شهرام ملانیا جلودار

در طول دو سده اخیر در جریان نوسازی، خانواده ایرانی دچار تغییرات اساسی گردیده است. بر این اساس هدف اصلی پژوهش آن است که تغییرات کارکردی خانواده در بستر نوسازی در استان مازندران را مورد بررسی قرار دهد. روش تحقیق حاضر، پیمایشی بوده و سرپرستان خانوار در مناطق شهری و روستایی استان مازندران جامعه آماری آن را تشکیل می دهند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران چهارصد نفر تعیین شد. در این پژوهش از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شده و ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه بوده است. یافته ها نشان داد که در نقاط شهری، بین نوسازی و کارکرد حمایتی- مراقبتی تفاوت معنی داری وجود دارد و در نقاط روستایی بین این دو متغیّر تفاوت معنی دار وجود ندارد. اما بین دو متغیّر نوسازی و کارکرد عاطفی در نقاط شهری و نقاط روستایی تفاوت معناداری دیده نشده است. خانواده هنوز هم از اهمیت و جایگاه بالایی برخوردار است. البته با شواهدی می توان به تغییرات کارکرد خانواده اشاره کرد ولی این تغییرات در دو نقاط شهری و روستایی متفاوت است.

نگاه به ورزش در ایران بیشتر تحت تأثیر رویکرد آسیب شناختی به ورزش به خصوص ورزش فوتبال است. کشتی ورزشی سنتی در ایران است که رو به سوی مدرن شدن دارد. بر اثر تغییرات گسترده ای که در مسائل اجتماعی-فرهنگی در جهان رخ داده و هویت بخشی ورزش کشتی که در سطح ایران عموماً و استان مازندران خصوصاً، مطالعه اجتماعی و انسان شناختی بیش از پیش ضروری می نماید. از طرفی، میدان ورزش کشتی محیطی مناسب برای شناسایی فرهنگ، جامعه و انسان در شهرستان ساری است؛ بنابراین هدف پژوهش کیفی حاضر مطالعه کارکردهای اجتماعی-فرهنگی ورزش کشتی در شهرستان ساری است. مقاله حاضر به روش کیفی انجام شده و در آن، از نظریه کارکردگرایی و تکنیک های مصاحبه عمیق، گروه متمرکز و مشاهده استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد ورزش کشتی از کارکردهای متنوع و عمیقی در شهر ساری برخوردار است؛ به طوری که این ورزش ریشه در اعتقادات مذهبی این منطقه دارد و علاوه بر جلوگیری از آسیب های اجتماعی، دارای کارکردهایی از قبیل گذران اوقات فراغت، آمادگی جسمانی و نیز کانالی برای تخلیه انرژی و مسیری برای هدایت پرخاشگری در شهر ساری است.

هدف از این پژوهش، سنجش سرمایه روان شناختی کادر آموزشی شاغل در مدارس شهر کرج وبررسی ارتباط این سرمایه با تعهد سازمانی و رضایت شغلی می باشد. به این منظور، از میان 4750 نفرکادر آموزشی شاغل در مدارس ناحیه سه شهر کرج درسال تحصیلی 93-92, تعداد 250 نفر به عنوان نمونه پژوهش به روش تصادفی ساده گزینش شدند. به منظور بررسی سرمایه روان شناختی از پرسشنامه استاندارد لوتانز و همکاران(2007) استفاده گردید. پایائی این پرسشنامه از طریق ضریب آلفای کرونباخ (0.77) مورد تأیید قرار گرفته است. برای بررسی تعهد سازمانی و رضایت شغلی کارکنان از پرسشنامه ای که توسط تقی زاده،(1390) مورد استفاده قرار گرفته و پایا یی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ برای رضایت شغلی 0.78 و برای تعهد سازمانی 0.7 مورد تایید است استفاده شده است. روش تحقیق حاضر توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. داده های جمع آوری شده توسط نرم افزار spss22 مورد تحلیل قرار گرفت و با توجه به نوع داده ها، روش تحقیق، و توزیع داده ها روش همبستگی پیرسون مورد استفاده قرار گرفت و یافته ها رابطه مثبت و معنی داری را بین سرمایه روان شناختی با تعهد سازمانی و رضایت شغلی نشان دادند.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش مؤلفه های گردشگری مسئولانه در توسعه گردشگری پایدار در شهر ساحلی بهنمیر است. روش پژوهش در این تحقیق اسنادی و توصیفی – تحلیلی است. در مرحله نخست به مطالعه، و تبیین مؤلفه های گردشگری مسئولانه می پردازد. روش گردآوری داده های تحقیق در رابطه با مبانی نظری پژوهش، شناخت و تحلیل دادهها اسنادی و کتابخانه ای و در رابطه با بررسی نمونه موردمطالعه، مطالعات میدانی می باشد. جهت جمع آوری اطلاعات میدانی از ابزار پرسشنامه استفاده شده است که جامعه آماری به تعداد 50 نفر به صورت گلوله برفی و هدفمند توزیع گردیده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها و سنجش میان اهمیت و عملکرد شاخصها از تکنیک IPA استفاده شده است. نتایج یافته های پژوهش نشان داد که مقدار میانگین های اهمیت و عملکرد همه شاخصهای گردشگری مسئولانه، مقادیری منفی است؛ به این معنا که عملکرد حال حاضر این شاخصها در ارتباط با گردشگری پایدار شهر ساحلی بهنمیر، مطلوب نیست و با مقدار اهمیت آنها شکاف چشم گیری دارند. بنابراین در جهت نیل به پایداری در گردشگری ساحلی شهر بهنمیر، توجه به مؤلفه های گردشگری مسئولانه ضروری است.

