فرشته قلعه آقابابایی

پیشرفت تکنولوژی و فضای رقابتی سازمان ها را ناچار به بهره برداری هم زمان از محصولات و خدمات فعلی و کشف پیوسته ارائه بهترین ها (چیره دستی سازمانی) ساخته است تا در عصر صنعتی جدید (چهارم) موفق شوند. در این میان جهت گیری استراتژیک به عنوان مبنایی برای اقدامات سازمان شناخته و ابزاری برای تحقق اهداف آن محسوب می شود. بنابراین پژوهش حاضر به منظور بررسی نقش جهت گیری استراتژیک (بازارمحوری و کارآفرین محوری) و آمادگی صنعت چهارم بر چیره دستی سازمانی در شعبات شرکت بیمه البرز صورت گرفته است. داد ه ها به وسیله پرسشنامه گردآوری شده است. پایایی پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی و روایی آن به وسیله روایی صوری و روایی همگرا مورد تأیید قرار گرفته است. تحلیل داده ها نیز به کمک مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزارSmart PLS  انجام شده است. نتایج آزمون فرضیه های پژوهش نشان می دهد بازارمحوری، کارآفرین محوری، و آمادگی صنعت چهارم تأثیر مثبت و معنادار بر چیره دستی سازمانی دارد. در نتیجه به مدیران توصیه می شود با تجزیه و تحلیل نیازهای مشتریان (بازارمحوری)، اصلاح فرایندها، و استفاده فعالانه از فرصت های بازار (کارآفرین محوری) در عین توسعه فناوری های نوظهور (آمادگی صنعت چهارم) و ترکیب آن ها مقدمات چیره دستی سازمانی را فراهم آورند.

پایداری اصطلاحی است که امروزه به صورت گسترده ای در رشته های مختلف مورد استفاده قرار گرفته است و از آنجا که افراد در سازمان ها یکی از مهم ترین منابع به شمار می روند پایداری یک نگرانی دائمی برای سیستم های مدیریت منابع انسانی به شمار می رود. این پژوهش با هدف شناسایی پیشایندها و پیامدهای مدیریت پایدار منابع انسانی به روش کیفی صورت گرفته است. گردآوری اطلاعات با به کارگیری مبانی نظری موضوع و مصاحبه های نیمه ساختاریافته و با روش گلوله برفی و به صورت هدفمند انجام گرفت. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده شد. پس از کشف مضامین، الگوی ارتباطی میان آن ها به صورت مدل ترسیم و روایی و قابلیت اطمینان آن ها بررسی شد و مورد تأیید قرار گرفت. نتایج به دست آمده 71 مفهوم منحصربه فرد را نشان داد و 3 پیشایند (نظام کاری پایدار، مدیریت پایدار، منابع انسانی پایدار) و 3 پیامد (سطح فرد، سطح سازمان، سطح اجتماع) برای مدیریت پایدار منابع انسانی شناسایی شد.

هدف پژوهش حاضر طراحی مدل طفره روی اجتماعی جهت شناخت ابعاد، عوامل موثر و پیامدهای آن در بخش دولتی صنعت پالایش و پخش نفت بود. گردآوری داده های این پژوهش با رویکرد کیفی به وسیله ادبیات موضوع و 12 مصاحبه نیمه ساختارمند به شیوه گلوله برفی با کارکنان خبره این صنعت در حوزه فعالیت های گروهی صورت گرفت. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون (ترکیبی) استفاده شد. پس از کدگذاری داده ها، الگوی ارتباطی مضمون های کشف شده به صورت مدل ترسیم و روایی و قابلیت اطمینان یافته ها بررسی و تایید گردید. نتایج به دست آمده 78 مفهوم منحصر به فرد را نشان داد که در 2 بعد (طفره روی کفایتی و طفره روی رقابتی) برای پدیده طفره روی اجتماعی، 5 عامل اثرگذار ( عوامل مرتبط با کار، عوامل فردی، وضعیت گروه، عوامل سازمانی و مدیریتی و عوامل اجتماعی ) و 5 پیامد ( عواطف فرد، عملکرد فرد، عملکرد گروه، جوّ گروه و وضعیت سازمان ) قرار گرفته است.

هدف: هدف اصلی این پژوهش درک ابعاد و نشانگرهای طفره روی اجتماعی و کاوش عوامل اثرگذار بر آن در بخش دولتی صنعت پالایش و پخش نفت بود.طراحی/ روش شناسی/ رویکرد: پژوهش حاضر دارای صبغه ترکیبی است، بخش کیفی آن با استفاده از روش تحلیل مضمون و متعاقب آن بخش کمی براساس الگوی شناسایی شده در بخش کیفی انجام شد. در بخش کیفی از ادبیات موضوع و مصاحبه های نیمه ساختارمند استفاده شد، مصاحبه ها به صورت هدفمند و با روش گلوله برفی با کارشناسان خبره صنعت صورت و در بخش کمی پرسشنامه ای براساس الگوی استخراجی طراحی و توسط اعضای شاغل با روش نمونه گیری خوشه ای تکمیل شد.یافته های پژوهش: در نتیجه تحلیل داده ها؛ هشت نشانگر، دو بعد (کفایتی و رقابتی) و پنج عامل اثرگذار (کاری، فردی، سازمانی و مدیریتی، گروهی و اجتماعی) شناسایی شد که در بخش کمی از طریق روش معادلات ساختاری اعتبار و صحت الگوی بدست آمده مورد تایید قرار گرفت.محدودیت ها و پیامدها: بخش کیفی مبتنی بر پارادایم تفسیری است و در این بخش ذهنیت پژوهشگران و پیش فرض های آنان در استخراج مفاهیم تاثیرگذار بوده است، و در بخش کمی طولانی بودن پرسشنامه پژوهش و ماهیت مقطعی داده ها قابلیت اعتماد نتایج را کاهش می دهد.پیامدهای عملی: کاهش تلاش افراد در گروه ها به نسبت کار انفرادی (طفره روی اجتماعی) یکی از مشکلات شایع گروه های کاری است. شناسایی ماهیت و عوامل اثرگذار بر آن می تواند در سیری یادگیرنده موجب کاهش این پدیده مخرب در سازمان ها شود.ابتکار یا ارزش مقاله: این پژوهش با بررسی مفهوم سازی طفره روی اجتماعی و طیف وسیع عوامل اثرگذار بر این پدیده در فضای کار سازمانی به پژوهش های این حوزه می افزاید.

