هاشم اندیشه

هاشم اندیشه

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۲ مورد از کل ۱۲ مورد.
۱.

جستاری تاریخی در شناخت ماهوی مفهوم «رافضی»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رافضی علوی شیعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 921 تعداد دانلود : 716
کلیدواژه «رافضی» در منابع تاریخی به صورت «رافضیه»، «رافضیان» و «روافض» آمده و از کلمه رفض به معنای ترک کردن وام گرفته شده و در اصطلاح کلامی مخالفین مذهب امامیه، عنوانی است که بر همه فرقه های شیعه و گاهی بر گروه و فرقه خاصی از ایشان و زمانی بر کسانی که محبت خاندان پیامبر اکرم را ابراز می کنند، اطلاق می شود. در این پژوهش که با روش کتابخانه ای و بررسی اسناد انجام شده، از منابع متعدد روایی شیعه و سنی استفاده شده و تلاش نموده با تبیین مفهومی رافضی به نقش ایشان در تاریخ و تمدن اسلامی اشاره گردد. اهمیت بحث به ویژه از آن جا نمودار می شود که طرح بحث رافضی ها موجب ابهام میان مسلمانان در طول تاریخ شده که سرمنشأ این نامگذاری از کجا آغاز شده و به چه عصر و دوره ای بازمی گردد؛ مطلبی که تبیین آن می تواند به رفع ابهاماتی که در این حوزه وجود دارد، کمک شایانی کند.
۲.

تحلیل مداراه السیاسیه والعسکریه للإمام علی (ع) تأکیدا على نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام علی (ع) تحلیل مصداقی مدارای سیاسی مدارای نظامی نهج البلاغه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 129 تعداد دانلود : 859
المداراه صفه من أسمى صفات الإنسان، والتی أکد الله تعالى علیها فی القرآن الکریم على أنها برکته ورأفته. یتمثل الغرض من هذا البحث وضرورته فی التعریف بنموذج المداراه وطریقه تعامل الإمام علی (ع) مع رجال الدوله السیاسیین والاجتماعیین والعسکریین. ترکز الدراسه الحالیه على موضوع تحلیلی نموذجی للمداراه السیاسیه والعسکریه فی حیاه الإمام علی (ع)، تم استخدامه من خلال جمع المعلومات بمنهج تسجیل الملاحظات والدراسه المکتبه والمنهج الوصفی التحلیلی. إن إنجازات ونتائج هذا البحث فی أمثله المداراه هی: مداراته مع الخلفاء الذین سبقوه کتقدیم المشوره لهم فی الشؤون السیاسیه والعسکریه والوساطه وأمثله على مداراته مع خصوم الحکومه (أصحاب الجمل وصفین والخوارج) مثل: عدم بدء الحرب، وملاحقه الهاربین وقتل الأسرى وما إلى ذلک.  
۳.

کارکردهای شناختی تربیت دینی در هستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تربیت تربیت دینی کارکردهای شناختی کارکردهای شناختی تربیت دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 569 تعداد دانلود : 713
تربیت دینی به عنوان مهم ترین درخواستی است که آدمی می بایست در هر حال، از خدا بخواهد و این امر علاوه بر ایجاد جرأت و جسارت برای شکستن حصارهای تنگ مادّی، می آموزد که از خداوند بخواهیم که در راه فضیلت ها و خوبی ها، پایدار بمانیم و هر روز و در هر لحظه، به سویی متمایل نشویم و هوس های مختلف، ما را دستخوش نیازهای مختلف نکنند. پژوهش حاضر بر موضوع کارکردهای شناختی تربیت دینی در هستی متمرکز است که با جمع آوری اطلاعات از روش فیش برداری و مطالعه منابع کتابخانه ای و توصیفی- تحلیلی استفاده شده است. در این کوتاه به تعریف عبارات تربیت دینی و کارکردهای شناختی و سپس تبیین کارکردهای شناختی تربیت دینی در هستی پرداخته می شود. دستاوردها و نتایج تحقیق عبارتند از: کارکردهای شناختی- فردی تربیت دینی شامل: کارکرد شناختی پی بردن به قدرت الهی در نظم هستی،کارکردشناختی یقین به خداوند در شبهات، کارکرد شناختی توجه به طاعت و سجده هستی در برابر خداوند متعال، کارکرد شناختی تاکید برصدفه نبودن هستی در طلوع خورشید و حیات و ممات ، کارکرد شناختی اندیشیدن و عبرت، در تغییرات هستی است.کارکردهای شناختی- اجتماعی تربیت دینی عبارتست از: کارکرد شناختی واقف شدن به عظمت آفرینش الهی در آگاه کردن منکران معاد، کارکرد شناختی درک توانایی خداوند متعال در انتقام از منکران توحید و معاد،کارکرد شناختی هدایت انسان در آفرینش سایه و خورشید.
۴.