اگرچه رشد شهری پدیده ای مرسوم است، اما الگوها و عوامل محرک آن نسبتاً نامعلوم است و مجموعه عوامل جامعی که بتوانند فرآیند رشد شهری را شرح دهند، به دلیل منحصر به فرد بودن خصوصیات شهرها وجود ندارد. هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل کلیدی توسعه شهری در ساری با رویکرد آینده پژوهی بوده است که روش تحقیق به لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی بوده و به لحاظ هدف کاربردی می باشد. برای جمع آوری داده ها از اسناد و مطالعات کتابخانه ای و برداشت های میدانی استفاده شده است در مرحله دوم با استفاده از تکنیک تأثیرات متقابل (روش تحلیل ساختاری) امتیازدهی و در محیط نرم افزار MICMAC مورد تحلیل قرار گرفت و در نهایت عوامل پیشران و کلیدی توسعه شهری با توجه امتیاز تأثیرگذاری و تأثیرپذیری مستقیم انتخاب شد. نتایج حاصل از این پژوهش حاکی از آن است که سیستم توسعه شهری ساری، سیستمی پایدار بوده است و عوامل "سازمان های مشارکت کننده در مدیریت و توسعه شهری" و "سیاست های به کار رفته برای یارانه ها و کنترل قیمت ها که هرچند تصمیم گیری در این خصوص بر عهده دولت است، ولی به شدت توسعه شهری را دستخوش تحول می کند" اصلی ترین عوامل تأثیرگذار توسعه شهر ساری می باشند. همچنین عامل "ساماندهی محورهای ویژه گردشگری با استفاده از کیفیت های محیطی و کریدورهای دید و منظر" اصلی ترین عامل در موقعیت ریسک شهر ساری بوده و اصلی ترین مؤلفه اهرمی ثانویه، "میزان رشد ترافیک" است که می-تواند به عنوان محرک توسعه مورد استفاده قرار گیرد.

بسیاری از پژوهشگران و صاحب نظران اجتماعی بر اهمیت اعتماد در جامعه تأکید نموده اند. شهرداری به عنوان یکی از بزرگترین سازمان های اجتماعی هنگامی می تواند از کارایی و بهره وری بیشتری برخوردار باشد که اعتماد شهروندان را به عنوان سرمایه اجتماعی و معنوی کسب کند و از آن در مسیر اهداف سازمانی و توسعه شهری استفاده نماید. روش مورد استفاده در این پژوهش روش توصیفی- تبیینی از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری مورد مطالعه شامل شهروندان بالای 18 سال شهر ساری است که طبق آخرین آمار ثبت احوال استان مازندران تعداد آنان 223.153 نفر بوده است. در این پژوهش با توجه به حجم جامعه آماری نمونه ها با روش چند مرحله ای (نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده) انتخاب گردیدند. ابزار گرداوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته می باشد. داده ها با استفاده از پرسشنامه گردآوری شدند. داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون تحلیل پیرسون و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته های تحلیلی پژوهش حاکی از این است که چهار متغیر ( 1. همسویی اهداف شهرداری با نیاز های شهروندان ، 2. احساس رضایت از خدمات شهری، 3. میزان مشارکت، 4. شفافیت سازمانی ) توانسته اند 0.64 از واریانس متغیر وابسته این پژوهش را تبیین نمایند. نتایج همچنین نشان داد که همسویی اهداف شهرداری با نیازهای شهروندان ، احساس رضایت از خدمات شهری، میزان مشارکت و شفافیت سازمانی در شهرداری به ترتیب از مهم ترین عوامل ارتقای میزان اعتماد شهروندان به عملکرد شهرداری شهر ساری می باشد. شماره ی مقاله: ۱۸

