعیت مشارکت ورزشی کشورهای منتخب است. این پژوهش از لحاظ هدف به صورت توصیفی، به لحاظ روش کتابخانه ای و مبتنی بر تحلیل و مطالعه اسناد و منابع انجام شده است. 11 کشور مورد بررسی قرار گرفتند و در پایان با توجه به نتایج، پیشنهادهایی جهت توسعه ورزش همگانی ارائه شده است.