حسین جهانتیغ

پیش یابی دما، یکی از فراسنج های مهم آب وهواشناسی است که نقش اساسی در واکاوی تغییرات آب وهوایی دارد. در این مقاله هدف بررسی ارتباط بین دمای بیشینه استان کرمان با ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال برای جلوگیری از خطرات و زیان های دماهای فرین می باشد. به همین منظور، در این پژوهش از رویکرد گردشی به محیطی استفاده شده است. در این رویکرد داده های محیطی بر اساس الگوهای گردشی ارزیابی می شوند. به همین جهت از دو پایگاه داده بهره گرفته شد. پایگاه داده نخست؛ شامل داده های رویداد محیطی (سطحی) می باشد، که در این راستا از داده های سطحی دمای ایستگاه های منتخب استان کرمان استفاده شده است. دمای بیشینه این ایستگاه ها در بازه ی زمانی 01/01/1368 الی 01/01/1398 خورشیدی به مدت 30 سال و به تعداد 10957 روز از سازمان هواشناسی استان اخذ شد. پایگاه داده دوم؛ شامل داده های ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال است که داده های آن از تارنمای NCEP/DOE وابسته به پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی ایالات متحده برای ساعت 12:00 به وقت گرینویچ، با شبکه بندی 5/2×5/2 درجه قوسی استخراج شد و همبستگی دمای بیشینه با ارتفاع ژئوپتانسیل لحاظ گردید. نتایج همبستگی ها بیانگر این است که ایالات متحده ی آمریکا با 27 یاخته، شمال چین 34 یاخته، آفریقا 52 یاخته و ژاپن با 71 یاخته بیشترین یاخته ها را به خود اختصاص داده اند. آنگاه، میانگین وزنی یاخته های ارتفاع ژئوپتانسیل به کمک نرم افزار Matlab استخراج و مدل هر ایستگاه به دست آمد. نتایج مدل های پیش یابی نشان می دهد به اِزای هر ژئوپتانسیل متر افزایشی که در نمایه رخ دهد، دمای بیشینه ایستگاه های منتخب کرمان بین 2/1 تا 4/1 درجه ی سلسیوس افزایش خواهد داشت. واژگان کلیدی: دمای بیشینه، پیش یابی، ارتفاع ژئوپتانسیل، استان کرمان.

بررسی و پایش پدیده بیابان زایی در منطقه های خشک و نیمه خشک باتوجه به افزایش روزافزون این پدیده، یکی از نگرانی های اساسی جوامع و دولت های درگیر مسئله بیابان زایی است. ازطرفی شناخت مناطق در معرض خطر پدیده بیابان زایی جهت مدیریت و کنترل این پدیده در کمترین زمان ممکن و حداقل هزینه از ضروریات است. هدف از این مطالعه، تهیه نقشه شدت بیابان زایی در دشت مراد آباد سراوان با استفاده از مدل Albedo-NDVI است. این روش بر مبنای سنجش از دور استوار است. برای تهیه دو شاخص مورد اشاره پس از تصحیحات لازم بر روی تصاویر ماهواره ای لندست 8 دو شاخص Albedo و NDVI در نرم افزار Erdas Imaging استخراج گردید. برای بررسی رابطه بین دو شاخص مورد بررسی تعداد 200 پیکسل متناظر از هر شاخص انتخاب و رگرسیون خطی بین آنها تشکیل گردید. بر اساس ضریب شیب خط حاصل از رگرسیون خطی، معادله تعیین شدت بیابان زایی بدست آمد و بر اساس ضریب شکست طبیعی جنکس نقشه شدت بیابان زایی تهیه شد. همچنین برای ارزیابی دقت مدل با مطالعات قبلی بر اساس مدل میدانی IMDPA یک ماتریس بهم ریختگی بین 100 نقطه متناظر تشکیل گردید. نتایج حاصل از رگرسیون خطی بین دو شاخص NDVI و Albedo نشان داد که این دو شاخص با یکدیگر همبستگی منفی بالایی دارند (85/0- =R ). نتایج حاصل از طبقه بندی شدت بیابان زایی بر اساس این مدل نشان داد که 35درصد منطقه در کلاس خیلی شدید و تنها 5 درصد منطقه بدون تخریب قرار دارد. همچنین مقدار مقدار دقت مدل با ضریب کاپای معادل 58/0 بدست آمد، که بیانگر دقت خوب مدل می باشد.