سازمان ها برای بقا و ماندگاری نیازمند کارکنانی اند که فراتر از وظایف خود را بر عهده گیرند و با حفظ سیستم اجتماعی سازمان به طور غیرمستقیم به دست یابی به اهداف سازمان کمک و بتوانند بر چالش های محیط غلبه کنند. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر سکوت سازمانی بر رفتار شهروندی کارکنان است. این پژوهش از نوع پژوهش های تحلیلی و به شیوه همبستگی انجام شده است. از نظر نوع هدف، کاربردی می باشد و از روش پیمایشی برای گردآوری داده ها استفاده شده است. به منظور دست یابی به هدف مذکور، داده های مطالعه با استفاده از پرسشنامه و روش نمونه گیری ساده تصادفی جمع آوری شده است. جامعه آماری این پژوهش را تمامی کارکنان شرکت بیمه البرز شهر تهران در تابستان 1395 تشکیل می دهند. تحلیل داده ها به کمک مدل سازی معادلات ساختاری و با نرم افزار SPSS16  و lisrel8.50 صورت گرفته است. یافته های پژوهش بر لزوم توجه به سکوت سازمانی در بروز رفتار شهروندی تاکید می نماید، و حاکی از تاثیر منفی و معنادار سکوت مطیع و سکوت تدافعی بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان است.

امروزه سازمان ها به دنبال حداکثرشدن بهره وری گروه ها هستند، اما کارهای گروهی همیشه به طور کامل به نتایج مطلوبی ختم نمی شود و گاهی با مشکلاتی همراه می شود که از آن جمله می توان به بطالت اجتماعی اشاره کرد. بطالت اجتماعی انگیزه و تلاش افراد را در کار گروهی در مقایسه با کار فردی کاهش می دهد. در این پژوهش با هدف دستیابی به سازوکارهای کاهش بطالت اجتماعی، اثر حمایت سازمانی ادراک شده بر بطالت اجتماعی بررسی شده است. جامعه آماری این پژوهش را تمام کارکنان شاغل در شعبه های بیمه البرز شهر تهران (220 نفر) تشکیل می دهد. بر اساس جدول کرجسی و مورگان، حجم نمونه 140 نفر تعیین شد و نمونه گیری نیز به روش تصادفی طبقه ای انجام گرفت. این پژوهش به روش توصیفی از نوع همبستگی اجرا شد و جمع آوری داده ها به کمک پرسشنامه انجام گرفت. داده ها نیز با بهره مندی از مدل معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج نشان داد حمایت سازمانی ادراک شده تأثیر منفی و معناداری بر بطالت اجتماعی دارد و می تواند موجب تعدیل آن شود.

در دنیای رقابتی کنونی، نقش کارکنان بیش از پیش با اهمیت است و سازمان ها به دنبال کارکنانی هستند که همه تلاش خود را در راستای اهداف سازمان به کار گیرند. تحقیق حاضر در نظر دارد تا در راستای رسیدن به ساز و کارهای لازم برای افزایش حمایت سازمانی ادراک شده، اثر سرمایه اجتماعی را بر آن بررسی نماید. جامعه آماری این تحقیق را تمامی 220 نفر، کارکنان شاغل در شعب بیمه البرز شهر تهران تشکیل می دهند. بر طبق جدول کرجسی و مورگان (1970)، حجم نمونه برای انجام این پژوهش140 نفر می باشد. این پژوهش با روش تصادفی طبقه ای و شیوه انتساب متناسب انجام شده است. همچنین این بررسی به روش توصیفی از نوع همبستگی صورت گرفته و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه بهره گرفته شده است. جهت تعیین پایایی پرسشنامه از آلفای کرونباخ و جهت تعیین روایی از نظرات اساتید و تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS16 و LSREL8.5 انجام گرفته است. همچنین از مدل معادلات ساختاری برای آزمون فرضیات تحقیق استفاده شده است. نتایج نشان می دهد میان سرمایه اجتماعی و حمایت سازمانی ادراک شده رابطه مثبت و معنادار وجود دارد و از میان ابعاد سرمایه اجتماعی تأثیرگذارترین بعد آن در میان کارکنان بیمه البرز بعد رابطه ای می باشد.