آمنه اخلاقی

هدف نوشتار حاضر کشف احساسات مهاجر درباره جامعه میزبان و توصیف بار عاطفی آن است. برای این منظور، با تکیه بر منطق تحقیق کیفی، ازمیان مهاجران افغان با یازده مشارکت کننده، که با نمونه گیری نظری و به صورت هدفمند انتخاب شده اند، مصاحبه عمیق انجام شده است. بار عاطفی رابطه در چهارچوبی مفهومی، ملهم از روان شناسی و جامعه شناسی احساسات، و با استفاده از تکنیک های کدگذاری متن، ازخلال روایت های مشارکت کنندگان شناسایی شد. روایی کدگذاری ها با استفاده از زاویه بندی نظری و روشی و نیز توافق داوران حاصل شد. نتایج نشان می دهد: اولاً، احساسات مختلفی، طی حدوداً ۳۸ سال هم زیستی، بر رابطه مهاجر با میزبان بار شده که به جانب سردشدن میل داشته است؛ ثانیاً، در طی این زمان، احساس ِ نداشتن قدرت و منزلت کافی و نیز احساس عدم اطمینان و بدبینیِ ایجادشده، سردی عاطفی پایداری را بر رابطه مهاجر با میزبان بار کرده است. درمقام نتیجه گیری کلی می توان گفت ترکیب احساسات کشف شده از دو واقعیت اجتماعی در رابطه مهاجر با میزبان حاکی است: اول، مهاجر در تأمین انتظارات و تأیید خود ناکام بوده است و دوم، راه تغییر این وضعیت را نیز مسدود ارزیابی می کند. در چنین فضایی، شکنندگی رابطه، تضعیف انسجام و سست شدن تعهدات اجتماعی پیش بینی پذیر است.

پژوهش حاضر با هدف «توصیف بارِ عاطفیِ رابطة گردشگران با جامعة میزبان مشهد» و با استفاده از روش تحلیل ثانویه انجام شده است. داده های این پژوهش از پیمایش «بررسی نگرش زائران به مردم و خدمات رسانان در شهر مشهد» اخذ شده است. با استفاده از ادبیات موجود در روان شناسی و جامعه شناسی احساسات، به ویژه دسته بندی احساسات پلاچیک و ترنر، احساسات پیوست شده به صفاتی که زائران به مشهدی ها نسبت داده بودند، تحلیل شد. نتایج نشان داده است که بار عاطفی این رابطه بیش از آنکه منفی باشد، مثبت است. بعد امنیت ترس در این فضا کمتر مطرح است. پذیرش بیشترین سهم را در مثبت ساختن بار عاطفی رابطه و نفرت بیشترین سهم را در منفی ساختن آن داشته است. احساسات منفی، نشانگر میزانی از فاصله بین انتظارات گردشگران و تجربة سفر آنهاست. ادراک گردشگران از نقضِ «خود» و احترام مورد انتظار از سوی میزبان، نقضِ مؤلفه های اخلاقی و هنجارهای اجتماعیِ مطابق با تصور «فرهنگ بالای اجتماعی» و در نهایت نقضِ انصاف و عدالت در تعامل از سوی شریک مشهدی، احساسات منفی نفرت، رد و خشم ایجاد کرده است

فساد، یک ویژگی ساختاری در خرده نظام اقتصادی و سیاسی جامعه ی افغانستان است. یک ویژگی ساختاری، خصلت الزام آوری دارد؛ بنابراین قابل انتظار است که مهاجر بازگشته از ایران، با قرار گرفتن در ساختار فساد موجود، با فشار آن روبرو شده و در چارچوب آن دست به کنش فساد بزند. سؤال تحقیق حاضر چگونگی رخداد این فرایند است. به این منظور، از روش تحقیق مطالعه ی موردیِ واحدِ ابزاری استفاده شده است و یک نمونه ی مثالی از این فرایند موردبررسی روایتی قرار گرفته است. داده ها برآمده از ۱۷ مصاحبه هستند که یکی از آن ها با موردمطالعه انجام شده است. تفسیر داده ها در چارچوب مفهومی برآمده از نظریه های دولت غارتگر، حک شدگی و قدرت پیوندهای ضعیف انجام شده است. یافته ها نشان می دهد که اطلاعات شغلی به دست آمده از پیوندهای ضعیف، زمانی به احراز موفق شغل منجر می شود که با حمایت پیوندهای قوی همراه شود. فرد در ابتدا ممکن است به روند قانونی استخدام روی آورد اما مواجهه با فساد، او را به استفاده از حمایت پیوندهای قوی و توجیه فساد متقاعد می کند. در ادامه، استخدام با ورود به شبکه ی فساد، فرایند توجیه را تقویت کرده، فساد را بازتولید می کند.