مجتبی عطارزاده

تحولات ژرف در عرصه فن‏آوری، مفهوم امنیت را نیز تحت‏تأثیر قرار داده و ضرورت توجه به تهدیدهای جدید را اجتناب‏ناپذیر ساخته است. این تهدیدها، بیشتر جنبه فراملی داشته و یک کشور به تنهایی قادر به مقابله با آنها نیست. نویسندگان این مقاله ضمن اشاره به تقسیم‏بندیهایی از تهدیدهای جدید بر ضد امنیت ملی، بر این نکته اصرار دارند که ماهیت این تهدیدها، تقسیم سنتی تهدیدها به داخلی و خارجی را مخدوش نموده است و در نتیجه باید به گونه‏ای نو به آنها نگریست؛ چه آن‏که صرف‏نظر از پیامدهای منفی، آثار مثبتی نیز به همراه دارند. از این گذشته، اغلب تهدیدهای فراملی به دست دولتها مهارشدنی نیستند و ابزارهایی که به‏طور سنتی برای دفاع در مقابل آنها به کار می‏رفت، نیز بی‏اثر می‏باشند. پیشنهاد نویسندگان برای مقابله مؤثر و جدی با این‏گونه تهدیدات بر ضد امنیت ملی این است که طی سه مرحله بازیگران و پدیده‏های فراملی شناسایی و با آنان مقابله شود که این خود مستلزم عزم جامعه جهانی بر این مهم است.

واحدهای سیاسی و کشورهای جهان به مقوله امنیت توجه خاصی دارند، چرا که این امر منعکس کننده توانایی بقاء به مثابه واحدهایی مستقل و مشخص در عرصه جهانی است. با این وصف ارایه یک تعریف مطلق و کامل از امنیت ممکن نیست چرا که این مفهوم، مفهومی نسبی است و از این رو غالبا با فرض و احتمال درباره آن صحبت می شود.