ادبیّات و سینما، به عنوان روساختی ترین لایه انعکاس دهنده و تولید کننده ارزش های اجتماعی، پیوندی ناگسستنی دارند. آن چه ادبیّات تطبیقی را به عنوان شاخه ای از خوانش ادبی مطرح می کند مقایسه درک مخاطبین در محیط ها و جوامع مختلف از آثار ادبی می باشد. مخاطب در مواجهه با هر اثر زنجیره ای از پرسش ها را از خود دارد، این که چرا از میان آثار متعدّد موجود این اثر خاص را انتخاب کرده است و چه عواملی در این انتخاب تأثیرگذار بوده اند؟ چه عواملی در ایجاد موقعیت فعلی و شکل گیری هویّت او تأثیرگذارند؟ این اثر چگونه به دست او رسیده است؟ و برآیند تمام این عوامل چه تأثیری در خوانش او از متن پیشِ رویش دارد؟ آن چه در این پژوهش حائز اهمّیّت است صرفاً تاریخ و موقعیت نگارش متن نیست، بلکه به بررسی همین عوامل در ارتباط با مخاطبین در بافت های فرهنگی و اجتماعی مختلف می پردازد. متأسّفانه در چند دهه اخیر، عمده توجّه ادبیّات تطبیقی بر آثار تولید شده و یا مؤلّفین بوده و مهم ترین ضلع خلق آثار که مخاطب است مورد اغماض قرار گرفته است. نیازسنجی مخاطبینِ متعلّق به محیط های مختلف و خلق آثاری که جهان شمول تراند، در عصرجدید که ابزارهای گوناگون سرگرمی برای او فراهم است، تنها راه نجات ادبیّات و سینما در جذب مخاطب و ادامه حیات است.

کسب دو جایزه آکادمی اسکار توسط اصغر فرهادی و جایزه نوبل ادبیات توسط نویسنده ژاپنی تبار، کازئو ایشی گورو، نشان می دهد که این دو هنرمند علی رغم اصالت آسیایی خود توانسته اند توجه بسیاری را در دنیای غرب به آثار خود جلب کنند. اهمیت این تشابه، زمانی بیشتر می شود که بدانیم تمرکز هر دوی آن ها به مسائل اجتماعی مشابهی معطوف است. عبور از سنّت های گذشته برای فرهادی و ایشی گورو امری اجتناب ناپذیر به نظر می رسد. از این رو شخصیت های پیشرویی را در آثارشان خلق کرده اند که علی رغم پیوندهای عمیق با گذشته، در تلاشند با نگاهی جدید به زندگی، مؤلفه های مدرنیته را در گفتار و رفتار خود پیاده کنند. مطالعه تطبیقی پیشِ رو می کوشد این شخصیت ها را در دو فیلم چهارشنبه سوری و فروشنده از اصغر فرهادی و دو رمان هنرمندی از جهان شناور و بازمانده روز اثر کازئو ایشی گورو مورد بررسی قرار دهد. از این رو با بهره گرفتن از نشانه شناسی، ابتدا نمایندگان مدرنیته را در هر اثر مشخّص می کند و سپس به تبیین این موضوع می پردازد که چگونه همه آنان، آزادی در انتخاب را همچنان که حق خود می دانند برای دیگر افراد جامعه نیز قائلند؛ آنچه را که فرزین وحدت ارزش نهادن به مؤلفه های ذهنیّت و کلیّت در مدرنیته قلمداد می کند.

