سپیده پورحیدری

بی شک، جهت گیری جنسی انسان یکی از زمینه های مورد مطالعه در روانشناسی است که با توجه به اهمیت آن در تعیین طرحواره های جنسی، شرکای جنسی و رفتار های جنسی، بررسی ابعاد آن از دیدگاهی چند وجهی ضروری می نماید. روند رو به افزون انحرافات جنسی در غرب و تاثیر گذاری آن بر سیاست، اقتصاد و ... پدیده ای است که نمی توان به سادگی از کنار آن گذشت. شکی نیست که نقش زن در این میان بی تاثیر نیست. فرهنگ غرب که امروزه زن را به عنوان کالای تجاری می نگرد از هیچ تغییر در جهت پیشبرد اهدافش رویگردان نیست و حتی تلاش در جهت اشاعه این باور ها به دیگر فرهنگ ها دارد. در این مقاله علاوه بر دیدگاه های مربوط به همجنس گرایی، اعم از زیستی، فرهنگی، روانی و اجتماعی، بویژه نظریه فمینیسم – لزبینیسم که در شکل گیری و تلقین باورهای نادرست درباره همجنس گرایی زنان و تزریق آن به فرهنگ نقش اساسی دارد، مورد بررسی قرار گرفته است.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش مداخله کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهن آگاهی بر سلامت روان و استرس ادراک شده در مادران دارای فرزند مبتلا به اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی در شهر اهواز بود. پژوهش از نوع نیمه تجربی و طرح پژوهش از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود.نمونه پژوهش شامل 32 مادر دارای فرزند مبتلا به اختلال بود که به شیوه در دسترس انتخاب و به طور تصاوفی به دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 16 نفر) تقسیم شدند. قبل از مداخله متغیر مستقل یعنی آموزش مداخله کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهن آگاهی، از هر دو گروه آزمایش و کنترل با استفاده از پرسشنامه سلامت روان گلدبرگ و هیلر (1972) و پرسشنامه استرس ادراک شده کوهن (1983)، پیش آزمون به عمل آمد. سپس، تنها گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 150 دقیقه ای آموزش های کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهن آگاهی را طی 2 ماه دریافت نمود. پس از اتمام مداخله، مجدداً از آزمودنی ها در هر دو گروه آزمایش و کنترل پس آزمون به عمل آمد. نتایج حاصل از یافته ها، با استفاده ار تحلیل کوواریانس نشان داد که تفاوت دو گروه آزمایش و کنترل در سطح 001/0>P معنادار است. این مطلب بیانگر آن است که آموزش مداخله کاهش تنیدگی مبتنی بر ذهن آگاهی منجر به افزایش سلامت روان و کاهش استرس ادراک شده در مادران دارای کودک مبتلا به اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی شده است.

هدف: هدف پژوهش تعیین میزان تأثیر آموزش فرزندپروری مثبت در مقایسه با ذهن آگاهی بر رابطه مادر-فرزند سالم و رابطه همشیران در خانواده های دارای فرزند دچار اختلال کاستی توجه/ فزون کنشی بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری و جامعه آماری شامل 68 مادر دارای فرزند دچار اختلال کاستی توجه/فزون کنشی مراجعه کننده به مراکز مشاوره طراوت، رایان و مهرآوران در شهر اهواز از مهر 1393 تا تیر 1394 بود. 51 مادر بر اساس ملاک های پژوهش انتخاب و به شکل تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه گواه جایگزین شدند. گروه های آزمایش 8 جلسه 120 دقیقه ای، آموزش مهارت های فرزندپروری ساندرز 1999 و ذهن آگاهی چاسکالون 2011 را دریافت و هر سه گروه قبل و پایان آموزش و در مرحله پیگیری مقیاس رابطه والد-فرزند پیانتا، 1994 و پرسشنامه رابطه همشیران فرمن و برمستر، 1985 را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس چندمتغیری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد دو مداخله فرزندپروری (87/31=F،008/0=P) و ذهن آگاهی (87/15=F،04/0=P) بر کیفیت رابطه مادر-فرزند اثر دارند، اما تأثیر برنامه فرزندپروری مثبت بیش تر (16=F، 011/0=P) و از نظر تأثیر بر رابطه بین همشیران نیز، تنها مداخله فرزندپروری مثبت مؤثر است (07/20=F، 002/0=P)؛ و این تأثیرها در مرحله پیگیری هم چنان پایدار مانده است. نتیجه گیری: از آنجا که مداخله خانواده محور فرزندپروری مثبت، سیستم خانواده و تعاملات موجود در آن را به شیوه ای مستقیم در کانون توجه قرار می دهد، می توان آن را نسبت به مداخله فرد محور ذهن آگاهی روش مؤثرتری برای ارتقای ارتباط های آسیب دیده در خانواده های دارای فرزند دچار اختلال کاستی توجه/ فزون کنشی به شمار آ ورد.

