رقیه فتحی لیواری

امروزه در تجزیه و تحلیل سازمان های دولتی، پرداختن به اخلاق و ارزش های اخلاقی یکی از الزام هایی است که رهبران سازمان برای آن که بتوانندکارکنان شان را برای دستیابی به هدفی مشترک متقاعدسازند، بایدبدون استثنا به اصول پذیرفته شده آن پایبندباشند. هدف این پژوهش، طراحی و تبیین مدل رهبری اخلاقی در صداوسیمای مرکز آذربایجان شرقی است. پژوهش به روش آمیخته انجام شده است. نمونه گیری بخش کیفی پژوهش، با تکنیک گلوله برفی و با ابزار مصاحبه انجام شده است که بر مبنای آن، از میان مدیران ارشدصداوسیمای مرکز آذربایجان شرقی و استادان مدیریت، 10 نفر برای مصاحبه انتخاب شده اند. در بخش کمّی، از میان 320 نفر از کارکنان این مرکز، 230 نفر با استفاده از فرمول کوکران و با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. داده های کیفی پژوهش با تکنیک تحلیل تم و داده های کمّی با نرم افزار Smart PLS تجزیه و تحلیل شده اند. در بخش کمّی، روایی محتوا و پایایی با محاسبه ضرایب آلفای کرونباخ تاییدشده اند. در بخش کیفی، تصدیق پذیری با راهبردممیزی بیرونی و اتکاپذیری با شیوه پایایی بین دو کدگذار موردتاییدقرار گرفته است. نتایج پژوهش منجر به شناسایی 54 ویژگی و شاخص رهبری اخلاقی، در دو بُعدو پنج مولفه شده است که ابعادشامل بعدفردی و موقعیتی هستندو مولفه ها نیز عبارتنداز اخلاقی، رفتاری، اعتقادی، مدیریتی، و اجتماعی.

با فرض اینکه مدیریت ارشد، بهترین راهبرد سازمانی را با توجه به تحلیل اوضاع محیطی و جهت گیری راهبردی برای خود انتخاب کرده باشد، سوال کلیدی آن است که تا چه حد انتظار می رود، به اجرای موفقیت آمیز آن اقدام کند؟ پاسخ به این پرسش در گرو شناخت عوامل کلیدی موفقیت در هر سازمان است. راهبردهای سازمان صدا و سیمای مرکز آذربایجان شرقی که با صرف زمان و هزینه هنگفتی تهیه شده است، در مرحله اجرا با مشکلات فراوانی روبرو شده، جنبه عملیاتی نیافته است. موضوع این مقاله شناسایی عوامل مؤثر و تعیین اهمیت نسبی آنها در اجرای موفقیت آمیز راهبردهای سازمان فوق الذکر است. از نظر هدف شناختی، تحقیق حاضر از نوع کاربردی می باشد و روش پژوهش نیز از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش مدیران و کارشناسان خبره سازمان است که صلاحیت اظهار نظر در خصوص عوامل موثر بر اجرای موفقیت آمیز راهبردهای سازمانی را دارند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است. تحلیل عاملی اکتشافی نشانگر آن است که هفت عامل کلیدی به شرح زیر در پیاده سازی موفقیت آمیز راهبردهای سازمان صدا و سیمای آذربایجان شرقی دخیل هستند: 1) فرهنگ سازمانی حمایتگر؛ 2) پاداش و تقویت مجریان؛ 3) همترازی عمودی راهبردها؛ 4) مدیریت و کنترل عملیات؛ 5) نیروی انسانی توانمند؛ 6) بودجه و منابع مالی مکفی؛ 7) ساختار سازمانی سازگار.