شناسایی موانع و الزامات سازگاری برای اجرای موفقیت آمیز روش های سازگاری با تغییرات آب و هوایی در سطح محلی، به ویژه در جوامع روستایی کوهستانی با منابع محلی و فناوری محدود، بسیار مهم است. با توجه به اهمیت این موضوع، در پژوهش حاضر به بررسی موانع و الزامات سازگاری با تغییرات آب و هوایی در روستاهای کوهستانی پرداخته شد. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری داده ها و اطلاعات پرسش نامه، مصاحبه آزاد و مشاهده محقق از منطقه مورد مطالعه بوده است. جامعه آماری خانوارهای روستایی بخش پاپی شهرستان خرم آباد می باشد (2346N=). با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری سهمیه ای 330 خانوار به عنوان نمونه انتخاب شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون رتبه ای هم انباشتگی نامحدود اکتشافی (روش جوهانسن)، استفاده شد. نتایج نشان داد که کشاورزان روستاهای کوهستانی منطقه مورد مطالعه با موانع سازگاری متعددی روبرو هستند که موانع نهادی، هنجاری، فناوری و اطلاعات و شناختی جدی تر بوده اند. با توجه به اینکه شرایط سازگاری یک عامل مهم برای کاهش یا از بین بردن موانع سازگاری و بهبود ظرفیت سازگاری کشاورزان با تغییرات آب و هوایی است، توسعه اقتصادی محلی، زیرساخت های محلی، فناوری تولیدی، اعطای عتبارات خرد برجسته ترین الزامات سازگاری در این زمینه بودند. همچنین، به دلیل نقش موثر دولت، تعاونی ها و خود روستاییان در توسعه روستایی، یک چارچوب سازگاری منطقی برای انتخاب استراتژی های سازگاری بهینه با همکاری این سه، به عنوان اقدامات و سیاست های سازگاری مناسب منطقه ای جهت پیشنهادات تحقیق ارائه شد.

شناسایی موانع و الزامات سازگاری برای اجرای موفقیت آمیز روش های سازگاری با تغییرات آب و هوایی در سطح محلی، به ویژه در جوامع روستایی کوهستانی با منابع محلی و فناوری محدود، بسیار مهم است. با توجه به اهمیت این موضوع، در پژوهش حاضر به بررسی موانع و الزامات سازگاری با تغییرات آب و هوایی در روستاهای کوهستانی پرداخته شد. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن توصیفی- تحلیلی است. ابزار گردآوری داده ها و اطلاعات پرسش نامه، مصاحبه آزاد و مشاهده محقق از منطقه مورد مطالعه بوده است. جامعه آماری خانوارهای روستایی بخش پاپی شهرستان خرم آباد می باشد (2346 N= ). با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری سهمیه ای 330 خانوار به عنوان نمونه انتخاب شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون رتبه ای هم انباشتگی نامحدود اکتشافی (روش جوهانسن)، استفاده شد. نتایج نشان داد که کشاورزان روستاهای کوهستانی منطقه مورد مطالعه با موانع سازگاری متعددی روبرو هستند که موانع نهادی، هنجاری، فناوری و اطلاعات و شناختی جدی تر بوده اند. با توجه به اینکه شرایط سازگاری یک عامل مهم برای کاهش یا از بین بردن موانع سازگاری و بهبود ظرفیت سازگاری کشاورزان با تغییرات آب و هوایی است، توسعه اقتصادی محلی، زیرساخت های محلی، فناوری تولیدی، اعطای عتبارات خرد برجسته ترین الزامات سازگاری در این زمینه بودند. همچنین، به دلیل نقش موثر دولت، تعاونی ها و خود روستاییان در توسعه روستایی، یک چارچوب سازگاری منطقی برای انتخاب استراتژی های سازگاری بهینه با همکاری این سه، به عنوان اقدامات و سیاست های سازگاری مناسب منطقه ای جهت پیشنهادات تحقیق ارائه شد.

