فائزه سورگی

در طرح ملی شهاب که به منظور شناسایی استعداد دانش آموزان در مدارس ابتدایی اجرا می شود، تنها نظر معلم به عنوان ملاکی برای استعدادبرتر بودن است، درحالی که تجربیات سایرکشورها نشان می دهد که می بایست از منابع متنوعی همچون نظر والدین استفاده نمود؛ لذا هدف از پژوهش حاضر بررسی همبستگی نظر معلمان و والدین در خصوص استعداد دانش آموزان است تا اطلاعات لازم برای گسترش منابع اطلاعاتی و استفاده از ابزار طرح شهاب را فراهم آورد. روش پژوهش از نوع توصیفی- همبستگی بوده و جامعه آماری پژوهش، کلیه معلمان و والدین دوره دوم ابتدایی شهر بیرجند است که نمونه آماری بر اساس روش خوشه ای-طبقه ای و طبق جدول مورگان تعداد 364 نفر انتخاب شد. ابزار پژوهش، چک لیست استاندارد طرح شهاب بوده که روایی و پایایی این چک لیست ها در پژوهش آزادگان (1394) تائید شده است. تجزیه وتحلیل داده ها در دو سطح آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل همبستگی پیرسون انجام گردید. یافته های پژوهش نشان داد که در حوزه های استعدادی حرکتی-ورزشی، اجتماعی، فرهنگی-دینی، ریاضی، کلامی و استعدادکلی دانش آموزان، بین نظر معلمان و والدین همبستگی معناداری وجود دارد و در سایر موارد همبستگی وجودندارد. همچنین والدین نسبت به معلمان در تمامی حوزه های استعدادی امتیاز بیشتر به فرزندان خود داده اند. نتیجه پژوهش مبنی بر نبود یا پایین بودن اتفاق نظر در برخی از حوزه های استعدای بین نظر معلم و والدین، نشان دهنده آن است که یا معلمان و والدین برداشت یکسانی از پرسش های چک لیست های استعدادی ندارند و یا مشخصات ابزار به گونه ای است که برای استفاده معلمان و والدین به طور یکسان می بایست مورد تجدید نظر و یا اصلاح قرار گیرد

هدف از این مطالعه، ساخت، اعتباریابی، رواسازی و استاندارد کردن مقیاس ویژگی های مدرسه صالح بود. 185 نفر شرکت کننده (مدیر و معاونین مدارس ابتدایی) به روش نمونه گیری تصادفی از شهر بیرجند انتخاب شدند و به مقیاس ویژگی های مدرسه صالح پاسخ دادند. تحلیل مؤلفه های اصلی با استفاده از چرخش واریماکس، هفت عامل (احسان و عدالت، ساده سازی، مشارکت و تعاون، انعطاف پذیری، متناسب سازی، پالایش و تعادل) را نشان داد. روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی مورد تأیید قرار گرفت. تحلیل عاملی اکتشافی با مؤلفه های اص لی نشان داد که پرسش نامه مدرسه صالح مقیاسی هفت بعدی است، که 79/66 درصد واریانس ویژگی های مدرسه صالح را تبی ین می کن د و مقدار KMO برابر 927/0 و آزمون کرویت بارتلت نیز معنادار است. ضریب پایایی آلفای کرونباخ کل مقیاس 97/0 و برای خرده مقیاس ها به ترتیب 94/0، 92/0، 91/0، 92/0، 87/0، 84/0 و 84/0 به دست آمد. مدل معادلات ساختاری، سازگاری مناسبی با هفت متغیر پنهان داشت و مدل از برازش مناسبی برخوردار بود. روی هم رفته، می توان گفت که نتایج این پژوهش حمایت تجربی کافی را برای پایایی و روایی این مقیاس در نمونه مورد مطالعه فراهم می کند.

مقاله ی حاضر با هدف بررسی تعاملات حاکم بین والدین و معلم در فضای شبکه شاد به عنوان فضای رسمی در آموزش مجازی، پرداخته است. این پژوهش با بهره گیری از شیوه مردم نگاری مجازی 10 گروه درسی شبکه شاد در پایه اول و دوم ابتدایی را از منظر بررسی گونه شناسی تعاملات مجازی بین والدین و معلم در طول مدت تقریبی شش ماه مطالعه کرده است. در خلال کار میدانی با معلمین این ده کلاس در فواصل مختلف مصاحبه های آفلاین و آنلاین به عمل آمده است. پس از جمع آوری داده ها از دو شیوه مشاهده و مصاحبه نیمه ساختار یافته، در نرم افزار maxQda مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که تعاملات مجازی والدین و معلمان در دو گونه تعاملات درسی و غیر درسی بوده که تعاملات غیردرسی نسبت به سالیان گذشته افزایش داشته است. مصاحبه با معلمین این کلاس ها نشان داد که آن ها علارغم مکمل دانستن تعاملات مجازی و حضوری، به برقراری تعاملات حضوری با والدین نسبت به تعاملات مجازی رغبت بیشتری دارند.

آموزش وپرورش سایه مجموعه ای از فعالیت های آموزشی خارج از مدرسه رسمی است که در سده اخیر، این نوع آموزش با استقبال زیادی در جهان مواجه شده است. این آموزش برای بهبود شانس دانش آموزان برای حرکت موفقیت آمیز در فرایند آموزش طراحی شده است. در مقابل برخی از محققان وجود آموزشِ در سایه را تهدید برشمرده و حتی آن را نوعی کودک آزاری معرفی کرده اند. پژوهش های متعددی به بررسی آثار و پیامدهای آموزش وپرورش سایه پرداخته اند. هدف پژوهش حاضر مرور نظام مند آثار و پیامدهای آموزش وپرورش سایه است. روش پژوهش، مرور نظام مند براساسِ مدل رایت و همکاران (2007) بوده است. جست وجوی نظام مند باتوجه به کلمات کلیدی در پایگاه های اطلاعاتی معتبر، به 940 تحقیق پژوهشی در بازه زمانی 2010 تا 2021 رسید که با در نظر گرفتن معیارهای شمول و عدم شمول، درنهایت 40 مقاله به عنوان نمونه برای تحلیل عمیق هدف پژوهش انتخاب شد. براساسِ تجزیه وتحلیل تحقیقات، آثار و پیامدهای شناسایی شده در حوزه آموزش وپرورشِ سایه آثار مثبت (آثار مثبت تحصیلی و روان شناختی برای دانش آموزان و آثار مثبت برای معلمان) و آثار منفی (برای دانش آموزان، جامعه، نظام آموزش رسمی و والدین) بودند و دسته ای از تحقیقات نیز آموزش وپرورشِ سایه را بی تأثیر نشان داده اند. بیشترین آثار مثبت شناخته شده در این حوزه، مربوط به پیشرفت تحصیلی دانش آموزان بوده و بیشترین مورد ذکرشده درزمینه آثار منفی، تشدید نابرابری های اجتماعی و آموزشی بوده است.