تأثیر رسانه های اجتماعی بر تاریخ و تمدن ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تاریخ و تمدن ایران رسانه های اجتماعی فضای مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 785 تعداد دانلود : 429
شبکه های اجتماعی مجازی نسل جدیدی از فضای روابط اجتماعی هستند که با این که عمر زیادی ندارند؛ اما توانسته اند در زندگی مردم جا باز کنند تا جایی که مردم بسیاری در سنین مختلف و از گروه های اجتماعی متفاوت در شبکه های اجتماعی مجازی کنار هم آمده و از فاصله های دور در دنیای واقعی- از طریق شبکه های اجتماعی- با هم ارتباط برقرار می کنند. بنابراین، شبکه های اجتماعی نقش پُررنگی در دنیای امروز دارند؛ به نحوی که این تارنماها بر ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی افراد و در سطح کشورها و حتی بین الملل تأثیرگذارند و به همین دلیل در حال گسترش هستند و در آینده نقش به مراتب بیشتر و مهم تری در زندگی ارائه خواهند کرد. بر این اساس در پژوهش حاضر، به بررسی تأثیرات شبکه های اجتماعی ناظر به تاریخ و تمدن اسلامی ایران پرداخته شد؛ هم چنین به بیان برخی از آسیب های اجتماعی این شبکه ها در ابعاد مختلف زندگی اشاره شده است.
۵.

ویژگی های «السابقون» در آیات و روایات از منظر فریقین(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیامبر (ص) السابقون آیات روایات مفسران فریقین امام علی (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 394 تعداد دانلود : 213
آیه دهم سوره واقعه را بدان جهت آیه «سابقون» نامیده اند که کلمه سابقون در آن به کار رفته است. «سابقون» کسانی هستند که نه تنها در ایمان پیشگام اند، که در اعمال خیر و صفات و اخلاق انسانی نیز پیشقدم اند، آن ها«اسوه» و «قدوه» مردم، و امام و پیشوای خلق می باشند، و به همین دلیل مقربان درگاه خداوند بزرگ هستند. بنابراین اگر بعضی از مفسران پیشگام بودن آن ها را تنها به سبقت در اطاعت خدا یا نمازهای پنج گانه، یا جهاد، یا هجرت، یا توبه، و امثال آن تفسیر کرده اند، هر کدام گوشه ای از این مفهوم وسیع را مورد توجه قرار داده اند، وگرنه این کلمه این ها و غیر این ها از خیرات و برکات را شامل می شود، و نیز اگر در روایات اسلامی گاه «سابقون» به امیر مؤمنان علی(ع) که نخستین مسلمان از مردان بود تفسیر شده، در حقیقت بیان مصداق های روشن آن است، ما در این کوتاه نخست به شأن نزول آیه ده سوره واقعه می پردازیم و در ادامه پیشینه «السابقون» را بیان می کنیم و در انتها ویژگی های «السابقون» را در آیات و احادیث فریقین مطرح می کنیم.
۶.

قطره ای از دریای فضایل حضرت خدیجه (علیها السلام)(مقاله ترویجی حوزه)