در این تحقیق با استفاده از مدل پیشنهادی هافتر عمق لایه آمیخته و ارتفاع لایه مرزی ایستگاه کرمانشاه برای دو ماه آگوست و فوریه سال 2012 بررسی شد. در این راستا از داده های مربوط به پیمایش قائم جو در موقعیت ایستگاه کرمانشاه از پایگاه داده های اقلیمی Wyoming استفاده گردید. با ترسیم و تحلیل گراف های Skew-T و براساس روش وارونگی بحرانی Heffter ، دو ماه فوریه و آگوست بعنوان نماینده های فصل زمستان و تابستان انتخاب و سقف وارونگی به عنوان سقف لایه مرزی اتمسفری در نظر گرفته شد. سپس عوامل موثر در کمینه و بیشینه شدن لایه آمیخته این دو ماه (آگوست و فوریه) شامل وضعیت همدیدی موجود در منطقه مورد مطالعه، فرارفت گرما، رطوبت، چینش قائم و سرعت باد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در ماه آگوست عمق لایه در طول ماه بین 3680 تا 10292 متر بوده است. در این ماه فرارفت دما، نوع سامانه های همدید و چینش قائم باد به طور مستقیم در رشد یا تضعیف لایه نقش داشته اند. در ماه فوریه نوسانات چشمگیری در مقادیر عمق لایه آمیخته در طول ماه مشاهده شده که بین 2273 تا 7017 متر بوده است. در این ماه نیز فرارفت دما، چینش قائم باد و سامانه های همدیدی در تغییرات عمق لایه آمیخته موثر بوده اند. با مقایسه نتایج بدست آمده از هردو ماه می توان گفت که مقدار شار سطحی در فصل تابستان بیشتر از فصل زمستان است؛ بنابراین عمق متوسط لایه در ماه آگوست تقریباً به دو برابر ماه فوریه رسیده است. در کل نوسانات عمق لایه آمیخته در فصل زمستان بدلیل عبور سامانه های مختلف و ناپایداری های جوی، تغییرات بیشتری نسبت به فصل تابستان داشته است.

پدیده خشکسالی باعث کاهش سریع جریان های سطحی، افت مخازن زیرزمینی، فرسایش آبی و بادی و خاکی، تغییرکیفیت منابع آب وخاک و افزایش بهره برداری از آب های زیرزمینی و نشست زمین می شود، از این رو برای کاهش اثرات این پدیده و مدیریت خطر آن ارزیابی خشکسالی ودوره های آن ضروری می باشد. در این تحقیق داده های بارندگی ایستگاه سینوپتیک شهرستان سراوان در سالهای 1365 تا 1395 مورد استفاده قرار گرفته است و وقوع خشکسالی با استفاده از نمایه هایی همانند شاخص بارش استاندارد، شاخص درصد نرمال، شاخص دهک ها، شاخص CZI چینی، شاخص MCZI چینی اصلاح شده و شاخص عدد Z تعیین شد. در تحقیق حاضر همبستگی خطی بالایی بین سه شاخص SPI، ZSI و CZI به صورت دو به دو مشاهده شده، ولی همبستگی بین شاخص MCZI با سه شاخص ذکر شده در مقیاس های زمانی 24 ماهه و 48 ماهه پایین است. همبستگی بالا و انطباق منحنی های مربوط به سه شاخص SPI، ZSI و CZI حاکی از آن است که این سه شاخص نتیجه مشابهی دارند، ولی MCZIاین گونه نیست. لذا، در مطالعات حتما باید شاخص MCZI را به طور مجزا در نظر گرفت. با روندیابی خشکسالی با شاخص های مختلف، وقوع این پدیده در سال های 1396 تا 1400 به نظر محتمل میباشد، لذا راهکارهای مختلف مدیریت این بحران همانند الگوی کشت سازگار با اقلیم و منابع آب سراوان و ﮐﺸﺖﮔﯿﺎﻫﺎن ﻣﻘﺎوم در ﺑﺮاﺑﺮﺧﺸﮑﺴﺎﻟﯽ و بازسازی قنات های سراوان و سایر راهکارهاارائه شده است.

این بررسی با عنوان نقش جایگاه پروتکل های الحاقی کنوانسیون ژنو 1949 در حقوق بین الملل و با هدف تبیین انواع پروتکل های الحاقی کنوانسیون ژنو در اسناد بین الملل انجام شد. روش مورد استفاده در این پژوهش به صورت توصیفی و تحلیلی می باشد و برای جمع آوری اطلاعات از رویکرد اسنادی استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که بر اساس ماده سیزده این پروتکل الحاقی 1949حمله مستقیم به افراد و جمعیت های غیرنظامی ممنوع است و همچنین هدف حمله قرار دادن جمعیت غیرنظامی و اعمال خشونت باری را که هدف عمده آن، گسترش ترس و وحشت در میان جمعیت غیرنظامی باشد، ممنوع می کند. به موجب ماده چهارده به قحطی کشاندن جمعیت غیرنظامی، ممنوع است اصول کلی مستنبط از مادّه 52(پاراگراف 2) پروتکل اوّل و پاراگراف 4 الحاقی به کنوانسیونهای ژنو مورّخ 12 اوت 1949 اعلام می دارد که کشورهای متخاصم نباید مقر نیروهای نظامی خود را در نزدیکی شهرها و اماکن عمومی قرار دهند و چنانچه این شرط رعایت نشد، بمباران این مناطق باید به صورت محدود باشد. پروتکل های الحاقی 1977 به کنوانسیون های چهارگانه ژنو 1949، کلیه افراد جنگ زده را تحت حمایت قرار داده و تاکید بر آن دارد (پروتکل اول با 172 عضو) مربوط به مخاصمات ملی نه بین المللی یعنی جنگ اولویت را با دولت خارجی می داند و پروتکل دوم با 166 عضو مربوط به حمایت ملی غیر بین المللی یا داخلی یعنی گروهی غیر دولتی داخلی با دولت است. طرف های درگیر در جنگ و نظامیان نباید به افراد و اهداف غیر نظامیان حمله کنند و باید عملیات نظامی خود را مطابق با مقررات حقوق بشردوستانه بین الملل هدایت کنند. این پروتکل تکمیل کننده مسایل مربوط به نقض حققو بشر دوستانه در کنوانسیون های چهارگانه 1949 می باشد.

افغانستان از دیرزمان یک کشور دینی است و بحث دین و قانونگذاری در افغانستان همواره از مباحث چالش بر انگیز بوده است. در رویارویی مداوم دوموج اسلام خواهی و تجدد گرایی از نوع غربی و یا کمونیستی آن، در این کشور اسلام گرایان تا حدودی توفیق داشته اند. اسلام در جامعه افغانستان از جایگاه والایی برخوردار بوده و برای مردم مسلمان کشور افغانستان اصالت دارد. به همین دلیل بانیان قوانین اساسی گذشته کشور، خواسته یا ناخواسته، بر این امر تاکید ورزیده اند. قانون روح و روان جامعه است. جایگاه و خواستگاه دین در قانون اساسی افغانستان رویکرد حداقلی می باشد که مرز آن در افغانستان مخالف نبودن قوانین ومقررات با معتقدات و احکام اسلام است . بدین معنا که به منابع اسلامی در قانون اساسی افغانستان نه به عنوان تنها مبنا و نه به حیث منبع و مصدر اصلی تصریح نشده است. ومراجعه به سایر منابع(اعلامیه جهانی حقوق بشر،منشور ملل متحد وعرف)منعی وجود ندارد.