در کشور ما حمایت از تولید کالاهای داخلی و نگرش به مصرف این کالاها همواره در اولویت سیاست گذاران بوده و یکی از شیوه های معمول در زمینه تشویق مصرف کالاهای داخلی، اعتماد به این کالاها و کیفیت آن است. بر همین اساس، هدف این مطالعه، شناسایی رابطه بین اعتماد اجتماعی و نگرش به مصرف کالاهای داخلی شهروندان می باشد. به لحاظ روش شناسی، این تحقیق از نوع توصیفی و به لحاظ نحوه گردآوری داده ها، پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل شهروندان بالای 18 سال مناطق سه گانه شهرستان ساری با حجم نمونه ای به تعداد 388 نفر محاسبه و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شده اند. اعتبارسنجی ابزار گردآوری داده ها، به وسیله روایی محتوایی و برای برآورد پایایی آن ها از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده است. یافته ها نشان داد که میانگین اعتماد اجتماعی و نگرش به مصرف کالاهای داخلی شهروندان به ترتیب 251/3 و 405/3 می باشد که در حد «بالاتر از متوسط» ارزیابی می-شود. هم چنین، نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها حاکی از آن است که بین اعتماد اجتماعی و ابعاد آن با نگرش به مصرف کالاهای داخلی شهروندان رابطه معناداری وجود دارد. براساس نتایج تحلیل رگرسیون، سه متغیر (اعتماد بین شخصی، اعتماد نهادی و اعتماد تعمیم یافته) توانسته اند 9/17 درصد از واریانس متغیر وابسته (نگرش به مصرف کالاهای داخلی) را تبیین نمایند.

هویت ملی حاصل تعاملات اجتماعی بین افراد است و از عوامل متعددی تأثیر می پذیرد. یکی از عوامل تأثیرگذار بر شکل گیری هویت ملی افراد، سرمایه اجتماعی است. هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه بین سرمایه اجتماعی با هویت ملی زنان 18 تا 50 ساله ساکن شهرکرد است. روش تحقیق پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه محقق ساخته است. جامعه آماری کلیه زنان ۱۸ تا ۵۰ ساله ساکن شهرکرد در سال ۱۴۰۰ است که بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۹۵، تعداد آن ها 6004 نفر است. حجم نمونه در جامعه آماری شهرکرد با استفاده از فرمول کوکران معادل 364 نفر به دست آمد که برای دقت بیشتر پژوهش تعداد نمونه 500 نفر تعیین شده است. چهارچوب نظری تحقیق ترکیبی از نظریات دورکیم، پاتنام، بوردیو، کلمن و هالپرن در سه بعد اعتماد، مشارکت و تعاملات اجتماعی است. بر اساس یافته های به دست آمده، بین سرمایه اجتماعی و هویت ملی رابطه معناداری وجود داشت، همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نشان داد که مؤلفه های سرمایه اجتماعی (اعتماد اجتماعی، مشارکت، تعاملات اجتماعی) درمجموع 59 درصد از تغییرات متغیر وابسته (هویت ملی) را تبیین کردند.

بدون تردید قانون و قانون گرایی، مایه قوام و دوام جوامع و سامان یافتن اداره توانمند هر جامعه است، اما این واقعیت را نمی توان نادیده گرفت که در اجتماع گاه شاهد وقوع پدیده ناهنجار قانون گریزی و تخلف از قانون از سوی شهروندان هستیم. بدیهی است قانون گریزی مانند هر پدیده منفی دیگر که خاصیت آسیب رسانی دارد، می تواند در طولانی مدت خسارات جبران ناپذیری بر پیکره جامعه وارد کند. پژوهش حاضر با هدف مطالعه جامعه شناختی رابطه حمایت اجتماعی خانواده و قانون گریزی در بین شهروندان 18 تا 30 سال شهر ساری انجام شد. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری تمامی شهروندان 18 تا 30 سال شهر ساری به تعداد 90000 هزار نفر بود که براساس فرمول کوکران، 383 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند و بین آن ها پرسش نامه حمایت خانواده و قانون گریزی توزیع شد. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش در بخش آمار توصیفی از جداول فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد و در بخش آمار استنباطی از آزمون های همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون چند متغیری و تحلیل واریانس یک راهه با استفاده از نرم افزار 26 SPSS استفاده شد. نتایج حاصل از همبستگی پیرسون نشان داد، بین حمایت اجتماعی خانواده، تجارب حاصل از خانواده، ادراکات حاصل از خانواده، احساسات حاصل از خانواده با قانون گریزی در بین شهروندان 18 تا 30 سال شهر ساری همبستگی منفی و معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از رگرسیون نشان داد که تجارب حاصل از خانواده با بیشترین مقدار بتا به عنوان بهترین پیش بینی کننده قانون گریزی در بین شهروندان 18 تا 30 سال شهر ساری است. همچنین یافته ها نشان داد، بین میزان برخورداری از حمایت اجتماعی خانواده و قانون گریزی در بین شهروندان 18 تا 30 سال شهر ساری تفاوت معنا داری وجود دارد.