کلید واژه ها: پیامبرخدا حضرت خدیجه حضرت زهرا روایات الگوی زنان ایران اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 418 تعداد دانلود : 174
بی شک نایل شدن به مقامات و مراتب والا و کسب فضایل و عنایات ویژه الهی و مشمول الطاف و رحمت خدا گردیدن، نمی تواند بی دلیل، اتفاقی و یکبارگی باشد، بلکه به طور قطع، باید عنایت و جذبه حق تعالی را هم داشته باشد. حضرت خدیجه(س)  نیز از آن دست انسانها است که عنایات الهی شاملش گردیده و تا آنجا پیش رفته است که خداوند بر او سلام ویژه می فرستد! در روایت آمده است که جبرئیل نزد پیامبرخدا9 آمد و گفت: ازجانب پروردگار به خدیجه  سلام برسان. حضرت فرمود: ای خدیجه، این جبرئیل است که از طرف پروردگارت سلام می رساند. خدیجه گفت: خداوند سلام است و سلام از اوست و بر جبرئیل سلام باد! در کلمات برخی از موّرخان، به این جملات بر می خوریم: «کانَتْ خَدیجَهُ إمْرَأهً عاقِلَهً شَریفَهً مَع ما أرادَ اللهُ بِها مِنَ الکرامَهِ وَالْخَیْرِ وَهِیَ یَوْمَئذٍ أفْضَلُهُمْ نَسَباً وَأعْظَمُهُم شَرَفاً وَأکْثَرُهُمْ مالاً» (طبری، 1412ق، ج1، ص521). «خدیجه (س) با بزرگی و خیری که خداوند برای او اراده کرده بود، بانوی خردمند شریفی بود. او در آن دوران از برترین افراد در نسب و بزرگ ترین شخصیت در شرف و ثروت بود. ایمان حضرت خدیجه (س) به پیامبرخدا(ص)  و انتخابش به عنوان همسر آینده، در کنار درایت و لطف الهی، نقش تعیین کننده ای در فضایل و مقامات او دارد. این همه تجلیل و بزرگداشت از مقام خدیجه3  ما را بر آن می دارد که اندکی درباره شخصیت وی پژوهش کنیم و شاخصه هایی را که او را به چنین مرتبه ای رسانده است، برشماریم. در این مقاله کوتاه، به شیوه کتابخانه ای، به بررسی فداکاری ها و خدمات حضرت خدیجه به اسلام پرداخته ایم.
۷.

عاشورا و زیارت عاشورا،آیینه تجلّی تولی، با رویکرد قرآنی روایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن روایات زیارت عاشورا تولی حب دوستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 234 تعداد دانلود : 267
واژه «تولّی» مصدر باب تفعّل و از ریشه «ولی» مشتق شده است. این کلمه حدود هشتاد بار به همراه مشتقات خود و بیش از چهار بار در زیارت عاشورا آمده است. تولی به معنای حب ودوستی اولیای الهی است و آن کششی در درون انسان است که وی را به سوی محبوب سوق می دهد. با جستجو در آیات و بررسی روایات می توان دریافت که «تولی» عامل جدایی مؤمنان از کفار، موجب رحمت خدا، محکم ترین دستگیره ایمان، پایه اسلام، نشانه خیر و نیکی، برترین و بالاترین اعمال است. تولی در زیارت عاشورا به معنای رسیدن به امام حسین(ع) و رسیدن به خدای حسین(ع) است و با دوستی آن امام و اهل بیت(ع) می توان به مقربان الهی دست یافت. در این مقاله، بحث «جایگاه و ارزش تولی، در آیات و روایات و زیارت عاشورا» را بررسی می شود و در ابتدای مقاله به تعریف کلمه «تولّی» در لغت و اصطلاح می پردازیم، سپس به تولّی از دید قرآن و روایات و نیز آثار و موانع تولّی در قرآن اشاره می کنیم. در پایان، از تجلی «تولّی» در زیارت عاشورا و کسانی که باید نسبت به آن ها تولّی داشته باشیم، سخن به میان می آوریم.
۸.

بررسی تطبیق ی«شفاعت» از منظر آیات و روایات و دانشمندان فریقین(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: شفاعت آیات روایات دانشمندان فریقین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 535 تعداد دانلود : 773
 نوشته حاضر با استفاده از منابع کتابخانه ای و به روش توصیفی ، به تحلیل و بررسی تطبیقیِ شفاعت از منظر آیات و روایات و دانشمندان فریقین پرداخته است. رحمت  و بخشش الهی، مستقیماً به انسان نمی رسد، بلکه هر نعمتی، از راه های خاصّی نصیب آدمی می شود. همان طور که در این جهان نیز، مثلاً رزق، از راه کار کردن به ما می رسد. یکی از راه های نزول رحمت الهی شفاعت است؛ آن هم شفاعتی که خداوند اجازه دهد؛ زیرا اگر خدا نخواهد، شفاعتی در کار نیست. مهم ترین مؤلفه دریافت شفاعت نیز قابلیت یافتن برای آن است؛ یعنی آدمی، خود باید مقدماتی را فراهم کند تا شایسته نجات شود. ما در اینجا نخست به تعریف شفاعت در لغت و اصطلاح پرداخته ایم و سپس اقسام آن را ذکر کرده ایم. در ادامه نیز به ذکر شفاعت در آیات و روایات پرداخته و در انتها شفاعت را از منظر دانشمندان فریقین تحلیل و بررسی کرده ایم.
۹.