آبخوان سراوان بخشی از حوضه آبریز رودخانه ماشکید می باشد. در این مقاله به ارتباط ویژگیهای کیفی منابع آب با ویژگیهای زمین شناسی محدوده به لحاظ سنگ شناسی و ساختاری پرداخته شده است. به این منظور با تعیین محدوده درمنطقه سراوان به بررسی میدانی و شناسایی و پراکندگی سازندهای زمین شناسی با استفاده از نقشه های زمین شناسی موجود پرداخته شد. سپس با شناسایی موقعیت چاه ها و سایر منابع آبی 29 منبع آبی شامل چاه و قنات جهت نمونه برداری انتخاب و براساس نتایج تجزیه نمونه های آب منطقه، نقشه های پراکنش و هم غلظت EC، TDS، کلر، سولفات، کلسیم، منیزیم و... ترسیم شد. تفسیر نقشه های رسم شده نشان داد محدوده شمال غربی دشت سراوان از الله اباد به طرف مرکز دشت و قسمت غربی جاده آسفالته محور مواصلاتی سراوان- خاش تا بعد از چاه خدابخش به دلیل تأثیر عوامل اثرگذار سازندهای زمین شناسی کیفیت آب زیرزمینی پایین و همچنین در اطراف شهر سراوان از هوشک تا پره کنت علاوه بر اثر عوامل زمین شناسی به دلایل تراکم جمعیتی و وجود فاضلاب های شهری نیز از کیفیت پایینی برخوردار بوده و در انتهای دشت نیز در منطقه دهک به دلیل محل تخلیه آب زیرزمینی و تجمع رسوبات ناشی از جریان آب زیرزمینی نیز از کیفیت پایینی برخوردارند و بهترین کیفیت از منابع آبی موجود چاه گمبان درجنوب غرب و چاه دشتو و قنات گشت در شمال دشت و در اطراف سازند گرانیتی کوه سفید گشت می باشند.

از سال شکست مسلمانان 1857م در مقابل استعمار بریتانیا و همچنین عوامل دیگری از جمله «سقوط خلافت عثمانی»، «خرافات و بدعت های متصوفه» و «اذیت و آزار بریتانیایی ها» باعث تشدید درگیری مسلمانان با هندوها شد و در همین راستا با ایجاد حرکت های تقابلی، نوعی جنگ نرم به نام تبلیغ برای تقویت و انسجام بنیه دفاع دینی مسلمانان در قبال دو جبهه تبشیر و هندو در بین مسلمانان شکل گرفت که «جماعت تبلیغ» به سرپرستی محمد الیاس کاندهلوی از علما و محدثین سنی حنفی وابسته به مکتب کلامی ماتریدیه، یکی از آنان بود. این حرکت که بیش از هر چیز دغدغه تغییر را در سر می پروراند، با الهام از ایدئولوژی سه مجدد و با استفاده از طریقه عرفانی، تجربه جدیدی از تکنولوژی قدرت (اجرای شریعت، نهاد خودفرمانده و خودسازمان ده) را سامان داد. اندیشه دینی این جریان بر خلاف ادعای خود آمیخته با سیاست است که امر سیاسی آنان نزدیکی به قدرت با استفاده از ابزارها و روش های ساده همانند مسجد، نیروی انسانی رایگان و هزینه های شخصی است. جماعت تبلیغی، از پرنفوذترین و فراگیرترین جریان های اسلامی معاصر در شبه قاره هند و کشورهای مجاور است که هدفی تبلیغی دارد. این جریان از منطقه ای در نزدیکی دهلی آغاز کرد و به تدریج در سراسر هند و بعدها شبه قاره و سایر کشورها گسترش یافت. سؤالی که این تحقیق در پی پاسخگویی به آن است، این است که آیا سیاست در جنبش جماعت تبلیغ به معنای رایج امروزه، در کشورهایی مانند جهان سوم که اغلب فرآیند دولت ملت سازی را به صورت ناقص طی کرده اند، مصداق دارد؟ در پاسخ به این سؤال باید گفت که تبلیغ در کشورهای جهان سوم در طول فرآیند دولت ملت سازی متأثر از رقابت و روابط مذهبی است. بر این اساس، بعد سخت افزاری جماعت از قبیل ساختارهای گروهی و تأسیس مراکز و نهادهای وابسته به آن، نمود بیشتری داشته است؛ به ویژه پس از رویداد «11 سپتامبر 2001» و به دلیل ارتباطات برون مرزی و پیوست با کشورهای بحران ساز در امنیت بین المللی - به دلیل همان رقابت مذهبی- ریشه در ساختار داخلی و عوامل خارجی و برخی موارد برخاسته از ذهن توهم نگر دارد.