پژوهش حاضر با هدف شناخت تاثیر القای خلق با بهره گیری از چهره های هیجانی زیرآستانه بینایی انجام شده و هدف اصلی،تعیین عوامل زمینه ساز ناهشیار این اختلالات است. روش پژوهش از نوع پیش آزمون- پس از آزمون با گروه گواه است. بدین منظور 45 آزمودنی با روش نمونه گیری در دسترس به سه گروه خلق خنثی شاد و غمگین تقسیم شدند و پس از تکمیل مقیاس خلق مثبت و منفی واتسن کلارک و تلگن(1988)در معرض 20چهره هیجانی شاد، غمگین و خنثی قرار گرفتند که توسط رایانه و به صورت زیرآستانه ای نمایش داده می شد. در مرحله پس آزمون، آزمودنی ها دوباره پرسشنامه خلق مثبت و منفی را تکمیل کردند. نتایج نشان دهنده تایید فرضیه های پژوهش بود چهره های زیرآستانه ای شاد خلق منفی را کاهش و خلق مثبت را افزایش می دهند. همچنین چهرهای زیرآستانه ای غمگین خلق منفی را افزایش و خلق مثبت را کاهش می دهند ادراک زیرآستانه ای چهره ها در خلق جاری افراد در آزمایشگاه تاثیر گذار است. می توان از نتایج این پژوهش در زمینه های درمانی و بالینی اختلالات خلقی به ویژه افسردگی استفاده نمود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری واحد پردازه ای بر سوگیری تعبیر چهره و ترس از ارزیابی منفی در دانشجویان دارای خصیصه پارانوئید انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با روش پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانشجویان مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشگاه آزاد اسلامی شهر کاشمر در سال 1398 که بر اساس پرسشنامه بالینی چندمحوری میلون -3 و ملاکهای DSM-5 دارای خصیصه پارانوئید تشخیص داده شده اند، تشکیل دادند (بر اساس آمار به دست آمده از این مرکز 60 نفر). از این تعداد، 20 دانشجو دارای خصیصه پارانوئید به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند (هر گروه 20 نفر). گروه آزمایش 16 جلسه درمان شناختی رفتاری واحدپردازه ای چورپیتا را دریافت کردند. ابزار پژوهش پرسشنامه چندمحوری بالینی؛ سوگیری تعبیر چهره های مبهم و مقی اس ت رس از ارزی ابی منف ی بود که قبل و بعد از مداخله توسط هر دو گروه تکمیل گردید. داده- های جمع آوری شده توسط نرم افزار SPSS-22 و آمار استنباطی تحلیل کواریانس تحلیل شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد با حذف اثر نمره های پیش آزمون سوگیری تعبیر چهره و ترس از ارزیابی منفی به عنوان متغیر همپراش اثر اصلی درمان شناختی رفتاری واحد پردازه ای بر سوگیری تعبیر چهره و ترس از ارزیابی منفی در پس آزمون معنی دار است(05/0 P < ). لذا می توان از درمان شناختی رفتاری واحدپردازه ای به عنوان یک روش موثر برای کاهش سوگیری تعبیر و ترس از ارزیابی منفی افراد دارای خصیصه پارانوئید بهره گرفت.