نگاهی نو به عصمت حضرت آدم(ع) از منظر فریقین با رویکردی به آیه 121 سوره طه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: عصمت حضرت آدم (ع) روایات و تفاسیر فریقین آیه 121 سوره طه آیات و روایات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 254 تعداد دانلود : 661
وجوب عصمت پیامبران و پاکی آن ها از هرگونه آلودگی و گناه یکی از مهم ترین مسائل قرآن و روایات، و تقریباً مورد اتفاق علما و دانشمندان مسلمان است. ما در این کوتاه، نخست به بررسی عصیان و عدم عصیان حضرت آدم(ع) از منظر مفسران شیعه و سپس مفسران اهل سنت پیرامون آیه 121 سوره مبارکه طه می پردازیم، سپس در ادامه به روایات فریقین، پیرامون این مطلب می پردازیم تا به عصمت یا عدم عصمت حضرت آدم(ع) و اختلافات موجود در تفاسیر و روایات فریقین پی برده و به شبهات پیرامون آن پاسخ دهیم و نقدهایی را بر برخی نظرات مفسران و تعدادی از روایات وارد می کنیم و به پاره ای از شبهات اشاره کرده و پاسخ می دهیم. در انتها نظرات جامع آیت الله سبحانی بر آیات مشکله عصمت یا عصیان آدم را بیان می کنیم و وجود عصمت و عدم عصیان حضرت آدم(ع) را اثبات می کنیم.
۱۰.

ارتباط تفسیری «مقام محمودِ» پیامبر(ص) با «شفاعت»/ با پژوهشی در تفاسیر فریقین(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: پیامبر(ص) مقام محمود شفاعت آیات روایات تفاسیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 169 تعداد دانلود : 212
وجود مبارک پیامبرخدا9 که علت غایی وجودِ عالم هستی است، پس از حق تعالی برترین و مهم ترین موضوع برای شناخت در عالم وجود است؛ به گونه ای که شناخت این شخصیت عظیم الشأن، یکی از راههای خداشناسی قلمداد شده است.  اکنون آنچه پیش روی شماست، تلاش وکاوشی در راستای پرداختن به «مقام محمود» پیامبرخدا(ص)  است. در این نوشته، ابتدا به  مقام محمود در لغت و اصطلاح می پردازیم و آنگاه، مقام  محمود در آیات و روایات را  مورد بررسی قرار می دهیم و در انتها مقام محمود در تفاسیر شیعه و سنی را به بررسی و پژوهش می گذاریم.
۱۱.

تحلیل جایگاه حدیثی حکیم بن حکم از منظر شیعه و اهل سنت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حکیم بن حکم اصحاب ائمه (ع) راویان مشترک محدثان فریقین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 417 تعداد دانلود : 592
این مقاله نگاهی هرچند کوتاه به شخصیت حکیم بن حکم بن عباد بن حنیف یکی از بزرگان اصحاب ائمه(ع) و نیز راویان احادیث آنان دارد و در پی احیای نام و تجدید یاد او است که در کتب تراجم، رجال و ...، قضاوتهای گوناگونی درباره او به چشم می خورد. آنچه بیش از همه در این پژوهش به آن توجه شده، ارائه بحثی رجالی و زندگی نامه ای درست از حکیم بن حکم است. در این نوشتار، بیشتر به آراء و داوریهای دانشوران فریقین پرداخته شده است، اما در انتها وثاقت ایشان از منظر فریقین مورد بررسی قرار می گیرد و کاذب و جاعل بودن او رد می شود و موثق بودن او و مورد اعتماد بودن روایات او، اثبات می گردد.
۱۲.

تجلی صلوات در قرآن و سیره نبوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آیات سنت پیامبر (ص) صلوات بر پیامبر (ص) درود بر پیامبر (ص)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 293 تعداد دانلود : 143
صلوات اهمیت ویژه ای در اسلام و جامعه مسلمانان دارد، و یکی از شعارهای مهم اسلام در زنده نگه داشتن سنت پیامبر اسلام(ص) و اهل بیت اش(علیهم السلام) به شمار می آید که ما باید آن را زنده کرده و به آن اهتمام ورزیم و به آن ارج نهیم، تا اسلام و دین اسلام و نام پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) برای همیشه زنده بماند و همین شعار موجب وحدت امت اسلامی هم می باشد؛ چنانکه در قرآن و روایات تأکید بسیاری شنیده ایم و دیده ایم بر اینکه بر پیامبر(ص) و آل اش(ع) درود و صلوات فرستاده شود. حال ما به بررسی لغوی و اصطلاحی و قرآنی و روایی آن هرچند کوتاه می پردازیم.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان